رویداد هاوینگ بیت کوین چیست و چه تاثیری روی قیمت بیت کوین دارد؟

منظور از هاوینگ ارز دیجیتال BTC رویدادی است که پاداش استخراج بیت کوین را نصف می‌کند. در این مطلب تاریخ دقیق هاوینگ بعدی در سال 2024 را بررسی کرده و به ارزیابی زمان هاوینگ های قبلی بیت کوین خواهیم پرداخت. هاوینگ بیت کوین معمولا هر 4 سال یکبار رخ می‌دهد که آخرین آن مربوط به 11 می 2020 (۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۹) است. برای درک بهتر Bitcoin Halving و پاسخ به این سوال که هاوینگ چیست، باید ابتدا با نحوه کار شبکه این ارز دیجیتال آشنا شوید.

شبکه بیت کوین چگونه کار می‌کند؟

سیستم بیت کوین از شبکه‌ای از کامپیوترها (معروف به نودها یا ماینرها) تشکیل شده است که کدها را اجرا و بلاک چین آن را ذخیره می‌کنند. یک بلاک چین را می‌توانید به صورت دنباله‌ای از بلوک‌ها تصور کنید. هر بلوک حاوی مجموعه‌ای از تراکنش‌هاست. از آنجایی که تمام کامپیوترهای اجراکننده بلاک چین همان بلوک‌ها و تراکنش‌های مشابه را دارند، قادر به دیدن تراکنش‌های و بلوک‌های جدید به صورت آنی و لحظه‌ای هستند.

بلاک چین بیت کوین با اتصال ماشین‌ها یا نودهای بیشتر به خود، پایدارتر و امن‌تر می‌شود. بر اساس تخمین‌ها، در حال حاضر بیش از 10,000 نود کدهای شبکه Bitcoin را اجرا می‌کنند. حال سوال این است که آیا می‌توان به یک نود در شبکه بیت کوین تبدیل شد؟ بله، اگر فضای ذخیره‌سازی کافی برای دانلود تمام سابقه تراکنش‌ها و کل شبکه بلاک چین را دارید اما دارای ماینر ارز دیجیتال BTC نیستید، این امکان وجود دارد.

استخراج ارز BTC

ماینینگ بیت کوین فرآیندی است که افراد با استفاده از کامپیوترهایشان در آن مشارکت می‌کنند. در کل، استخراج یعنی حل پازل‌های پیچیده محاسباتی به‌منظور پیدا کردن بلوک برای اضافه کردن به بلاک چین. بیت کوین از سیستمی به نام اثبات کار (Proof of Work) استفاده می‌کند.

از کامپیوترهای سریع‌تر مجهز به انواع سخت‌افزارها می‌توان برای تولید رمز ارز BTC استفاده کرد. برخی از شرکت‌ها برای کسب پاداش بلاک بیشتر، از چیپ‌های کامپیوتری یا واحدهای پردازنده پیشرفته مانند GPU بهره می‌برند. کوچکترین واحد بیت کوین ساتوشی (Satoshi) نام دارد و به 8 رقم اعشار (100 میلیونم بیت کوین) قابل تقسیم است. حتی در صورت حمایت ماینرها و در صورت لزوم، امکان تقسیم کردن آن تا اعشار بیشتر هم وجود دارد.

منظور از هاوینگ بیت کوین چیست؟

هر «بلوک» در بلاک چین بیت کوین، یک فایل حاوی 1 مگابایت داده تراکنش ارز دیجیتال آن است. بنابراین ماینرها با استفاده از سخت‌افزار و حل پازل‌های ریاضی، به تولید یک خروجی تصادفی 64 کاراکتری به نام هش (Hash) پرداخته و بلاک جدیدی را به زنجیره آن اضافه می‌کنند تا امکان تغییر یا هک کردن آن وجود نداشته باشد. ماینرها نیز با تکمیل این بلاک‌ها بیت کوین کسب می‌کنند.

رویداد هاوینگ بیتکوین که هر 210,000 بلاک یا تقریبا هر 4 سال یکبار رخ می‌دهد، تا زمان استخراج کامل 21 میلیون واحد آن، باعث نصف شدن نرخ تولید BTCهای جدید می‌شود. رویداد Halving به‌خاطر کاهش بیشتر عرضه محدود رمز ارز BTC قابل توجه است. بیت کوین عرضه کل 21 میلیون واحدی دارد. در حال حاضر برابر با 29 مرداد 1402 18,794,506 واحد بیت کوین در گردش است و تنها 2,205,494 واحد دیگر برای استخراج باقی مانده است.

تأثیر هاوینگ روی ماینرها

هاوینگ Bitcoin رویدادی است که می‌تواند روی اقتصاد ماینینگ تاثیر بگذارد. پاداش استخراج و کارمزد تراکنش‌ها دو منبع اصلی درآمد ماینرها هستند که از اجزای اصلی مشوق اقتصادی این افراد برای تایید تراکنش‌ها و محافظت از شبکه بیت کوین محسوب می‌شوند.

نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین که نتیجه رویداد Halving است، تاثیر مستقیمی بر درآمد ماینرها دارد. پس از این اتفاق، ماینرهایی که با افزایش هزینه‌های عملیاتی خود مواجه می‌شوند، شاید اشتیاق کمتری برای ادامه فعالیت داشته باشند که می‌تواند باعث کاهش هش ریت و مشارکت در شبکه این ارز دیجیتال شود.

تأثیر هاوینگ روی شبکه بیت‌ کوین

همانطور که مشخص است، بارزترین تاثیر هاوینگ بر شبکه بیت کوین، نصف شدن نرخ تورم و تولید BTCهای جدید است. این روند، تورم شبکه را کاهش می‌دهد که به‌خاطر ثابت بودن عرضه کل روی 21 میلیون واحد، در نهایت، افزایش ارزش و قیمت این رمز ارز را به‌دنبال دارد.

با وجودی که شاید برخی از ماینرهای خرد به‌خاطر افزایش هزینه‌های خود قادر به ادامه کار نباشند، اما کارمزد تراکنش‌ها و وفاداری طرفداران به حوزه کریپتو خصوصا بیت کوین که با شعار «سیستم پولی همتابه‌همتا» کار خود را آغاز کرد، از انگیزه‌های ادامه کار برای حمایت از شبکه محسوب می‌شوند. در این حالت، از آنجایی که این افراد به ادامه کار شبکه ایمان دارند، ممکن است حتی شاهد ورود ماینرها بیشتر برای پشتیبانی از شبکه باشیم. در نتیجه این اتفاق، شبکه‌ای غیر متمرکزتر و ایمن‌تر را خواهیم داشت.

تأثیرات هاوینگ روی سرمایه‌گذاران

از دید سرمایه گذاری، هاوینگ بیتکوین تاثیر مستقیمی بر میزان عرضه و تقاضا دارد. با کاهش نرخ تورم و تولید بیت کوین‌ها جدید، میزان عرضه کاهش خواهد یافت که حتی در صورت ثابت باقی ماندن تقاضا، بر اساس اصول پایه‌ای اقتصاد باید منتظر افزایش قیمت باشیم.

علاوه بر این، هاوینگ ارز دیجیتال BTC غالبا افزایش توجه به این بازار و هیاهوی پیرامون آن را به‌دنبال دارد. در این حالت، کاهش عرضه و انتظار برای افزایش قیمت، باعث تشدید احساسات مثبت در میان سرمایه گذاران و تریدرها می‌شود. چنین خوش‌بینی افزایش تفاضا را به‌دنبال خواهد شد.

البته شایان ذکر است که طی اجرایی شدن Halving، احساسات بازار همیشه مطلوب نیست و مشارکت‌کنندگان در بازار ممکن است دچار فاد (FUD) شوند. در این حالت، نوسانات کوتاه مدت قیمت می‌تواند به بروز احساسات ضد و نقیض در بازار منجر شود.

شمارش معکوس هاوینگ بیت کوین

تاریخ هاوینگ بیت کوین ۲۰۲۴ برای 25 آوریل (5 اردیبهشت 1402) پیش‌بینی شده است. با این وجود، از آنجایی که همیشه همه بلاک‌ها دقیقا هر 10 دقیقه یکبار تولید نمی‌شوند، نمی‌توان ساعت و زمان دقیق این رویداد را مشخص کرد. با این حال، از آنجایی که این رویداد روی بلاک شماره 840,000 انجام خواهد شد، بر اساس پیش‌بینی‌ها، باید در ماه آوریل یا می 2024 (اردیبهشت 1403) منتظر آن باشیم. در این زمان هاوینگ بیت کوین، پاداش بلاک از 6.25 به 3.125 واحد خواهد رسید.

تاریخ هاوینگ های بیت کوین از 2009 تا 2020

در سال 2009 (88)، پاداش هر بلاک 50 واحد BTC بود. پس از هاوینگ 28 نوامبر 2012 (8 آذر 91)، این مقدار به 25 واحد رسید و سپس در 9 ژوئیه 2016 (19 تیر 95)، به 12.5 واحد کاهش یافت. در هاوینگ 11 می 2020 (22 اردیبهشت 99) نیز این مقدار به 6.25 واحد نصف شد.

برای درک بهتر این موضوع، طلا را در نظر بگیرید. فرض کنید عرضه طلای استخراچی از زمین نیز هر 4 سال یکبار نصف شود. اگر ارزش طلا به میزان کمیابی آن متکی باشد، پس هاوینگ عرضه طلا هر 4 سال یکبار، رشد قیمت آن را به دنبال خواهد داشت.

به گفته کیلب چن (Caleb Chen)، حامی حریم خصوصی و ارز دیجیتال در شرکت Private Internet Access، از آنجایی که هاوینگ بیت کوین عامل تقریبا آنی کاهش درآمد ماینرهاست، باید برای این رویداد آماده باشند. Halving یک عملکرد درونی در شبکه بیت کوین است که تاثیر عمده‌ای روی کل اکوسیستم این رمز ارز دارد.

تاریخ هاوینگ های بعدی بیت کوین

هاوینگ بعدی بیت کوین روی بلاک 840,000 در بهار سال 2024 به وقوع خواهد پیوست. بعد از آن پاداش هر بلوک به 3.125 واحد کاهش پیدا می‌کند. رویداد بعدی نیز در سال 2028 روی ارتفاع بلوک 1,050,000 اتفاق خواهد افتاد. تا سال 2140، تمام 21 میلیون واحد BTC ماین می‌شود. در آن زمان به دلیل اتمام موجودی باقی‌مانده برای استخراج بیت کوین، هاوینگ نیز به پایان می‌رسد، اما ماینرها با ادامه تایید و تصدیق تراکنش‌های جدید و دریافت کارمزد، درآمد خواهند داشت.

علت رخ دادن هاوینگ زودتر از چهار سال

الگوریتم استخراج بیت کوین با هدف پیدا کردن بلاک‌های جدید، به مدت هر 10 دقیقه یکبار تنظیم شده است. با این وجود، با پیوستن ماینرهای بیشتر به شبکه و افزودن به قدرت هشینگ، مدت زمان پیدا کردن بلاک کاهش می‌یابد. البته این امر با تنظیم سختی شبکه (یعنی سختی حل کردن الگوریتم استخراح توسط کامپیوتر) هر 2 هفته یکبار یا هر 2016 بلاک تغییر می‌کند تا این فاصله زمانی دوباره به 10 دقیقه برگردد.

از آنجایی که شبکه بیت کوین طی یک دهه گذشته رشد تصاعدی داشته است، متوسط زمان پیدا کردن هر بلاک نیز دائما زیر 10 دقیقه (تقریبا 9.5 دقیقه) بوده که منجر به کمتر شدن بازه هاوینگ بیتکوین و رسیدن به زیر 4 سال شده است.

هاوینگ، رویدادی مختص بیت کوین یا همه ارزهای دیجیتال؟

این رویداد مختص بیت کوین نیست و در ارزهای دیجیتال دیگر مخصوصا برخی از مهمترین فورک های بیت کوین هم پیاده‌سازی شده است. به عنوان مثال باید به لایت کوین اشاره کنیم. در LTC هم این رویداد حدودا هر 4 سال یکبار اتفاق می‌افتد، اما به‌خاطر پایین‌تر بودن بلاک تایم در اینجا نسبت به BTC (هر 2.5 دقیقه به جای هر 10 دقیقه)، زمان دقیق اجرای هاوینگ، ثبت 840,000 بلاک در بلاک چین است. دو سری قبلی در سال‌های 2015 و 2019 رخ داد (لایت کوین محصول 2011 است) و جایزه استخراج این کوین را (از 50 واحد اولیه) به ترتیب به 25 و 12.5 کاهش داد.

به عنوان چند ارز دیجیتال دیگر باید به بیت کوین کش، بیت کوین‌ اس وی، زی کش، دش، ریون کوین و بیت کوین گلد اشاره کرد.

پیش بینی تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین

سرمایه‌گذاران یا تریدرهای BTC باید این ویژگی سیستماتیک را به یاد داشته باشند که رویداد هاوینگ، غالبا با بی‌ثباتی و آشفتگی‌های بسیاری در قیمت این ارز دیجیتال همراه است. علت واضح است: با Halving بیت کوین عرضه آن کوچکتر و ارزش ارزهای باقی‌مانده برای استخراج بیشتر می‌شود. بنابراین با این تغییرات، فرصت سودآوری وجود دارد.

در گذشته تاریخ بیت کوین، هاوینگ تاثیر به‌سزایی بر افزایش قیمت آن داشته است. مثلا، در اولین رویداد Halving که در 28 نوامبر 2012 اتفاق افتاد، قیمت طی یک سال از 12 دلار به 1,150 دلار رسید. دومین هاوینگ در 9 ژوئیه 2016 اجرایی شد. با اینکه در زمان اجرای این رویداد قیمت BTC به 650 دلار رسیده بود، اما در دسامبر 2017 ارزش هر واحد به سقف تاریخی 20,000 دلاری صعود کرد.

در تازه‌ترین رویداد هاوینگ، نرخ خرید بیت کوین 8,787 دلار بود و طی ماه‌های بعد، شاهد انفجار ارزش آن بودیم. تنها طی ماه‌های اخیر، این ارز دیجیتال دوباره سقف تاریخی پیشین خود را درنوردید و به 63,380 دلار رسید. علاوه بر خود Halving، قطعا عناصر متعددی دیگری مانند پوشش خبری گسترده رمز ارزها خصوصا بیت کوین باعث رشد قیمت بوده‌اند.

سومین رویداد هاوینگ در تاریخ Bitcoin، به طرق مختلفی اکوسیستم این ارز دیجیتال را تحت تاثیر قرار داده است. پیش از این پیش بینی می‌شد که به‌خاطر کاهش پاداش مالی استخراج BTC، ماینرهای شبکه شدیدا کاهش یابند. اما همانطور که شاهد بودیم، این اتفاق به‌خاطر کاهش مشوق‌های ماینینگ رخ نداد و در سال گذشته، ماینرهای چینی صرفا به‌خاطر سخت‌گیری‌های نظارتی مجبور به توقف یا تغییر مکان تجهیزات خود شده‌اند. رویداد هاوینگ عموما با سوداگری، هایپ و نوسانات شدید همراه است و نحوه واکنش بازار به آن در آینده را نمی‌توان به طور دقیق پیش بینی کرد.

ارتباط مدل عرضه و تقاضا با هاوینگ بیت کوین

در هر بازار مالی و برای هر دارایی، باید فاکتورهای مختلف و منحصربه‌فردی را به منظور تحلیل قیمت گذشته و پیش‌بینی قیمت آینده بررسی کرد. با این حال، یکی از مهمترین معیارها که درباره هر چیز قابل معامله صدق می‌کند و روی قیمتش تاثیر می‌گذارد، عرضه و تقاضا است. در مقاله «بررسی عوامل موثر بر قیمت ارزهای دیجیتال» به این موضوع اشاره کردیم. حال هاوینگ بیت کوین کاملا با این مفهوم مرتبط بوده و آن را نشانه رفته است.

مهم نیست چیزی از نظر ما ارزش یا اهمیت دارد یا خیر! تا زمانی که برای آن شیء فیزیکی یا مفهوم دیجیتالی تقاضا وجود دارد، قیمت خواهد داشت. عکس این موضوع نیز برقرار است. ممکن است چیزی به نظر ما ارزشمند باشد، اما به‌خاطر نبود تقاضا، قیمتش بسیار پایین یا حتی صفر باشد.

عرضه و تقاضا تاثیر بسیار مهمی روی قیمت دارایی‌های مختلف از جمله ارزهای دیجیتال دارد. بدون در نظر گرفتن بی‌شمار فاکتور دیگر، وقتی عرضه از تقاضا بیشتر می‌شوند، اغلب با کاهش قیمت مواجه می‌شویم. بالاتر رفتن تقاضا در مقایسه با عرضه هم بیشتر مواقع منجر به افزایش قیمت می‌شود. هاوینگ بیت کوین با این سیستم ارتباط مستقیم دارد؛ همانطور که تا اینجا متوجه شدید، تاثیر اصلی این رویداد کاهش سرعت عرضه کوین‌های جدید BTC است. پس به فرض افزایش یا حتی ثابت ماندن میزان تقاضا در مقایسه با قبل رخ دادن این رویداد، قیمت صعود خواهد کرد.

سخن پایانی

هاوینگ اتفاقی است ک هر 4 سال یکبار، باعث نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین می‌شود. رویداد Halving معمولا با هیجانات، سوداگری‌ها و عدم قطعیت‌های شدید همراه است که پیش بینی آینده بازار و نحوه واکنش افراد را غیرممکن می‌سازد.

تهیه شده در بیت 24