قیمت ارزهای دیجیتال به فاکتورهای متعددی وابسته است. بررسی مارکت کریپتوکارنسی نشان میدهد نه تنها روند کلی، بلکه قیمت لحظه ای ارزهای دیجیتال نیز طی چند سال اخیر وابستگی زیادی به وضعیت اقتصاد کلان جهان پیدا کرده و روز به روز همبستگی این کلاس جدید دارایی با دیگر ابزارهای مالی بیشتر میشود. به عنوان مثال اکنون شاهد بیشینه شدن میزان همبستگی قیمت روز ارز دیجیتال (مخصوصا BTC) با بازار بورس آمریکا و همچنین طلا هستیم.
علاوه بر معیارهای مشترک در همه بازارهای مالی اعم از عرضه و تقاضا، در دنیای کریپتوکارنسی چند فاکتور اختصاصی بسیار تاثیرگذار روی نرخ ارزهای دیجیتال نیز وجود دارند. وضعیت آنها را با انواع تحلیل مخصوصا فاندامنتال و آن چین (درون زنجیرهای) مشخص میکنیم و بر اساسشان دست به پیشبینی درباره قیمت هر ارز دیجیتال در آینده میزنیم.
اکنون علاوه بر دسترسی به لیست کامل قیمت تمام ارزهای دیجیتال قابل خرید و فروش در صرافی بیت 24 (بیش از 350 کوین و توکن مختلف) با عوامل موثر روی نرخ رمز ارزها نیز آشنا خواهید شد. گفتنی است در اینجا با کلیک روی نام هر گزینه از فهرست بالا، وارد صفحه اختصاصی آن خواهید شد که شامل اطلاعات بسیار مهمی درباره قیمت ارز دیجیتال مورد نظر (لحظه ای و نمودار تاریخی) است. علاوه بر چارت قیمت رمز ارز در بازههای زمانی دلخواه، به اطلاعاتی نظیر رتبه (بر اساس مارکت کپ)، دامیننس (نرخ تسلط) ارزش بازار (مارکت کپ) و تاریخ انتشار دسترسی دارید.
همچنین از آن جایی که به خاطر نوسان قیمت تتر در کشور قیمت لحظه ای ارزهای دیجیتال برحسب تومان و دلار متفاوت از یکدیگر نوسان میکنند، اینجا علاوه بر نرخ دلاری نرخ تومانی را هم خواهید دید که به صورت لحظه ای بروزرسانی میشود. سایر قسمتهای مهم و کاربردی مربوط به تغییرات قیمت طی 1 ساعت و 24 ساعت اخیر و همچنین بالاترین و پایینترین قیمت ارز دیجیتال مورد نظر در همان روز است. مجددا با توجه به تغییر مستمر ارزش دلار، اوج قیمت دلاری و تومانی در بخشهایی جداگانه نمایش داده میشوند.
این موارد مربوط به تک صفحه هر رمز ارز بود. در بخش اصلی که لیست قیمت رمز ارزها است نمایی کلی از بازار مهمترین داراییهای دیجیتال مشاهده خواهید کرد. با ورود، در ابتدا تعداد ارزهای قابل معامله در صرافی ارز دیجیتال بیت 24 را خواهید دید. چهار گزینه دیگر مرتبط با آمار و ارقامی بسیار مهم در مارکت کریپتوکارنسی است؛ شما میتوانید ارزش کل بازار رمز ارزها، میزان مبادلات طی شبانهروز اخیر، رشد یا افت کل فضا (به درصد) و همچنین دامیننس پادشاه و ملکه ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده را مشاهده کنید. منظور از دو مورد آخر، نرخ تسلط BTC و ETH است که با قیمت بیت کوین و قیمت اتریوم رابطه مستقیم دارد.
در ادامه سه سکشن «بیشترین رشد»، «بیشترین بازدید» و «جدیدترین لیست شدهها» را خواهید دید. در اولین قسمت ارزهای دیجیتال با بیشترین جهش قیمت را به همراه میزان جهش هر کدام (به درصد) میبینید. البته خرید رمز ارزی که صعود زیادی داشته ریسک بالایی دارد و ممکن است کوین یا توکن مورد نظر خیلی زود وارد فاز اصلاح شود، پس در معامله دقت کنید. دیگری شامل گزینههایی با بالاترین مقدار بازدید است. از اینجا میتوان متوجه شد اغلب سرمایهگذاران به کدام موارد توجه بیشتری دارند. بعید نیست نام برخی رمز ارزهای دارای افزایش قیمت زیاد را مشاهده کنید، چرا که خیلی زود در کانون توجه قرار میگیرند. در سومین بخش داراییهای رمزنگاری شده جدیدی که صرافی بیت 24 به تازگی امکان معامله آنها را فراهم کرده است، میبینید.
با کمی اسکرول به لیست اصلی قیمت ارزهای دیجیتال میرسید. نخست این که یکی از ویژگیهای این بخش تقسیم داراییهای موجود در بازار ارز دیجیتال بر اساس کاربرد و ماهیت هر کدام است. به همین دلیل دستهبندیهای مثل متاورس، گیمینگ، ان اف تی و دیفای را خواهید دید. ممکن است به توصیه فردی متخصص به دنبال سرمایهگذاری در رمز ارزهای یک حوزه خاص باشید، اما گزینههای مرتبط با هر یک را نشناسید. این قابلیت به شما در یافتن موارد مورد نظرتان کمک خواهد کرد.
فهرست قیمت ارز دیجیتال شامل چند ستون است. در یک نگاه به قیمت دلاری، قیمت تومانی (خرید و فروش به طور مجزا)، مقدار نوسان در طول 24 ساعت اخیر و نمودار در همین بازه زمانی، حجم مبادلات در شبانهروز گذشته و در نهایت مارکت کپ دسترسی دارید. به این ترتیب هر از گاه قادر خواهید بود در یک نگاه، شمای کلی و وضعیت بازار ارزهای دیجیتال را ببینید. گفتنی است در سمت چپ نام دستهبندی رمز ارزها بالای لیست قیمتها، گزینهای وجود دارد تا بازه زمانی نمایش تغییرات به درصد و همچنان نمایش نمودار را از شبانهروز (به صورت پیشفرض) به هفته، ماه یادسه ماهه عوض کند.
احتمالا در فهرست قیمت ارزهای دیجیتال قابل خرید یا فروش در بیت 24 تعدادی بیشتر از بقیه برایتان اهمیت دارند. کافی است روی ستاره کنار نام موارد دلخواه کلیک کنید تا به لیست «مورد علاقهها» اضافه شوند. در ادامه با ورود به این قسمت آنها را یکجا، با حذف بقیه گزینهها، مشاهده میکنید.
ابتدا موارد مهم در همه بازارهای مالی اعم از کریپتو یا دیگر موارد را بررسی میکنیم، و در ادامه به ارزیابی فاکتورهای مختص داراییهای دیجیتال میپردازیم. با پیش رفتن در زمان، همبستگی رمز ارزها با دیگر کلاسهای دارایی افزایش پیدا میکند، به همین دلیل معیارهای تعیین قیمت آنها برای ارزهای دیجیتال هم اهمیت پیدا میکنند.
این بحث روی هر کالا یا خدمتی که خرید و فروش میشود، تاثیر میگذارد و جزو ارکان کنترل پدیدههای اقتصادی گوناگون است. تقاضا به طور خلاصه، میزان محصول یا سرویس قابل دریافت توسط ما بر اساس امکانات محدودمان است. این عامل بهانهای برای به وجود آمدن کسب و کارهای مختلف در حوزههای گوناگون است؛ هر جا که Demand (لغت انگلیسی همین مفهوم) باشد، عدهای به منظور کسب سود به وسیله تامین آن نیاز، فعال خواهند شد.
عرضه، آن کالا یا خدمتی است که یک بیزینس ارائه میکند. ممکن است این کار با توجه به یک تقاضا انجام شده باشد، یا بعد از به وجود آمدن، به خاطر کاربرد کم کم درخواست برایش ایجاد شود؛ Supply (لغت انگلیسی همین مفهوم) در برخی موارد از درخواست جلوتر است، و خود آن را ایجاد میکند.
عدهای بیت کوین و آلت کوینها را بیارزش و بدون پشتوانه خطاب میکنند. حتی اگر فرض را بر صحت عقیده آنها بگذاریم، تا زمانی که خواهان دارند، قیمت این ارزهای دیجیتال صفر نخواهد شد. مشابه هر محصول یا سرویس دیگر، تا وقتی افرادی نسبت به داشتنشان تمایل نشان میدهند، ارزشمند هستند. با زیاد شدن این تمایل، بازار ارزهای دیجیتال نیز به خاطر رشد قیمتها صعودی میشود. به عنوان مثال بولران قبلی کریپتو را در نظر بگیرید که یکی از اصلیترین دلایل به وجود آمدنش، بالا رفتن تقاضای شرکتها به منظور سرمایهگذاری در این کلاس جدید دارایی مخصوصا BTC بود.
اگر جایی تقاضا به عرضه غلبه کند، با افزایش قیمتها مواجه میشویم. وضعیت در بازار ارز دیجیتال به همین گونه است. زمان هجوم سازمانها برای داشتن Bitcoin را در نظر بگیرید. افراد و شرکتهای زیادی با پی بردن به آینده روشن این شکل جدید پول، از فروش داراییهای خود خوداری میکردند. همچنین ماینرها هم به امید بالا رفتن قیمت ارزهای دیجیتال در آینده دور یا نزدیک به هولد ادامه میدادند. در شرایطی که عرضه بسیار کم شده بود، تقاضا افزایش یافت. طبیعی است در چنین شرایطی قیمت ارزهای دیجیتال لحظه به لحظه بالاتر برود.
ممکن است چیزی از دیدگاه شما ارزشی نداشته باشد، اما تا زمان وجود تمایل برای آن، قیمت خواهد داشت، و این قیمت بر اساس تعادل بین عرضه و تقاضا بالا و پایین خواهد شد. همچنین بعید نیست شما چیزی را بسیار ارزشمند تصور کنید، در حالی که به خاطر نبود درخواست برای آن، قیمتی ندارد.
تقریبا سایر عوامل موثر به نوعی با این دو مفهوم در ارتباط هستند. مثلا عاملهای بنیادی که یک پروژه کریپتویی را ارزشمند نشان میدهند، سبب خواهند شد تمایل به منظور داشتن آن کوین یا توکن بیشتر شود، پس قیمت ارز دیجیتال مورد نظر در مسیری صعودی قرار میگیرد.
بازارهای مالی به وضعیت اقتصادی کشورها، مخصوصاً ابرقدرتها، وابسته هستند و نمیتوانند مستقل از آنها رفتار کنند. وقتی شرایط برای اقتصادهای برتر مناسب نیست، انواع داراییها، کششی برای رشد نخواهند داشت. این وضعیتی است که در 2022 گریبان کریپتوکارنسی را گرفت، و بر اساس برخی پیشبینیها در 2023 هم تأثیرش را روی قیمت تمام ارزهای دیجیتال حتی برترینها نشان خواهد داد.
کشورهای قوی یکی از پس از دیگری وارد حالت رکود میشوند، و در نتیجه بانکهای مرکزیشان برای برون رفت از مشکل سیاستهای انقباضی در پیش میگیرند. نخست این که در چنین اوضاعی، وقتی آینده مبهم است، تمایل افراد جامعه به منظور سرمایهگذاری در داراییهای پرریسک (که در صدرشان رمز ارزها قرار دارند) به شدت کاهش مییابد. آنها خرید چیزهای مطمئنتر نظیر طلا را به سودهای چند برابری ترجیح میدهند. پس تقاضا کاهش پیدا میکند. ریسکپذیری با وضعیت جیب مردم رابطه مستقیم دارد! وقتی آنها درآمد مناسبی دارند و از طرفی تورم در جامعه پایین است، وارد بازار ارز دیجیتال شده و در هر قیمت اقدام به خرید میکنند. اما وقتی تورم به اعدادی که طی چند دهه اخیر دیده نشده میرسد، دیگر چنین رفتاری از خود نشان نخواهند داد.
از طرفی دیگر، اتخاذ سیاستهای انقباضی به این معنی است که بانکهای مرکزی سفت و سختتر از قبل رفتار میکنند. به عنوان یکی از اقدامات متداول آنها در شرایط این چنینی باید به بالا بردن نرخ بهره اشاره کنیم که با هدف جمعآوری پول نقد دست مردم انجام میشود. به این ترتیب میتوان کمی با تورم مبارزه کرد. اما این تصمیم چطور روی نرخ ارزهای دیجیتال تأثیر میگذارد؟ واقعیت این است که بیشتر افراد سودهای جزئی ولی مطمئن و قطعی را به ریسک کردن حتی به قیمت از دست دادن سودهای کلان، ترجیح میدهند. این نوع نگاه، علت به وجود آمدن فشار فروش در بازار ارزهای دیجیتال و کاهش قیمت آنها را تقریبا توجیه میکند.
وقتی بانکها سودهای تضمینی (هر چند پایین میپردازند)، افرادی که تصمیم به سرمایهگذاری در رمز ارزها داشتند، با توجه به این موضوع و همچنین وجود ابهام در آینده اقتصاد، از چنین کاری خودداری کرده و در عوض پولشان را در بانکها سپرده میکنند. از طرفی دیگر، حتی سرمایهگذاران قبلی هم تصمیم میگیرند با زدن قید سودهای بیشتر، سودهای کنونی خود را محقق کرده و بعد خروج از بازار ارزهای دیجیتال در اختیارشان، از نقدینگی برای سپردهگذاری در بانکها بهره ببرند. با توجه به مبهم بودن آینده، بعید نیست حتی هولدرهای در وضعیت ضرر هم همین کار را انجام بدهند، چرا که تصور میکنند مارکت به زودی بهبود پیدا نکرده و حتی ممکن است به ارقام پایینتری سقوط کند.
تقریبا در هر مارکت، بزرگان آن نقشی اساسی در شروع روندها و به وجود آمدن تغییرات اساسی دارند. نقش این موجودیتها در بازار رمز ارزها بسیار پررنگتر است. تعریف دقیق و رسمی درباره والها (نهنگها) وجود ندارد، اما طبق آن چه در انجمن کاربران کریپتو مصطلح شده، یک وال دارای حداقل هزار بیت کوین است. درباره سایر رمز ارزها، دارایی او ارزشی برابر همین تعداد بی تی سی دارد. البته، با توجه به ناشناس بودن آدرسها در فضای بلاک چین، نهنگها را بر اساس آدرسها میشناسند و هویتی معلوم نیست. در نتیجه ممکن است یک نفر، دارای چند کیف پول باشد، در حالی که ارتباط داشتنشان با یکدیگر برای ما روشن نیست.
علت تاثیرگذاریشان روی قیمت لحظه ای و بلندمدت ارزهای دیجیتال کاملا واضح است؛ وقتی عرضه یا تقاضا ناگهان از سوی یک یا چند نفر افزایش پیدا میکند، به خاطر فشار فروش یا عرضه ایجاد شده، قیمت نوسان خواهد داشت. معمولا در زمان رکود، نهنگها از خرید خودداری کرده یا در صورت این کار با احتیاط پیش میروند. احتمال فروش به دست آنها بالا است. جریانهای صعودی اغلب با ورودی پرقدرت تعداد زیادی از والها شروع و با وارد شدن بقیه به مرور زمان قدرتمندتر میشوند، و اتفاقی که در بازارهای گاوی قبلی رخ دادهاند را به وجود میآورند؛ قیمت ارزهای دیجیتال ترمز بریده و همینطور سقفهای جدیدی به ثبت میرسانند، تا این که در نهایت وارد فاز اصلاح شوند.
با توجه به ذات غیر متمرکز رمز ارزها، این فاکتوری بسیار مهم در تعیین نرخ ارزهای دیجیتال است؛ هر پروژهای که بتواند تعداد بیشتری سرمایهگذار، توسعهدهنده و در کل کاربر وفادار برای خود دست و پا کند، موفقتر خواهد بود. با نگاهی به وضعیت بازار ارزهای دیجیتال و مقایسه قیمت برخی توکنها و کوینهای دارای این وضعیت، به خوبی متوجه موضوع خواهید شد؛ یک سری داراییهای رمزنگاری شده با وجود داشتن بنیاد فنی قوی نسبت به رقبا (و در برخی مواقع نداشتن هیچ گونه کاربرد) به مارکت کپ بالاتری رسیدهاند، که ناشی از افزایش نجومی قیمت این ارزهای دیجیتال در یک سری بازه زمانی و در ادامه خودداری هولدرهای آنها از فروش حتی در بدترین شرایط بوده است.
با چند مثال بهتر متوجه این موضوع خواهید شد. ارز دیجیتال آدا را در نظر بگیرید. قیمت کاردانو نسبت به رقیب اصلی خود یعنی قیمت سولانا پایینتر است، اما این هرگز ملاکی برای قیاس نیست. ما کریپتوکارنسیها را بر اساس مارکت کپ میسنجیم و در کفه ترازو با بقیه قرار میدهیم. با در نظر گرفتن قیمت هر واحد و از طرفی تعداد سکههای در دسترس، ADA همیشه از SOL وضعیت بهتری داشته است. این در حالی است که از نظر تکنولوژی، Solana چند سر و گردن بالاتر از Cardano قرار داشته و محصول کاربردیتری (با وجود ایرادات متعدد) تا کنون ارائه کرده است.
علت اختلاف قیمت این دو ارز دیجیتال دقیقا به جامعه کاربریشان برمیگردد. کاردانو یک برند دارای چهرهای شناخته شده (چارلز هاسکینسون موسس آن) است، و کاربران ایمان قوی به او و اهدافش دارند، به همین دلیل در بدترین شرایط هم این اکوسیستم را ترک نمیکنند. از نظر درصد آدرسهای در وضعیت استیک، ADA بالاترین رتبه را دارد که خود گویای همه چیز است. اما سولانا کمتر به این جنبه از برندینگ توجه کرده و به جای مارکتینگ بیشتر روی دستاوردهای فنی متمرکز بوده است.
دو نمونه بسیار خوب دیگر شیبا اینو و دوج کوین محسوب میشوند. این دو در دستهبندی میم کوینها قرار میگیرند، ارزهای دیجیتالی بدون کاربرد که بر اساس جکهای اینترنتی یا رویدادهای روز ایجاد شده و کاملا به افراد شامل جوامع کاربری و اینفلوئنسرها اتکا دارند. میبینیم که آنها در مقایسه با رمز ارز بسیاری از پروژههای نوآورانه، کاربردی و قوی سرمایه بیشتری جذب کردهاند، و محبوب دل نهنگها هستند! Shiba Inu در مقایسه با Dogecoin حتی فاقد بلاک چین اختصاصی است و یک توکن اتریومی ساده به شمار میرود، اما نسبت به آن مارکت کپ بالاتری دارد.
تکنولوژی یک پروژه را نباید از یاد برد. باید دقت کرد یک پروژه میخواهد کدام مشکلات دنیای واقعی را با چه روشهایی از میان بردارد. هدف اولین رمز ارز به وجود آوردن یک سیستم انتقال پول نظیر به نظیر و غیر متمرکز بود، اما بعد از ظهور Ethereum این حوزه تبدیل به بستر اصلی ایجاد سومین نسل اینترنت شد. باید دید یک بلاک چین یا حتی رمز ارز ساده، چه نقشی در این هدف بسیار بزرگ دارد و کجای پازل بزرگ اکوسیستم کریپتو قرار گرفته است.
تحلیل فاندامنتال بخشهای گستردهای دارد و نیازمند کسب دانش است، پس نمیتوان در اینجا درباره تک تک اندیکاتورها و ابزارهای سنجش تحلیل بنیادی صحبت کرد. به طور کلی باید دید یک پروژه چه چیزهایی در چنته دارد. آن چه در وایت پیپر ادعا شده مهم نیست، بلکه باید دید کدام یک از این ادعاها به ثمر نشستهاند. ارائه یک قابلیت جدید، برطرف کردن مشکلات قبلی یا ادغام با دیگر بسترهای قوی همه میتوانند روی قیمت یک ارز دیجیتال تاثیر بگذارند.