بیت کوین
(دریافت می‌کنید)
خرید بیت کوین از دیدگاه پروژه‌ای اسکم، بدون آینده و فاقد پشتوانه، به روشی جذاب و مطمئن برای حفظ ارزش پول و در ادامه کسب سود فراوان تبدیل شده است. وقتی قیمت بیت کوین در حد چند دلار بود، چندان جدی گرفته نمی‌شد، اما بودند افرادی که با اعتقاد به آینده Bitcoin یا از روی شانس اقدام به خرید BTC و زندگی خود را متحول کردند. شاید دوباره نتوان انتظار داشت قیمت بیت کوین امروز با چشمی بر هم زدن صد یا هزار برابر شود، اما پیش‌بینی‌ها درباره آینده قیمت رمز ارز بیت کوین واقعا جذاب هستند و هر سرمایه گذاری را به خرید بیت کوین حتی به اندازه جزئی ترغیب می‌کنند.
پیش از همه، باید درباره یک چیز شفاف‌سازی کنیم؛ چیزی تحت عنوان سایت رسمی خرید بیت کوین وجود ندارد! چنین چیزی کاملا بی‌معنی است، چون BTC متعلق به شرکت یا سازمان خاصی نیست که سایت رسمی داشته باشد. به عنوان پروژه‌ای که مفهوم پول غیر متمرکز را به وجود آورد، مالک خاصی وجود ندارد. پس با دیدن چنین شعاری، وب سایت مربوطه را فورا ترک کنید، چون صد درصد در حال کلاهبرداری است!
صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی بهترین بستر به منظور خرید و فروش بیت کوین محسوب میشوند. خرید بیت کوین با تومان از آن‌ها امکان‌پذیر بوده و در هر لحظه نیز شما را قادر به فروش بیت کوین می‌کنند. به لطف وجود آن‌ها و با در نظر گرفتن کارکرد آنلاینشان، قدرت نقدشوندگی BTC چیزی مشابه پول رایج کشور است؛ کافی است اراده کنید تا بدون توجه به قیمت لحظه ای بیت کوین بتوانید هر مقدار رمز ارز را نقد کنید. شاید تبدیل برخی ارزهای دیجیتال به پول کمی دشوار و زمان‌بر باشد، اما خرید و فروش بیت کوین یا خرید و فروش تتر به سادگی آب خوردن است.
با نگاهی به نحوه جستجوی تعدادی از کاربران در موتورهای جستجو متوجه شدیم عده‌ای به دنبال سایت رسمی خرید بیت کوین هستند. این نحوه سرچ کردن نشان می‌دهد آن‌ها به درستی این ارز دیجیتال را درک نکرده‌اند و شناخت کافی از آن ندارند، همان نکته‌ای که ما را واقعا می‌ترساند! فعالیت در بازارهای مالی، مخصوصا خرید ارز دیجیتال BTC، با توجه به پیچیدگی‌های حوزه کریپتو بدون داشتن اطلاعات اولیه اصلا توصیه نمی‌شود.
بیزنس‌های فعال در زمینه خرید و فروش بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را مشابه مراکز مبادله ارزهای فیات با نام «صرافی» می‌شناسند. آن‌ها دو مدل OTC یا P2P دارند. اولی مخصوص خرید و فروش BTC در سریع‌ترین زمان ممکن است. اینجا قیمت BTC توسط فروشنده تعیین میشود و مبادله بسیار راحت است، به همین دلیل استفاده از آن به افراد تازه‌کار پیشنهاد میشود. دومی برای افرادی است که می‌خواهند تبادل بیت کوین را در نرخ‌های مورد نظر خود انجام بدهند. بیت 24 به هر دو نوع پلتفرم مجهز شده است. از طرفی بازارهای معاملاتی به دو قسمت تومانی و تتری تقسیم میشوند تا تریدرها قادر به مبادله بر مبنای قیمت دلاری بیت کوین نیز باشند.
در صرافی ما شما این امکان را دارید تا به اندازه‌ای که دوست دارید از رمز ارزهای مورد علاقه‌تان داشته باشید. اما بحث اینجاست که وقتی می‌خواهید در درگاه صرافی پول پرداخت کنید، اجازه ندارید روزانه بالاتر از 25 میلیون تومان واریز انجام بدهید. تمامی صرافی‌های ایرانی چنین وضعیتی دارند که به خاطر محدودیتهای اعمال شده برای آن‌ها است. چاره این است که قیمت بیت کوین به تومان را در نظر گرفته و ارزش سفارشتان را با توجه به مقدار مورد نظر برای خرید حساب کنید. سپس به همان اندازه، با شماره شبا، به حساب صرافی وجه انتقال بدهید. با این کار کیف پولتان در صرافی را شارژ می‌کنید.
به این نکته دقت کنید روی هم رفته، واریزهای اینترنتی هم کاستی‌ها خود را دارند. مثلا اجازه ندارید بیشتر از صد میلیون تومان شبا کنید، پس بهتر است تعداد بیشتری کارت داخل پروفایلتان به ثبت برسانید، چون همیشه باید واریزها را با استفاده از کارت‌های تایید شده انجام بدهید. اگر تصمیم گرفته‌اید پول درشتی را به خرید بیت کوین اختصاص بدهید، باید حضوری به یکی از شعب بانک مورد نظرتان مراجعه کنید.
اما حداقل خرید BTC چطور؟ قیمت لحظه ای بیت کوین مهم نیست، چون همیشه میتوان جزئی از یک واحد کامل را خرید. Bit24 نظر به درخواست‌های مکرر کاربران این امکان را فراهم کرد تا از هر ارز دیجیتال بتوانند به میزان 100 هزار تومان خرید داشته باشند. حتی اگر قیمت بیت کوین امروز ده یا صد برابر شود، این سرمایه به رقم هنگفتی تبدیل نخواهد شد، اما همچنان این اجازه را به شما می‌دهد تا از سرمایه گذاری در اولین و بهترین رمز ارز دنیا محروم نشوید.
موقع فروش هم بدون توجه به قیمت بیت کوین این امکان برایتان میسر شده تا حداقل صد هزار تومان فروش BTC داشته باشید. با یک تکنیک میتوان مقادیر کمتر را هم به فروش رساند. کافی است ابتدا رمز ارز مورد نظرتان را به کیف پولتان در صرافی بیت 24 انتقال داده و سپس از قابلیت «فروش دارایی‌های خرد» بهره ببرید. به منظور فروش بیت کوین حداکثری معین نشده و هر اندازه از آن قادر به فروختن هستید.
وقتی می‌خواهید بیت کوین خرید کنید، دو راه دارید: نگهداری ارز دیجیتال در کیف پول صرافی یا ارسال آن به یک کیف پول شخصی. وقتی دومین مورد انتخاب شما است، باید هزینه‌ای پرداخت کنید که چیزی مشابه کارمزد سیستم بانکی حین ارسال وجه (مثل کارت به کارت کردن) است. این پول بین کامپیوترهای غیرمتمرکز تشکیل‌دهنده شبکه Bitcoin تقسیم میشود تا بتوانند ضمن پرداخت هزینه‌ها، درآمد کسب کنند. با کنار کشیدن آن‌ها، شبکه بیت کوین از بین می‌رود، پس راضی نگه داشتنشان بسیار حائز اهمیت است!
وقتی بعد خرید بیت کوین انتقال را به آدرسی بیرون از بیت 24 مثل یک والت شخصی یا یک صرافی دیگر انجام می‌دهید، باید کارمزد بدهید. حین فروش بیت کوین هم وقتی تصمیم به ارسال رمز ارز به ما را دارید، مجددا مجبور به پرداختش هستید. از طرفی به خاطر مشکلات مقیاس‌پذیری Bitcoin، ارقام بالایی دریافت میشوند که سبب میشود ارسال مقادیر کم BTC مقرون به صرفه نباشد.
به همین دلیل منطقی نیست هر مرتبه بخواهید سکه‌های دیجیتال را از صرافی خارج کنید، مگر قصدتان نگه داشتن برای طولانی مدت است که در آن شرایط حتما چنین کاری را توصیه می‌کنیم. اما راهکار خرید بیت کوین با کمترین کارمزد چیست؟ شما دو راه دارید: استفاده از حساب ارزی بیت 24 به منظور نگهداری دارایی یا جابه‌جایی کوین بر بستر بلاک چین‌‌های دیگر.
صرف نظر از قیمت رمز ارز بیت کوین نتورک‌هایی نظیر بی‌ان‌بی (بایننس) اسمارت چین و سولانا کارمزدهای بسیار کمی دارند. از طرفی امکان انتقال BTC در آن‌ها فراهم شده، هر چند راهکاری توصیه شده نیست و اصطلاحا بیت کوین بریج شده محسوب میشود که عده‌ای از تریدرها و سرمایه گذاران به آن عقیده‌ای ندارند. در نظر داشته باشید ما هم توصیه‌ای برای این کار نداریم و تصمیم‌گیری درباره استفاده از بسترهای جانبی خارج از شبکه اصلی بیت کوین به منظور انجام معامله، بر عهده شما است.
بهترین راهکار موجود به کار بردن والت داخلی یک صرافی معتبر برای معامله بیت کوین است. مهم نیست چند مرتبه خرید و فروش انجام بدهید و بیت کوین معامله کنید، چرا که در هر صورت کارمزد انتقال از شما کسر نمی‌شود. با توجه به این موضوع، راهکار نام برده برای تریدرها بسیار مناسب است. با توجه به امنیت بالای این والت، هولدرهای ارز دیجیتال BTC هم می‌توانند بعد از خرید دارایی خود را با خیال راحت به آن انتقال بدهند.
لازمه معامله رمز ارزها در صرافی بیت 24 داشتن یک حساب کاربری احراز هویت شده است. این قانون منحصر به Bit24 نیست و تمام پلتفرم‌های معتبر داخلی مخصوص مبادله رمز ارز از آن پیروی می‌کنند. ممکن است در سرتاسر وب تبلیغاتی درباره خرید یا فروش ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین بدون نیاز به احراز هویت مشاهده کنید، اما باید بدانید مراجعه و فعالیت در چنین بسترهایی با ریسک همراه است؛ چطور میشود یک صرافی معتبر توجهی به الزامات قانونی نداشته باشد؟
پس تصور نکنید مبادله رمز ارز بدون احراز هویت و حتی ثبت نام کردن، قابلیتی است که بیت 24 یا دیگر صرافی‌های نیازمند این فرآیند از آن بی‌بهره مانده‌اند! شاید این روند آزاردهنده به نظر برسد، اما با نگاهی عمیق متوجه خواهید شد که الزام قانونی مورد بحث، برای حفاظت از سرمایه خود کاربران در نظر گرفته شده است. به این ترتیب از خرید Bitcoin با پول‌های اصطلاحا کثیف (نظیر پول سرقت شده به واسطه فیشینگ) جلوگیری خواهد شد.
از طرفی دیگر، این فرآیند اصلا دشوار نیست، کمتر از 10 دقیقه از شما زمان می‌گیرد و فقط 1 مرتبه انجام میشود. بعد از آن میتوانید تا همیشه با خیال راحت بیت کوین خود را در بیت 24 به فروش برسانید یا از آن خرید کنید.
ایجاد حساب کاربری جدید در Bit24 به سادگی ساخت اکانت در هر وب سایت یا اپلیکیشن دیگر است. نخست این که این صرافی برای هر دو سیستم عامل اندروید و آیاواس دارای نرم افزار اختصاصی است. استفاده از برنامه موبایل بیت 24 تجربه بهتری از خرید و فروش ارزهای دیجیتال به شما می‌دهد. پس پیشنهاد می‌کنیم قبل از ثبت نام و سپس خرید رمز ارز بیت کوین ابتدا از Google Play Store یا App Store آن را دانلود و نصب کنید. بعد از ورود به برنامه یا خود وب سایت، روی گزینه «ورود | ثبت نام» کلیک کنید.
نام کاربری شما در صرافی همان شماره موبایلی است که در زمان ساخت حساب تازه ارائه می‌کنید. در مواقع لاگین مجدد، برداشت از حساب یا انجام دیگر اعمال حساس نظیر فروش بیت کوین از دارایی ذخیره داخل کیف پول صرافی، کدی یکبار مصرف به شماره موبایل شما ارسال میشود. پس حتما یک شماره همیشه در دسترس ارائه کنید (بعدا میتوانید این روش را با کد یکبار مصرف اپلیکیشن گوگل آتنتیکیتور جایگزین کنید). بعد از ارائه، اگر قبلا با این خط در بیت 24 حسابی ایجاد نشده باشد، وارد مراحل درست کردن اکانت تازه خواهید شد. اطلاعات اولیه درخواست شده را ارائه کنید و سپس احراز هویت را انجام بدهید.
این کار بسیار ساده است؛ متن کوتاهی که در صفحه به شما نمایش داده میشود را روی کاغذ نوشته و از آن، به همراه کارت ملی، کارت بانکی و چهره خود، تصویری ثبت کنید. اطلاعات روی کارت ملی، متن نگارش شده و همچنین شماره 16 رقمی و نام شما روی کارت بانکی (میتوانید برای اطمینان خاطر کد CVV2 و تاریخ انقضا را بپوشانید) باید کاملا واضح باشند. بعد از بارگذاری عکس توسط شما، کارشناس‌های بخش پشتیبانی اطلاعات را خیلی سریع بررسی می‌کنند. در صورت تایید قادر به خرید بیت کوین و همچنین بیش از 370 ارز دیجیتال دیگر از صرافی بیت 24 خواهید بود.
با ورود به داشبورد کاربری، قسمت‌های مختلف آن را مشاهده خواهید کرد. یکی از آن‌ها «خرید و فروش» است. وارد آن شوید و سپس از فهرست ارزهای دیجیتال پشتیبانی شده BTC را پیدا کنید. با کمی اسکرول در لیست نام این ارز را خواهید دید. بعد از انتخاب بیت کوین مقدار خرید را معین کنید. همانطور که در بخش حداقل مقدار خرید بیت کوین از بیت 24 به آن اشاره کردیم، شما میتوانید مقداری اعشاری از این ارز دیجیتال دریافت کنید و مجبور به خرید واحدهای کامل نیستید. در صورتی که بودجه مشخصی برای سرمایه گذاری و خرید Bitcoin در نظر گرفته‌اید، میتوانید آن مبلغ را بر حسب تومان وارد کنید تا ماشین حساب میزان BTC دریافتی را محاسبه کند و به شما نشان بدهد.
در مرحله بعدی شما باید یکی از دو روش دریافت را انتخاب کنید. دو گزینه در دسترس واریز به کیف پول بیت 24 و دیگری انتقال به والت شخصی است. کمی بالاتر به مزایای بهره بردن از حساب ارزی Bit24 اشاره کردیم که معاملات سریع و بدون کارمزد بخشی از آن‌ها محسوب میشوند. اما اجباری به این منظور وجود نداشته و شما میتوانید برای خرید یا فروش بیت کوین از کیف پول‌های شخصی خود استفاده کنید. اگر نخستین راهکار را برگزینید، مستقیما به مرحله تسویه حساب خواهید رفت، وگرنه به بخش ارائه آدرس مورد نظر به منظور ارسال، هدایت می‌شوید.
معامله بیت کوین را میتوان در شبکههای مختلفی انجام داد. بعد از انتخاب شبکه مورد نظر برای خرید BTC آدرستان در همان را بدهید. با کلیک روی هر گزینه، کارمزد بلاک چین برگزیده را خواهید دید. بیشترین هزینه انتقال مربوط به نتورک اصلی Bitcoin است. همانطور که در بالا توضیح دادیم، این هزینه اضافی که حین ثبت سفارش خرید رمز ارز نظیر بیت کوین از شما کسر میشود، هیچ ارتباطی به Bit24 ندارد و سهم اعتبارسنج‌های بستر غیر متمرکز انجام تراکنش خواهد شد.
هرگز نباید آدرس را به صورت دستی وارد کنید. آدرس کیف پول‌های کریپتویی طولانی و متشکل از انواع و اقسام کاراکترها است، به همین دلیل احتمال بروز اشتباه حین تایپ کردن بسیار زیاد است. حتی اگر یک کاراکتر جابه‌جا نوشته شود، ارز گم خواهد شد، و هیچ راهی برای پس گرفتن آن وجود ندارد. همچنین اگر نتورک انتخاب شده برای خرید یا حتی در زمان فروش بیت کوین با آدرسی که ارائه کرده‌اید انطباق نداشته باشد، مجددا ارز گم میشود. مسئولیت چنین اتفاقاتی بر عهده خود کاربر است. پس در صورتی که در این زمینه اطلاعات کافی ندارید، حتما از بخش پشتیبانی صرافی بیت 24 راهنمایی دریافت کنید.
در آخر به مرحله‌ای می‌رسیم که باید تسویه حساب را انجام بدهید، و هزینه مربوط به این سفارش خرید Bitcoin را پرداخت کنید. این کار نیز به دو شیوه قابل انجام است. نخستین گزینه استفاده از موجودی کیف پول ریالی حساب شما است. در صورتی که پیش از این بعد از فروش بیت کوین یا هر رمز ارز دیگر مبلغ مربوط به تسویه آن را به جای دریافت در کارت بانکی داخل این حساب نگه داشته باشید، یا آن را مستقیما از طریق درگاه شارژ کرده باشید، اکنون میتوانید پول مربوط به سفارش کنونی را از آن کسر کنید. در غیر این صورت می‌بایست یکی از کارت‌های بانکی را انتخاب کنید، وارد درگاه شوید و تراکنش را تکمیل کنید. در نظر داشته باشید حتما باید اطلاعات همان کارت انتخاب شده را وارد کنید، وگرنه تراکنش انجام نخواهد شد.
در ادامه‌ی ورود به پنل کاربری باز هم به قسمت «خرید و فروش» بروید. به صورت پیش‌فرض در تب «خرید» قرار دارید، اما باید تب کناری آن یعنی «فروش» را انتخاب کنید. ابتدا نحوه فروش بیت کوین را مشخص کنید. منظور، انتخاب یکی از دو گزینه انتقال از والت شخصی یا استفاده از دارایی ذخیره داخل کیف پول صرافی است. ممکن است قبلا، بعد از خرید بیت کوین ارز BTC را درون حساب ارزی‌تان در بیت 24 نگه داشته باشید، یا این که این رمز ارز را از یک صرافی یا والت بیرونی به این حساب انتقال داده باشید. در غیر این صورت باید عملیات ارسال را از یک آدرس بیرونی انجام بدهید.
در ادامه مقدار بیت کوین که می‌خواهید به فروش برسانید را تعیین کنید. همانند زمان خرید، حین فروش BTC هم میتوان میزان را بر اساس تعداد کوین (مثلا 5 یا 0.005) یا مبلغ مورد نظر به تومان (مثلا 10,000,000 تومان) تعیین کرد. اگر می‌خواهد رمز ارز را از والت شخصی انتقال بدهید، کارمزدی که بابت ایجاد تراکنش از اصل پول کسر خواهد شد را مد نظر داشته باشید. البته این مربوط به زمان واریز در بلاک چین اصلی است، وگرنه برای فرستادن در شبکههای ثانویه، کارمزد را با رمز ارز بومی خودشان پرداخت می‌کنید.
در صورتی که روش انتخاب شده توسط شما فروش بیت کوین از یک آدرس بیرونی باشد، اکنون در صفحه‌ای قرار دارید که آدرس بیت 24 در نتورک‌های مختلف به منظور دریافت BTC را نشان می‌دهد. شما باید همان موردی را انتخاب کنید که Bitcoin را بعد از خرید به آن انتقال داده‌اید. اگر به این مورد توجه نکنید، با واریز به بلاک چین اشتباه، ارز دیجیتال گم خواهد شد، و مسئولیت این اتفاق هم بر عهده شما است. پس بهتر است در صورت داشتن تردید در این رابطه از کارشناس‌های بخش پشتیبانی صرافی کمک بخواهید. در هر صورت، آدرس را کپی و از آن داخل نرم افزار والت خود به منظور فرستادن بیت کوین و تکمیل سفارش فروش استفاده کنید.
آخرین مرحله فروش بیت کوین مربوط به مشخص کردن چگونگی انجام تسویه است. بهتر است اگر می‌خواهید پول دریافتی بابت این مقدار BTC به فروش رسیده را بعدا دوباره خرج خرید BTC یا هر ارز دیجیتال دیگر کنید، آن را داخل کیف پول ریالی حساب خود در بیت 24 نگه دارید. از آن جایی که میتوانید حساب ریالی‌تان را به صورت نامحدود شارژ کنید، در هر زمان قادر به خرید بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال به میزان دلخواه، خواهید بود. دومین نحوه تسویه واریز به یکی از کارت‌های بانکی شما است تا واریز به واسطه سامانه پایا صورت بگیرد. زمان تسویه به سیکل‌های کاری این سیستم و البته بانک مقصد شما بستگی دارد.
برخی از افرادی که هیچ آشنایی با بازارهای مالی ندارند، یا حتی در سایر مارکت‌ها چند دهه فعالیت داشته‌اند، بیت کوین را ابزاری برای سوداگری و بدون پشتوانه خطاب می‌کنند، به طوری که ممکن است با خرید بیت کوین تمام دار و ندار خود را به طور کامل از دست بدهید. این نحوه تشریح Bitcoin نشان‌دهنده عدم آشنایی آن‌ها با اصل و اساس نخستین رمز ارز است؛ آن‌ها هیچ دیدی نسبت به BTC ندارند و در عین حال درباره‌اش اظهار نظر می‌کنند! نکته بسیار جالب‌تر این است که تعدادی از منتقدهای بیت کوین از خرید به موقع آن جا مانده‌اند و این حسرت سبب شده از آن نفرت پیدا کنند!
مفهوم پول دیجیتال جدید نیست، به طوری که ما از سال‌ها بخش قابل توجهی از مبادلات مالی خود را به صورت الکترونیکی، با حذف اسکناس، انجام می‌دهیم. اما بیت کوین دارای تفاوت‌هایی اساسی است، و همین ویژگی‌ها سرمایه گذاران را به خرید بیت کوین ترغیب کرده است. البته، عده‌ای نیز با هدف نوسان‌گیری اقدام به خرید و فروش مستمر بیت کوین می‌کنند، اما واقعیت این است که طی چند سال اخیر، Bitcoin شکل یک دارایی ذخیره ارزش را به خود گرفته و توسط بسیاری، با هدف نگهداری طولانی مدت، خریداری میشود.
یکی از مهمترین ویژگیهای بیت کوین امنیت آن است. این امنیت مدیون وابستگی شدید شبکه BTC به فنون رمزنگاری است، و دقیقا به همین دلیل Bitcoin را یک ارز دیجیتال رمزنگاری شده یا رمز ارز خطاب می‌کنند. منظور از امنیت، عدم امکان هک شبکه و سرقت دارایی مربوط به یک آدرس است، اتفاقی که گهگاه در سیستم‌های بانکی سنتی رخ می‌دهد. اگرچه هر از گاه اخباری مربوط به هک پروژه‌های کریپتویی شنیده میشود، اما تا کنون چنین اتفاقی برای بلاک چین نخستین رمز ارز دنیا رخ نداده است.
علاوه بر امنیت، حفظ حریم خصوصی نیز یکی از اصلی‌ترین ویژگیهای Bitcoin به شمار می‌رود، ویژگی که به تنهایی، سرمایه گذاران زیادی را به خرید بیت کوین سوق داده است. به منظور تبدیل شدن به یک کاربر بیت کوین و شروع مبادله آن، نیازی به ارائه اطلاعات شخصی به یک نهاد خاص (مثل زمان ساخت حساب در شعبه یک بانک) نیست. کافی است یک کیف پول ارز دیجیتال با پشتیبانی از BTC دانلود و نصب کنید. آن‌ها هیچ اطلاعاتی از شما دریافت نمی‌کنند.
در نهایت به بنیادی‌ترین مفهوم در بیت کوین می‌رسیم؛ تمرکززدایی موضوعی است که اولین ارز دیجیتال رمزنگاری شده جهان روی آن تاکید ویژه دارد، و می‌خواهد یک سیستم پولی خارج از کنترل موجودیتی خاص و منحصربهفرد ارائه کند. چنین سامانه‌ای از دست‌کاری دولت‌ها نظیر چاپ پول بدون پشتوانه در امان است، و به لطف داشتن شفافیت بالا (تراکنش‌های انجام شده در بلاک چین Bitcoin برای هر فرد دارای دسترسی به اینترنت قابل مشاهده است) اتفاقاتی مثل اختلاس در آن رخ نمی‌دهد.
مواردی که نام بردیم، گوشه‌ای از دستاوردهای این پروژه محسوب میشوند، و سبب جلب اعتماد مردم سراسر دنیا به بیت کوین و در ادامه ترغیب آن‌ها به خرید BTC شده‌اند. Bitcoin با هدف تبدیل به یک سیستم انتقال پول نظیر به نظیر متولد شد، اما این روزها می‌بینیم بیشتر شکل یک دارایی ذخیره ارزش را به خود گرفته است، به طوری که طلای دیجیتال نامیده میشود.
تمرکززدایی که در بالا به آن اشاره کردیم، زمینه را برای دور زدن تحریم‌ها فراهم کرده است؛ رمز ارزهایی نظیر BTC شبکه‌ای غیر متمرکز دارند و نودهای آن‌ها در سراسر دنیا پراکنده هستند، پس نهادی همانند یک بانک متمرکز وجود ندارد تا با اصرار دولت آمریکا مجبور به بستن حساب‌های مورد نظر شود. به همین دلیل میتوانید برای انتقال فرامرزی پول یا حتی وارد کردن سرمایه به داخل کشور، از Bitcoin استفاده کنید. کافی است مقداری بیت کوین خرید کرده و سپس آن را به آدرس دلخواه بفرستید یا بعد از ایجاد یک کیف پول از دیگران BTC دریافت کنید.
عدم امکان استفاده از سیستم‌های پرداخت بینالمللی برای کاربران ایرانی، همیشه یک معضل بوده است. ایرانیان برای مبادله فرامرزی پول مجبور به تحمل ریسک و پرداخت کارمزدهای متعدد هستند، مشکلاتی که با وجود بیت کوین برطرف شده‌اند. پس علاوه بر یک دارایی برای سرمایه گذاری و ذخیره ارزش، خرید و فروش بیت کوین به منظور جابه‌جایی پول به هر یا از هر نقطه دنیا نیز کاربردهای فراوان دارد.
در نظر داشته باشید مسدود شدن ارزهای دیجیتال ذخیره در یک صرافی خارجی ربطی به این ویژگی ندارد. شما وقتی رمز ارز BTC خود را ضمن خرید از یک صرافی خارجی داخل همان نگه می‌دارید، اصطلاحا حضانت سرمایه‌تان را به آن سپرده‌اید و مسئولیت کنترل بر عهده‌اش قرار دارد. اگر این پلتفرم با پیروی از تحریم‌ها تصمیم به بلوکه کردن دارایی شما بگیرد، کاری از دستتان ساخته نیست. پس بهتر است در صورت انجام مبادله در بسترهایی که دفتری معتبر داخل کشور ندارند، از نگهداری بلندمدت بیت کوین داخل آن‌ها خودداری کنید.
در ابتدای صفحه به مزیت‌های استفاده از کیف پول ارزی صرافی بیت 24 برای نگهداری بعد از خرید بیت کوین اشاره کردیم. اما اگر به هر دلیل تصمیم دارید از کیف پول شخصی خود به این منظور استفاده کنید، در ادامه قصد داریم شما را برای انتخاب گزینه‌ای مناسب راهنمایی کنیم. مجددا باید به تریدرها، که مبادلات متعددی طی روز انجام می‌دهند، تاکید کنیم که هر مرتبه خرید و فروش بیت کوین با این روش نیازمند پرداخت کارمزد شبکه است.
یک والت کریپتویی به دو دسته‌بندی کلی سرد و گرم تقسیم میشود. موارد سرد سطح دسترسی و سهولت استفاده پایین‌تری دارد. برخلاف گزینه‌های گرم، برای تهیه کردنشان باید مبلغی بین 50 الی 500 دلار پرداخت کنید، و همچنین همیشه یک گجت الکترونیکی هر چند کوچک همراه داشته باشید. در عوض، امنیت آن‌ها بالاتر است و برای خرید و نگهداری بلندمدت بیت کوین توصیه میشوند. کیف پول‌های گرم به صورت رایگان، در قالب یک اپلیکیشن موبایل یا دسکتاپ، دانلود و نصب میشوند. به کار بردن آن‌ها بسیار ساده است و همیشه و همه‌جا خیلی سریع در دسترس هستند، اما سطح امنیت پایین‌تری دارند. بهتر است فقط برای خرید و فروش بیت کوین از این دسته ابزارها استفاده کنید، و به منظور هولد طولانی‌مدت به آن‌ها تکیه نداشته باشید.
موارد سرد خود به دو گروه سخت افزاری و کاغذی تقسیم میشوند. کیف پول‌های کاغذی رایگان هستند، اما همانطور که در بالا گفتیم برای داشتن یک والت فیزیکی باید هزینه کنید. استفاده از پیپر والت دردسرهای زیادی دارد و فقط به کاربران حرفه‌ای پیشنهاد میشود. اگر می‌خواهید برای خرید امن بیت کوین یک گجت سخت افزاری تهیه کنید، باید بدانید بهترین محصولات در این بازار لجر نانو ایکس، لجر نانو اس، الیپال تایتان، سیف پل اس وان، کول والت اس، کول والت پرو، ترزور مدل تی، ترزور مدل وان و کیپ کی محسوب میشوند.
در دسته‌بندی گرم، میتوانید یک نرم افزار گوشی یا دسکتاپ انتخاب کنید. اتمیک والت و گواردا والت جزو کیف پول‌های محبوب دارای نسخه‌ای برای سیستم عامل‌های دسکتاپ (علاوه بر اپلیکیشن موبایل) هستند. تراست والت به عنوان محبوب‌ترین کیف پول ارز دیجیتال که از خرید و نگهداری بیت کوین هم پشتیبانی می‌کند، تا مدت‌ها برنامه‌ای مخصوص اندروید و آیاواس بود، اما اواخر سال 2022 افزونه مرورگر آن هم عرضه شد، و روی کامپیوترهای دسکتاپ و لپ تاپ شما قابل استفاده است. به عنوان دیگر اپلیکیشن‌های موبایل محبوب باید به سیف پل، جکس لیبرتی و مث والت اشاره کنیم که همگی امکان خرید، نگهداری و فروش بیت کوین را برای شما فراهم می‌کنند.
قیمت بیت کوین فراز و نشیب‌های فراوانی داشته است. با وجود انتقادها به خاطر کاهش زیاد قیمت BTC از سقف تاریخی خود، توانسته از چند سنت خود را به چند هزار دلار برساند. در این مقاله می‌خواهیم صعودها و نزول‌های قیمت بیت کوین را از روی چارت بررسی کنیم و یک پیش‌بینی از آینده آن داشته باشیم. در این صفحه شما همیشه به قیمت لحظه ای بیت کوین (Bitcoin) دسترسی دارید و میتوانید قیمت رمز ارز BTC را بر حسب تومان و دلار مشاهده کنید.
اگرچه نخستین رمز ارز دنیا به عنوان یک سیستم پولی غیرمتمرکز متولد شد تا یک شبکه انتقال ارزش خارج از کنترل دولت‌ها ارائه کند، اما واقعیت این است که نمی‌توان از فاکتور مهم قیمت بیت کوین چشم‌پوشی کرد، چرا که سرمایه گذاران انتظار دارند با ورود به این بازار مالی، ضمن کسب آزادی، سود نیز به دست آورند. نگاهی به نمودار قیمت BTC از ابتدای راه‌اندازی آن نشان می‌دهد سرمایه گذاران اولیه این رمز ارز به سودهای هنگفتی رسیده‌اند، اما ممکن است عده‌ای هم در قیمت بالا اقدام به خرید بیت کوین کرده باشند. این دسته افراد به دنبال پیش‌بینی زمان بازگشت Bitcoin به همان قیمت و مخصوصا رد کردن آن هستند.
ممکن است مقایسه قیمت لحظه ای بیت کوین در حال حاضر با وضعیتی که در بازار گاوی قبلی داشت، خاطر برخی سرمایه گذاران را آزرده کند، اما نباید فراموش کنید این نخستین مرتبه‌ای نیست که قیمت ارز دیجیتال برتر بعد از یک رشد شدید، سقوط می‌کند و اصطلاحا وارد فاز اصلاح میشود. برای این که بدانید اولین ارز دیجیتال رمزنگاری شده تا کنون چه پستی و بلندی‌هایی را طی کرده است، می‌خواهیم نگاهی به چارت آنلاین قیمت بیت کوین از ابتدای عرضه Bitcoin داشته باشیم. به این ترتیب بهتر می‌توانیم احتمال بازگشت آن را پیش‌بینی کنیم.
بیت کوین همیشه در قیمت لحظه ای که اکنون مشاهده می‌کنید نبوده است. اولین رمز ارز جهان تکنولوژی، روزی در حد چند دلار معامله می‌شد، و در یک بازه زمانی به حوالی 70,000 دلار نیز رسید! روی هم رفته، نمودار قیمت Bitcoin به طور واضح نشان می‌دهد رویه صعودی آن از ابتدا قدرتمند و پرسود بوده است، اما در این میان اصلاح‌های بزرگی نیز رخ داده است؛ ارز دیجیتال BTC تا کنون چند رشد قیمت شارپ و در ادامه آن ریزش سنگین را تجربه کرده است. به طور دقیق، تعداد چرخه‌های صعودی-نزولی تکمیل شده آن 3 بوده است. بعد از پایان یافتن چهارمین روند رو به بالا، اکنون در انتظار ثبت چهارمین روند نزولی هستیم، تا بعد از آن وارد پنجمین جریان افزایشی شویم، و احتمالا ثبت یک سقف تاریخی جدیدی را برای قیمت بیت کوین شاهد باشیم.
در اولین رالی افزایش که BTC تجربه کرد قیمت آن از 0.01 دلار در اکتبر 2010 (مهر 1389)، تا ژوئن 2011 (خرداد 1390) به 31.91 دلار رسید که رشدی 320,000 درصدی را به ما نشان می‌دهد. این حرکت حدود 8 ماه زمان برد و طی آن قوی‌ترین حرکت گاوی Bitcoin به ثبت رسید. بعد از آن افرادی که حوالی قیمت چند سنت یا دلار بیت کوین خریداری کرده بودند، تصمیم به نقد کردن سود خود گرفتند. در نتیجه اصلاح بازار آغاز شد؛ بیت کوین از سقف 31.91 دلاری خود تا نزدیکی 2 دلار (به طور دقیق 1.99 دلار سقوط کرد) که کاهشی 93 درصدی محسوب میشود. سرمایه گذاران در ارقام بالاتر، متحمل ضررهای سنگینی شدند. عده‌ای با ضرر از مارکت خروج کردند، اما عده‌ای دیگر تصمیم به صبر گرفتند.
پس از این که در سال 2011 یک کف قیمت جدید در نمودار بیت کوین ثبت شد، در طول دو سال 2012 و 2013، یک رویه رو به بالای جدید شکل گرفت که نتیجه آن پرواز 62,000 درصدی قیمت ارز دیجیتال Bitcoin بود. به این ترتیب BTC از حوالی 2 دلار، طی حدودا دو سال خود را به 1,242 دلار را رساند و یک بیشینه قیمت جدید برای BTC به دست آمد. از آن جایی که اصلاح در بازارهای مالی گریزناپذیر است، دوباره مسیری رو به پایین شکل گرفت؛ کاهش قیمت 87 درصدی در یک بازه زمانی 21 ماهه بیت کوین را تا 162 دلار آورد. این رقم در آگوست 2015 (مرداد 1394) حاصل شد. مجددا افرادی به سودهایی درشت دست پیدا کردند، و در عین حال خریداران بیت کوین در قیمت لحظه ای بالاتر نیز با ضرر مواجه شدند. اما صبر آن‌ها باز هم نتیجه داد.
عده‌ای به خاطر ریزش شدید قیمت رمز ارز BTC کار آن را تمام شده تصور می‌کردند، اما ارزیابی چارت قیمت بیت کوین به ما نشان می‌دهد سومین رالی افزایشی آن نیز شکل گرفت. طی آن، Bitcoin باز هم رشد قیمت چند هزار درصدی داشت و با حرکتی 12,000 درصدی در بازه‌ای 28 ماهه موفق به ثبت یک بیشینه جدید شد که حوالی 20,000 دلار (به طور دقیق 19,804 دلار) بود. این رقم در دسامبر 2017 (دی 1396) به دست آمد. اصلاح قیمتی که بدون شک منتظر آن بودیم، این مرتبه BTC را تا جایی برد که دوباره زمزمه‌های مرگ اولین رمز ارز شنیده شد؛ از ابتدا تا انتهای سال 2018 ارز دیجیتال Bitcoin جریان نزولی سختی را تجربه کرد و با سقوطی 84 درصدی به 3,124 دلار رسید. باز هم سرمایه گذارانی که در اعداد بالاتر، مخصوصا اعداد نزدیک به سقف، ورود کرده بودند، متحمل ضرر شدند.
هولدرهایی که صبر پیشه کردند، نه تنها ضررشان جبران شد، بلکه به سودهای قابل توجهی نیز دست پیدا کردند. با شروع چهارمین رالی بیت کوین توانست از قیمت 3,124 دلار خود را با 2,100 درصد رشد در طول 35 ماه به 68,997 دلار برساند که بر اساس نمودار بیشترین قیمت BTC تا امروز محسوب میشود. بعد از آن اولین ارز دیجیتال رمزنگاری شده دوباره در سرازیری قرار گرفت که این رویه در نمودار قیمت بیت کوین به طور واضح مشخص است. هنوز معلوم نیست در چه قیمتی کف Bitcoin به دست خواهد آمد.
با نگاهی به ارقام بالا متوجه خواهید شد که در سه چرخه قبلی، در جریان‌های رو به پایین، بیت کوین از اوج قیمت خود به ترتیب 93 درصد، 87 درصد و 84 درصد افت داشته است. اگر قرار باشد BTC حداقل 80 درصد از اوج خود فاصله بگیرد، باید منتظر دیدن آن حوالی قیمت 13,500 دلار باشیم. البته، در تحلیل و پیش‌بینی هیچ قطعیتی وجود ندارد و همیشه صحبت درباره احتمال است. انواع تحلیل از جمله فاندامنتال، تکنیکال و آن‌چین می‌خواهند یک پیش‌بینی دقیق‌تر و نزدیک‌تر به واقعیت داشته باشند، اما هرگز نمی‌توان با قطعیت صحبت کرد.
عده‌ای از تحلیلگران با تکیه بر نمودار قیمت بیت کوین با اطمینان از رشد دوباره آن صحبت کرده و حتی شش رقمی شدن آن (100,000 دلاری شدن) را مطرح می‌کنند، اما نکته اینجاست که حتی آن‌ها هم قادر نیستند زمانی حتی حدودی برای رسیدن به این عدد ارائه کنند. نتیجه این است که اگرچه بسیاری به آینده Bitcoin و افزایش قیمت مجدد آن امیدوار هستند، اما نباید احتمال سقوط بیشتر این ارز را نادیده گرفت. پس بهتر است در صورت تصمیم برای ورود به بازار BTC حتما به صورت پله‌ای اقدام به خرید کنید.
یکی از مهمترین معیارهایی که در کنار قیمت لحظه ای BTC باید همیشه به آن توجه کنید، نرخ تسلط یا دامیننس است که نشان می‌دهد از کل مارکت کپ رمز ارزها سهم Bitcoin چقدر است. پس برای درک بهتر آن ابتدا باید با مفهوم ارزش بازار یا مارکت کپ آشنا شویم که کاملا به قیمت بیت کوین وابسته است. از این شاخص به منظور تعیین دامیننس یک رمز ارز استفاده می‌کنیم.
منظور از آن مقدار سرمایه‌ای است که داخل بازار یک دارایی، نظیر یک کوین یا توکن رمزنگاری شده، گردش می‌کند، و ارزش فعلی مارکت مورد نظر را نشان می‌دهد. برای محاسبه کردن کافی است قیمت لحظه ای بیت کوین را در تعداد کوین‌های استخراج شده ضرب کنیم. اگر تا امروز X کوین BTC ماین شده و قیمت هر کدام Y است، شاخص مورد نظر به صورت X*Y حاصل خواهد شد. اگر مارکت کپ همه رمز ارزها را به همین شیوه حساب و با یکدیگر جمع کنیم، ارزش کل فضای کریپتوکارنسی به دست خواهد آمد. به این عدد برای رسیدن به نرخ تسلط بیت کوین نیاز داریم.
همانطور که در بالا گفتیم، معیار نام برده به ما می‌گوید از کل سرمایه‌ای که داخل فضای ارزهای دیجیتال وجود دارد، چقدر متعلق به بیت کوین است. در نتیجه این یک فاکتور نسبی است و در مقایسه با بقیه معنی پیدا می‌کند. ارزش بازار یک ارز دیجیتال می‌تواند بدون توجه به بقیه افزایش یا کاهش پیدا کند و آن‌ها چندان به یکدیگر وابسته نیستند، اما دامیننس شاخصی کاملا نسبی است، به طوری که با زیاد شدن عدد مربوط به بیت کوین، از سهم بقیه کاسته خواهد شد.
بیشترین نرخ تسلط همواره متعلق به بیت کوین بوده، اما عدد آن طی سال‌های اخیر، با ظهور آلت کوین‌های بیشتر و قوی‌‌تر، رفته رفته کاهش یافته است. اگر قیمت بیت کوین افزایش پیدا کند، این اتفاق لزوما منجر به بالا رفتن شاخص مورد بحث برای آن نخواهد شد، چرا که با توجه به نسبی بودن، نحوه عملکرد سایر رمز ارزها نیز تاثیر فراوانی دارند.
اما چرا باید به این معیار توجه ویژه داشته باشیم؟ وقتی عدد آن برای بیت کوین بالا است، نوسان قیمت BTC بیشتر تاثیر خود را روی بقیه ارزهای دیجیتال نشان می‌دهد. به عبارتی بقیه دارایی‌ها تبعیت بیشتری از قیمت بیت کوین خواهند داشت. به همین دلیل اکنون می‌بینیم که وقتی روند برای قیمت Bitcoin نزولی شده، آلت کوین‌ها هم نمی‌توانند به خوبی از اتفاقات مثبت به نفع خود استفاده و رشد قیمتی قابل توجه را تجربه کنند.
بیت کوین ایده‌ای بدیع و بسیار نوآورانه بود و بدون شک دنیا را، مخصوصا با معرفی فناوری بلاک چین، تغییر داد. اما نمی‌توان از مشکلاتش چشم‌پوشی کرد، ایراداتی که به ظهور بی‌شمار آلت کوین بعد از آن منجر شدند. تعدادی از این پروژه‌ها به اندازه‌ای قدرتمند ظاهر شدند که با دست و پا کردن بازاری چند میلیارد دلاری برای خود، نرخ تسلط اولین رمز ارز را همینطور پایین و پایین‌تر آوردند. شاید بتوان یکی از دلایل کاهش قیمت بیت کوین را هم در آن‌ها جستجو کرد، به طوری که گوشه‌ای از سرمایه گذاران تصمیم گرفتند با ترک بازار BTC اقدام به خرید دیگر رمز ارزها کنند.
گل سرسبد این پروژه‌ها اتریوم است که برترین آلت کوین محسوب میشود. از نظر قیمت فاصله آن با بیت کوین زیاد است، اما بر حسب ارزش بازار، فاصله‌ای چندان نجومی بینشان وجود ندارد، به همین دلیل عده زیادی، مخصوصا با توجه به کاربردهای بیشتر Ethereum و رشد سریع آن طی سال‌های اخیر، بحث فلیپنینگ (Flippening) را مطرح کردهاند. منظور از آن، تصاحب جایگاه پادشاه رمز ارزها توسط ملکه است.
بدون شک قیمت BTC نقشی اساسی در تحقق یا عدم تحقق این پیش‌بینی دارد. همینطور که در زمان جلو می‌رویم، کوین‌های بیشتری به عرضه در گردش بیت کوین اضافه میشود. البته، این موضوع تعداد BTC در دسترس را افزایش می‌دهد که برای قیمت موضوعی منفی است، اما نباید فراموش کنید با توجه به تعداد محدود این رمز ارز (هارد کپ 21 میلیون عددی)، می‌دانیم رفته رفته به سقف نزدیک می‌شویم. پس با افزایش تعداد سکه‌های موجود (X) و به طور همزمان بالا رفتن قیمت روز بیت کوین (Y) مارکت کپ آن نیز افزایش پیدا می‌کند و می‌دانیم این مهمترین عامل در تعیین دامیننس است. اما با توجه به نسبی بودن شاخص نام برده، اگر اتریوم یا هر ارز دیجیتال دیگر عملکرد قوی‌تری از خود نشان بدهد، تکلیف چه خواهد شد؟
با توجه به فاصله زیاد ارزش بازار بقیه آلت کوین‌ها به جز اتریوم از بیت کوین، تصاحب تاج و تخت پادشاه توسط آن‌ها بعید به نظر می‌رسد. پس در صورتی که قرار به رخ دادن فلیپنینگ باشد، این رویداد به دست ملکه به وقوع خواهد پیوست. این اتفاق کاملا محتمل است، چرا که Ethereum علاوه بر این که مثل Bitcoin دارای یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است، کاربردهای بسیار بیشتری نیز دارد. از طرفی چشم‌انداز بهبود مقیاس‌پذیری آن روشن است. قیمت بیت کوین می‌تواند متاثر از این نگاه، با توجه به خروج سرمایه گذاران از مارکت طلای دیجیتال با هدف خرید اتریوم، کاهش داشته باشد.
با ارزیابی نمودار قیمت BTC متوجه ارتباط روندهای صعودی با هاوینگ خواهید شد. اما منظور از آن چیست و چرا برای تحلیل قیمت پیش روی بیت کوین باید وزن زیادی برایش قائل شویم؟
هاوینگ به زبان ساده، رویدادی است که سبب نصف شدن پاداش ماینرها میشود؛ بعد از آن، جایزه‌ای که به هر استخراج‌کننده یک بلاک داده میشود، یک دوم خواهد شد. در حال حاضر جایزه‌ای که به ازای یافتن پاسخی صحیح و قابل قبول (یک هش درست) به نود داده میشود، 6.25 بیت کوین است که با قیمت پایین این رمز ارز همچنان چند ده هزار دلار ارزش دارد، اما نباید فراموش کنید پیدا کردن جوابی که توسط پروتکل پذیرفته شود، به همین راحتی نیست و به تجهیزات گران قیمت و مصرف برق زیادی نیاز دارد. قبل از Halving سال 2020 این پاداش 12.5 کوین بود، و بعد از رخ دادن مجددش در سال 2024 به 3.125 کوین خواهد رسید.
آیا بازه زمانی مشخصی برای به وقوع پیوستن آن وجود دارد تا بتوان تاثیرش روی قیمت بیت کوین را زیر نظر گرفت؟ بر اساس نحوه‌ای که ساتوشی ناکاموتو اولین رمز ارز را کدنویسی کرده است، هاوینگ بعد از استخراج 210,000 بلاک رخ می‌دهد که با در نظر گرفتن بلاک تایم تقریبا 10 دقیقه‌ای، باید حدودا هر 4 سال یک مرتبه منتظرش باشیم.
رویداد نام برده روی قیمت لحظه ای بیت کوین تاثیری ندارد، اما در بلندمدت سبب رشد قیمت BTC میشود، چیزی که با نگاهی به چارت کاملا واضح است. علت این است که به مرور زمان تعداد کوین‌های تزریق شده به شبکه همینطور کمتر و کمتر میشود. از طرفی می‌دانیم Bitcoin تعدادی محدود دارد و در نهایت فقط 21 میلیون عدد از آن وجود خواهد داشت. در نتیجه با کمیاب‌تر شدن بیت کوین قیمت به فرض افزایش تقاضا، صعودی میشود.
تا کنون از 21 میلیون کوین، بیش از 19.25 میلیون عدد ماین شده، اما به واسطه Halving استخراج مابقی تا حوالی سال 2140 میلادی (117 سال دیگر) طول خواهد کشید! به همین دلیل عده زیادی بیت کوین را به یکی از گرانبهاترین فلزات دنیا تشبیه و آن را طلای دیجیتال خطاب می‌کنند؛ مشابه طلا که مقداری محدود دارد، بیت کوین هم نامحدود نیست. از طرفی شبیه فلز نام برده، به مرور زمان استخراج برترین رمز ارز هم سخت‌تر و سخت‌تر میشود. در نتیجه انتظار داریم به خاطر کمیاب شدن بیت کوین قیمت این ارز دیجیتال افزایش پیدا کند.
بر اساس محاسبات، رویداد بعدی در بهار سال 2024، بعد از رسیدن به بلاک شماره 840,000، به وقوع خواهد پیوست. همانطور که در بالا گفتیم، بعد از آن پاداش دوباره نصف و 3.125 BTC میشود. در نظر داشته باشید دست به دست هم دادن فاکتورهای مختلف قیمت BTC را وارد جریانی صعودی می‌کنند، وگرنه هاوینگ به تنهایی کاری از پیش نخواهد برد. تصور کنید بدون برآورده شدن سایر فاکتورهای مهم، مخصوصا مهمترین آن یعنی بهبود سطح تقاضا، هاوینگ بعدی از راه برسد و جایزه ماینرها را نصف کند! آن‌ها هم‌اکنون نیز وضعیت بسیار بدی دارند و این اتفاق استخراج‌کنندگان را بیشتر به سمت اعلام ورشکستگی سوق خواهد داد، اتفاقی که در نهایت به ضرر شبکه است، و روی قیمت بیت کوین تاثیر منفی می‌گذارد.
بیت کوین‌های تازه استخراج شده، به عنوان پاداش به ماینرها اهدا میشوند. طبیعی است آن‌ها بخشی از BTC دریافتی را به منظور تامین مخارج خود در بازار عرضه و نقد کنند، اما انتظار این است که بخش باقی مانده به عنوان سود را به جای تبدیل به دیگر دارایی‌ها (مثل خرید طلا، ملک یا هر چیز دیگر) در قالب همین رمز ارز نگه دارند. در این صورت با کاهش سرعت عرضه، به فرض زیاد بودن تقاضا، قیمت بیت کوین روندی رو به بالا در پیش خواهد گرفت.
اما می‌دانیم قیمت BTC متاثر از عوامل مختلفی است، و حتی اگر تمام مزارع استخراج بزرگ نیز دارایی‌های خود را هولد کنند، باز هم ممکن است ارز دیجیتال Bitcoin با کاهش قیمت مواجه شود. به عنوان مثال سال 2022 برای همه بازارهای مالی یک کابوس واقعی بود و همه مارکت‌ها با رکود و سقوط روبه‌رو شدند که این اتفاق به خاطر شرایط اقتصادی کل جهان بود. در شرایطی که بزرگترین بانک‌های مرکزی مخصوصا فدرال رزرو (ایالات متحده) سیاستهای انقباضی اتخاذ کردهاند، نمی‌توان انتظار داشت سرمایه‌ای درشت وارد بازار رمز ارزها شود، و تکانی اساسی به نمودار قیمت بیت کوین بدهد!
در چنین شرایطی، مخصوصا بعد از سقوط قیمت بیت کوین در چارت خود، ماینرها به منظور تامین مخارجشان مجبور به فروش تعداد بیشتری BTC خواهند بود، و مقدار کمتری برای آن‌ها باقی خواهد ماند. فشار فروش و عرضه وضعیت را بدتر می‌کند و ارزش Bitcoin باز هم سقوط می‌کند، و این روند مثل دومینو ادامه خواهد داشت. به همین دلیل طی سال 2022 تعدادی از کمپانی‌های فعال در حوزه استخراج رمز ارز مجبور به توقف بخش یا کل فعالیت‌های خود شدند، و حتی تعدادی اعلام ورشکستگی کردند. در آخرین ماه این سال، حتی بزرگترین شرکت سهامی عام بیت کوین ماینینگ (Core Scientific) نیز برای ثبت ورشکستگی تحت فصل 11 اقدام کرد. اما این اتفاق چه تاثیری روی قیمت BTC دارد؟
نخست این که بعد از انتشار چنین اخباری، به خاطر بار منفی آن، قیمت لحظه ای بیت کوین افت می‌کند. در ادامه، به خاطر خروج ماینرها، هش ریت با افت مواجه میشود، شاخص مهمی که همواره عاملی کلیدی در اندازه‌گیری قدرت، اعتبار و ارزش شبکه محسوب میشود.
معمولا قیمت Bitcoin و Hash Rate با یکدیگر رابطه مستقیم دارند؛ هر زمان که ارزش هر واحد BTC بالا می‌رود، افراد بیشتری به سرمایه گذاری در تجهیزات مخصوص ماینینگ و ورود به این صنعت ترغیب میشوند، تا سهمی از این بازار پرسود داشته باشند. اما در 2022 عکس این روند اتفاق افتاد؛ در حالی که قیمت بیت کوین لحظه به لحظه افت می‌کرد، سقف‌های تاریخی جدیدی برای هش ریت به ثبت می‌رسید! افزایش رقابت در شرایطی که قیمت BTC چنگی به دل ماینرها نمی‌زد، یکی از اصلی‌ترین دلایل ورشکسته شدن تعدادی از آن‌ها بود.
نرخ هش به زبان ساده، فاکتوری برای ارزیابی قدرت یک دستگاه استخراج است، و مشخص می‌کند در واحد زمان (ثانیه) قادر به محاسبه چه تعداد پاسخ است. نحوه ثبت تراکنش‌ها در بلاک چین پیچیده و صحبت درباره این موضوع از حوصله مقاله کنونی خارج است، اما کافی است بدانید هر گره مشارکت‌کننده باید طی هر ثانیه تعداد بسیار زیادی هش تولید کند، تا وقتی به پاسخی قابل قبول برای پروتکل برسد. طبیعی است ماینری با قدرت بیشتر، تعداد بیشتری جواب در واحد زمان ایجاد می‌کند، در نتیجه زودتر به موردی پذیرفتنی می‌رسد. از سال‌ها قبل که اسیک ماینرهای بیت کوین با قیمت بالا متولد شده‌اند، رقابت وارد سطح جدیدی شده و Hash Rate بر حسب گیگا و ترا سنجیده میشود.
حال مجموع قدرت پردازشی تمام دستگاه‌هایی که داخل نتورک Bitcoin فعالیت می‌کنند، نرخ هش آن را تشکیل می‌دهند. به عبارتی این شاخص برای شبکه از مجموع توان عملیاتی گره‌های مشارکت‌کننده در عملیات افزودن تراکنش‌ها به بلاک چین است حاصل میشود.
آیا می‌دانید تا امروز، برترین ماین‌کننده که بیشترین تعداد BTC را تولید کرده و بالاترین میزان سرمایه از این رمز ارز را در اختیار دارد، کدام فرد یا شرکت است؟ تنها نامی که از او می‌شناسیم «ساتوشی ناکاموتو» است! بله، خالق اولین ارز دیجیتال رمزنگاری شده در اولین سال‌های ظهور پروژه بیشترین مشارکت را در آن داشت، و اکنون با در نظر گرفتن قیمت روز بیت کوین یکی از ثروتمندترین انسان‌های کره زمین شناخته میشود.
مدتی قبل، تحلیلگران فعال در پلتفرم Whale Alert که یکی از معتبرترین و قدرتمندترین ابزارهای ردیابی تراکنش‌های رمز ارزها به خصوص تراکنش‌های درشت محسوب میشود، تصمیم گرفتند تعداد دقیق BTCهای متعلق به خالق این پروژه را مشخص کنند. یکی از اهداف این بود که تاثیر فعالیت مجدد والت‌های مربوط به این شخصیت مرموز روی قیمت بیت کوین مشخص شود؛ در هر صورت مقدار بسیار زیادی سکه سهم ساتوشی ناکاموتو است و در صورت نقد یا حتی جابه‌جا کردن آن‌ها، می‌تواند قیمت BTC را کاملا زیر رو رو کند.
با در نظر گرفتن الگوی خاصی که ساتوشی ناکاموتو به منظور ماینینگ دنبال می‌کرد، مشخص شد از عرضه در گردش پدر ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده، 1,125,150 عدد به خالق آن تعلق دارد. با در نظر گرفتن قیمت بیت کوین در 20,000 دلار (برای رند بودن عدد)، ارزش سرمایه وی چیزی بالغ بر 22.5 میلیارد دلار میشود! البته قضیه به همین سادگی نیست که او بتواند چنین پولی را نقد کند! با فروش این حجم زیاد، نه تنها بازار همین سکه دیجیتال، بلکه کل فضای کریپتوکارنسی به خاک و خون کشیده میشود، و قیمت بیت کوین به ارقامی که تصور نمی‌کنید افت می‌کند.
به همین دلیل سازنده Bitcoin را وفادار خطاب می‌کنیم. البته، زنده یا مرده بودن این شخصیت مشخص نیست، اما با توجه به گستردگی تاثیر فروش دارایی‌های وی، او حتی در صورت زنده بودن به احتمال خیلی زیاد هرگز سرمایه‌اش را نقد نمی‌کند، چون می‌داند در این صورت چه بلایی به سر قیمت بیت کوین خواهد آمد! شاید عده زیادی تا مدت‌ها تصور می‌کردند تعلق داشتن بخش قابل توجهی از عرضه در گردش به ایجادکننده آن یک نوع سواستفاده بوده، اما طبق تحقیقات Whale Alert دلیل استخراج زیاد BTC توسط وی جلوگیری از حمله 51 درصد به شبکه بلاک چین بوده است. اگر قرار به سواستفاده بود، پدر رمز ارزها تا کنون حداقل بخشی از دارایی خود را نقد می‌کرد.
در صرافی‌های مختلف، قیمت بیت کوین بر حسب یک واحد کامل آن نمایش داده میشود، اما کوچکترین واحد قابل اندازه‌گیری و قابل معامله در بلاک چین این رمز ارز، ساتوشی نام دارد. در واقع یک Satoshi کمترین مقداری است که میتوانید BTC را به آن تقسیم کنید. برای درک بهتر، دلار آمریکا را در نظر بگیرید که کوچکترین واحد آن سنت است. در معاملات، مثلا اعلام قیمت Bitcoin یا هر ارز دیجیتال دیگر، از دلار استفاده میشود، اما هر واحد آن به 100 سنت قابل تقسیم است. در عوض، یک BTC را میتوان 100,000,000 بخش کرد.
زمانی را تصور کنید که قیمت ارزهای دیجیتال مخصوصا بیت کوین سر به فلک کشیده و چند صد هزار دلار یا حتی به انتظار برخی چند میلیون دلار شده است! در چنین شرایطی، تعیین قیمت محصولات مختلف برحسب BTC دشوار است. کاربرد ساتوشی در اینجا مشخص میشود. حتی هم‌اکنون که برترین سکه دیجیتال چند هزار دلار ارزش دارد، باز هم قیمت‌گذاری بسیاری از کالا و خدمات بر مبنای Satoshi انجام میشود.
تصور کنید در یک کافی شاپ، قصد دارید پول یک فنجان قهوه 5 دلاری را با توجه به قبول ارز دیجیتال توسط آن کسب و کار، با بیت کوین پرداخت کنید. قیمت 0.00053 بیت کوین چندان جالب به نظر نمی‌رسد، اما 53,000 ساتوشی قابل درک‌تر است! به منظور محاسبه کردن قیمت BTC بر حسب Satoshi دو تساوی زیر را مد نظر داشته باشید:
1 Satoshi = 0.000,000,01 BTC
1 BTC = 100,000,000 Satoshi
بیت کوین توسط یک بانک مرکزی صادر نشده و مورد حمایت یک دولت خاص نیست، در نتیجه از سیاستهای پولی و معیارهای اندازه‌گیری رشد اقتصادی که در تعیین ارزش یک پول تاثیر دارند، تبعیت نمی‌کند. BTC را باید به یک کالا با عملکردی مشابه طلا (برای ذخیره ارزش) تشبیه کرد. در نتیجه طبیعی است در نمودار قیمت بیت کوین آثار عوامل تاثیرگذار روی سایر بازارهای مالی را ببینیم. علاوه بر آن‌ها، برخی فاکتورهای موثر در قیمت گذاری BTC منحصربهفرد هستند و به ذات پروژه مربوط میشوند.
این یکی از مهمترین فاکتورها در تعیین قیمت همه چیز است. ممکن است چیزی به نظر شما واقعا بی‌ارزش باشد، اما تا زمانی که برای آن تقاضا وجود دارد، قیمت خواهد داشت. این قیمت در صورت بیشتر شدن درخواست نسبت به عرضه، صعودی میشود. عکس آن نیز برقرار است. ممکن است شما چیزی را باارزش تصور کنید، اما به خاطر نبود تقاضا برای آن در جامعه، قیمتی بسیار پایین یا حتی صفر داشته باشد! عرضه و تقاضا یک اصل اساسی در نظریه‌های اقتصادی است که ارتباط بین ارزش یک کالا یا سرویس را با میزان تمایل افراد به منظور خریدا و فروش آن نشان می‌دهد، و طبق انتظار در تعیین قیمت بیت کوین نیز نقشی بسیار مهم دارد.
بیت کوین زمانی یک پروژه کلاهبرداری، بدون کاربرد، بدون آینده، نامعتبر و بی‌فایده خطاب می‌شد، و تقاضای بسیار کمی برای آن وجود داشت. اما رفته رفته برای عده بیشتری جالب به نظر رسید، و توجه آن‌ها را به خود جلب کرد. زیادتر شدن درخواست در حالی بود که نفرات کمتری اقدام به فروش می‌کردند. در نتیجه، تقاضا از عرضه جلو زد، و قیمت بیت کوین را از چند سنت به اعدادی که اکنون مشاهده می‌کنیم رساند. بعد از ثبت یک سقف تاریخی جدید برای قیمت BTC در حوالی 69,000 دلار، عده زیادی اقدام به فروش کردند تا سودشان را محقق کنند، در حالی که بیشتر سرمایه گذاران آن عدد را ناشی از حباب و بالا می‌دانستند، پس اقدامی برای خرید نکردند، و عرضه از تقاضا بیشتر شد.
این چرخه تا همیشه ادامه خواهد شد. قیمت هر ارز دیجیتال شامل بیت کوین و آلت کوین‌ها زمانی در مسیر صعود قرار می‌گیرد که دارندگان کنونی بدون اقدام برای فروش دارایی خود، خرید بیشتری انجام بدهند، و افراد جدیدتری هم برای داشتن آن تمایل نشان بدهند.
یکی از دلایل رشد قیمت بیت کوین طی چهارمین روند صعودی آن افزایش تمایل نهادها، سازمان‌ها و شرکت‌ها به منظور سرمایه گذاری در این دارایی بود. همچنین تشنگی نهنگ‌ها برای جمع‌آوری و انباشت بیشتر شد، در نتیجه دوباره شاهد غلبه کردن تقاضا به عرضه بودیم. اما بعد از مدتی، برخی شرکت‌ها به دلایل مختلف تصمیم به ترک این مارکت گرفتند، و بعضی نهنگ‌ها نیز سود خود را وقتی بیت کوین در اوج قیمت قرار داشت، نقد و محقق کردند.
درباره این معیار تاثیرگذار روی قیمت BTC در بخش اهمیت توجه به رفتار ماینرها به طور خلاصه صحبت کردیم. همانطور که در بالا گفتیم، رمز ارز برتر را میتوان یک کالا در نظر گرفت، پس مشابه هر محصول دیگر قیمت نهایی آن به هزینه مصرف شده به منظور تولید بستگی دارد. این هزینه برای Bitcoin شامل زیرساخت مزارع، خرید و نگهداری دستگاه‌ها و مخصوصا برق است، و عواملی نظیر سختی شبکه روی آن تاثیر می‌گذارد. به طور خلاصه، هر زمان هش ریت بالاتر می‌رود، پروتکل به منظور جلوگیری از کاهش بلاک تایم، سختی شبکه را افزایش می‌دهد.
مطمئنا ماینرها، مشابه تولیدکننده هر محصول دیگر، در پی کسب سود هستند. شاید در یک بازه زمانی کوتاه، آن‌ها حتی سر به سر شدن هزینه و درآمد را تحمل کنند، اما بدون شک حاضر به ادامه فعالیت با ضرر، و فروش بیت کوین به قیمت پایین‌تر از آن چه برایشان تمام شده است، نخواهند بود. با توجه به این که عوامل متعددی در تعیین قیمت Bitcoin موثر هستند، اگر با توجه به آن‌ها وضعیت برای استخراج‌کنندگان به این شکل رقم بخورد، آن‌ها فعالیتشان را متوقف می‌کنند که از نظر فاندامنتال اتفاقی منفی است، و روی قیمت تاثیر منفی می‌گذارد.
بیت کوین با وجود کاهش دامیننس آن در مقایسه با سال‌ها قبل، هنوز هم برترین ارز دیجیتال شناخته میشود، اما دیگر تنها گزینه نیست، و امروز انتخاب‌های متعددی برای سرمایه گذاری وجود دارند. هر رمز ارزی که بعد از آن متولد شد در دسته‌بندی آلت کوین‌ها قرار می‌گیرد. با ظهور هر یک، و ورود مقداری سرمایه به بازارش، از سهم BTC کاسته میشود؛ همانطور که در بالا گفتیم، نرخ تسلط یک شاخص نسبی است. اما وجود آلت کوین‌ها چطور روی قیمت بیت کوین تاثیر می‌گذارد؟
آن‌ها آمده‌اند تا یک سری محدودیت‌ها، مشکلات و ایرادات مربوط به نخستین رمز ارز را برطرف و یک سری قابلیت و امکانات جدید به آن اضافه کنند. به عنوان بهترین مثال باید به اتریوم اشاره کرد که مشابه بیت کوین یک ارز دیجیتال غیر متمرکز برای انتقال سریع دارایی و همچنین یک نوع کالا برای ذخیره ارزش است، در عین حال، امکان ساخت اپلیکیشن‌های کاربردی، بازی‌ها و پروتکل‌های غیر متمرکز را نیز فراهم می‌کند. به عنوان چند گزینه محبوب دیگر باید به تتر، بایننس کوین، سولانا و کاردانو اشاره کنیم.
بعد از تولد این رمز ارزها، عده زیادی از سرمایه گذاران به خاطر پتانسیل آن‌ها، مخصوصا به خاطر احتمال رشد زیادشان در اولین ماه‌ها و سال‌های راه‌اندازی، بخشی از دارایی بیت کوین خود را فروخته و به کوین‌ها و توکن‌های جدید تبدیل کردند. با در نظر گرفتن بحث عرضه و تقاضا، طبیعی است قیمت بیت کوین با کاهش مواجه شود. با ورود تعداد بیشتری ارز دیجیتال رمزنگاری شده با توانایی ساخت بازاری چند میلیارد دلاری، قیمت BTC نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
این موضوع کاملا قابل درک است. در هر حوزه‌ای مشخص، با ورود رقبا، از سهم پرچمداران کنونی کاسته میشود. به عنوان مثال بازار گوشی‌های هوشمند را در نظر بگیرید که زمانی در مشت سامسونگ بود، اما با ظهور تولیدکنندگان چینی، که محصولات ارزان با قابلیت‌های بیشتر ارائه می‌کردند، از سهم آن کاسته شد. هزاران مثال این چنینی میتوان ذکر کرد.
بیت کوین یک سال بعد از بحران مالی بزرگ سال 2008، که نتیجه سیاستهای پولی-بانکی اشتباه دولت‌ها بود، راه‌اندازی شد، و یک اکوسیستم انتقال پول فرامرزی، ارزان و خارج از کنترل دولت‌ها در اختیار مردم جهان قرار داد. نبود نظارت روی این پول دیجیتال مزایا و معایب خود را داشته است. دستاورد آن، امکان انتقال ارزش از هر نقطه دنیا به نقطه‌ای دیگر بدون نیاز به طی کردن روندهای زمان‌بر و هزینه‌بر سیستم بانکی سنتی است. از طرفی قیمت بین کوین دیگر تحت سیاستهای اشتباه یک بانک مرکزی نظیر چاپ بدون پشتوانه، لطمه نخواهد خورد.
اما از آن‌جایی که دولت‌ها نمی‌توانند وجود یک ارز غیر متمرکز را تحمل کنند، در حالی که قادر به مبارزه و کنار زدن آن هم نیستند، تصمیم به قانون‌گذاری BTC گرفته‌اند. این تصمیم تا امروز نتیجه خاصی نداشته است، چرا که آن‌ها کار بسیار دشواری در پیش دارند؛ Bitcoin متولد شد تا ارزی خارج از کنترل سازمان‌های مرکزی باشد، پس بحث قانون‌گذاری با اصل و اساس آن در تضاد است.
اما انتظار داریم حداقل قوانینی برای فضای رمز ارزها در نظر گرفته شود. برخلاف تصور، این اتفاق بیت کوین را به قیمت بالاتر سوق می‌دهد، چرا که سال‌ها است شرکت‌های بزرگ، با وجود علاقه‌مندی به تکنولوژی رمز ارزها، به خاطر ترس از مسائل قانونی از سرمایه گذاری و همچنین پذیرش این شکل جدید پول خودداری می‌کنند. تصور کنید آمازون، بزرگترین فروشگاه آنلاین جهان، BTC را یک شیوه پرداخت اعلام کند! بعد از این اتفاق احتمالا یک خط 90 درجه‌ای رو به بالا در نمودار قیمت بیت کوین ایجاد خواهد شد!
منظور از بزرگان در اینجا نهنگ‌ها است. این اصطلاحی است که برای اشاره به هولدرهای بزرگ ارزهای دیجیتال استفاده میشود. قانون یا چارچوب ثابتی وجود ندارد، اما بر اساس آن چه انجمن کاربران و سرمایه گذاران تصمیم گرفته‌اند، یک وال حداقل هزار سکه BTC دارد.
تحلیلگران همیشه برای پیش‌بینی قیمت بیت کوین علاوه بر نمودار و چارت BTC به فعالیت‌های نهنگ‌ها نیز توجه ویژه دارند، چرا که آن‌ها اغلب تمایلی برای جابه‌جا کردن دارایی خود ندارند، و اگر چنین کاری انجام بدهند، شاید بتوان نتیجه گرفت که احتمالا خبری در راه است. بررسی نمودار قیمت ارزهای دیجیتال نشان می‌دهد معمولا قبل از پامپ یا دامپ‌های اساسی، وال‌ها تحرکات مهمی داشته‌اند.
مجددا این فاکتوری است که فقط به بیت کوین ارتباط نداشته و قیمت تقریبا هر دارایی دیگر نیز به آن وابستگی دارد. در هر بازار مالی، خرید یا فروش سرمایه گذاران درشت، سبب تکان خوردن مارکت میشود. در تحلیل نهنگ‌ها، مورد مهمی که باید به آن توجه کنیم، زمان هولد است. هر چه مقدار دارایی هولدرهای بلندمدت بیشتر باشد، عقیده بر این است که قیمت BTC صعودی خواهد شد، چرا که عدم تمایل سرمایه گذاران کنونی برای فروش را نشان می‌دهد. در تحلیل آن‌چین، نگهدارنده یک رمز ارز برای حداقل 155 روز، هولدر بلندمدت خطاب میشود.
رمز ارزها در اولین سال‌های ظهورشان ارتباط چندانی با دیگر بازارهای مالی نداشتند، و از آن‌ها تاثیر نمی‌گرفتند، اما همبستگی کریپتو و سایر مارکت‌ها رفته رفته بیشتر شد. اکنون حتی سیاستهای پولی اقتصادهای برتر دنیا نیز روی قیمت بیت کوین تاثیر می‌گذارد. گهگاه شاهد کندل‌های سبز و قرمز بزرگ داخل نمودار قیمت BTC صرفا به خاطر اخبار مربوط به این تصمیم‌گیری‌های کلان هستیم.
به عنوان مثال باید به وضعیتی که کل جهان را طی سال 2022 و بعد از آن درگیر کرده و بسیاری از اقتصادهای بزرگ حتی آمریکا را وارد رکود کرده است، اشاره کنیم. به خاطر افزایش تورم به بالاترین ارقام طی چند دهه اخیر، فدرال رزرو (آمریکا) و بانک مرکزی چند قدرت دیگر نظیر انگلستان سیاستهای انقباضی اتخاذ کردهاند. یکی از ابزارهای آن‌ها برای کاهش تورم، بالا بردن نرخ بهره است، که روی قیمت دارایی‌های پرریسک نظیر بیت کوین تاثیر منفی می‌گذارد. اما چرا؟
فدرال رزرو با هدف جلوگیری از توقف ورود پول به چرخه اقتصاد به خاطر سپرده‌گذاری‌های بلندمدت در بانک، نرخ بهره را تا مدت‌ها صفر نگه داشته بود، اما رسیدن تورم به اعدادی غیر قابل قبول توسط آن‌ها، شرایطی ایجاب کرد تا به نحوی پول نقد دست مردم را جمع‌آوری کنند. در کشوری نظیر ایالات متحده که یکی از قدرتمندترین پولها را دارد، نرخ بهره 4 یا 5 درصدی بسیار بالا محسوب میشود، به طوری که عده زیادی دریافت پول ثابت را به سرمایه گذاری‌های پرریسک نظیر خرید رمز ارز ترجیح می‌دهند.
به عقیده بسیاری از تحلیلگران، یکی از مهمترین عوامل پایین نگه داشته شدن سطح قیمت ارزهای دیجیتال مخصوصا بیت کوین سیاستهای انقباضی اقتصادهای برتر بوده است. در شرایطی که نرخ بهره بالا است، نه تنها عده زیادی سپرده‌گذاری در بانک‌ها را روش بهتری تصور می‌کنند، بلکه حتی سرمایه گذاران قدیمی نیز، گهگاه با ضرر، تصمیم به خروج از مارکت‌های پرریسک می‌گیرند تا پولشان را به منظور دریافت سود ثابت در اختیار بانک‌ها قرار بدهند. به این ترتیب نه تنها تقاضایی وجود ندارد، بلکه عرضه نیز افزایش پیدا می‌کند، که هر دو سبب ظهور کندل‌های قرمز در چارت قیمت بیت کوین میشوند!
بیت کوین را یک ارز دیجیتال می‌شناسند، اما ما حتی از سال‌ها قبل ظهور آن مشغول استفاده از پول‌های دیجیتال بوده‌ایم. پس بیت کوین چه تفاوتی دارد که جهان اقتصاد را تکان داده و یکی از برترین نوآوری‌های قرن خطاب میشود؟ در این صفحه می‌خواهیم با Bitcoin آشنا شویم و کاربردهای آن را بشناسیم. همچنین به نحوه کار شبکه رمز ارز BTC پی خواهیم برد. تا انتهای مقاله به خوبی بیت کوین را خواهید شناخت.
تکنولوژی با سرعتی باورنکردنی در حال رشد است و به طور مستمر مفاهیم جدیدی متولد میشوند. با این حال، بیت کوین یکی از خاص‌ترین‌ها بوده و دستاوردی شگرف در دنیای پول و اقتصاد محسوب میشود. علاوه بر جنبه کاربردی و فناوری، رشد قیمت بیت کوین نیز سرمایه‌های هنگفتی برای عده‌ای رقم زد، و آن‌ها را از فرش به عرش رساند!
بعد از تولد Bitcoin ارزهای دیجیتال زیادی خلق شدند. بسیاری از آن‌ها، قابلیت‌های بیشتری ارائه کرده و از نظر فناوری چند پله بالاتر از جد خود قرار دارند، با این حال می‌بینیم که از نظر ارزش بازار، اولویت سرمایه گذاری و پایداری مارکت، بیت کوین هنوز قدرتمندترین است. در مقایسه با اولین سال‌های راه‌اندازی بستر رمز ارز BTC مارکت دامیننس یا همان نرخ تسلط آن بر بازار کریپتوکارنسی کاهش زیادی داشته، اما هنوز با اختلاف برترین است و بالاترین سهم را در مشت خود دارد. حتی اگر رقبایی قدرتمند از بهترین آلت کوین‌های کنونی هم سبز شوند، باز هم قرار نیست بیت کوین جایی برود!
ممکن است برخی بیت کوین را ضعیف‌تر از اتریوم و چند پروژه مبتنی بر بلاک چین دیگر خطاب کنند، چرا که قابلیت‌های کمتری نسبت به آن‌ها دارد و از یک سری مشکلات نظیر مقیاس‌پذیری رنج می‌برد، اما نباید فراموش کنیم که ظهور بیت کوین و آشنا شدن جهان با تکنولوژی بی‌نظیر زنجیره بلوکی زمینه را برای به وجود آمدن این دسته پروژه‌ها فراهم کرد.
جالب است بدانید هر رمز ارزی که بعد از Bitcoin متولد شد، در یک دسته‌بندی با نام «آلت کوین» قرار می‌گیرد. منظور این است که آن‌ها جایگزینی برای بیت کوین بوده‌اند. این شکل گروه‌بندی اهمیت نخستین ارز دیجیتال رمزنگاری شده را یادآوری می‌کند؛ چند صد هزار کوین و توکن در یک طرف و بیت کوین به تنهایی در طرفی دیگر قرار گرفته است.
همانطور که در بالا گفتیم، مفهوم پول دیجیتال جدید نیست و ما از خیلی زمان‌های دور در حال استفاده از آن هستیم، اما بیت کوین دارای دو ویژگی بنیادی است که سبب میشود از فرم نرمال ارز متمایز شود؛ اولا این که بیت کوین برای تامین امنیت سیستم پولی خود به شدت متکی به فنون و تکنیک‌های رمزنگاری است، و دقیقا به همین دلیل ارز دیجیتال رمزنگاری شده (کریپتوکارنسی) یا در فارسی رمز ارز خطاب میشود. ویژگی مهم دیگر آن، که حتی از اولین مورد دارای اهمیت بالاتری است، داشتن ساختاری غیر متمرکز است.
پول غیر متمرکز، به طور دقیق، همان مفهوم کاملا جدیدی است که بیت کوین ما را با آن آشنا کرد. Bitcoin برخلاف ارزهای رایجی که در کشورهای مختلف استفاده میشود (مثلا دلار یا ریال) در اختیار یک موجودیت مرکزی نیست، و به دست استفاده‌کنندگان از آن اداره میشود. این یعنی مردم جامعه، به جای دولت‌ها، در مسند قدرت قرار دارند و می‌توانند درباره این شبکه گردش ارزش، تصمیم‌گیری کنند. به این ترتیب از تورم و بروز دیگر مشکلات ناشی از سیاستهای غلط بانک‌های مرکزی جلوگیری خواهد شد.
ارزش بازار بیت کوین زمانی مرز یک تریلیون دلار را نیز رد کرد، و اکنون به عنوان یک تکنولوژی نوآورانه شناخته میشود (حتی توسط کسانی که با آن مبارزه می‌کنند). با وجود این همه پیشرفتی که دنیای کریپتو فقط به خاطر ظهور بیت کوین داشت و مفاهیم جدیدی نظیر اپلیکیشن غیر متمرکز، ان اف تی، دیفای، متاورس و بسیاری دیگر از کنارش متولد شدند، هنوز خالق آن مشخص نیست! تنها چیزی که از سازنده Bitcoin می‌شناسیم نام مستعار ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) است.
یک سری حدس و گمان وجود داشته و افرادی به عنوان ایجادکننده نخستین رمز ارز دنیا پیشنهاد شده‌اند. حتی چند نفر خودشان چنین ادعایی مطرح کردهاند، اما در نهایت به طور دقیق هویت ساتوشی ناکاموتو مشخص نشد! از روی این اسم، برخی او را ژاپنی‌تبار می‌دانند. البته عده‌ای معتقد هستند که Satoshi Nakamoto به گروهی از توسعه‌دهندگان ناشناخته اشاره می‌کند و خالق، نه یک نفر، بلکه یک تیم بوده است.
آخرین پیغامی که از این شخصیت مرموز در اینترنت منتشر شد، مربوط به پیامی در 7 مارس 2014 (۱۶ اسفند ۱۳۹۲) است که در آن اعلام کرد من دورین ناکاموتو نیستم! این اسم مربوط به فردی است که به اشتباه توسط برخی همان خالق ناشناس بیت کوین تصور شد، و برای مدتی توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد. جالب است با گذشت سال‌ها از این حادثه، و مردود شدن این ارتباط، هنوز با جستجوی نام Satoshi Nakamoto در گوگل تصویر این فرد نمایش داده میشود.
بعد از آن، آفریننده بیت کوین برای همیشه محو شد و تا کنون هیچ اثری از وی نبوده است. حتی بیت کوین‌های متعلق به او نیز اصلا جابه‌جا نشده‌اند، به همین دلیل، ممکن است در صورت فرد (نه تیم) بودن این نام مستعار، او از دنیا رفته باشد. هیچ چیز معلوم نیست. هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو احتمالا به یکی از مرموز‌ترین اسرار تاریخ تبدیل خواهد شد.
بیت کوین یک سال بعد از بحران مالی بزرگ 2008 راه‌اندازی شد، بحرانی که نتیجه اقدامات اشتباه بانک‌های مرکزی (مخصوصا اقتصادهای بزرگ دنیا) بود. یک دولت ممکن است برای برون رفت موقت از مشکلات، اعمال اشتباهی نظیر چاپ پول بدون پشتوانه انجام بدهد. نتیجه چنین کارهایی معمولا در دولت یا دولت‌های بعدی خود را نشان می‌دهد! این موضوع ناشی از ساختار متمرکز ارزهای فیات است، چیزی که بیت کوین می‌خواهد با آن مبارزه کند. این تنها یکی از بی‌شمار باگ‌هایی است که در سیستم‌های بانکی سنتی می‌بینیم.
بیت کوین در اختیار یک نهاد و در کل موجودیت خاص مثل بانک مرکزی متعلق به یک کشور، نیست. در اینجا سروری مرکزی برای نگهداری داده‌ها هم وجود ندارد و همه چیز غیر متمرکز است؛ شبکه از دست به دست هم دادن تعداد زیادی گره پراکنده در سراسر دنیا ایجاد میشود و شکلی کاملا توزیع شده دارد. هر نفر می‌تواند به سادگی نصب یک نرم افزار روی کامپیوتر خود، و در ادامه دانلود نسخه‌ای از پایگاه داده (که از نوع بلاک چین) است، به یک گره در نتورک Bitcoin تبدیل شود و به تمرکززدایی بیشتر کمک کند.
وضعیت پایگاه داده بر اساس اجماع بین گره‌های بستر مشخص میشود و هیچ موردی نسبت به بقیه قدرت بیشتری ندارد تا بتواند خودسرانه تصمیم‌گیری کند، و بدون اطلاع استفاده‌کنندگان سیستم، عملی انجام بدهد. به همین دلیل سایر مشکلات از جمله اختلاس و سانسور که به طور رایج و مستمر در شبکههای بانکی سنتی رخ می‌دهند، در بیت کوین وجود ندارند. علاوه بر عدم تمرکز، یکی دیگر از دلایل عدم امکان دست‌کاری و دست بردن در عرضه (مثل اختلاس) شفافیت فناوری است که بیت کوین از آن استفاده می‌کند. در قسمت بعد درباره این موضوع نیز صحبت می‌کنیم.
وقتی یک کاربر بیت کوین اقدام به ایجاد یک تراکنش می‌کند، بر اساس فرآیند پیچیده‌ای که در یکی از بخش‌های پیش رو درباره آن صحبت می‌کنیم، این عملیات به دیتابیس اضافه میشود، اما تا زمانی که درباره آن اجماع صورت نگیرد، اعتباری ندارد. به عبارتی هر گره می‌تواند بعد از دانلود بلاک چین، به دلخواه تراکنش بسازد، اما فقط در صورت توافق بقیه اعضای نتورک این عملیات معتبر تلقی خواهد شد. به این شکل، Bitcoin ساختاری غیر متمرکز پیدا می‌کند تا به جای یک یا حتی چند موجودیت خاص، به دست مجموعه‌ای از افراد اداره شود.
یکی از مهمترین ویژگیهای بیت کوین که مخصوصا برای ساکنان کشورهای تحریم شده نظیر ایران به خوبی قابل درک و ارزشمند است، مصونیت در برابر سانسور محسوب میشود. این ویژگی ناشی از همین تمرکززدایی است. اغلب بانک‌های سراسر دنیا، از ترس مواجه شدن با خشم آمریکا، مدت‌ها است مبادله مالی با کشورمان را متوقف کردهاند. در هر صورت، یک نهاد خاص وجود دارد که ایالات متحده به آن مراجعه و خواسته‌ای را مطرح کند. اما وضعیت در Bitcoin به گونه دیگری است؛ شبکه بیت کوین از ده‌ها هزار نود تشکیل میشود، آیا آمریکا می‌خواهد تک تک آن‌ها را تحت فشار قرار بدهد؟ اصلا امکان پیدا کردن آن‌ها را دارد؟
فعالیت در سیستم پولی بیت کوین، به خاطر خاصیت غیر متمرکز و متن باز آن، کاملا ناشناس است، به همین دلیل به سادگی دانلود و نصب یک نرم افزار تبدیل به یک نود می‌شوید، و هیچ اطلاعات دیگری ارائه نمی‌کنید. پس در عمل، هویت تشکیل‌دهندگان نتورک مشخص نیست. از طرفی به خاطر تعدد، نمی‌توان به سراغ همگی رفت، پس عملا امکان سانسور وجود ندارد.
یکی از دلایل مخالفت دولت‌های قدرتمند با ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده، همین موضوع است. البته ایالات متحده اکنون عقیده دارد حجم بازار بیت کوین به اندازه‌ای نیست که یک کشور بتواند تمام پول‌های مورد نیازش را با آن جابه‌جا کند، اما در هر صورت، با بزرگتر شدن مارکت، ممکن است در کانون توجهشان قرار بگیرد. البته حتی در این صورت هم قادر به انجام هیچ کاری نخواهند بود؛ ذات بیت کوین سانسورنشدنی است و نمی‌توان به خواست نهادی خاص، موجودی یک آدرس را مسدود کرد، مگر همه گره‌ها درباره این موضوع توافق کنند، که امری محال است!
بحث سانسور همیشه مربوط به تحریم‌های خارجی نیست. ممکن است داخل یک کشور نیز دولت به دلایل مختلف تصمیم به بستن حساب‌های بانکی یک فرد بگیرد، کاری که در سیستم بیت کوین امکان‌پذیر نیست.
بسیاری از خواص بیت کوین به لطف استفاده از فناوری بلاک چین بوده‌اند. به عنوان مثال، تکنولوژی زنجیره بلوکی امکان داشتن پایگاه داده‌ای غیر متمرکز، که اعضای توزیع شده می‌توانند به صورت همزمان روی آن کار و ثبت اطلاعات کنند، را فراهم کرده است. از جمله خاصیت‌های بسیار مهم دیگر زنجیره‌های بلوکی عمومی نظیر بیت کوین که مبارزه با مشکلاتی نظیر اختلاس را در پی داشته، شفافیت است.
پایگاه داده از نوع بلاک چین، برای هر فردی با دسترسی به اینترنت قابل مشاهده است، و تمام تراکنش‌های انجام شده روی آن، از ابتدای راه‌اندازی تا همین الان، را میتوان دید. به همین دلیل نمی‌توان به دور از چشم افراد ذی‌نفع، موجودی یک حساب را خالی کرد. تصور کنید یک موسس نیکوکاری برای دریافت کمک از مردم ارز دیجیتال BTC را هم قبول می‌کند. به لطف شفافیت، موجودی هر حساب را نیز میتوان دید. بعد از واریز پول توسط افراد، این موسسه باید برای تک تک تراکنش‌هایی که با استفاده از مبالغ اهدایی انجام می‌دهد، جوابگو باشد. پس دیگر نمی‌تواند با اختلاس، از سرمایه برای اهداف شخصی استفاده کند! مثال‌های بی‌شماری میتوان برای دستاورد شفافیت تراکنش‌ها و موجودی‌ها در بلاک چین بیت کوین آورد.
شاید تصور کنید این نحوه کار حریم خصوصی را زیر سوال برده، اما نباید ویژگی دیگر که استفاده ناشناس است را فراموش کنید. تنها چیزی که از گیرنده و فرستنده یک تراکنش در دسترس است، مشتی کاراکتر محسوب میشود! برای تبدیل شدن به یک کاربر بیت کوین (به منظور ارسال و دریافت ارز، نه فعالیت در شبکه برای اعتبارسنجی به عنوان یک نود) کافی است یک اپلیکیشن کیف پول برای خود دانلود و نصب کنید. با ورود به والت‌های کریپتویی، هیچ اطلاعاتی از شما خواسته نمی‌شود. به همین دلیل، اگرچه تراکنش‌های انجام شده توسط یک آدرس و همچنین موجودی آن در بلاک چین بیت کوین قابل مشاهده است، اما هویت مالک آن مشخص نیست. حتی اگر فردی به دلایل مختلف نظیر دریافت آدرس از شما به هویت مالک پی ببرد، بعدها میتوان به کمک میکسرها دوباره یک آدرس جدید گرفت.
به لطف خواصی که در بالا به گوشه‌ای از آن‌ها اشاره کردیم، کاربردهای متعددی برای بیت کوین به وجود آمده‌اند. در ادامه به بخشی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد. در نظر داشته باشید موارد استفاده Bitcoin به گزینه‌های زیر ختم نشده و میتوان بی‌شمار حالت دیگر را نیز ذکر کرد.
یکی از مهم‌ترین‌ها، شمول مالی است. منظور از آن، قرار دادن فرصت استفاده از خدمات پولی در اختیار همه مردم به صورت یکسان است، به طوری که یکی نسبت به دیگری ارجحیت خاصی نداشته باشد. برای درک بهتر این ویژگی، السالوادور را در نظر بگیرید، کشوری که با قبول بیت کوین به عنوان یک پول رسمی و قانونی، تاریخ‌ساز شد.
السالوادور یکی از کشورهای آمریکای لاتین است، منطقه‌ای محروم که بیشتر مردمش به خدمات بانکی دسترسی ندارند. به عنوان مثال، یک بررسی در سال 2021 نشان داد نزدیک به 70 درصد مردم کشور السالوادور به سرویسهای بانکی دسترسی ندارند! حال به کمک بیت کوین، آن‌ها می‌توانند به سادگی داشتن یک گوشی هوشمند و اتصال به اینترنت، یک والت رمز ارزی برای خود ایجاد و اقدام به مبادله کنند.
پیشرفت دنیای رمز ارزها و به وجود آمدن مفاهیم جدیدی در آن نظیر دیفای، سبب شد شمول مالی همینطور بهتر و بهتر شود. اکنون با تکیه بر پروتکل‌های DeFi، مردم به گستره‌ای از خدمات پولی نظیر وام‌دهی هم دسترسی دارند. همه این پیشرفته‌ها مدیون بیت کوین بوده و بدون وجود آن، هرگز به دست نمی‌آمد.
فرستادن مقداری پول به سایر نقاط جهان از طریق سیستم‌های بانکی سنتی، دردسرهای خاص خود را دارد، و زمان‌بر و هزینه‌بر است. حتی افرادی که در کشورهای تحریم نشده سکونت دارند، این مشکل را حس می‌کنند. حال این دغدغه برای ایرانیان دوچندان است، به طوری که همیشه استرس بلوکه شدن دارایی خود را دارند، و برای دور زدن تحریم‌ها گهگاه باید کارمزدهای قابل توجهی پرداخت کنند. این در حالی است که به خاطر جهانی بودن شبکه بیت کوین، این امکان وجود دارد تا بر بستر آن مقداری پول را از هر نقطه جهان به نقطه‌ای دیگر انتقال داد.
عملیاتی که ممکن است حین طی شدن به واسطه شبکههای بانکی متداول چند ساعت یا حتی چند روز زمان ببرد، در حد دقیقه انجام خواهد شد. هزینه پایین، مزیت دیگری است که مردم را به استفاده از Bitcoin سوق داده است. البته این کارمزد، مخصوصا در زمان افزایش ترافیک داخل نتورک، برخی مواقع به ارقامی بالا می‌رسد، به طوری که ایجاد تراکنش‌های کوچک دیگر مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود.
این مدل جابه‌جایی علاوه بر فرستنده، برای گیرنده هم بسیار راحت‌تر است. در سمت مقصد، دریافت‌کننده می‌تواند با مراجعه به یک صرافی آنلاین ارز دیجیتال به سادگی سکه‌های BTC خود را نقد و به پول رایج محل کشورش تبدیل کند.
یک سری شرکت‌ها و موسسات، با پول عده‌ای دیگر کار می‌کنند و باید پاسخگوی نحوه خرج و مخارج خود باشند. متاسفانه در این دسته سیستم‌ها، اختلاس گهگاه رخ می‌دهد، به طوری که افراد مسئولیت‌دار در آن سازمان، با سواستفاده از قدرت و با حساب‌سازی، بخشی از سرمایه را به نفع خود مصادره می‌کنند!
اما اگر دریافت‌ها و پرداخت‌‌های آن‌ها را به بستر بیت کوین (یا هر شبکه دیگر با یک بلاک چین عمومی) آورد، تمام دخل و خرج جلوی چشم همه ذی‌نفعان خواهد بود. یک مثال خوبی که در بالا نیز به آن اشاره کردیم، زیر نظر داشتن نحوه مصرف دارایی‌های متعلق به یک خیریه است. اگر همه چیز شفاف باشد، مسئولان موسسه دیگر نمی‌توانند از مبالغی که به اسم نیازمندان جمع‌آوری شده برای مقاصد شخصی استفاده کنند.
چنین کاربردی درباره همه شرکت‌ها صدق می‌کند. اگر یک کسب و کار دارای چند ذی‌نفع باشد، با تکیه بر بیت کوین از بروز اختلاف به خاطر تردید در نحوه مصرف ذخیره پول، جلوگیری خواهد شد، چرا که همه تراکنش‌ها مثل روز مشخص هستند.
به این ویژگی در قسمت کاربرد «انتقال فرامرزی پول» اشاره کردیم، اما با توجه به اهمیت آن، مخصوصا برای مردم کشورمان، به طور خاص دوباره آن را یادآور می‌شویم. عدم تمرکز سیستم ارز دیجیتال BTC آن را در برابر هر گونه بلوکه‌سازی پول مصون کرده است. پس حتی اگر نهادهای مربوط به آمریکا یا هر کشور تحریم‌کننده دیگر از تعلق داشتن یک آدرس به فرد یا شرکتی ساکن ایران اطمینان پیدا کنند، همچنان قادر به انجام کار خاصی نیستند، مگر این که آن‌ها را به صرافی‌های متمرکز اعلام کنند.
سوال اینجاست که چطور رمز ارزهای عده‌ای مسدود و از دسترسشان خارج میشود؟ در نظر داشته باشید به خاطر عدم تمرکز شبکه خود رمز ارز بیت کوین، نحوه کار صرافی‌های متمرکز ارز دیجیتال تغییر نمی‌کند! دارایی مسدود شده‌ای که به آن اشاره کردیم، در این دسته پلتفرم‌ها قفل میشود. شما بعد از افتتاح حساب در یک صرافی رمز ارز متداول (متمرکز)، اصطلاحا حضانت پولتان را به آن‌ها می‌سپارید، و قدرت کنترل را در اختیارشان می‌دهید. پس اگر به هویت ایرانی شما پی ببرند، می‌توانند با سواستفاده از این قدرت، از پس دادن بیت کوین خودداری کنند. در نتیجه این موضوع ارتباطی با بحث مصونیت بیت کوین در برابر سانسور و تحریم، ندارد.
بیت کوین را طلای دیجیتال خطاب می‌کنند. خالق این ارز دیجیتال، در تلاش بود تا یک سیستم انتقال پول نظیر به نظیر و غیر متمرکز ارائه کند، اما این روزها می‌بینیم که بیت کوین از مسیر اولیه خود و چشم‌اندازی که ساتوشی ناکاموتو در ذهن خود داشت، فاصله گرفته است. اکنون BTC را به جای ارزی برای انتقال سریع پول، بیشتر به چشم یک دارایی ذخیره ارزش و پوشش تورم نظیر طلا می‌بینند؛ خرید بیت کوین تبدیل به یک نوع سرمایه گذاری بلندمدت شده است.
ممکن است عده‌ای با نگاه به سقوط ارزش BTC از حوالی 69,000 دلار به 17,000 دلار، مخصوصا اگر خودشان در قیمتهای بالا اقدام به خرید کرده باشند، ناراحتی تمام وجودشان را بگیرد، اما باید به این افراد، شروع کار بیت کوین را یادآور شد؛ اولین پول دیجیتال رمزنگاری شده و غیر متمرکز، ابتدا فقط چند سنت ارزش داشت! تصور کنید افرادی که در نخستین روزها و حتی نخستین سال‌ها سرمایه گذاری کرده بودند، ارزش دارایی‌های آن‌ها چند برابر شده است.
منتقدان Bitcoin و در کل رمز ارزها، آن‌ها را بی‌ارزش، بدون پشتوانه و پوج خطاب می‌کنند، اما باید به یک سوال پاسخ بدهند: شما ارزش را چه می‌بینید؟ طلا به خاطر زیبا بودن و کاربرد در جواهرات، و همچنین در صنایع مختلف مانند برخی قطعات دستگاه‌های کامپیوتری، ارزشمند است. در سوی دیگر با بیت کوین مواجه هستیم که به خاطر یک سری کاربرد دیگر ارزش پیدا کرده است. آیا به خاطر این که رمز ارزها نظیر BTC شکل و شمایل فیزیکی ندارند و ملموس نیستند، باید روی موارد استفاده آن چشم بست و بی‌ارزش خطابش کرد؟
ممکن است ارزش از دیدگاه سرمایه گذاران قدیمی و سنتی متفاوت باشد، اما با در نظر گرفتن عصر تکنولوژی که اکنون درونش قرار داریم، باید از زاویه فناوری هم به چیزهای مختلف نگاه کرد.
از طرفی دیگر، یکی از پشتوانه‌های بسیار مهم و قوی بیت کوین، میلیاردها دلار تجهیزاتی است که این روزها در حال ماین کردن آن هستند. استخراج بیت کوین، در ابتدا که هنوز پتانسیل رمز ارزها مشخص نشده بود، حالتی تقریبا تفریحی داشت! اما سال‌ها است این کار به یک صنعت تمام عیار میلیارد دلاری تبدیل شده است. شرکت‌های بزرگی، با سرمایه‌های هنگفت و نیروهای کار متعدد، از مدت‌ها قبل مشغول ماین کردن بیت کوین در مزارع خود هستند. آن‌ها یکی از پشتوانه‌های BTC محسوب میشوند.
این دو را میتوان از زوایای مختلف روبه‌روی یکدیگر قرار داد. در ادامه از چند جنبه به مقایسه گلد و بیت کوین می‌پردازیم تا به تفاوت‌ها و شباهت‌ها پی ببریم.
طلا از چند دهه قبل، چه در ایران و چه در سراسر دنیا، یکی از بهترین و قوی‌ترین دارایی‌ها به منظور ذخیره ارزش بوده است؛ مردم برای جلوگیر از کاهش ارزش سرمایه خود و در ادامه کسب سود، اقدام به خرید این فلز گرانبها می‌کنند. حال وجود چند ویژگی مثل همین مورد، سبب شده به بیت کوین لقب طلای دیجیتال را بدهند.
از نظر پوشش تورم، سابقه طلا بسیار طولانی‌تر است. هیچ شکی نیست که حتی در مقایسه با بیت کوین نیز برای مقابله با بی‌ارزش شدن پول دارایی امن‌تری محسوب میشود. اگرچه بیت کوین موفق شده طی گذشت حدود یک دهه از زمان تولدش، خود را به عنوان ابزاری برای مقابله با تورم نشان بدهد و اعتماد سرمایه گذاران زیادی را به این منظور جلب کند، اما واقعیت این است که تا رسیدن به وضعیتی مشابه فلزهای گرانبها مخصوصا محبوب‌ترین آن‌ها، فاصله زیادی دارد.
مارکت بیت کوین با وجود رد کردن ارزش 1 تریلیون دلاری در یک بازه زمانی و داشتن ارزشی چند صد میلیارد دلاری در حال حاضر، هنوز پایدار نیست و درگیر نوسان‌های شدید و متعدد میشود. گهگاه شاهد سقوط‌های چند ده درصدی قیمت آن هستیم. تصور کنید افرادی که در قیمتهای بسیار بالاتر و نزدیک به سقف، با هدف محافظت از دارایی‌های خود، اقدام به خرید BTC کرده بودند، الان چه حس و حالی دارند؛ آن‌ها اگر همان ارز فیات را نگه می‌داشتند (و طلا نمی‌خریدند) الان کمتر ضرر کرده بودند!
اما این خاصیت بیت کوین و ارزهای دیجیتال است. در نظر داشته باشید هر چیزی که سود بیشتری می‌دهد، ریسک ضرر بالاتری هم دارد. از طرفی اصلاح، بخشی جدایی‌ناپذیر از بازارهای مالی است و حتی در مارکت طلا نیز رخ می‌دهد؛ وقتی قیمت یک دارایی به سرعت و بدون ترمز بالا می‌رود، هر لحظه باید منتظر ترکیدن حباب آن باشیم، پس وقتی درگیر فومو به بیت کوین ورود می‌کنید، باید ریسک این کار را مد نظر داشته باشید.
اگر صرفا می‌خواهید از افت ارزش سرمایه خود جلوگیری کنید، فلز گرانبها و حتی دلار گزینه‌های بهتری هستند. اگر می‌خواهید در فضای دیجیتال سرمایه گذاری داشته باشید، میتوانید به جای اسکناس دلار، اقدام به خرید تتر کنید که همان ارزش و قیمت را دارد، و همیشه آن را حفظ می‌کند. مارکت کپ گلد مرز 11 تریلیون دلار را هم رد کرده و بازار بسیار بزرگی دارد، به همین دلیل نوسان رو به بالا و البته رو به پایین آن زیاد است. حتی اگر چنین اتفاقی رخ بدهد، ریزش آن‌چنان سنگین و مشابه افت بیت کوین از سقف خود، 70-80 درصدی نیست!
اما اگر قصد شما کسب سود و چند برابر کردن دارایی خود است، ارز دیجیتال BTC گزینه بهتری به شمار می‌رود. دیگر نمی‌توان از طلا، با بازاری چند تریلیون دلاری، انتظار چند برابر شدن قیمت در یک بازه زمانی چند ساله یا حتی چند ماهه داشت، اما چنین چیزی برای بیت کوین امکان‌پذیر است. طی چند سال اخیر بارها شاهد رشد فضایی ارزش Bitcoin در فاصله‌های زمانی نه چندان طولانی بوده‌ایم، و این اتفاق در صورت شروع روند صعودی بعدی با هجوم نهنگ‌های فردی و سازمانی، دوباره رخ خواهد داد.
تا مدت‌ها قبل، خرید و فروش طلا دردسرهای زیادی داشت، چرا که همواره باید مقداری از این فلز ارزشمند را با خود جابه‌جا می‌کردید. مشکلات مربوط به نگهداری و حمل و نقل با افزایش میزان سرمایه گذاری بیشتر می‌شد. این در حالی است که بیت کوین یا هر ارز دیجیتال را میتوان صرف نظر از مقدار تهیه شده داخل یک نرم افزار روی گوشی یا لپ تاپ نگهداری کرد. به دست آوردن یا به فروش رساندن هم به سادگی ورود آنلاین به یک صرافی ارز دیجیتال است.
اما با وجود برخی پلتفرم‌های مبادله با امکانات و خدمات ویژه، وضعیت کمی تغییر کرده است؛ اکنون برای سرمایه گذاری روی نفت مجبور به نگهداری بشکه‌های آن در انبار منزل، یا برای سرمایه گذاری در گلد مجبور به نگهداری شمش‌های آن داخل گاوصندق، نیستید! یک سری شرکت‌ها، که انبارهایی بسیار امن، مطمئن و تحت بیمه دارند، مسئولیت این کار را برای شما به عهده می‌گیرند. کافی است از طریق وب سایت یا اپلیکیشن آن‌ها، در زمان دلخواه اقدام به خرید و فروش کنید.
آیا دارایی‌هایی که قرار است به عنوان راهی برای مقابله با تورم عمل کنند و یک پوشش قوی باشند، ممکن است خود درگیر تورم شوند؟ بله چنین چیزی امکان‌پذیر است، اما نه برای طلا و بیت کوین! این دو، خواص مشابهی دارند که سبب میشود به مرور زمان کمیاب شوند، در نتیجه به خاطر عرضه بیش از حد یا مخصوصا نامحدود، ارزششان را از دست نمی‌دهند.
مقدار دقیق فلزات گرانبها مشخص نیست، اما می‌دانیم در هر صورت میزان محدودی از آن‌ها وجود دارند و روزی، بعد از استخراج تمام منابع، تمام خواهند شد. از طرفی با استخراج بیشتر و بیشتر، به دست آوردن مابقی دشوارتر میشود. بیت کوین هم چنین وضعیتی دارد، با این تفاوت که از مقدار نهایی آن، و روند سخت شدن استخراجش، باخبر هستیم؛ قرار است فقط 21 میلیون واحد سکه BTC وجود داشته باشد. از طرفی بر اساس یک فرآیند به نام هاوینگ، رفته رفته عرضه آن، تا رسیدن به عدد نهایی، کاهش پیدا می‌کند و ماین کردن سخت‌تر میشود.
تا کنون از 21 میلیون Bitcoin که قرار است وجود داشته باشند، بیش از 19.2 میلیون به دست آمده است، اما تزریق بقیه به عرضه در گردش تا سال 2140 میلادی (بیش از یک قرن دیگر) زمان خواهد برد که به خاطر هاوینگ است. عرضه بیت کوین از ماینرها شروع میشود، به طوری که هر استخراج‌کننده یک بلاک تایید شده، مقداری مشخص BTC دریافت می‌کند. این تعداد در ابتدا 50 واحد به ازای هر بلاک بود، اما حدودا هر 4 سال یک مرتبه نصف شد، تا این که بعد از رویداد سال 2020 به 6.25 رسید. با رسیدن رویداد بعدی در بهار 2024 تعداد به 3.125 می‌رسد. این روند کاهشی همینطور ادامه پیدا می‌کند تا بیت کوین دشوارتر از قبل حاصل شود.
نظرات کاربران