صندوق قابل معامله یا ETF بیت کوین و ارز دیجیتال چیست؟

بیت کوین در حال تقویت خود به عنوان یک دارایی قانونی است که هر کسی می‌تواند در آن سرمایه‌گذاری کند. از نظر فنی، ضابطه‌ای وجود ندارد و بسیاری از موسسات و افراد نمی‌توانند به صورت قانون‌مند اقدام به خرید و نگه‌داری Bitcoin کنند. بسیاری معتقدند ETF بیت کوین می‌تواند این هدف را برآورده کند. در حالی که صندوق قابل معامله ارز دیجیتال BTC هم‌اکنون در کانادا وجود دارد، اما قانون‌گذاران در ایالات متحده هنوز اجازه حضور این صندوق‌ها را در بازارهای بورس آمریکا نداده‌اند.

مقدمه‌ای بر صندوق قابل معاوضه بیت کوین

بیت کوین در حال تقویت خود به عنوان یک دارایی قانونی است که هر کسی می‌تواند در آن سرمایه‌گذاری کند. از نظر فنی، ضابطه‌ای وجود ندارد و بسیاری از موسسات و افراد نمی‌توانند به صورت قانون‌مند اقدام به خرید Bitcoin کنند. بسیاری معتقدند ETF بیت کوین می‌تواند این هدف را برآورده کند. در حالی که صندوق قابل معامله ارز دیجیتال BTC هم‌اکنون در کانادا وجود دارد، اما قانون‌گذاران در ایالات متحده هنوز اجازه حضور این صندوق‌ها را در بازارهای بورس آمریکا نداده‌اند.

بیت کوین و بازار ارزهای رمزنگاری شده مسیری طولانی را طی کرده‌اند. یک دهه پیش، این فناوری فقط توسط جامعه کوچکی از علاقه‌مندان استفاده می‌شد. همه داستان پرداخت ۱۰,۰۰۰ رمز ارز BTC برای خرید دو پیتزا را شنیده‌ایم. اما در چند سال اخیر رشد شگرفی در این صنعت شکل گرفت. ما شاهد ظهور بسیاری از مشاغل موفق هستیم که بر اساس این صنعت ساخته شده‌اند. تعداد بی‌شماری از پروژه‌های رمزنگاری، تولد دیفای (DeFi) و دیگر موارد از جمله این شکوفایی هستند. قانون‌گذاری دولت‌ها برای این صنعت نیز در حال رونق است. شرکت مایکرواستراتژی (MicroStrategy) بیش از 2 میلیارد دلار از ترازنامه خود را به بیت کوین اختصاص داده و همچنین شما هم اکنون با رمز ارز BTC خود می‌توانید خودرو تسلا خریداری کنید.

اما قبل از اینکه رمز ارز BTC به یک دارایی اصلی در اقتصاد کلان جهانی تبدیل شود، چه عناصر سازنده‌ای هنوز در نظر گرفته نشده‌اند؟ یکی از این موارد می‌تواند روشی قانونمند برای نهادها و بازیگران سنتی باشد تا با Bitcoin مواجه شوند. به گفته برخی، بهترین راه برای انجام این کار می‌تواند از طریق صندوق‌های قابل معامله یا همان ETF باشد. اگر موافق باشید ابتدا ببینیم ETF یا صندوق قابل معامله ارز دیجیتال چیست و سپس بررسی کنیم که این صندوق‌ها برای بیت کوین چه معنایی دارند.

صندوق قابل معامله (Exchange-Traded Fund) یا به طور خلاصه ETF بیت کوین به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد تا از طریق بازار سهام سنتی و بدون خرید و فروش بیت کوین در یک صرافی رمز ارزی، وارد بازار این ارز دیجیتال شوند.

ETF بیت کوین و ارز دیجیتال چطور کار می‌کند؟

ETF یک صندوق قابل معامله در بورس و به معنای صندوق سرمایه‌گذاری است که قیمت یک دارایی را نمایندگی می‌کند. صندوق قابل معامله در بسیاری از صنایع و انواع مختلف دارایی‌ها وجود دارد. به عنوان مثال، ETF های طلا سال‌هاست که در بورس کشورهای مختلف داد و ستد می‌شوند و قیمت آن‌ها تابعی از ارزش طلا هستند.

صندوق قابل معامله ارز دیجیتال بیت کوین نیز به همین روش کار کرده و قیمت ETF از قیمت بیت کوین تبعیت می‌کند. صندوق‌های قابل معامله محصولات مالی قانون‌گذاری شده‌‌اند. به همین دلیل، به جای صرافی‌های ارزهای رمزنگاری شده، آن‌ها در بورس‌های کشورها مانند بورس نزدک (NASDAQ) یا نیویورک (NYSE) معامله می‌شوند. با این وجود، در آینده با کم رنگ شدن مرزهای میان اقتصاد سنتی و صنعت رمز ارزها، امکان دارد شاهد تغییراتی در این زمینه باشیم.

ETF بیت کوین یک صندوق قابل معامله ارز دیجیتال است که منحصرا قیمت پادشاه ارزهای دیجیتال را دنبال کرده و به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا در طی روز، از طریق یک بورس سهام به خرید یا فروش این اوراق بهادار بپردازند. این اوراق بهادار دارای تسویه نقدی یا فیزیکی هستند، به این معنا که سرمایه‌ گذاران در هنگام خروج، پول فیات یا خود رمز ارز BTC واقعی را دریافت خواهند کرد.

نحوه کار صندوق قابل معامله ارز دیجیتال BTC مشابه سهام در بورس است: قیمت هر سهم ETF با قیمت بیت کوین نوسان می‌کند. با افزایش ارزش ارز دیجیتال BTC، قیمت ETF نیز افزایش می‌یابد و بالعکس. اما این صندوق به‌جای معامله در یک صرافی ارز دیجیتال، در بورس سهام مانند NYSE یا TSX معامله می‌شود.

صندوق‌های قابل معامله در واقع محصولات مالی سنتی قانونی هستند که قابلت خرید از طریق اپلیکیشن‌های معاملاتی مخصوص خریداران خرد مانند رابین‌هود (Robinhood)، تریدینگ212 (Trading212)، فیدلیتی (Fidelity) و TD Ameritrade را دارند. محبوب‌ترین این برنامه‌ها، ایندکس‌های بزرگ سهام مانند شاخص S&P 500 یا دیگر کالاها و دارایی‌های سنتی نظیر نفت و طلا را دنبال می‌کنند.

صندوق های قابل معامله بیت کوین در آمریکای شمالی

صندوق قابل معامله بیت کوین نیز از زمان رد درخواست برادارن دو قلوی وینکل‌واس (Winklevoss)، بنیان‌گذاران صرافی رمز ارزی جمنای (Gemini)، برای ایجاد یک ETF ارز دیجیتال BTC از سوی کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا در سال 2013، یکی از موضوعات داغ فضای کریپتو بوده است.

در آن زمان، باورها بر این بود که ظهور یک صندوق معامله برای ارز دیجیتال BTC می‌تواند موج جدیدی از سرمایه‌ گذاران نهادی را وارد صنعت رمز ارزها کرده و بلوغ و ثبات لازم را روانه این بازار کند. اما با وجود گذشت 8 سال و علی‌رغم ارائه چندین پروپوزال از سوی شرکت‌های بزرگی از جمله درخواست دوم برادارن دو قلوی وینکل‌واس در سال 2018، یکی از سوی بیت‌وایز (Bitwise)، پنج مورد از سوی دیرکسیون (Direxion)، دو مورد از سوی گرنیت‌شرز (GraniteShares) و بسیاری دیگر، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده هنوز ETF بیت کوین را تایید نکرده است.

استدلال اصلی SEC در خصوص رد مکرر این درخواست‌ها، نوسان بیش از حد، نبود نظارت کافی و دستکاری راحت بازار بیت کوین بوده است.

اما شرایط در آستانه تغییر است و رگولاتور مالی کانادا به نام کمیسیون اوراق بهادار انتاریو (Ontario Securities Commission)، سال گذشته اولین ETFهای بیت کوین در جهان را پشت‌سر هم تایید کرد. این دو صندوق قابل معامله که Purpose Bitcoin ETF (BTCC) و Evolve Bitcoin ETF (EBIT) نام دارند، دارای قابلیت تسویه فیزیکی بوده و در بورس سهام تورنتو عرضه شده‌اند.

با رسیدن صندوق قابل معامله بیت کوین به آمریکای شمالی، بسیاری به پیروی SEC از این موضع خصوصا پس از تایید گری گنلسر (Gary Gensler)، کمیسیونر سابق کمیسیون معاملات آتی کالا (CFTC) و استاد بلاک چین در دانشگاه MIT، به‌عنوان رئیس SEC خوش‌بین هستند.

مایک نووگراتز (Mike Novogratz)، مدیر عامل شرکت گلکسی دیجیتال (Galaxy Digital) و همکار سابق آقای گنسلر در شرکت گلدمن ساکس (Goldman Sachs) در اواخر دهه 90 میلادی، گفته:

حدس من این است که امسال ETF بیت کوین را می‌گیریم. گری در دانشگاه MIT بلاک چین و کریپتو درس داده است. اون این مبحث را کاملا درک می‌کند. او اهل تغییر اجتماعی است. مگر نه؟ و اهالی تغییر اجتماعی شدیدا به دنبال سودآوری بدون تلاش هستند. کریپتو یک حوزه برای سودآوری بدون تلاش نیست. کریپتو آمده است که آن را مختل کند.

تحلیلگر ارشد بلومبرگ، اریک بالکوناس (Eric Balchunas)، در توییتی از حمایت خود از صندوق قابل معامله ارز دیجیتال بیت کوین نوشت و گفت که «ایالات متحده معمولا پیرو است. نشانه خوبی برای ETF بیت کوین در آمریکا داریم».

سوئی چانگ (Sui Chung)، مدیر عامل CF Benchmarks، نیز پیش‌بینی کرده است که فشارها سرانجام SEC را به پیروی (از کانادا) وا می‌دارد. وی گفته:

اکنون که کمیسیون اوراق بهادار انتاریو گفته اگر محصولی به قدر کافی خوب باشد، بازار رمز ارزها نیز برای داشتن چنین محصولات مالی به قدر کافی بالغ است، پس توجه صنعت به‌ناچار به سوی ایالات متحده معطوف خواهد شد.

دلیل اهمیت ETF بیت کوین

خرید و نگه‌داری بیت کوین با حجم بالا برای موسسات خالی از دردسر نیست. به عنوان مثال، تملک مقدار زیادی Bitcoin می‌تواند برای یک موسسه بزرگ مشکلات جدی ایجاد کند. به هر حال، برای سرمایه‌گذاران بزرگی مانند شرکت گلدمن ساکس (Goldman Sachs)، تصور اینکه با اتصال یک کیف پول سخت‌افزاری به لپ‌تاپ بتوان میلیاردها دلار سرمایه‌شان را انتقال داد، چندان ایمن به نظر نمی‌رسد.

موسسات بزرگ مالی مانند سرمایه‌گذاران منفرد عمل نمی‌کنند و برای اینکه بتوانند در این فضا مشارکت کنند، به یک چارچوب نظارتی پیچیده و سازوکار مالی مناسب نیاز دارند. به همین دلیل، احتمال زیادی وجود دارد که با تصویب یک صندوق ETF ارزهای دیجیتال، پای سرمایه‌گذاران بالقوه‌ای به این حوزه باز گردد. تصویب یک صندوق ETF بیت کوین می‌تواند باعث مشارکت فعالان بازارهای مالی سنتی در حوزه رمز ارزها گردد و در عین حال، دیگر نگرانی نسبت به نگهداری فیزیکی دارایی‌هایشان نخواهند داشت.

صندوق ETF بیت کوین همچنین می‌تواند دارایی‌های دیگری به غیر از Bitcoin را در خود جای دهد. به عنوان مثال، چنین صندوقی می‌تواند یک سبد دارایی شامل خرید اتریوم، سهام تسلا، طلا و غیره باشد. این امر ممکن است برخی از مزایای متنوع‌سازی سبد دارایی را برای سرمایه‌گذاران فراهم کند.

شرایط سرمایه گذاری در ETF و نحوه معامله آن‌ها

رای خرید صندوق‌های قابل معامله حتما نباید یک سرمایه‌ گذار معتبر باشید. هرکسی قادر به سرمایه گذاری در آن‌هاست. تمام نیازمندی شما برای شروع سرمایه گذاری در ETF بیت کوین، ساخت یک حساب کارگزاری آنلاین یا دانلود یکی از اپلیکیشن‌های معاملاتی مخصوص موبایل است. از آنجا به بعد، می‌توانید به خرید و فروش طیف گسترده‌ای از صندوق‌های قابل معامله در بازارهای مختلف بپردازید.

مزایا و معایب ETF های ارز دیجیتال

با اینکه شاید سرمایه گذاری در EFT بیت کوین نسبت به خرید خود رمز ارز BTC غیر منطقی به‌نظر برسد، اما چندین مزیت برای این کار وجود دارد. البته از معایب این روش نیز نباید غافل بود که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

مزایای صندوق قابل معامله ارز دیجیتال BTC

برخی از این مزایا عبارتند از:

1. راحتی

سرمایه گذاری در صندوق قابل معامله ارز دیجیتال بیت کوین بدون نیاز به یادگیری نحوه کار، ثبت نام در یک صرافی رمز ارزیی و پذیرش ریسک مالکیت مستقیم BTC، امکان ورود به بازار این ارز دیجیتال را فراهم می‌کند. مثلا، با نگهداری بیت کوین در یک والت کریپتوکارنسی و فراموشی رمز عبور و عبارت بازیابی، BTCها نیز برای همیشه از دست رفته محسوب خواهند شد. اما ETF بیت کوین فرایند سرمایه گذاری در این رمز ارز را ساده می‌کند.

2. تنوع

یک ETF توانایی نگهداری بیش از یک دارایی را دارد. مثلا، صندوق قابل معامله ارز دیجیتال BTC می‌تواند شامل سهام اپل، فیسبوک و بسیاری از دیگر شرکت‌ها هم باشد و فرصت کاهش ریسک و متنوع‌سازی پورتفولیو را برای سرمایه‌ گذار فراهم کند.

3. کارایی مالیات

با توجه به عدم قانون‌گذاری روی بیت کوین و غیر متمرکز بودن آن، اکثر صندوق‌های بازنشستگی و گریزگاه‌های مالیاتی در جهان اجازه خرید رمز ارز BTC را نمی‌دهند. در طرف مقابل، معامله ETF ارز دیجیتال بیت کوین در بورس‌های سنتی احتمال نظارت و قانون‌گذاری توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار را داشته و مشمول پرداخت مالیات خواهد شد.

4. لیکوییدیتی بیشتر

بازارهای بورس نسبت به صرافی‌های رمز ارزی لیکوییدیتی و قدرت نقدینگی بیشتری دارند که خرید و فروش ETFها را بسیار راحت‌تر می‌کند.

معایب صندوق قابل معامله بیت کوین

معایب صندوق قابل معامله ارز دیجیتال BTC نیز به شرح زیر است:

1. کارمزد مدیریت

ETFها معمولا مشمول پرداخت کارمزد مدیریت هستند. به همین خاطر، داشتن مقدار بالای سهام ETF بیت کوین، با گذشت زمان به کارمزدهای بالای مدیریت منجر خواهد شد.

2. نادرستی و عدم دقت

با اینکه ETF های ارز دیجیتال قیمت دارایی مربوط به خود را دنبال می‌کنند، اما امکان وجود چند دارایی در یک سفارش برای تنوع‌بخشی به پورتفو هم وجود دارد. به همین دلیل، مثلا رشد 50 درصدی قیمت بیت کوین ممکن است به خاطر وجود چند دارایی دیگر به صورت دقیق و درست در ارزش صندوق مربوطه اعمال نشود. بنابراین، با اینکه ETFهای بیت کوین برای دنبال کردن قیمت این ارز دیجیتال ساخته شده‌اند، اما عدم دقت در آن‌ها نیز وجود دارد.

3. محدود کردن معامله رمز ارزها

بیت کوین را می‌توان با انواع کریپتوکارنسی‌ها مانند اتریوم، لایت کوین، ریپل و بسیاری دیگر معامله کرد. اما صندوق قابل معامله ارز دیجیتال BTC به خاطر ایجاد صرفا یک صندوق برای دنبال کردن قیمت این رمز ارز، برای ترید با دیگر ارزهای رمزپایه ساخته نشده است.

4. عدم مالکیت بیت کوین

BTC یک پوشش ریسک در برابر بانک‌های مرکزی، ارزهای فیات و سهام است. بیت کوین به خاطر استقلال خود از بانک‌های مرکزی، راهی جهت کاهش ریسک‌های مربوط به سیستم‌های مالی فراهم می‌کند. این ارز دیجیتال همچنین با ارائه حریم خصوصی از طریق بلاک چین، از کاربران و سرمایه‌ گذار محافظت می‌کند. صندوق قابل معامله قانونی و نظارت‌شده بیت کوین، این مزایا را از بین می‌برد.

5. ترید در ساعات خاص

ETFها را تنها در ساعات معاملات بازار می‌توان خرید و فروش کرد، اما بازارهای ارز دیجیتال به صورت 24/7 فعال هستند. این یعنی مثلا گاهی اوقات در زمان سقوط یا صعود شدید قیمت BTC باید چند ساعت منتظر مانده تا بازار باز شود و سپس اقدام به خرید یا فروش نمایید.

6. احراز هویت

شما برای معامله صندوق‌های قابل معامله ارز دیجیتال BTC باید مراحل احراز هویت را طی کرده اما برای خرید یا فروش بیت کوین، این کار به صورت ناشناس نیز امکان‌پذیر است.

مروری کوتاه بر صندوق های قابل معامله بیت کوین

به طور کلی، وقتی مردم در مورد ETF بیت کوین صحبت می‌کنند، معمولا منظورشان ETF در بازارهای آمریکا است. با این وجود صندوق‌های قابل معامله در بازارهای مختلف وجود دارند. به عنوان مثال، اولین صندوق قابل معامله رمز ارز BTC در بازار سهام کانادا راه‌اندازی شد. نام این صندوق Purpose Bitcoin ETF بود و در بورس اوراق بهادار تورنتو یا به اختصار BTCC، قابل معامله است.

حتی در این شرایط باز هم بیشتر نگاه‌ها به قانون‌گذاران آمریکا است، زیرا بزرگترین بازار مالی در جهان محسوب می‌شود. یک صندوق ETF بیت کوین در آمریکا می‌تواند این رمز ارز را به عنوان یک دارایی سرمایه‌گذاری تایید کند. البته چندین تلاش برای راه‌اندازی این نوع  صندوق قابل معامله در آمریکا انجام شده، اما تاکنون همه آن‌ها توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) این کشور رد شده‌اند.

اما چرا کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا مرتبا درخواست‌ها را رد می‌کند؟ آن‌ها معمولا بی‌ثباتی، ماهیت غیر قابل تنظیم بازارهای رمز ارزی و پتانسیل دستکاری در بازار را دلیل رد صندوق ETF بیت کوین عنوان می‌کنند. اگرچه ممکن است این موارد تا حدی درست باشد، اما احتمالا برای بسیاری از بازارهای مالی دیگر که اکنون دارای صندوق قابل معامله هستند نیز صدق می‌کنند.

علاوه بر این، بسیاری از سازوکارهای مالی مورد نیاز بیت کوین، برای داشتن یک کلاس دارایی کلان قانونی در آخرین بازار صعودی ساخته شد. اگر مایکرواستراتژی چند سال پیش می‌‌خواست خرید میلیاردی Bitcoin داشته باشد، انجام این کار بسیار دشوار بود. اما اکنون، هم زیرساخت‌ها و هم نقدینگی لازم وجود دارد و کاملا امکان انجام چنین سرمایه‌گذاری‌های کلانی فراهم است.

این بلوغ مداوم بازارهای رمز ارز BTC به احتمال زیاد تغییر روند ناگهانی قانون‌گذاری این حوزه را محتمل خواهد کرد و در نهایت می‌توانیم شاهد حضور ETF بیت کوین در بورس‌های آمریکا باشیم. در مورد زمان وقوع آن، پیش بینی دشوار است، اما ممکن است زودتر از آنچه تصور می‌شود اتفاق بیفتد.

میزان سود تقریبی حاصل از سرمایه گذاری در یک ETF بیت کوین

یکی از سوال‌های همیشگی کاربران این است که چگونه در بیت کوین سرمایه گذاری کنیم؟ و آیا ETF بیت کوین ابزار مالی مناسبی برای سرمایه‌گذاری شما در رمز ارز BTC است؟ اگر فردی هستید که می‌خواهید از پس‌انداز خود در برابر کم شدن ارزش ارزهای فیات محافظت کنید، شاید بهتر باشد فقط Bitcoin بخرید.

به هر حال، بیت کوین امکان دسترسی عادلانه به امور مالی را فراهم می‌کند. در واقع، این رمز ارز چیزهای زیادی برای افراد مختلف دارد. اما دسترسی مستقیم و بی‌واسطه به پس‌اندازی که Bitcoin امکان‌پذیر می‌سازد، خود می‌تواند ایجاد قدرت نماید. نیازی به یادآوری نیست که روش‌های بی‌شماری وجود دارد که می‌توانید با رمز ارز BTC خود سود کسب کنید یا وام بگیرید. با این اوصاف، سرمایه گذاری در ETF بیت کوین مزایایی دارد، بنابراین اگر این موارد برای شما جذاب به نظر می‌رسند، صندوق قابل معامله می‌تواند انتخاب خوبی باشد.

مقایسه صندوق ETF اسپات بیت کوین و صندوق EYF

با اینکه صندوق‌های ETF اسپات بسیار حساب‌شده‌تر از صندوق‌های معامله فیوچرز بیت کوین محسوب می‌شوند و در معاملات آن عملا بیت کوین را خریداری می‌کنید، نمی‌توان گفت از ETF های فیوچرز بیت کوین بهتر هستند. در معاملات فیوچرز بیت کوین را در قیمت کنونی‌اش نمی‌خرید، اما روند خرید BTC را طی و روی قیمت خرید و فروش بیت کوین در آینده شرط می‌بندید. البته لازم به ذکر است که برخی از صندوق‌های فیوچرز برای معامله با قیمت دقیق بیت کوین مشکلاتی دارند و به همین خاطر به صورت سالیانه هزینه‌ای دریافت می‌کنند.

گفتنی است که به عقیده بسیاری از علاقه‌مندان به بیت کوین، صندوق‌های ETF ارز دیجیتال BTC برای قانونمندتر کردن آن بسیار مفید هستند چرا که امکان سرمایه گذاری روی این رمز ارز را بدون نیاز به خرید و فروش مستقیم آن به وجود می‌آورند.

سخن پایانی

صندوق‌های ETF بیت کوین به سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی سنتی اجازه می‌دهند با Bitcoin مواجه شوند. این امر می‌تواند یک روش خوب برای پذیرش بیشتر ارزهای دیجیتال به عنوان یک کلاس دارایی جدید باشد.

اما قانون‌گذاران آمریکا چه موقع برنامه ETF بیت کوین را در این کشور می‌پذیرند؟ سوال سختی بوده و جواب دقیقی برای آن وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد که به مرور، شرایط در حال فراهم شدن است.

تهیه شده در بیت 24