علت ریزش بازار بیت کوین و ارزهای دیجیتال چیست؟ (شهریور 1402)

سقوط بیت کوین این مرتبه به خاطر ناامید شدن بازیگران از دستیابی به خواسته‌شان یعنی راه‌اندازی زودهنگام ETFهای اسپات بیت کوین بوده است. با ریزش قیمت بیت کوین سقوط ارزهای دیجیتال دیگر را نیز شاهد بودیم. در ادامه بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.

بروزرسانی شهریور 1402

بعد از ریزش شدید قیمت بیت کوین در مرداد ماه که مثل همیشه سقوط بقیه ارزهای دیجیتال را نیز در پی داشت، نزدیک به 1 میلیارد دلار موقعیت لانگ لیکوئید شدند که مقدار وحشتناکی است. بعد از گذشت مدتی، خبر پیروزی گری اسکیل مقابل کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا در ارتباط با پروند راه‌اندازی ETF اسپات بیت کوین خود، حس بسیار مثبتی به مارکت داد و BTC را به بالای 27,000 دلار رساند.

اما این تزریق امید موقتی بود، مخصوصا که SEC خیلی زود نشان داد هنوز خبری نیست؛ کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده، بررسی درخواست 7 صندوق قابل معامله اسپات بیت کوین را تا دو ماه دیگر به تعویق انداخت.

یک اتفاق ناراحت‌کننده دیگر که با دادن حس ترس به معامله‌گران سقوط بیت کوین و آلت کوین‌های برتر مخصوصا سولانا را سبب شد، انتشار خبر احتمال فروش زودهنگام 3.4 میلیارد دلار از رمز ارزهای صرافی FTX بوده است. از این مقدار، بیش از 1 میلیارد دلار سولانا است.

بروزرسانی مرداد 1402

اورگراند (Evergrande)، از نظر فروش دومین گروه املاک بزرگ در چین محسوب می‌شود. این غول املاک که از مدت‌ها قبل بدهی سنگینی به بار آورده بود، زیر فشارهای مالی دوام نیاورد و مجبور به ثبت ورشکستگی شد. اما علت سقوط بیت کوین و ارزهای دیجیتال در کنار سایر بازارهای مالی چه بوده است؟ افزایش نگرانی‌ها درباره ترکش فروپاشی این غول صنعت املاک به دلیل کند شدن رشد اقتصادی چین (با کساد شدن بخش املاک و مستغلات) دلیل ترس فعالان مارکت‌های مختلف بوده است.

معضل مالی اورگراند چیز جدیدی نبوده و از سال‌ها قبل وجود داشته است. در سال 2021 آن‌ها موفق به پرداخت 300 میلیارد دلار بدهی نشدند. در ادامه شرکت‌های عمرانی متعددی با مشکل مشابه مواجه شدند و نتوانستند بدهی‌های خود را پرداخت کنند. تحلیلگران زیادی در همان زمان کار اورگراند را تمام شده دانستند، اما اعلام کردند که دولت چین می‌خواهد فروپاشی این غول صنعت املاک، آهسته صورت بگیرد.

از زمان شروع بحران بدهی املاک و مستغلات چین در نیمه 2021، شرکت‌هایی که روی هم رفته 40 درصد فروش ملک را در این کشور بر عهده دارند، قادر به پرداخت بدهی‌های خود نبوده‌اند. به همین دلیل پروژه‌های ساخت و ساز متعددی ناتمام رها شده‌اند و تامین‌کنندگان و مشارکت‌کنندگان زیادی طلبکار مانده‌اند. بد نیست بدانید بخش املاک و مستغلات یک چهارم رشد اقتصادی چین را شامل می‌شود. از طرفی چین پشت سر آمریکا، با اختلاف از بقیه، دومین اقتصاد بزرگ دنیا محسوب می‌شود.

بروزرسانی خرداد 1402

در نیمه نخست خرداد، گلاویز شدن کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا با بزرگترین صرافی کریپتوکارنسی یعنی بایننس، شوک بدی به مارکت وارد کرد و سبب سقوط آن شد. در نیمه دوم نوبت به انتشار اخباری ناامیدکننده از سوی بانک مرکزی آمریکا برای تریدرهای بازارهای مالی پرریسک مثل ارزهای دیجیتال رسید تا به افت قیمت دامن بزند.

درگیری حقوقی SEC و Binance

دوباره اخبار بدی از ایالات متحده آمریکا شنیده می‌شود. علاوه بر معضل افزایش بدهی‌های دولت که سقف تازه‌ای به ثبت رسانده و 31 تریلیون دلار را رد کرده است، یکی از اصلی‌ترین دلایل ریزش اخیر قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال مارکت کریپتوکارنسی، گلاویز شدن برترین اقتصاد جهان با بزرگترین صرافی دنیا یعنی بایننس بوده است.

به گفته کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC)، بایننس موفق نشد به عنوان یک صرافی مبادله اوراق بهادار ثبت شود، و تا کنون به طور غیر قانونی در ایالات متحده مشغول فعالیت و سرویس‌دهی بوده است. جالب است بدانید Binance برای تطابق با قوانین آمریکا، شعبه‌ای مجزا تاسیس کرد که Binance US نام داشت و مخصوص ساکنان این کشور بود. قوانین در این صرافی تفاوت داشت و حتی از رمز ارزهای متفاوتی (به مراتب کمتر) پشتیبانی می‌کرد. اما به نظر این کارها هم فایده‌ای نداشت و در نهایت SEC آن را متهم کرد. با توجه به سهم بسیار زیاد این صرافی از حجم مبادلات ارزهای دیجیتال، طبیعی است قیمت بیت کوین سقوط کند و به دنبالش آلت کوین‌ها هم در مسیری نزولی قرار بگیرند.

در روز 5 ژوئن 2023 (15 خرداد 1402)، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا شکایتی علیه صرافی بین‌المللی بایننس، شعبه آمریکای آن و مدیر عاملش آقای چانگ پنگ ژائو در دادگاه منطقه‌ای کلمبیا ثبت کرد. SEC سیزده اتهام به آن‌ها وارد کرده که شامل فروش اوراق بهادار ثبت نشده و فروش ارزهای بایننس کوین (BNB) و بایننس دلار (BUSD) و همچنین ارائه محصولاتی مثل کسب درآمد ساده (Simple Earn)، بی‌ان‌بی والت (BNB Vault) و استیکینگ بوده است.

اعلام افزایش مجدد نرخ بهره در آینده

در مقاله تاثیر نرخ بهره آمریکا روی ارزهای دیجیتال گفتیم که بر اساس تصمیم بانک مرکزی ایالات متحده (فدرال رزرو)، بعد از یک سال افزایش مستمر نرخ بهره، در ماه جاری این عدد ثابت مانده و بیشتر نخواهد شد. این خبری خوب به نظر می‌رسد، اما صحبت‌های آقای جروم پاول رئیس این نهاد، همچون آب یخ بر سر و صورت تریدرهای بازارهای مالی پرریسک به ویژه کریپتوکارنسی ریخته شد!

رئیس فدرال رزرو در سخنرانی خود اعلام کرد به عقیده تقریبا همه اعضای شرکت‌کننده در جلسه آن‌ها، افزایش بیشتر نرخ بهره در ماه‌های آتی ضروری است، چرا که آن‌ها از عواقب تورم بالا می‌ترسند،‌ و خود را متعهد به برگرداندن آن به 2 درصد وعده داده شده می‌دانند. گفتنی است بر اساس اعلام اخیر، تورم آمریکا به 4 درصد رسیده که نشان از موفقیت‌آمیز بودن سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی دارد، اما گویا اعضای تصمیم‌گیرنده در این نهاد، نگران بالا رفتن دوباره آن هستند، به همین دلیل می‌خواهند بعد از تنفس دادن به اقتصاد به وسیله عدم افزایش نرخ بهره در این ماه، این کار را از ماه‌های پیش رو از سر بگیرند.

بروزرسانی اردیبهشت 1402

بیت کوین در آخرین هفته فروردین ماه در عبور از سد محکم 30 هزار دلار ناتوان بود. احساسات بازیگران مارکت رفته‌رفته آن‌ها را به سمت فروش دارایی‌های خود ترغیب کرد، به طوری که با یک فشار فروش ناگهانی و در ادامه ریزش قیمت بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال مواجه شدیم. یکی از علل دید منفی تریدرها می‌تواند تورم بیش از 10 درصدی انگلستان به عنوان یکی از برترین اقتصادهای دنیا، باشد. این عدد از انتظارات فراتر بود، و امید سرمایه‌گذاران برای عبور زودهنگام از رکود اقتصادی را ناامید کرد. از طرفی دیگر، فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) به تازگی اعلام کرد ایالات متحده احتمالا تا دو سال‌ آینده به تورم 2 درصدی هدف خود نخواهد رسید.

در شرایط این چنینی که عده زیادی تصمیم به فروش می‌گیرند، با لانگ اسکوییز مواجه می‌شویم. این رویداد وقتی رخ می‌دهد که با افت ناگهانی قیمت، تریدرهای دارای پوزیشن‌های لانگ تصمیم به بستن آن‌ها و باز کردند پوزیشن‌های شورت می‌گیرند، در نتیجه با یک دومینو مواجه می‌شویم. عده زیادی در انتظار عبور از مقاومت مهم 30,000 دلار بودند، و با اطمینان از آن موقعیت‌های لانگ باز کردند، اما در نهایت لیکویید شدن موقعیت دارایی‌شان را از بین برد! 98 درصد موقعیت‌های لیکویید شده طی روزهای اخیر مربوط به پوزیشن‌های لانگ بوده است.

بروزرسانی اسفند 1401

ریزش و افت قیمت بیت کوین و ارزهای دیجیتال مطرح دیگر این مرتبه به خاطر شنیده شدن اخباری منفی و ناامیدکننده از سمت قوی‌ترین اقتصاد دنیا بوده است؛ آمریکا را همیشه یک دوست‌دار تکنولوژی و حامی رمز ارزها تصور می‌کردیم، اما اکنون می‌بینیم که این کشور با اتخاذ استراتژی‌های سختگیرانه، به نوعی در حال مقابله با کریپتو است. اما دلیل ریزش بیت کوین و آلت کوین‌های مطرح بازار ارز دیجیتال چه بوده است؟

رئیس بانک مرکزی آمریکا، جروم پاول، طی سخنرانی اخیرش در نیمه دوم اسفند ماه صحبت‌هایی غیر قابل انتظار به زبان آورد، حرف‌هایی که سرمایه‌گذاران به خصوص فعالان بازارهای پرریسک نظیر رمز ارزها را ناامید کرد. بر اساس گفته‌های وی، احتمالا فدرال رزرو برای مدت طولانی‌تری سیاست‌های انقباضی خود را دنبال می‌کند. همچنین ممکن است در این زمان، نرخ بهره به اعدادی بالاتر از آن‌چه تا امروز تصور می‌شد برسد. این گفته‌ها سبب شد افراد امیدوار به بهبود اوضاع بازارهای مالی به خاطر کاهش سخت‌گیری‌های بانک مرکزی آمریکا، ناامید شوند.

یک دلیل دیگر ورشکسته شدن سیلورگیت بوده است که بهترین بانک کریپتویی دنیا شناخته می‌شد. خدمات متعدد آن کار برای بسیاری از شرکت‌ها و استارتاپ‌های فعال در حوزه رمز ارز و بلاک چین راحت کرده بود، اما متاسفانه دیگر نمی‌توان حسابی روی آن باز کرد.

دلیلی دیگر، انگشت اتهام دادستان کل ایالت نیویورک به سوی اتریوم بود؛ وی دومین ارز دیجیتال برتر بازار را جزو اوراق بهادار خواند. این موضوع بسیاری را نگران کرد، به طوری که ممکن است او با همکاری گری گنسلر رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، با جدید بحث سکیوریتی‌بودن ارز ETH را پیش ببرند.

چهارمین علت ریزش بیت کوین و مابقی ارزهای دیجیتال را می‌توان در تصمیم جو بایدن برای اعمال مالیاتی 30 درصدی روی مصرف برق استخراج رمز ارزها دنبال کرد. این موضوع نشان می‌دهد دولت وی به دنبال حمایت از صنعت کریپتو نیست و نمی‌خواهد راه را برای توسعه آن هموار کند.

بروزرسانی بهمن 1401

بیت کوین و‌ آلت‌ کوین‌ها با شروع 2023 صعود خوبی را تجربه کردند؛ پادشاه با رشدی بیش از 40 درصدی از کفی که در نیمه دوم سال میلادی قبل ثبت کرده بود، به 25,000 دلار نزدیک شد، اما نتوانست آن را قدرتمند رد کند. بعد از مدتی دست و پا زدن بالای 24,000، قیمت BTC به زیر 22,000 سقوط کرد. در اینجا می‌خواهیم علت سقوط ارزهای دیجیتال مطرح بعد از ریزش بیت کوین را بررسی کنیم.

احتمال ممنوعیت استیک ارز دیجیتال در آمریکا

حدود دو هفته قبل، مدیر عامل صرافی کوین بیس به عنوان بزرگترین صرافی ارز دیجیتال در آمریکا، از احتمال ممنوع شدن استیک رمز ارز در این کشور خبر داد. چند روز بعد اعلام شد صرافی کراکن به خاطر یک درگیری حقوقی با کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) مجبور به متوقف کردن سرویس استیکینگ خود شده است. بعد از انتشار اولیه خبر، خبر سقوط بیت کوین و ارزهای دیجیتال را شاهد بودیم. متاسفانه احتمال ریزش بیشتر بیت کوین به این خاطر در آینده نزدیک، وجود دارد.

بر اساس شکایتی که SEC علیه Kraken مطرح کرد و در آن پیروز شد، برنامه Staking آن در زمره محصولات اوراق بهادار ثبت نشده قرار می‌گیرد. در نهایت، این صرافی نه تنها مجبور به توقف عملیات نام برده شد، بلکه 30 میلیون دلار هم به عنوان جریمه پرداخت کرد! بد نیست بدانید منظور از استیک رمز ارز، سپرده کردن ارز با هدف دریافت سود است. هدف، تبدیل شدن به یک اعتبارسنج در یک شبکه بلاک چین است، اما با توجه به زیاد بودن مقدار رمز ارز اولیه مورد نیاز برای فعالیت به عنوان یک ولیدیتور، معمولا کاربران این کار را از طریق یک واسطه (مثلا یک صرافی ارز دیجیتال) انجام می‌دهند.

مسئله فقط توقف این محصول در کراکن نیست، بلکه اکنون سرمایه‌گذاران و فعالان کریپتو نگران تاثیر آن در گستره آمریکا هستند؛ ممکن است پیش‌بینی مدیرعامل Coinbase درست از آب درآمده و Staking در کل کشور به طور کامل ممنوع شود. این در حالی است که اتریوم به عنوان ارزشمندترین شبکه بلاک چین بعد از بیت کوین، از نیمه 2022 مکانیزم اجماع خودش را به اثبات سهام تغییر داده که به معنی ایمن نگه داشته شدن آن به واسطه استیکینگ است. علاوه بر آن، درباره سایر نتورک‌های مبتنی بر مکانیزم اثبات کار هم اخباری درباره احتمال مهاجرت به اثبات سهام شنیده می‌شود. در چنین شرایطی، عدم امکان ارائه سرویس استیکینگ توسط صرافی‌های ایالات متحده خبر بسیار بدی است. دلیل ریزش و افت قیمت ارزهای دیجیتال بیت، اتریوم و بقیه در شرایط مشخص است!

گری گنسلر (Gary Gensler) رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار، قبلا در مصاحبه‌ای به احتمال مثبت شدن عملیات استیک رمز ارز در نتیجه تست هاوی، اشاره کرده بود. تست هاوی یک پرونده دادگاه عالی ایالات متحده است که برای ارزیابی یک تراکنش به‌عنوان «قرارداد سرمایه گذاری» در نظر گرفته می‌شود، و 3 شرط دارد:

• آیا تراکنش نوعی سرمایه گذاری پول است؟
• آیا تراکنش درون یک شرکت مشترک‌المنافع است؟
• آیا انتظار دریافت سود حاصل از تلاش صریح دیگران وجود دارد؟

گری گنسلر در مصاحبه قبلی خود گفته بود استیکینگ از طریق یک واسطه، مشابه وام دادن است و در اینجا فقط نحوه نام‌گذاری کمی تغییر کرده است. بر اساس گفته‌‌های یک مقام مسئول در SEC بعد از اعلام نتیجه دعوای حقوقی آن با کراکن (که به سقوط بازار ارزهای دیجیتال و افت شدید بیت کوین ختم شد) این نهاد Staking را جزو محصولات اوراق بهادار تصور می‌کند. این یعنی عملیات نام برده از بیخ غیر قانونی نیست، اما صرافی‌ها برای ارائه آن باید ابتدا از SEC مجوز دریافت کنند.

تلاش آمریکا برای قطع دسترسی جهان کریپتو به بانک‌ها

یک دلیل دیگر سقوط ارزهای دیجیتال به خصوص بیت کوین طی چند روز اخیر می‌تواند درز اخباری درباره تلاش‌های علنی و همچنین غیر مستقیم دولت جو بایدن برای تضعیف صنعت کریپتو بوده باشد.

بر اساس گفته‌های نیک کارتر (Nic Carter)، یک فعال مطرح حوزه رمز ارزها، شرکت‌های فعال در فضای کریپتو ممکن است به زودی از دسترسی به خدمات بانکی در ایالات متحده محروم شوند. این مشابه اتفاقی است که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما برای ‌وب‌سایت‌های پوکر آنلاین، فروشندگان آنلاین سلاح‌های گرم، وب‌سایت‌های پورن، پلتفرم‌های شرط‌بندی و شبکه‌های انتقال پول رخ داد. نیک کارتر عقیده دارد صنعت بلاک چین و ارزهای دیجیتال تحت حمله دولت آمریکا قرار گرفته است. با شنیده شدن اخباری این چنینی، افت قیمت و ریزش بیت کوین، و به دنبال آن مابقی ارزهای دیجیتال، دور از انتظار نیست.

این فرد به فهرستی از بانک‌های فعال در حوزه کریپتوکارنسی اشاره کرد که طی ده هفته گذشته تحت فشار دولت ایالات متحده قرار گرفته‌اند. برخی از آن‌ها در نهایت تسلیم شده و ارائه خدمات به شرکت‌ها و استارتاپ‌های رمز ارزی را متوقف کرده‌اند. نیک کارتر مدعی است افرادی تاثیرگذار و مهم در فدرال رزرو (بانک مرکزی)، کمیسیون بورس و اوراق بهادار، کنگره ایالات متحده، شرکت بیمه سپرده فدرال، دفتر کنترل ارز و حتی وزارت دادگستری در تلاش برای محقق شدن این خواسته هستند.

طی چند هفته اخیر سخنانی از سوی مقامات و سخنگویان این نهادها درباره توصیه به بانک‌ها برای خودداری از نگهداری رمز ارز و قطع ارتباط با شرکت‌های فعال در این حوزه، شنیده شده است. ریزش بازار ارزهای دیجیتال و سقوط بیت کوین به همراه آلت کوین‌های برتر در حالی است که سازمان‌های نام برده در بالا هنوز علنا ارتباط با شرکت‌های کریپتویی را ممنوع نکرده‌اند،‌ اما آهسته آهسته عرصه را بر آن‌ها تنگ می‌کنند.

شکایت SEC از پکسوس به خاطر صدور توکن‌های BUSD

به نظر کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده شمشیر را برای ارزهای دیجیتال از رو بسته است! در اقدامی ناگهانی و شوکه‌کننده، این نهاد شکایتی را علیه شرکت پکسوس مطرح و آن را متهم به انتشار اوراق بهادار ثبت نشده کرد. این مرتبه منظور از اوراق بهادار، ارز دیجیتال بایننس دلار (BUSD) است که از نظر مارکت کپ و حجم معاملات روزانه به ترتیب سومین و دومین استیبل کوین مهم به شمار می‌رود.

علت وارد شدن شوک به بازار و ریزش بیت کوین و ارزهای دیجیتال بعد از انتشار این خبر در روز 24 بهمن 1401، اهمیت این استیبل کوین است. طی چند هفته اخیر، بایننس دلار بعد از تتر و بیت کوین همیشه بالاترین حجم معاملات روزانه را در اختیار داشته است. این ارز دیجیتال پایدار به بایننس، بزرگترین صرافی کریپتویی دنیا، تعلق دارد. شرکت پکسوس عهده‌دار مسئولیت ضرب و انتشار توکن‌های جدید BUSD است و در این پروژه با بایننس همکاری می‌کند.

استیبل کوین‌ها مهمترین و پراستفاده‌ترین نوع ارزهای دیجیتال به شمار می‌روند. طی چند سال اخیر، میزان استفاده از آن‌ها همینطور بیشتر و بیشتر شده است، به طوری که حتی افراد فاقد تمایل به سرمایه‌گذاری در رمز ارزهای عادی حتی BTC و ETH، به میزان زیادی از آن‌ها در معاملاتشان استفاده می‌کنند. تتر (USDT) به عنوان اصلی‌ترین رقیب بایننس یو اس دی (BUSD) طی چند سال گذشته همیشه از بیت کوین (BTC)، با اختلاف زیاد، حجم معاملات روزانه بالاتری داشته است.

در نهایت شرکت پکسوس توقف صدور توکن‌های جدید BUSD را اعلام کرد. این خبر سقوط قیمت ارزهای دیجیتال را سبب شد، چرا که اکنون فعالان مارکت تصور می‌کنند احتمالا SEC به زودی سراغ بقیه گزینه‌های مطرح مخصوصا تتر و یو اس دی کوین خواهد رفت.

بروزرسانی آذر 1401

بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال درگیر یک روند نزولی طاقت‌فرسا شده‌اند. با وجود سقوط بیش از 70 درصدی بیت کوین از سقف تاریخی خود، به نظر هنوز به کف نرسیده‌ایم و درد بیشتری در راه است! اما طی چند روز اخیر بازار ارز دیجیتال سقوط شدیدی را تجربه کرد. علت چه بود؟ در ادامه به بررسی عوامل مختلف مخصوصا اصلی‌ترین دلیل ریزش اخیر بازار بیت کوین و رمز ارزها خواهیم پرداخت.

طولانی‌ترین روند نزولی بیت کوین از سال 2015 تا کنون در حال طی شدن است. آخرین مرتبه‌ای که بیت کوین 9 کندل قرمز را به شکل پشت سر هم داخل نمودار هفتگی خود ثبت کرده بود، به زمان معامله آن به قیمت 220 دلار در نخستین ماه سال 2015 برمی‌گردد. این نشان می‌دهد بازار حال خوشی ندارد.

ریزش شدید بازار ارز دیجیتال با سقوط امپراطوری FTX

هر مرتبه که پروژه‌ای بزرگ سقوط می‌کند، کل بازار ارز دیجیتال را با خود به اعماق جهنم می‌برد. اردیبهشت 1401، شکست سهمگین پروژه بلاک چین ترا و سقوط لونا ضربه‌ای مهلک به کل مارکت رمز ارزها وارد کرد. این مرتبه بحران نقدینگی و ورشکستگی یکی از بزرگترین صرافی‌های ارز دیجیتال دنیا می‌خواهد اتفاقی مشابه، یا شاید خیلی بدتر، را رقم بزند.

اف تی ایکس یکی از بزرگترین پلتفرم‌های خرید و فروش رمز ارز و موسس و مدیر عامل آن آقای سم بنکمن فراید ملقب به SBF دومین فرد ثروتمند دنیای کریپتو بودند. به زمان فعل توجه کنید: «بودند»

اکنون صرافی اف تی ایکس قادر به پردازش درخواست‌های برداشت کاربران خود نیست، چرا که نقدینگی کافی به این منظور ندارد! آقای سم بنکمن فراید نیز حتی دیگر یک میلیاردر نیست و از فهرست میلیاردرهای جهان حذف شده است. متاسفانه اتفاقی که برای FTX افتاد، به کل مارکت لطمه وارد کرد و سبب ریزش و سقوط شدید قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال شد. احتمالا، مشابه بلایی که سر رمز ارز LUNA آمد، برای توکن بومی این صرافی یعنی ارز FTT اتفاق خواهد افتاد و بالای 99.99 درصد ارزش خود را از دست خواهد داد.

اما ماجرا از چه قرار است؟ اف تی ایکس نه یک صرافی عادی بلکه یک اکوسیستم و امپراطوری بزرگ برای خود دارد (داشت!) دو بازوی مهم آن آلامدا ریسرچ و اف‌تی‌ایکس ونچر محسوب می‌شوند. اولین گزینه شرکتی مخصوص ترید و معامله و دومین مورد یک شرکت سرمایه گذاری خطر‌پذیر است. روز 11 آبان، افشای ترازنامه بازوی ترید صرافی FTX نگرانی‌هایی به وجود آورد؛ بخش زیادی از سرمایه این شرکت مربوط به توکن‌های FTT است که ارز دیجیتال بومی صرافی مالک آن محسوب می‌شود. آیا استفاده از یک توکن ساخت دست خود برای اعتبار بخشیدن و پشتوانه دادن به شرکتی متعلق به خود، کار درستی است!؟

بعد از افشای این خبر، ناگهان مقدار زیادی توکن اف تی تی (حدود 23 میلیون واحد به ارزش 584 میلیون دلار در زمان انتقال) به صرافی بایننس منتقل شد. خیلی زود مشخص شد این مقدار به خود بایننس تعلق داشته و انتقال آن با هدف فروش برای مدیریت سرمایه بوده است. CZ مدیر عامل Binance اعلام کرد آن‌ها همه موجودی خود از FTT که مقداری بسیار بیشتری از 23 میلیون واحد منتقل شده است را به فروش خواهند رساند. انتشار این خبر برای سقوط و ریزش اولیه بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال کافی بود.

کم‌کم ترس بازار را فرا گرفت و کاربران شروع به بیرون کشیدن سرمایه‌های خود از صرافی FTX کردند. سم بنکمن فراید ابتدا اوضاع را روبه‌راه و دارایی‌های کاربران را امن و امان می‌دانست، اما خیلی زود برای رفع «بحران نقدینگی» به سمت چانگ پنگ ژائو دست کمک دراز کرد. اکنون می‌دانیم این صرافی حدود 8 میلیارد دلار بدهی دارد و از روز 18 آبان برداشت‌ها را متوقف کرده است. این بخشی از داستان بود. برای پی بردن به اصل قضیه و جزئیات آن، می‌توانید به مقاله «ماجرای سقوط صرافی FTX»  مراجعه کنید.

بی‌اعتمادی به بازار ارزهای دیجیتال بعد از حوادث مختلف

از ضربه‌ای که حادثه‌ی شکست پروژه بلاک چین ترا به کل بازار ارز دیجیتال زد نمی‌توان چشم‌پوشی کرد. در بهار امسال، پروژه بسیار محبوب استیبل کوین الگوریتمی ترا با سقوطی فاجعه‌بار مواجه شد. این اتفاق در شرایطی افتاد که ارزش کل بازار این پروژه در حدود 40 میلیارد دلار بود و در کمتر از چند هفته تقریبا صفر شد. این اتفاق سقوط شدید ارز بومی بلاک چین ترا یعنی لونا (LUNA) را نیز در پی داشت، ارزی که اکنون با نام لونا کلاسیک (Luna Classic) شناخته می‌شود. فاجعه لونا تاثیری بسیار منفی روی دیدگاه عموم نسبت به بازار ارزهای دیجیتال داشت. شاید دلیل این تاثیر بزرگ، توجه زیاد از طرف بسیاری از سرمایه گذاران و تحلیلگران شناخته شده به این پروژه بود.

در تابستان امسال، پس از آشوب‌هایی که با تحریم کاربران استفاده‌کننده از سرویس تورنادو کش پیش آمد، اعتماد بسیاری از فعالان این حوزه نسبت به پروژه‌های متمرکز همسو با تحریم‌ها از بین رفت. به عنوان مثال می‌توان از تغییر سرمایه 1.6 میلیارد دلاری فعالان بازار از USDC به USDT نام برد که ضرری بزرگ برای سازنده یو اس دی کوین (USDC) بود.

باید توجه داشته باشیم که صنعت بلاک چین در مراحل اولیه رشد خود قرار دارد و رویدادهایی این چنینی بسیار برای عموم نگران‌کننده است. همانطور که در بازار گاوی با رشدهای نجومی قیمت ارزهای دیجیتال، سرمایه گذاران خرد دچار طمع شده و به شدت به این بازار هجوم می‌آورند، در شرایط برعکس نیز رفتاری هیجانی از روی ترس را می‌توانیم از طرف عموم سرمایه گذاران شاهد باشیم؛ آن‌ها به سرعت، حتی با وجود قرارگیری در وضعیت ضرر، بازار را ترک می‌کنند.

افزایش شدید نرخ بهره، دلیل اصلی ریزش شدید بازار بیت کوین و ارزهای دیجیتال

بحران کرونا شرایط بسیار سختی را برای اقتصاد جهانی به وجود آورد، به طوری که برای رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، بسیاری بیکار شدند. بیکاری گسترده و رکود شدید بعد از آن، شرایطی را به وجود آورد که دولت‌های جهان مجبور به کمک نقدی در اشکال مختلف به شهروندان خود شدند. تا به امروز دولت آمریکا 6.7 تریلیون دلار تسهیلات مالی را در قالب وام و کمک نقدی بلاعوض به اقتصاد خود تزریق کرده‌ است. البته باید خاطر نشان کنیم که در کنار این تزریق سنگین نقدینگی، کاهش شدید نرخ بهره به زیر 0.25 درصد، اقدام دیگری بود که فدرال رزرو برای کمک به اقتصاد آمریکا انجام داد.

همین مسئله منجر به رشد فزاینده نرخ تورم در آمریکا شد. البته لازم به ذکر است که سیاست‌های انبساطی فدرال رزرو بسیار موفق بود. همانطور که در نمودار زیر می‌بینیم، با آغاز کووید بازار سهام آمریکا ریزش بسیار شدیدی را تجربه کرد اما بعد از اتخاذ سیاست‌های صحیح، اقتصاد آمریکا کمی ترمیم شد. نکته حائز اهمیت این است که بخش قابل توجهی از نقدینگی تزریق شده وارد بازار ارزهای دیجیتال شد و شرایطی را فراهم کرد که بیت کوین بتواند سقف تاریخی 68 هزار دلار را ثبت کند. همچنین تعدادی بسیاری از ارزهای دیجیتال رشد نجومی و غیرمنتظره‌ای را تجربه کردند.

تورم افسارگسیخته آمریکا عوارض جانبی سیاست‌های اقتصادی دوران کووید-19 بود. جروم پاول (Jerome Powell) رئیس بانک مرکزی آمریکا، قبل از آغاز سال 2022 اعلام کرد که کنترل تورم اولویت اول فدرال رزرو در این سال خواهد بود. افزایش نرخ بهره سیاستی بسیار کارآمد برای کنترل تورم است چرا که نقدینگی را از شریان‌های اقتصاد بیرون می‌کشد. اما بررسی تاثیر افزایش نرخ بهره بانکی آمریکا روی بازار ارز دیجیتال نشان می‌دهد این اتفاق به بازارهای مالی پرریسک نظیر رمز ارزها ضربه وارد می‌کند.

همانطور که می‌بینیم، افزایش بسیار شدید نرخ بهره از ابتدای 2022، شرایطی را به وجود آورد که نقدینگی از کل اقتصاد، از جمله بازار سهام و بازار ارزهای دیجیتال خارج شد. انتظار رشد بازار ارزهای دیجیتال در این شرایط کمی دشوار است؛ بسیاری از مردم هنوز با بازار رمز ارزها ناآشنا هستند. حتی افراد آشنا با این حوزه نیز به خاطر پرریسک بودن آن، دریافت سود تضمینی از بانک را به سرمایه گذاری به بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال ترجیح می‌دهند. آن‌ها حتی ممکن است برای سپرده کردن پول در بانک به منظور دریافت سود، رمز ارزهای در وضعیت ضرر خود را نیز به فروش برسانند. در شرایطی که تمایل زیادی برای خرید وجود نداشته و فشار فروش هم بالا است، ریزش و سقوط بیت کوین و در کل بازار ارزهای دیجیتال دور از انتظار نیست.

سقوط بازار ارز دیجیتال بعد از رشد حبابی با ظهور پروژه‌های بی‌ارزش

به طور کلی پول بسیار هوشمند و ریسک‌گریز است. رشد قیمت بیت کوین از زیر 10 هزار دلار تا 68 هزار دلار همراه با صعود بقیه‌ بازار ارزهای دیجیتال، کل ارزش بازار را به 3 تریلیون دلار رساند. این عدد برای صنعت نوظهور بلاک چین تا حدود خیلی زیادی حبابی بود، چرا که ارزش تولید شده توسط این صنعت به هیچ وجه در این اندازه نیست.

حقیقت این است که تکنولوژی بلاک چین توان ایجاد انقلاب بزرگی در زندگی اجتماعی جامعه بشری را دارد، اما در حال حاضر بسیار خام است و هنوز در مراحل اولیه بلوغ به سر می‌برد. در بازار گاوی 2021، تعداد زیادی پروژه ضعیف شامل بی‌شمار میم کوین به بازار معرفی شدند و سرمایه گذاران طمع‌کار به خیال این که همه‌ی این پروژه‌ها موفق خواهند بود اقدام به خرید آن‌ها کردند. همین موضوع منجر به رشد حبابی بازار ارزهای دیجیتال شد. بسیاری از این ارزهای دیجیتال یا صفر شدند یا تا نزدیکی صفر سقوط کردند، چرا که توان تولید ارزش و حل مشکل را نداشتند.

بحران انرژی در اروپا پولی برای خرید ارزهای دیجیتال باقی نگذاشته است!

یک سری حوادث مخصوصا تحریم گسترده روسیه توسط کشورهای اروپایی به خاطر حمله آن به اوکراین، سبب شد دولت‌های قاره سبز در تامین انرژی مورد نیاز خود برای سپری کردن زمستان امسال دچار مشکل شوند. این اتفاق به افزایش شدید قیمت انواع سوخت منجر شد. این در حالی است که زمستان و سرمای طاقت‌فرسا هنوز شروع نشده است! به عنوان مثال قیمت انرژی در آلمان، بزرگترین اقتصاد اروپا و سومین اقتصاد بزرگ جهان، نزدیک به 80 درصد رشد کرد! این موضوع سبب شده توان خرید سوخت‌های رایج نظیر نفت برای گستره قابل توجهی از جامعه از بین برود. آن‌ها به استفاده از چوب و هیزم برای گرم کردن خود رو آورده‌اند.

سرمای زمستان در بیشتر کشورهای اروپایی طاقت‌فرسا است. مردمی که قادر به پرداخت هزینه لازم برای گرم کردن منازل خود نیستند، بدون شک پولی برای سرمایه گذاری، آن‌ هم روی بازارهای پرریسک، ندارند، یا حداقل این کار برایشان در اولویت نیست. از طرفی آن‌ها احتمالا در شرایطی مجبور به فروش دارایی‌های رمز ارزی خود، حتی در وضعیت ضرر، به منظور تامین سوخت می‌شوند.

شباهت سقوط کنونی بیت کوین و ارزهای دیجیتال با ترکیدن حباب دات کام

بسیاری از تحلیل‌گران شرایط امروز بازار ارزهای دیجیتال را با شرایط شاخص نزدک (NASDAQ) در سال 2000 مقایسه می‌کنند. این شاخص که سهام شرکت‌های تکنولوژی و اینترنتی را نمایندگی می‌کند، در اواخری دهه 1990 میلادی، در شرایطی که اینترنت تکنولوژی نوظهور زمان بود، رشد خیره کننده‌ای را تجربه کرد. آنقدر رشد سهام این شرکت‌ها خیره کننده بود که بسیاری از سرمایه گذاران رشدهای 500 تا 1000 درصدی را در پرتفوی خود شاهد بودند.

هر هفته تعدادی شرکت جدید اینترنتی معرفی می‌شد (همانطور که گفتیم، در دوران بازار گاوی 2021 نیز ما شاهد اتفاقات مشابه در دنیای ارزهای دیجیتال بودیم که هر هفته تعدادی پروژه جدید با سر و صدای بسیار ظهور می‌کردند). اما این دوران ماه عسل در سال 2000 به پایان رسید و حباب بازار تکنولوژی ترکید. این اتفاق به حباب دات کام (DotCom Bubble) معروف شد. بسیاری از شرکت‌ها ورشکسته و از صحنه رقابت حذف شدند، اما همه‌ از بین نرفتند.

شرکت آمازون یکی از شرکت‌هایی بود که در این دوران بیش از 80 درصد ارزش خود را از دست داد؛ اما بعد از ترکیدن حباب و انقراض رقبای ضعیف، ما شاهد بودیم که شرکت‌ها و بیزنس‌هایی که مبنای قوی داشتند، موفق شدند مسیر خود را ادامه بدهند و در سال‌های بعد حتی سقف‌های سال 2000 را پشت سر بگذارند.

همین اتفاق در حال افتادن در بازار ارزهای دیجیتال است. در حال حاضر ما شاهد انقراض ضعیف‌ها هستیم. پروژه ترا یکی از آن‌ها بود. اما تعداد بسیاری پروژه قدرتمند در دنیای ارزهای دیجیتال همچنان در حال توسعه هستند. بازار خرسی کنونی فرصت بسیار مناسبی برای شناسایی این پروژه‌ها است. فراموش نکنید زمانی که در اخبار تیترهایی از افزایش قیمت بیت کوین می‌بینیم، به معنی این است که برای سرمایه گذاری دیر شده‌ است! سرمایه گذاران هوشمند در بازار خرسی می‌خرند و در بازار گاوی با قیمت بالا می‌فروشند. سرمایه گذار خرد و ناآگاه در بازار گاوی با قیمت بالا می‌خرد و در بازار خرسی با قیمت پایین می‌فروشد.

اصلی‌ترین دلایل سقوط قیمت ارزهای دیجیتال

هر مرتبه، اتفاقی خاص سبب ریزش قیمت ارزهای دیجیتال و سقوط بیت کوین و آلت کوین‌ها می‌شود. در بیشتر مواقع دلیل خاصی وجود نداشته و صرفا رفتار بازیگران بزرگ مارکت دلیل کاهش قیمت رمز ارزها بوده است. روی هم رفته، اغلب یک سری عوامل معین قیمت ارزهای دیجیتال را به سمت پایین هل می‌دهند. در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت.

سقوط قیمت ارز دیجیتال به خاطر عدم کاربرد پروژه

ممکن است یک ارز دیجیتال، حتی یک توکن ساده، به دلایل مختلف نظیر سواری گرفتن از یک جو حاکم بر بازار یا حمایت شدن توسط یک اینفلوئنسر شناخته‌شده، ناگهان پامپ شود و بازاری به ارزش چند میلیارد دلار برای خود دست و پا کند. بعید نیست وضعیت برای آن تا مدت‌ها همینقدر خوب باقی بماند، اما خیلی زود محو خواهد شد. بررسی ارزهای دیجیتال سقوط کرده طی تاریخ این موضوع را ثابت می‌کند.

مثلا در روند صعودی سال 2021 که با اعلام حمایت ایلان ماسک از دوج کوین همراه شده بود، میم کوین‌های متعددی ظهور کردند. میزان رشد برخی از آن‌ها بسیار فضایی بود، اما بعد از مدتی نوسان، ریزش قیمت گریبان این ارزهای دیجیتال را گرفت. اغلب آن‌ها شدیدا سقوط کردند و تعداد انگشت‌شماری نظیر شیبا اینو، فلوکی اینو و بیبی دوج کوین باقی ماندند. آینده این رمز ارزها هم در صورت عدم حرکت به سمت کاربرد، مبهم و غیر قابل پیش‌بینی است.

ریزش کل بازار ارز دیجیتال ناشی از وضع قوانین جدید

وقتی یک کشور و دولت بزرگ، مخصوصا اقتصادهای برتر، سیاستی مبارزه‌جویانه در برابر صنعت کریپتو اتخاذ می‌کند، تاثیر آن روی کل بازار ارزهای دیجیتال واضح است؛ کاربران زیادی، مخصوصا افراد ساکن همان قسمت دنیا، از ترس قوانین جدید دست به فروش می‌زنند و دارایی‌های خود را حتی به قیمتی بسیار پایین‌تر از نرخ کنونی نقد می‌کنند. نتیجه، سقوط قیمت بیت کوین یا ارزهای دیجیتال مرتبط با قوانین جدید است.

به عنوان مثال یکی از شدیدترین ریزش‌ها در تاریخ کریپتو مربوط به زمان اعلام ممنوعیت استخراج ارزهای دیجیتال در کشور چین بود. با توجه به این که در زمان انتشار خبر (بهار 2021) بالای 70 درصد ماینرها در چین قرار داشتند، سقوط بیت کوین دور از ذهن نبود. البته دیدیم که با وجود کاهش شدید قیمت ارزهای دیجیتال بعد از این حادثه، چند ماه بعد BTC توانست سقف جدیدی به ثبت برساند.

افت قیمت رمز ارزها به خاطر فاد (FUD)

یکی از دلایل دیگر ریزش قیمت‌ در بازار ارزهای دیجیتال، فاد (FUD) است. این اصلاح مخفف سه کلمه انگلیسی Fear ،Uncertainty و Doubt بوده و به عدم قطعیت و تردید در بازارهای مالی اشاره می‌کند. بعد از منتشر شدن اخبار منفی، احتمال وحشت و ترسیدن سرمایه‌گذاران خرد و حتی درشت وجود دارد، به طوری که آن‌ها را به فروش دارایی‌های خود ترغیب می‌کند. نتیجه پنیک سل هم واضح است؛ تلاش برای خروج از یک مارکت حتی زیر قیمت فعلی، ریزش شدید یک ارز دیجیتال را سبب خواهد شد.

رمز ارزها در دسته‌بندی دارایی‌های سوداگرانه قرار می‌گیرند. از طرفی آن‌ها نوسان قیمت زیادی دارند که آن‌ها را بیش از پیش چالش‌برانگیز می‌کند. بنابراین، با انتشار اخبار منفی یا حتی غلط، نوسان قیمت بسیار شدید خواهد بود. عده زیادی عقیده دارند نهنگ‌ها و ثروتمندان، با هدف تاثیرگذاری منفی روی قیمت بیت کوین یا دیگر ارزهای دیجیتال و کسب سود به وسیله فروش آن‌ها (شورت سلینگ)، اغلب دست‌های پشت پرده پخش FUD هستند.

ریزش بازار ارز دیجیتال بعد هک و سرقت از پلتفرم‌ها

حمله سایبری به صرافی‌ها یا دیگر انواع پلتفرم‌ها و پروتکل‌ها نیز می‌تواند یکی از علت‌های اصلی ریزش قیمت در بازار ارزهای دیجیتال باشد. هنگامی که یک صرافی توسط هکرها مورد حمله سایبری قرار می‌گیرد، بسیاری از افراد سرمایه خود را به کلی از دست می‌دهند. معمولا بروز چنین اتفاقاتی، اعتماد کاربران را به ارزهای دیجیتال از بین می‌برد. در نتیجه سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند دارایی‌های رمزنگاری‌شده خودشان را به ارز فیات یا استیبل کوین تبدیل کنند.

وقتی یک پروتکل دیفای هک می‌شود، رمز ارز مربوط به آن پروژه شدیدا سقوط می‌کند. تاثیر این اتفاق روی بقیه ارزهای دیجیتال مخصوصا بیت کوین به اهمیت پروژه بستگی دارد. اگر پروتکل مهم باشد و مقدار زیادی رمز ارز آن سرقت شود، ریزش بیشتر ارزهای دیجیتال شامل بیت کوین دور از ذهن نیست.

کاهش قیمت یک ارز دیجیتال به دلیل بروز مشکل فنی

در بی‌اعتماد شدن نسبت به یک پروژه خاص یا کل فضای کریپتو، برخی مواقع خود بازیگران این صنعت مقصر هستند. پس همیشه نباید خارج از این فضا به دنبال ریشه مشکلات بود. بروز مستمر یک سری مشکلات فنی نظیر از دسترس خارج شدن گهگاه یک پروتکل، رفته رفته کاربران را نسبت به آن دل‌سرد خواهد کرد. در نهایت، سرمایه‌گذاران ارز دیجیتال مربوط به آن هم از پروژه ناامید شده و دارایی‌های خود را خواهند فروخت، و به سراغ پروژه‌ای قوی‌تر خواهند رفت.

به عنوان نمونه باید به سولانا اشاره کنیم. این بلاک چین قاتل اتریوم نام گرفته و مقیاس‌پذیری باورنکردنی دارد، به طوری که می‌تواند طی هر ثانیه بالای 60,000 تراکنش را پردازش و تایید کند. اما مشکل اینجاست که هر از گاه از دسترس خارج شده و کاملا خاموش می‌شود. در سال 2022 این اتفاق چند مرتبه رخ داد و هر دفعه سقوط قیمت سولانا را شاهد بودیم.

سقوط بیت کوین و دیگر رمز ارزها با فعالیت نهنگ‌ها

یک واقعیت را نمی‌توان نادیده گرفت؛ نبض بازار ارزهای دیجیتال و در کل دیگر مارکت‌های مالی در دست بازیگران بزرگ است. طبیعی است وقتی آن‌ها مقدار زیادی از یک رمز ارز را، مخصوصا به صورت دسته‌جمعی و هماهنگ شده، به فروش می‌رسانند، افت قیمت گریبان‌گیرش خواهد شد. به همین دلیل ردیابی فعالیت‌های بازیگران درشت فضای کریپتو، ملقب به نهنگ‌ها، ضروری است.

تهیه شده در بیت 24