صرافی یونی سواپ چیست؟ آموزش کامل کار با صرافی UniSwap

یونی سواپ به عنوان بزرگترین صرافی غیر متمرکز دنیای دیفای، یک پلتفرم سوار بر بلاک چین اتریوم است و مبادله‌های غیر متمرکز بالای 5 هزار توکن ERC20 را امکان‌پذیر می‌کند. این کار به کمک یونیکورن‌ها (تک شاخ‌ها)، که در لوگوی یونی سواپ قابل مشاهده است، صورت می‌گیرد. تریدرها می‌توانند بدون اعتماد به واسطه‌ها نظیر افراد یا شرکت‌های اداره‌کننده صرافی‌های متمرکز، به تبادل توکن‌های اتریوم بر بستر UniSwap بپردازند. شبیه دیگر پروژه‌های بلاک چینی، این بستر نیز دارای رمز ارز (توکن) اختصاصی خود با نماد UNI است. در این مطلب قصد داریم ضمن معرفی، صرافی یونی سواپ را به طور کامل آموزش بدهیم.

تمام کاربران قادر هستند رمز ارزهای خود را به منابع ذخیره‌سازی ویژه‌ای تحت عنوان استخرهای لیکوئیدیتی قرض بدهند و به خاطر تامین نقدینگی مورد نیاز این استخرها کارمزد دریافت کند. این دسته افراد را تامین کننده یا استخراج کننده نقدینگی (LP) خطاب می‌کنیم. این یک روش درآمدزایی با فعالیت در یونی سواپ است که در ادامه آن را هم آموزش می‌دهیم. اما یونیکورن‌ها چطور توکن‌ها را به یکدیگر تبدیل می‌کنند؟ تبدیل توکن‌های اتریومی به یکدیگر در صرافی UniSwap چگونه است؟

صرافی غیر متمرکز (DEX) چیست؟

صرافی‌های غیر متمرکز (DEX) سال‌ها است ستون فقرات بازار ارز دیجیتال محسوب می‌شوند و از زمان ظهور بیت کوین وجود داشته‌اند. آن‌ها امکان مبادله (تبدیل رمز ارزها به یکدیگر) و تسویه‌ (تبدیل رمز ارزها به پول فیات) سریع را به ارمغان آورد‌ه‌اند. اما نمی‌توان از مشکلات آ‌ن‌ها چشم‌پوشی کرد. مشکل اصلی ساختار آن‌ها است که با مفهوم رمز ارزها تضاد دارد؛ بیت کوین به عنوان اولین شبکه انتقال پول بلاک چینی، اتریوم به عنوان نخستین شبکه بلاک چینی بسیار پرکاربرد و بسیاری دیگر از پلتفرم‌های رمز ارزی و بلاک چینی ساختاری غیر متمرکز دارند، به همین دلیل مبادله ارزهای دیجیتال آن‌ها در بسترهای متمرکز جالب نیست! یونی سواپ و دیگر صرافی های غیر متمرکز آمده‌اند تا این مشکل را برطرف کنند.

تصور کنید کاربران ایرانی برای دور زدن تحریم‌ها از بیت کوین استفاده می‌کنند، اما در صورت خرید و فروش این رمز ارز در پلتفرم‌های مبادله متمرکز نظیر صرافی بایننس و اف تی ایکس دارایی آن‌ها مسدود خواهد شد! شبکه‌های غیر متمرکز آمده‌اند تا امکان سانسور و کنترل شدن به دست نهادهای ناظر و زورگو را از بین ببرند، اما با استفاده از نتورک‌های متمرکز همه چیز خراب می‌شود. با یادگیری آموزش استفاده از یونی سواپ دیگر نگرانی بابت تحریم‌ها یا در کل مسدود شدن دارایی توسط صرافی‌های متمرکز نخواهید داشت.

پروتکل‌های بدون نیاز به اعتماد (Trustless Protocols) با سرعتی زیاد در حال گسترش هستند، سیستم‌هایی که در مرکز آن‌ها قراردادهای هوشمند قرار دارند. اسمارت کانترکت‌ها به زبان ساده اجازه می‌دهند دو یا چند طرف که نسبت به هم شناخت و اعتماد ندارند، بدون نیاز به وجود یک واسطه (مثل یک صرافی شبیه بایننس) تعهداتی را نسبت به یکدیگر (مثلا مبادله دو توکن) انجام بدهند. صرافی‌های غیر متمرکز (DEX) مثل یونی سواپ به منظور فراهم کردن امکان ترید برای کاربران نیازی به واسطi و متولی ندارند و با استفاده از قراردادهای هوشمند مدیریت می‌شوند.

صرافی‌های ارز دیجیتال را می‌توان به سه نسل کلی تقسیم کرد. نسل اول شبکه‌های متمرکز نظیر Binance و FTX هستند که کنترل کامل سرمایه کاربران (کلیدهای خصوصی رمز ارزها) را در اختیار می‌گیرند. نسل دوم اولین صرافی های غیر متمرکز محسوب می‌شود که توانسته‌اند یک نهاد مرکزی کنترل‌کننده معاملات را با قراردادهای هوشمند جایگزین کنند. البته در آن‌ها همچنان حین انجام مبادله کنترل از کاربر گرفته می‌شود. نسل سوم صرافی‌های غیر متمرکز شبیه یونی سواپ به شمار می‌روند که در این مطلب قصد آموزش آن را داریم. در آن‌ها تبدیل رمز ارزها به یکدیگر نیازمند قفل شدن ارزهای دیجیتال نیست و دارایی‌ها تا آخرین لحظه انجام مبادله در والت کاربر قرار دارند.

در نسل دوم یعنی اولین صرافی‌ های غیر متمرکز تجربه کاربری ضعیف و نقدینگی بسیار پایین بود. به لطف ظهور پلتفرم‌های پیشرفته‌تر نظیر یونی سواپ، DEXها تبدیل به بازارهای معاملاتی دارای حجم نقدینگی بالا شده‌اند. در اینجا می‌توانید خیلی راحت و با چند کلیک انواع توکن را به یکدیگر تبدیل کنید. باورکردنی نیست که در برخی مثل dYdX حتی امکان معاملات مارجین و فیوچرز هم میسر شده است! بهبود قابلیت‌ها در یونی سواپ و آموزش گستره‌ای از کاربران برای استفاده از آن‌ها سبب شده صرافی‌ های غیر متمرکز مخصوصا پرچمدار آن‌ها یعنی یونی سواپ اکنون از نظر میزان معاملات روزانه با برخی صرافی‌های متمرکز شناخته شده شانه به شانه رقابت کنند.

بیشتر بخوانید: بهترین صرافی خارجی برای ایرانیان بدون احراز هویت

یونی سواپ (UniSwap) چیست؟

یونی سواپ یک صرافی غیر متمرکز توسعه یافته روی اتریوم است. به بیان دقیق‌تر، این یک پروتکل نقدینگی و بازارساز خودکار (AMM) به شمار می‌رود. در اینجا برای ترید کردن، خبری از دفتر سفارش (Order Book) نیست. به لطف یونی سواپ کاربران می‌توانند بدون دخالت داشتن واسطه‌ها بین یکدیگر خرید و فروش انجام بدهند؛ این صرافی از یک سری قرارداد هوشمند تشکیل شده و به کاربران اجازه می‌دهد به طور مستقیم با یکدیگر، روی بلاک چین اتریوم، معامله انجام بدهند. به همین دلیل یونی سواپ یا دیگر بسترهای مشابه آن «صرافی غیر متمرکز» خطاب می‌شوند. معاملات نظیر به نظیر هستند و واسطه‌ای وجود ندارد. دارایی به طور مستقیم از کیف پول افراد ارسال می‌شود و نیازی به ذخیره‌سازی آن در یک بستر متمرکز نیست.

چرا صرافی یونی سواپ؟

درجه بالای عدم تمرکز و مقاومت در برابر سانسور دو ویژگی مهم UniSwap به عنوان یک DEX محسوب می‌شوند. منظور از ویژگی دوم این است که بدون توجه به هویت، همه افراد می‌توانند با شرایطی یکسان درون شبکه به معامله با بقیه بپردازند. گفتنی است یونی سواپ یک نرم افزار متن باز است و همه می‌توانند به کد منبع آن در GitHub دسترسی داشته باشند. جالب است بدانید صرافی پنکیک سواپ و صرافی سوشی سواپ به عنوان دو پلتفرم غیر متمرکز بسیار محبوب دیگر، دقیقا از همین کد منبع استفاده و فقط آن را ویرایش کرده‌اند. علاوه بر یونی سواپ در مقالاتی جداگانه این دو صرافی را نیز آموزش داده‌ایم.

با در نظر گرفتن توضیحات بالا، برای افرادی که با نحوه کار بلاک چین بیت کوین و اتریوم و همچنین صرافی‌های متمرکز آشنایی دارند، سوالی مهم مطرح می‌شود: تبادلات رمز ارزی چطور بدون وجود یک دفتر سفارش (Order Book) صورت می‌گیرند؟ مدل کار یونی سواپ شامل ایجاد استخرهای نقدینگی توسط تامین‌‌کنندگان لیکوئیدیتی (LP) است. این سیستم یک مکانیزم قیمت‌گذاری غیر متمرکز فراهم کرده و پیچیدگی‌های دفتر سفارش را از بین برده است.

در ادامه به صورت جزئی‌تر به چگونگی عملکرد یونی سواپ می‌پردازیم و سپس نحوه استفاده از یونی سواپ را آموزش می‌دهیم. اکنون کافی است بدانید به لطف این پلتفرم، کاربران به شکلی یکپارچه قادر به تبادل کردن توکن‌های ERC20 بدون نیاز به وجود یک دفتر سفارش هستند.

مدل کار متفاوت یونی سواپ و صرافی‌ های غیر متمرکز

بر خلاف صرافی‌های متمرکز که در اختیار شرکت‌های خاص قرار دارند و هدفشان درآمدزایی است، صرافی های غیر متمرکز نظیر یونی سواپ یک ابزار عمومی هستند و کارمزدهای دریافت شده را فقط به اعضای تامین‌‌کننده نقدینگی استخرها اعطا می‌کنند. پس چیزی نصیب خود توسعه‌دهنده سیستم نمی‌شود. تامین‌‌کنندگان لیکوئیدیتی (LP) به وسیله قفل کردن ارزهای دیجیتال خود در یونی سواپ امکان معامله در یک فضای غیر متمرکز را برای دیگر کاربران میسر و به ازای آن سود دریافت می‌کنند. نحوه تامین نقدینگی و درآمدزایی از یونی سواپ را هم آموزش می‌دهیم.

فرآیند لیست کردن به خاطر غیر متمرکز بودن یونی سواپ از بین رفته است. در نتیجه کارمزدی هم بابت آن دریافت نخواهد شد. تا زمان در دسترس بودن یک استخر نقدینگی برای تریدرها، هر توکن ERC20 قابل راه‌اندازی است. از این نظر می‌توان UniSwap را به یک سرویس در دسترس عموم (به شکل رایگان) تشبیه کرد. صرافی یونی سواپ به تمامی کاربران اجازه می‌دهد توکن‌های مبتنی بر استاندارد ERC20 را به فهرست معاملاتی‌ خود اضافه کنند. تنها شرط، داشتن یک والت از نوع Web3 علاوه بر نقدینگی کافی است. بعد عرضه نسخه دوم (UniSwap V2)، این پلتفرم ویژگی‌های بیشتری همچون فلش سواپس (Flash Swaps)، جفت‌های معاملاتی ERC20 / ERC20 و اوراکل‌های قیمت را هم در اختیار کاربران قرار داد.

شبیه سایر DEXها، صرافی UniSwap هم به احراز هویت نیاز ندارد. کافی است یک کیف پول غیر حضانتی از نوع Web3 نظیر تراست ولت یا متامسک را به آن متصل و شروع به تبدیل توکن‌های مختلف به یکدیگر کنید. از طرفی می‌دانیم دانلود، نصب و استفاده از این اپلیکیشن‌های کیف پول هم به صورت ناشناس صورت می‌گیرد و هیچ اطلاعات هویتی ارائه نمی‌کنید.

آن چه یونی سواپ را در مقایسه با سایر صرافی‌ های غیر متمرکز متمایز می‌کند، مکانیزم قیمت گذاری آن با نام «مدل بازارساز محصول ثابت» (Constant Product Market Maker Model) است. با توجه به فراهم کردن نرخ بازار توسط خود صرافی، کاربران یونی سواپ به جای تعیین قیمت دقیق ارزهای دیجیتال، باید یک توکن ورودی و خروجی انتخاب کنند. به این ترتیب UniSwap قادر خواهد بود در هر زمان لیکوئیدیتی فراهم کند، چرا که قیمت هر رمز ارز بر اساس افزایش تقاضا به طور متناوب افزایش پیدا می‌کند.

در این صرافی از قراردادهای روتر (Router) برای داشتن حداکثر جفت‌های معاملاتی استفاده می‌شود. اگر دو توکن ERC20 به صورت مستقیم جفت نباشند، این قراردادهای روتر می‌توانند در صورت وجود یک راه ارتباطی بین دو توکن، از طریق سواپ‌های چند مرحله‌ای، شرایط تبادل آن‌ها را فراهم کنند. به عبارتی با وجود نبود یک جفت معاملاتی به طور مستقیم، همچنان امکان تبدیل یک توکن مورد نظر کاربر به دیگری فراهم است.

تاریخچه و ورژن‌های مختلف صرافی یونی سواپ

هایدن آدامز (Hayden Adams) در سال 2018 پروتکل یونی سواپ را خلق کرد، اما ایده، فناوری و سیستم غیر متمرکز مورد استفاده در آن نخستین مرتبه توسط ویتالیک بوترین، مغز متفکر تیم توسعه اتریوم، مطرح شد. جالب است بدانید هایدن آدامز یکی از توسعه‌دهندگان اتریوم بوده است. بنیاد اتریوم (Ethereum Foundation) با اعتماد به وی بودجه‌ای صد هزار دلاری در اختیارش قرار داد تا با ایجاد یک تیم متشکل از حدود ده عضو، پروژه ساخت یک صرافی غیر متمرکز با ویژگی‌های مدرن و متفاوت را آغاز کند. یکی از تاکید‌های اصلی روی سادگی بود، به طوری که کاربران بدون آموزش خاص قادر به استفاده از یونی سواپ باشند.

یونی سواپ در یازدهمین ماه سال 2018 فعالیتش را آغاز و طی کمتر از دو سال توجه بسیاری را به خود جلب کرد. اکنون از نظر حجم معاملات روزانه یونی سواپ برترین DEX است، اما پنکیک سواپ با وجود جدیدتر بودن شانه به شانه آن را تعقیب می‌کند. در پنجمین ماه سال 2019، تیم توسعه‌دهنده UniSwap توانست یک میلیون دلار سرمایه از طریق حمایت صندوق پوشش ریسک پارادایم (Paradigm) جمع‌‌آوری کند. این اتفاق زمینه را برای توسعه و سپس انتشار نسخه دوم یونی سواپ در ششمین ماه سال 2020 (سیزده ماه بعد) فراهم کرد.

2018؛ مقایسه نسخه اول و دوم UniSwap

اولین ورژن در نوامبر سال 2018 (آذر 1397) عرضه شد. این پروتکل به ادعای توسعه‌دهنده آن، تا زمان وجود شبکه اتریوم به فعالیتش ادامه می‌دهد. نیاز به فرستادن مقدار مناسبی اتریوم برای ارسال هر توکن دلخواه توسط تامین‌‌کنندگان لیکوئیدیتی، مهم‌ترین مشکل نخستین نسخه یونی سواپ بود. به همین دلیل، فراهم‌ کنندگان علاوه بر ریسک نوسانات توکن مورد نظر، در معرض ریسک نوسانات قیمت اتریوم نیز قرار می‌گرفتند. در این نسخه، تنها امکان معامله جفت‌های ETH/ERC20 وجود داشت.

پس از پی بردن به پتانسیل واقعی تکنولوژی استخرهای لیکوئیدیتی اتوماتیک، تیم اولیه یونی سواپ اقدام به جذب سرمایه و تشکیل یک تیم توسعه‌دهنده اختصاصی کرد. نتیجه، تولید ورژن بهبود یافته UniSwap بود. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های ورژن دوم UniSwap باید به سپرده‌های لیکوئیدیتی از نوع ERC20 / ERC20 (توکن / توکن) اشاره کرد.

فلش سواپس (Flash Swaps) یکی دیگر از قابلیت‌های جدید این نسل یونی سواپ بود. به لطف این قابلیت کاربران می‌توانند بدون هزینه اولیه، به میزان دلخواه از صرافی برداشت کنند. البته این کار، منوط به محقق شدن یکی از شرط‌های زیر است:

• همه توکن‌های ERC20 برداشت شده، در آینده پرداخت شوند.
• درصدی از توکن‌های ERC20 پرداخت شده و مابقی، به استخر لیکوئیدیتی بازگردانده شود.
• تمامی توکن‌های ERC20 برداشت شده، در آینده بازگردانده شوند.

تنها ایرادی که می‌توان به این ویژگی وارد کرد، کارمزد 0.3 درصدی است. این درصد حتی در صورت بازگرداندن توکن‌های ERC20 همچنان کسر خواهد شد.

نخستین مزیت فلش سواپس، حذف نیاز به سرمایه اولیه و دیگر محدودیت‌های هنگام انجام تراکنش‌های چند مرحله‌ای است. یکی دیگر از کاربردهای آن، فراهم کردن لوریج با سرمایه اولیه است. تصور کنید فردی قصد دارد 200 واحد توکن DAI را در یونی سواپ به 1 واحد ETH تبدیل کند و در ادامه، آن دارایی ETH را در پلتفرم اوئیسیس (Oasis) به ازای 220 واحد DAI بفروشد. هدف، کسب 20 واحد DAI به عنوان سود است، اما مشکلی وجود دارد؛ مقدار توکن DAI موجود در کیف پول کاربر صفر است و عملیات قابل انجام نیست.

در این شرایط فلش سواپس کمک می‌کند به صورت همزمان 1 واحد اتریوم از صرافی یونی سواپ دریافت و در ازای آن 220 واحد دای در پلتفرم اوئیسس معامله کنید. کاربر سپس می‌تواند هزینه 1 واحد ETH را که در حال حاضر به یونی سواپ بدهکار است، با توکن دای پرداخت و در نهایت 20 واحد سود مورد نظرش را از جنس همین توکن کسب کند.

اوراکل‌های قیمت جزو ویژگی‌های بسیار مهم نسخه دوم صرافی یونی سواپ هستند و قدرت فیدهای قیمت یونی سواپ را علاوه بر افزایش بیش از پیش غیر متمرکز و در مقابل دست‌کاری محافظت می‌کند. اوراکل‌های قیمت، به وسیله سنجیدن قیمت در زمان گرانی، از دست‌کاری شدنشان جلوگیری و داده‌های تاریخی را جمع‌آوری می‌کنند. در نتیجه، قراردادهای هوشمند خارجی قادر خواهند بود میانگین قیمت‌های سواپ را با میزان گس صحیح و زمان مناسب محاسبه کنند.

هر جفت توکن، قیمت بازارش را در ابتدای هر بلاک جدید اتریوم تنظیم می‌کند و به همین دلیل دست‌کاری و انجام عملیات مخرب دشوار است. ساخت یک معامله بد در انتهای بلاک قبلی روش سوء استفاده از سیستم است. به این ترتیب فرد، یک قیمت اندازه‌گیری شده و ناهماهنگ با قیمت بازار را به دست خواهد آورد. در نتیجه این فرد هیچ ضمانتی برای داشتن شانس آربیتراژ معامله در بلاک بعدی ندارد.

2021؛ معرفی ورژن سوم UniSwap

در سال 2021 سومین ورژن بزرگترین صرافی غیر متمرکز اتریومی عرضه شد که در مقایسه با قبل پیشرفت‌های زیادی داشته است. در UniSwap v3 با وجود اضافه شدن قابلیت‌های بیشتر و حرفه‌ای‌تر شدن بستر، رابط کاربری ساده‌تر شده است. پس امکانات حرفه‌ای در چارچوبی قابل فهم‌ در دسترس کاربران قرار دارند. در این مطلب نحوه خرید و فروش و همچنین تامین نقدینگی برای درآمدزایی در هر دو نسخه یونی سواپ را آموزش می‌دهیم.

بهره‌روی سرمایه

بهره‌وری سرمایه یکی از مهمترین تغییرات نسل جدید یونی سواپ بوده است. متاسفانه بیشتر بازارسازهای خودکار نظیر یونی سواپ بهره‌روی بسیار پایینی دارند، به همین دلیل بیشتر وجوه قفل در آن‌ها اغلب مواقع استفاده نمی‌شوند. این به دلیل ویژگی ذاتی مدل کار “x * y = k” است که در قسمت قبلی صحبت کردیم؛ هر چه نقدینگی بیشتری در استخر وجود داشته باشد، سیستم می‌تواند سفارش‌های بزرگ‌تری را در محدوده قیمت وسیع‌تر پشتیبانی کند.

اما استخراج کنندگان نقدینگی برای این استخرها، اساسا نقدینگی را در یک منحنی قیمت بین صفر تا بی‌نهایت ارائه می‌کنند. تمام سرمایه برای سناریوی احتمال چند برابر شدن قیمت یکی از دارایی‌ها رزرو شده است. اگر چنین اتفاقی رخ بدهد، دارایی‌های بدون استفاده تضمین می‌کنند که هنوز نقدینگی در آن بخش از منحنی قیمت باقی مانده است. در نتیجه بخش کمی از نقدینگی هر استخر در معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرد و مابقی صرفا رزرو شده‌اند.

به همین دلیل زمانی که میزان کل دارایی قفل شده حدود 5 میلیارد دلار است، کل معاملات انجام شده طی یک روز حدود 1 میلیارد دلار ارزش دارند. تیم توسعه یونی سواپ تلاش کرده تا در ورژن سوم این مشکل را برطرف کند؛ فراهم کنندگان لیکوئیدیتی (LP) اکنون می‌توانند محدوده‌های قیمتی مورد نظر به منظور فراهم کردن نقدینگی برای آن‌ها را به صورت دستی مشخص کنند. نحوه انجام این کار را در بخش آموزش یونی سواپ قسمت «استخراج لیکوئیدیتی در UniSwap 3.0» (کمی جلوتر) با تصویر نشان داده‌ایم.

نسل جدید یونی سواپ به نوعی یک روش ابتدایی به منظور ایجاد یک دفتر سفارش درون زنجیره‌ای برای اتریوم است که در آن بازارسازها (مارکت میکرها) می‌توانند درباره تامین نقدینگی در محدوده قیمت مورد نظر تصمیم بگیرند. البته این تغییر بیشتر به نفع مارکت میکرهای حرفه‌ای است. زیبایی بازارسازهای خودکار این است که برای هر فردی امکان به کار گرفتن سرمایه بدون استفاده خود به وسیله تامین کردن نقدینگی را فراهم می‌کنند. اما در ورژن سوم یونی سواپ که نحوه استخراج نقدینگی در آن را جلوتر آموزش می‌دهیم، درآمد تامین کنندگان تنبل که در ورژن دوم عادت به فعالیت و توجه کمتر داشته‌اند، نسبت به کاربران حرفه‌ای در تلاش برای بهینه‌سازی مداوم استراتژی خود، کمتر شده است!

همین موضوع سبب می‌شود کاربران غیر حرفه‌ای به اگریگیتورها همچون یرن فایننس مراجعه کنند. آن‌ها برای تامین کنندگان غیر حرفه‌ای همیشه روشی برای باقی ماندن در دایره رقابت ارائه می‌کنند.

توکن‌های LP یونی سواپ به عنوان NFT

هر موقعیت LP یونی سواپ اکنون منحصربه‌فرد است، چرا که هر تامین کننده می‌تواند محدوده قیمت مورد نظر خودش را مشخص کند. در نتیجه موقعیت‌های LP دیگر قابل تعویض نیستند. به همین دلیل هر پوزیشن اکنون به صورت یک توکن غیر مثلی (NFT) مشخص و از بقیه متمایز می‌شود.

یکی از مزایای نمایش هر پوزیشن LP در قالب یک توکن مثلی، فراهم شدن امکان استفاده از آن در دیگر بخش‌های دیفای بود. توکن‌های مربوط به یونی سواپ 2 به عنوان وثیقه در پروتکل Aave یا MakerDAO قابل سپرده‌گذاری بودند، اما با توجه به منحصربه‌فرد شدن پوزیشن‌ها در یونی سواپ 3 دیگر چنین کاری امکان‌پذیر نیست. البته ممکن است از بین رفتن این قابلیت ترکیب پذیری، به زودی با انواع جدیدی از محصولات مشتق جبران شود.

2024؛ نسخه چهارم UniSwap

یونی سواپ ورژن4 جدیدترین نسخه از این صرافی غیر متمرکز است که قرار است انقلابی در فضای دیفای ایجاد کند. در این قسمت، تاریخ راه‌اندازی و ویژگی‌های این نسخه را بررسی می‌کنیم.

زمان راه‌اندازی و عرضه نسخه چهارم

درفت کد (Draft Code) یا همان پیش‌نویس کدهای ورژن 4 UniSwap به‌همراه وایت پیپر آن در ژوئن 2023 (خرداد 1402) برای عموم منتشر شد تا همه افراد بتوانند فیدبک‌های خود در خصوص کدها را ارائه کرده و مشارکت فعالانه‌ای در توسعه این نسخه داشته باشند. این فرآیند احتمالا چندین ماه تا پیاده‌سازی و انتشار رسمی نسخه چهارم زمان می‌برد.

به استناد وبلاگ این صرافی، پیش از عرضه، “EIP-1153: Transient storage” باید در هارد فورک بعدی اتریوم گنجانده شود. همانطور که احتمالا می‌دانید، EIP مخفف عبارت “Ethereum Improvement Proposal” و به‌معنای «طرح پیشنهادی بهبود اتریوم» است که پیشنهادات توسعه‌های آتی برای این اکوسیستم در فرم‌های رسمی مطرح شده و در صورت تایید پس از رای‌گیری از سوی جامعه، به تصویب و اجرایی شدن می‌رسد. حالا “Transient Storage” یا «ذخیره‌سازی گذرا» قابلیتی است که امکان طراحی تمیزتر قراردادهای هوشمند را فراهم کرده و با کاهش هزاران کارمزد گس، طراحی ماشین مجازی اتریوم (EVM) را ساده‌تر می‌کند.

قرار است EIP-1153 در آپگرید Cancun-Deneb معروف به دنکان (Dencun) اتریوم گنجانده شود. این به‌روزرسانی برای اکتبر 2023 (مهر 1402) برنامه‌ریزی شده بود، اما همچنان در فوریه 2024 این به‌روزرسانی انجام نشده است. بنابراین تا زمانی که EIP-1153 در هاردفورک اتریوم جای نگیرد، خبری هم از انتشار رسمی ورژن چهارم صرافی UniSwap نیست. البته تیم توسعه یونی سواپ در روز 16 فوریه (27 بهمن 1402) در پشتی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت:

از آنجایی که راه‌اندازی دنکان روی شبکه اصلی اتریوم برای مارس 2024 (اسفند 1402) برنامه‌ریزی شده است، ما نیز از اعلام زمان عرضه نسخه چهارم یونی سواپ هیجان‌زده هستیم. انتشار نسخه چهارم احتمالا در سه ماهه سوم 2024 (تابستان 1403) خواهد بود.

از جمله اهداف معرفی EIP-1153، کاهش کارمزدهای شبکه و بهبودهای بیشتر نسبت به نسخه سوم یونی سواپ است. در این ورژن جدید، توسعه‌دهندگان قادر به ساخت بازارسازهای خودکار سفارشی در یونی سواپ با استفاده از قابلیتی به‌نام هوک (Hook) هستند. یکی از هوک‌های بسیار مطرح در این نسخه، متوسط بازار ساز وزنی زمانی (TWAMM) نام دارد؛ نوع جدیدی از سواپ‌ها که تاثیرگذاری قیمت در سفارشات بزرگ را با شکستن آن‌ها به قیمت‌های کوچکتر در طول زمان کاهش می‌دهند.

در ادامه، ویژگی‌های جالب v4 یونی سواپ را بررسی می‌کنیم.

هوک TWAMM و استخرهای سفارشی

با معرفی هوک‌ها (Hook)، هر کسی قادر به ساخت استخرهای سفارشی در ورژن ۴ یونی سواپ است. هوک‌ها قراردادهایی مجزا از قرارداد لیکوییدیتی اصلی در ورژن چهار هستند که روی نقاط مختلفی از چرخه عمر لیکوییدیتی یک استخر فعالیت می‌کنند. برای درک بهتر نحوه کار هوک‌ها، ابتدا باید بدانید هر لیکوییدیتی پول دارای یک چرخه عمر از زمان ساخت تا افزودن، برداشت یا تعدیل نقدینگی است. حالا هوک‌ها اجازه اضافه کردن کدهایی را به توسعه‌دهندگان می‌دهند که یک سری اقدامات تعیین‌شده را در نقاط کلیدی از چرخه عمر استخر مربوطه اجرا می‌کند.

مثلا، هوک‌هایی را می‌توان افزود تا استخرهای لیکوئیدیتی خودشان قادر به پشتیبانی از کارمزدهای دینامیک و پویا، اضافه کردن سفارشات لیمیت درون زنجیره‌ای یا عمل به‌عنوان یک متوسط بازارساز حجمی زمانی (Time-weighted Average Market Maker) یا به‌طور خلاصه TWAMM باشند. در این حالت، سفارشات بزرگ در طول زمان به سفارشات کوچکتر تقسیم شده و اثرگذاری‌شان بر قیمت به حداقل ممکن می‌رسد.

در تصویر زیر، نحوه تاثیرگذاری شکست سفارشات بر کارمزد رمز ارز اتر را مشاهده می‌کنید:

پس از اضافه شدن هوک‌ها به استخر، سفارشات وارد هوک TWAMM می‌شوند و هر کاربر مدت زمان مورد نظر خودش برای اجرای سفارش را مشخص می‌کند. این دو پارامتر (هر سفارش و تاریخ انقضای اجرای آن)، در واقع هدایت‌کننده هوک TWAMM برای سواپ‌ها و تبادل توکن‌ها در قیمت هر بلاک تا زمان انقضایشان هستند.

علاوه بر این، سفارشات TWAMM همیشه اولین اقدام استخر در یک بلاک محسوب می‌شوند، به این معنا که پیش از انجام هر گونه سواپ یا تعدیل پوزیشن‌های تامین نقدینگی، اجرا خواهند شد. حالا اولین باری که یک نفر در یک بلاک سواپی را انجام دهد یا نقدینگی را وارد کند، استخر مربوطه اول از همه، تکمیل سفارشات TWAMM را بررسی می‌کند. اگر حتی یک سفارش باز TWAMM هم در استخر وجود داشته باشد، تا زمانی که آن سفارش تکمیل نشود، باقی سواپ‌ها و تامین نقدینگی‌ها اجرا نخواهند شد. اجرای سفارشات TWAMM به‌عنوان اولین اقدام استخر در یک بلاک، کاربران را از فرانت رانینگ ربات MEV محافظت می‌کند.

سفارشی‌سازی استخرهای نقدینگی از طریق هوک‌ها محدودیت خاصی ندارد و می‌تواند موارد مختلفی نظیر استفاده از اوراکل‌های درون زنجیره‌ای مختلف تا واریز لیکوییدیتی استفاده‌نشده به پروتکل‌های وام دهی ارز دیجیتال را شامل شود. در این حالت، هوک‌ها انعطاف‌پذیری بسیار بیشتری را برای ساخت لیکوئیدیتی پول‌های سفارشی متناسب با نیازهای خاص در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهند.

سینگلتون (Singletone) یا یگانگی

در نسخه سوم یونی سواپ، یک قرارداد جدید برای هر استخر لیکوییدیتی پیاده‌سازی شده بود که ساخت استخرها و اجرای سواپ‌ها بین چند استخر را بسیار گران می‌کرد. یکی از تغییرات بزرگ در نسخه چهارم، نگهداری تمامی استخرها در یک قرارداد واحد است. در نتیجه، چون برای انجام سواپ‌ها دیگر نیازی به انتقال توکن بین استخرهای دارای قراردادهای هوشمند مختلف نیست، کارمزدهای گس پرداختی توسط کاربران نیز شدیدا کاهش می‌یابد.

بر اساس تخمین‌های صرافی یونی سواپ، ورژن 4 تا 99 درصد کارمزدهای گس را کاهش خواهد داد.

فلش اکانتینگ (Flash Accounting) یا حسابداری فوری

طراحی سینگلتون و یگانه در وژن ۴ یونی سواپ، مکمل یکی دیگر از تغییرات ساختارمند آن به‌نام حسابداری فوری یا Flash Accounting است. در نسخه‌های قبلی، هر عملیات نظیر سواپ توکن‌ها یا افزودن نقدینگی به یک لیکوئدیتی پول، با انتقال توکن‌ها به پایان می‌رسید. اما در ورژن چهار، انتقال‌های خارجی تنها در انتهای عملیات انجام می‌شوند که کاهش هزینه‌ها و ساده‌سازی عملیات را به‌دنبال دارد.

سینگلتون و فلش اکانتینگ باعث افزایش کارایی و مسیریابی اقتصادی‌تر حرکت توکن‌ها در استخرهای مختلف می‌شوند. با توجه به اینکه معرفی قابلیت «هوک» افزایش تعداد لیکوئیدیتی پول‌ها را به‌دنبال دارد، این ساختار جدید فواید بسیار زیادی برای کاربران خواهد داشت.

بازگشت جفت‌های معاملاتی ETH

در v4 یونی سواپ، جفت‌های معاملاتی ETH بازگردانده شده‌اند. همانطور که پیشتر گفتیم، نسخه اول یونی سواپ به جفت‌های معاملاتی ETH/ERC20 محدود بود. در نسخه دوم، جفت‌های ETH به‌خاطر پیچیدگی پیاده‌سازی و نگرانی در خصوص شکست نقدینگی در جفت‌های ETH و WETH حذف شدند.

در هر دوی نسخه دوم و سوم یونی سواپ، کاربران پیش از معامله در این صرافی، باید توکن‌های ETH خود را رپ کرده و به WETH تبدیل می‌کردند. این امر به صرف کارمزد گس اضافی نیاز داشت.

به همین خاطر، در نسخه چهارم با معرفی سینگلتون و فلش اکانتینگ، معامله جفت‌های هر دوی ETH و WETH دوباره به این صرافی بازگردانده شده است. این امر مزیت بسیاری زیادی برای کاربران دارد؛ هزینه معاملات با ETH (برابر 21k گس) نصف هزینه معاملات توکن‌های ERC20 (برابر 40k گس) است.

مزایای ورژن ۴ یونی سواپ

با توجه به موارد بالا، از جمله مهمترین مزایای نسخه چهارم UniSwap می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سفارشی‌سازی: هوک‌ها اجازه افزودن عملکردهای جدید به لیکوییدیتی پول‌ها را به توسعه‌دهندگان می‌دهند. این امر، ظهور استخرهای نوآورانه به‌همراه ویژگی‌های معاملاتی سفارشی را در پی خواهد داشت.
• کارایی: معرفی هوک‌ها، سینگلتون و فلش اکانتینگ باعث بهبود کارایی در مسیریابی تراکنش‌ها می‌شود.
• کاهش کارمزد گس: ویژگی‌های جدید نسخه 4 انتظارات برای کاهش کارمزدهای گس را افزایش داده است. این امر در نتیجه، باعث جذب کاربران بیشتر به این پروتکل می‌شود.
• پتانسیل افزایش درآمد تامین‌کنندگان نقدینگی: به‌خاطر وجود ساختار کارمزد پویا، LPها کنترل و پتانسیل درآمدزایی بیشتری خواهند داشت.
• استراتژی‌های معاملاتی پیشرفته: ویژگی‌های جدید نظیر TWAMM، سفارشات لیمیت و کارمزدهای پویا، همگی قابلیت پیاده‌سازی استراتژی‌های معاملاتی ارز دیجیتال پیشرفته که در نسخه‌های قبلی امکان‌پذیر نبود را فراهم می‌کنند. این امر برای تریدرهای حرفه‌ای جذاب خواهد بود.

محدودیت‌های نسخه چهار UniSwap

سوای ویژگی‌های بالقوه، این نسخه دارای محدودیت‌هایی است از جمله:

• جمع‌آوری کارمزد: این نسخه از صرافی یونی سواپ دارای دو مکانیزم حاکمیت کارمزد مجزاست: کارمزدهای سواپ و کارمزدهای برداشت، که هر کدام قوانین مختص به خود را دارند. مشابه ورژن 3، در این نسخه نیز حاکمیت یونی سواپ (یعنی سازمان خودگردان غیر متمرکز و هولدرهای رمز ارز UNI) می‌تواند دریافت درصد محدودی از کارمزدهای سواپ در یک استخر مشخص را تعیین کند. علاوه بر این، در صورتی که «هوک‌ها» اول از همه کارمزدهای برداشت برای یک استخر را فعال کنند، این حاکمیت قدرت دریافت درصد محدودی از این کارمزدهای برداشت را نیز دارد.
• مجوز محدودکننده کاربرد: ورژن چهار یونی سواپ تحت مجوز منبع کسب و کار 1.1 (Business Source License) منتشر می‌شود که امکان استفاده از کدهای منبع این نسخه در موارد تولیدی یا تبلیغاتی را به مدت 4 سال محدود خواهد کرد. در این حالت افراد برای اهداف تولیدی قادر به استفاده از کدهای این نسخه نیستند. پس از گذشت 4 سال، این مجوز برای همیشه به General Public License برای استفاده عموم تبدیل خواهد شد. این امر باعث نارضایتی بسیاری از کاربران شده است.

ژانویه 2024؛ عرضه ویژگی جدید در یونی سواپ – ارسال مستقیم توکن‌ها

ویژگی جدیدی که در نسخه وب صرافی UniSwap اضافه شده است، اجازه ارسال مستقیم توکن‌ها در داخل خود برنامه را به کاربران می‌دهد. این ویژگی باعث می‌شود پس از سواپ توکن‌ها، به‌راحتی آن‌ها را برای دیگر آدرس‌ها فرستاده و در یک رابط کاربری واحد مدیریت کنید. بنابراین با ساده‌تر شدن ارسال و دریافت توکن‌ها، دیگر نیازی به خروج از برنامه و استفاده از یک کیف پول دیگر و اتصال آن به یونی سواپ نظیر تراست والت برای مدیریت رمز ارزها نیست. با معرفی این ویژگی، انتظار برای عرضه دیگر قابلیت‌ها نظیر ساخت والت در داخل رابط کاربری وب این صرافی نیز پررنگ‌تر شده است.

با این حال، برخی نسبت به ریسک‌های احتمالی نیز هشدار داده‌اند؛ متمرکز شدن عملکردهای مختلف می‌تواند پلتفرم یونی سواپ را بیش از پیش در معرض فعالیت‌های مخرب قرار دهد. بنابراین پیش از استفاده از این قابلیت جدید، ریسک‌های مربوطه را شناسایی کرده و اقدامات لازم را انجام دهید.

کیف پول اختصاصی یونی سواپ؛ اپلیکیشنی برای اندروید و iOS

اپلیکیشن والت یونی سواپ ابتدا در ماه آوریل 2023 (فروردین 1402) برای iOS عرضه شده بود و طی کمتر از یک ماه توانست به جمع سه کیف پول دیجیتال برتر از نظر حجم دانلود راه یابد. اکنون در نوامبر 2023 (آبان 1402)، این صرافی از عرضه نسخه اندروید کیف پول اختصاصی خود خبر داده است که با مراجعه به گوگل پلی یا وبسایت رسمی یونی سواپ می‌توانید آن را دانلود نمایید.

این والت از بلاکچین‌های اتریوم، پالیگان، آپتیمیزم، آربیتروم و اکنون پس از بروزرسانی‌های مداوم، از شبکه بیس (کوین بیس) و بی ان بی چین (بایننس) پشتیبانی می‌کند و برای عملیاتی نظیر پیدا کردن توکن‌های محبوب، سوییچ خودکار بین شبکه‌های اصلی و لایه دوم‌ها و همچنین سواپ راحت و بی‌دردسر ارزها در کسری از ثانیه ساخته شده است.

در ادامه این قسمت، ویژگی‌های مهم اپلیکیشن والت اختصاصی UniSwap را بررسی می‌کنیم.

سواپ بسیار ساده توکن‌های لایه‌های دوم

به باور یونی سواپ، موج بعدی پذیرش شبکه‌های بلاک چینی روی زنجیره‌های سریع‌تر و ارزان‌تر اتفاق می‌افتد. به همین خاطر، این کیف پول، سواپ روی لایه‌های دوم را شدیدا ساده‌تر کرده است. بنابراین شما برای این کار نیازی به تغییر دستی شبکه‌ها نداشته و صرفا با انتخاب توکن، اپلیکیشن ولت یونی سواپ به‌صورت خودکار زنجیره مورد نظر را پیدا کرده و عملیات را انجام می‌دهد.

حفاظت از سواپ‌ها در برابر فرانت رانینگ و حملات ساندویچی

بهترین سواپ‌ها با سرعت بالا و قیمت‌های رقابتی انجام می‌شوند. گاهی اوقات، سواپ‌ها و دیگر فعالیت‌های درون زنجیره‌ای مستعد فرانت رانینگ و حملات ساندویچی هستند که روی قیمت نهایی تاثیر می‌گذارند. به همین خاطر، این والت با افزودن قابلیتی به‌نام “Swap Protection”، از شما در برابر اینگونه خطرات محافظت می‌کند. بنابراین سواپ‌های انجام‌شده در طریق کیف پول سونی سواپ به‌صورت پیش‌فرض وارد یک استخر تراکنش خصوصی شده و از شما در برابر ریسک‌های MEV محافظت کرده و قیمت‌های بهتری را ارائه می‌دهد.

قیمت‌گذاری شفاف

به باور تیم توسعه‌دهنده، هیچ اتفاق ناگهانی نباید در هنگام سواپ‌ها رخ دهد. بنابراین یکی دیگر از ویژگی‌های والت اختصاصی یونی سواپ، قیمت گذاری شفاف آن است. برخی از توکن‌ها برای سواپ داخلی، خارجی یا هر دو، مقداری کارمزد دریافت می‌کنند. با این حال، بدون وجود یک استاندارد توکن مشخص، این کارمزدها گاهی اوقات مخفی مانده و افراد کمتر از چیزی که انتظار داشتند توکن دریافت خواهند کرد. به همین خاطر، UniSwap برای شناسایی خودکار این نوع از توکن‌ها یک آپدیت در نظر گرفته و آن را در کیف پول خود قرار داده است.

ثبت نام در صرافی UniSwap چگونه است؟

صرافی یونی سواپ غیر متمرکز است، به همین دلیل استفاده از آن نیازمند ثبت نام و ارائه اطلاعات شامل ایمیل یا شماره موبایل نیست. کافی است کیف پول ارز دیجیتال خود نظیر تراست والت یا اتمیک والت را به آن متصل و شروع به استفاده از UniSwap کنید. در بخش آموزش کار با صرافی یونی سواپ نحوه انجام این کار را توضیح داده‌ایم.

نکات امنیتی برای کاربران ایرانی

بدون استفاده از نرم افزارهای تغییر آی‌پی قادر به ورود به صرافی یونی سواپ نیستید، چرا که وب سایت این DEX ایران را تحریم کرده است. البته، این محدودیت مربوط به وب سایت (ظاهر) صرافی UniSwap است و به خاطر ساختار غیر متمرکز یونی سواپ مشکلی از نظر کار با پلتفرم وجود ندارد. کاربران ایرانی فقط باید در زمان استفاده از این صرافی از نرم افزارهای تغییر آدرس آی‌پی استفاده کنند.

صرافی یونی سواپ چگونه کار می‌کند؟

یونی سواپ معماری به کار رفته در صرافی‌های ارز دیجیتال سنتی را کنار گذاشته است و در آن چیزی به اسم دفتر سفارش وجود ندارد. همانطور که گفتیم UniSwap بر اساس مدلی به نام «مدل بازارساز محصول ثابت» (Constant Product Market Maker Model) کار می‌کند. این نوعی از مدل بازارساز خودکار (AMM –> Automated Market Maker) است.

بازارساز‌های خودکار، قراردادهای هوشمندی هستند که استخرهای نقدینگی مورد استفاده توسط تریدرها برای خرید و فروش را نگهداری می‌کنند. سرمایه این منابع یا همان استخرها، توسط تامین‌‌کنندگان لیکوئیدیتی فراهم می‌شود. هر فردی به وسیله سپرده‌گذاری مقدار معادل دو توکن در استخر، یک فراهم‌ کننده نقدینگی شناخته خواهد شد. در عوض، کارمزد پرداخت شده به استخر توسط تریدرهای فعال در یونی سواپ، بر اساس سهم تامین‌‌کنندگان بین آن‌ها توزیع می‌شود.

تامین‌‌کنندگان به وسیله سپرده‌گذاری مقدار معادل دو توکن یک بازار ایجاد می‌کنند. جفت معاملاتی می‌تواند اتریوم و یک توکن ERC20 یا دو توکن از جنس ERC20 باشد. این استخرها اغلب از استیبل کوین‌های دای، تتر یا یو اس دی کوین ساخته می‌شوند، هر چند الزامی به این منظور وجود ندارد. فراهم‌ کنندگان لیکوئیدیتی، توکن‌های لیکوئیدیتی را دریافت خواهند کرد که نشان‌دهنده سهم آن‌ها از کل استخر نقدینگی است. به عبارتی بر اساس تعداد توکن‌های نقدینگی در اختیار هر فرد، سهمش از استخر مشخص می‌شود. یک فرد می‌تواند برای کسب سهم بیشتری از استخر لیکوئیدیتی، حتی توکن‌های بیشتری بازخرید کند.

استخر نقدینگی «اتر / تتر» (ETH / USDT) را در نظر بگیرید. سهم اتر و تتر از استخر را به ترتیب با x و y مشخص می‌کنیم. یونی سواپ این دو مقدار را گرفته و آن‌ها را برای محاسبه نقدینگی کل استخر در یکدیگر ضرب می‌کند. نتیجه را k در نظر می‌گیریم. بر اساس ایده اصلی یونی سواپ که با آموزش نحوه استفاده از این صرافی بهتر آن‌ها را درک خواهید کرد، k همیشه باید ثابت بماند، به این معنی که نقدینگی کل استخر ثابت است. فرمول به دست آوردن نقدینگی کل استخر خیلی ساده و برابر “x * y = k” است. حال وقتی یک فرد تصمیم به انجام معامله و تبدیل یک توکن به دیگری می‌گیرد، چه اتفاقی رخ می‌دهد؟

تصور کنید آلیس ار طریق استخر لیکوییدیتی ETH / USDT، یک اتریوم را به ازای 4,000 تتر (4,000 دلار) خریداری می‌کند. با این کار، سهم تتر از استخر افزایش و سهم اتریوم از آن کاهش پیدا می‌کند. از آن جایی که بعد از انجام تراکنش، اتریوم کمتری در استخر باقی مانده است (کاهش عرضه)، قیمت این ارز دیجیتال افزایش پیدا خواهد کرد. از طرفی می‌دانیم نقدینگی کل (k) باید ثابت بماند. این مکانیزم، قیمت را مشخص می‌کند. در نهایت، مبلغ پرداخت شده برای خرید این میزان اتریوم بر اساس میزان جابه‌جایی نسبت بین x و y توسط یک معامله معین می‌شود.

در نظر داشته باشید این مدل یونی سواپ به صورت خطی مقیاس‌بندی نمی‌شود. به همین دلیل هر چه سفارش بزرگتر باشد، تعادل بین x و y بیشتر جابه‌جا خواهد شد. این موضوع نشان می‌دهد سفارشات بزرگتر به شکل نمایی (و نه خطی) گران‌تر می‌شوند. نتیجه، بیشتر شدن میزان لغزش است. گفتنی است لغزش (Slippage) به شرایطی اشاره دارد که در آن قیمت مورد انتظار معامله‌گران با قیمتی که معامله واقعا در آن انجام می‌شود تفاوت دارد. با در نظر گرفتن این نحوه کار یونی سواپ که آن را آموزش دادیم، می‌توان نتیجه گرفت هر چه استخر نقدینگی بزرگتر باشد، انجام سفارشات بزرگتر راحت‌تر خواهد بود، چرا که جابه‌جایی بین x و y در این شرایط کوچک‌تر می‌شود.

کارمزد خرید و فروش ارز دیجیتال در UniSwap چقدر است؟

به عنوان یک سیستم غیر متمرکز، توسعه‌دهنده کارمزدی برای خود دریافت نمی‌کند. به عنوان مثال صرافی بایننس دارای کارمزد 0.1 درصد است و این میزان را از هر تبدیل به عنوان دستمزد خود کسر می‌کند. این نحوه درآمدزایی شرکت (متمرکز) نام برده است. یونی سواپ کارمزدی 0.3 درصدی بابت تبدیل توکن‌ها کسر می‌کند، اما این مبلغ متعلق به تامین‌‌کنندگان نقدینگی است و سازنده و توسعه‌دهنده پلتفرم نفعی در این میان ندارد.

این مربوط به کارمزد تبدیل است. بخش دیگری از هزینه به انجام تراکنش بر بستر بلاک چین مربوط می‌شود که خارج از اختیار صرافی است. از آن جایی که یونی سواپ یک اپلیکیشن اتریومی است، پس هزینه پرداختی برای انجام تراکنش به اعتبارسنج‌ها یا همان ماینرهای این شبکه غیر متمرکز تعلق پیدا می‌کند. متاسفانه مقیاس پذیری در اتریوم ضعیف و کارمزدها بالا است، به همین دلیل پنکیک سواپ، به عنوان بزرگترین DEX سوار بر بلاک چین بایننس اسمارت چین، موفق شد با وجود عرضه دو سال بعد از یونی سواپ خیلی سریع خود را از نظر حجم معاملات روزانه به آن نزدیک کند.

آیا در صرافی یونی سواپ می‌توان توکن NFT خرید و فروش کرد؟

بر اساس اطلاعیه‌ای که صرافی یونی سواپ در نوامبر 2022 (آذر 1401) منتشر کرد، توکن‌های غیر متمرکز از آن تاریخ در این پلتفرم معاملاتی قابل خرید و فروش شدند.

در حقیقت صرافی یونی سواپ یک تجمیع کننده NFT طراحی و اجرا کرده است که کاربران به کمک آن می‌توانند توکن‌های غیر مثلی خود را در بازارهای معاملاتی اوپن سی (OpenSea)، ایکس 2 وای 2 (X2Y2)، لوکس‌ریر (LooksRare)، سودوسواپ (SudoSwap)، لاروا لبز (Larva Labs) و ان اف تی 20 (NFT20) با یکدیگر به صورت نظیر به نظیر معامله کنند. به علاوه، توسعه دهندگان این پلتفرم ادعا کرده‌اند که قرارداد روتر جهانی اوپن سورس جدید یونی سواپ می‌تواند در مقایسه با دیگر تجمیع کننده‌های NFT تا 15 درصد هزینه گس فی معاملات کاربران را کاهش دهد. سخنگوی شرکت در مصاحبه‌ای گفت:

در دنیای ارز دیجیتال تاکنون توکن‌های غیر مثلی و توکن‌های ERC20 در دو اکوسیستم مستقل از همدیگر معامله می‌شدند، اما هر دو برای رشد اقتصاد دیجیتال ضروری و مهم هستند. راه اندازی محلی برای معامله NFT در یونی سواپ اولین قدم ما برای ایجاد تجربه کاربری مناسبی میان این دو حوزه است.

صرافی یونی سواپ همزمان با فعال کردن قابلیت ترید ان اف تی در پلتفرم خود، 5 میلیون دلار برای کاربران قدیمی بازار Genie ایردراپ کرد. جینی یک تجمیع کننده بازارهای معاملاتی NFT بود که یونی سواپ در ماه ژوئن (خرداد) آن را خریداری کرد. بر اساس گفته‌های یونی سواپ، هر کاربر جینی که پیش از ماه آوریل یک تراکنش موفق در پلتفرم Genie داشته 300 دلار ایردراپ دریافت خواهد کرد و هر شخصی هنوز یک NFT جینی داشته باشد نیز 1000 دلار ایردراپ دریافت می‌کند. کاربرانی که شامل این ایردراپ باشند، طی 12 ماه، تا آذر 1402، می‌توانند ایردراپ خود را از این لینک دریافت کنند.

یونی سواپ همچنین اعلام کرد که برای 22 هزار کاربر اولی که در این پلتفرم NFT خریداری کنند، هزینه گس فی را تا سقف 0.01 اتر برگشت خواهد زد. به این ترتیب کاربران برای معامله سریع‌تر و بهره بردن از این موقعیت انگیزه بالایی خواهند داشت.

رقیب اصلی محصول جدید یونی سواپ در بحث خرید و فروش NFT، کمپانی Blur است که در ماه اکتبر 2022 به پشتیبانی سرمایه‌گذاری بزرگ به نام Paradigm راه اندازی شد. مخاطب پلتفرم بلور و بازار ان اف تی یونی سواپ معامله‌گران و تریدرهای NFT حرفه‌ای هستند که حتی با طولانی شدن زمستان کریپتو همچنان توکن‌های غیر مثلی را خرید و فروش می‌کنند.

یونی سواپ این بازار را اولین پلتفرم اوپن سورس معامله NFT در نوع خود می‌داند. گفتنی است که این صرافی در سال 2019 برای اولین بار یک کلکسیون NFT اختصاصی و محدود به نام Unisocks را به صورت آزمایشی عرضه کرد که پشتوانه آن چند جفت جوراب در دنیای واقعی بود!

نحوه کسب درآمد از یونی سواپ

هدف یونی سواپ کسب درآمد نیست، همانطور که خود اتریوم هم چنین هدفی را دنبال نمی‌کند. آن‌ها سیستم‌های غیر متمرکز هستند و درآمد حاصل را به اعضای فعال در شبکه اهدا می‌کنند؛ در یونی سواپ همه کارمزدها به تامین‌‌کنندگان نقدینگی برای استخرها اعطا می‌شوند. در حال حاضر، کارمزد 0.3 درصد هر معامله است. به طور پیش‌فرض، آن‌ها به استخر نقدینگی افزوده می‌شوند، اما تامین‌‌کننده در هر زمان قادر به برداشت است. مبالغ بر اساس سهم کاربر از استخر لیکوئیدیتی پرداخت خواهند شد.

ممکن است بخشی از کارمزدها در آینده به توسعه بیشتر یونی سواپ اختصاص پیدا کند. در همین راستا صحبت‌هایی درباره اخذ یک کارمزد 0.05 درصدی در آینده شنیده می‌شود.

آموزش درآمدزایی از یونی سواپ با ییلد فارمینگ

ییلد فارمینگ، لیکوئیدیتی ماینینگ یا استخراج نقدینگی (Liquidity Mining) یک روش برای درآمدزایی در دنیای دیفای از طریق قفل کردن دارایی رمز ارزی است؛ ارزهای دیجیتال خود را در یک پروتکل قفل و به ازای آن پاداش دریافت کنید. این پاداش در یونی سواپ همان 0.3 درصد کارمزد کسر شده از مبادله‌ها است که به تامین کنندگان نقدینگی اعطا می‌شود. برای یک هولدر که قصد خرید و فروش مستمر و نوسان‌گیری ندارد و به امید افزایش قیمت یک رمز ارز تصمیم به نگه داشتن آن گرفته‌ است، استخراج نقدینگی احتمالا سود بیشتری خواهد داشت، چرا که ممکن است به خاطر اصرار کاربر برای خارج کردن سرمایه در یک زمان نامناسب، درگیر سناریوی بالا (ضرر ناپایدار) شود.

آموزش درآمدزایی با تامین نقدینگی برای یونی سواپ

در حال حاضر می‌توان اقدام به استخراج نقدینگی در ورژن 3 یا 2 صرافی یونی سواپ کرد. در ادامه هر دو را آموزش خواهیم داد. ابتدا نحوه انجام این کار در ورژن جدیدتر را آموزش می‌دهیم.

استخراج لیکوئیدیتی در UniSwap 3.0

بعد از ورود به بخش “Pool” از منوی ردیف پایین، گزینه “New Position” را بزنید. اگر قبل از این اقدام به تامین نقدینگی برای یک یا چند استخر یونی سواپ کرده باشید، وضعیت را در همین صفحه مشاهده خواهید کرد.

در بخش بعد جفت رمز ارز مورد نظر انتخاب کنید. به عنوان مثال در این آموزش یونی سواپ می‌خواهیم برای استخر “ETH / USDT” نقدینگی تامین کنیم. دو رمز ارز مورد نظر را مشخص کنید تا سایر اطلاعات به شما نمایش داده شوند.

پایین نام آن‌ها کارمزد پرداختی به شما (بر اساس سهمتان از استخر) را مشاهده خواهید کرد. کارمزد 0.3 درصدی پیش‌فرض است ولی می‌توان آن را عوض کرد. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، چهار حق انتخاب دیگر هم دارید، اما در اینجا 88 درصد تامین کنندگان همان 0.3 را انتخاب کرده‌اند. برای یک جفت ارز محبوب و پراستفاده نظیر اتریوم / تتر تعیین مقدار بالاتر معقول نیست. در این صفحه یونی سواپ نیز گفته شده کارمزد 1 درصد برای جفت ارزهای غیر معقول (که تامین کنندگان نقدینگی برای آن‌ها کمتر است) مناسب محسوب می‌شود.

در قسمت “Set Price Range” محدوده مورد نظر برای نوسان قیمت را مشخص کنید. کمی پایین‌تر “Deposit Amounts” را مشاهده خواهید کرد. همانطور که در بخش آموزش نحوه درآمدزایی از یونی سواپ گفتیم برای تامین لیکوئیدیتی یک استخر باید به میزان یکسان از هر دو ارز دیجیتال جفت مورد نظر را به استخر تزریق کنید. به عنوان مثال در استخر “ETH / USDT” با تعیین هزار تتر، باید به همان میزان نیز اتریوم وارد کنید. با لمس آیکون چرخ دنده واقع در گوشه بالا و سمت راست گزینه‌های مشابه با این بخش در زمان تبدیل توکن‌ها را مشاهده می‌کنید. برای آشنایی با کاربرد و نحوه تنظیم آن‌ها (مثل Slippage Tolerance) به قسمت «آموزش خرید و فروش ارز دیجیتال در یونی سواپ (ورژن 3)» مراجعه کنید.

استخراج لیکوئیدیتی در UniSwap 2.0

کارمزد هر تبادل 0.3 درصد است و بین همه تامین‌‌کنندگان نقدینگی برای استخر تقسیم می‌شود. به عنوان نمونه در صورتی که شما 25 درصد از لیکوئیدیتی استخر FUN / DAI را تامین کنید، یک چهارم کل کارمزدهای متعلق به آن به شما اعطا می‌شود. درآمد حاصل از کسب این کارمزدها به استخر لیکوئیدیتی اضافه و سهم شما در آن افزایش پیدا می‌کند. با این حال در هر زمان قادر به برداشت هستید.

سومین تب یعنی”Pool”، امکان تبدیل به یکی از تامین کنندگان نقدینگی برای استخرهای یونی سواپ را فراهم می‌کند. همانطور که بالاتر، به عنوان یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این پلتفرم به آن اشاره کردیم، یونی سواپ شبیه اغلب صرافی‌های غیر متمرکز فاقد لیست سفارشات است و نقدینگی مورد نیاز تریدرهای آن از طریق یک استخر لیکوئیدیتی تامین می‌شود. هر فرد قادر است به وسیله ارسال مقادیر برابر از یک جفت توکن، جزو تامین‌‌کنندگان نقدینگی در یونی سواپ باشد.

به عنوان نمونه، در صورتی که می‌خواهید برای جفت‌های FUN و DAI لیکوئیدیتی تامین کنید، در نظر داشته باشید (مثلا) توکن DAI ارزشی مساوی 268.68 توکن FUN دارد. در نتیجه اگر قصد ارسال 3 واحد دای دارید، باید 806 واحد فان را نیز در کنارش ارسال کنید.

به منظور تامین نقدینگی برای دیگران، روی گزینه “Join a Pool” کلیک و یکی از استخرها را انتخاب کنید. علاوه بر اسکرول کردن، با تایپ دستی نام توکن مورد نظر در نوار جستجو هم قادر به پیدا کردن سریع استخر مورد نظر خواهید بود. در این مثال ما به دنبال عضویت در استخر FUN / DAI یونی سواپ هستیم. بعد از انتخاب استخر، مبلغی که قصد ارسالش را دارید وارد و سپس گزینه “Add Liquidity” را انتخاب کنید. با تایید، عملیات انجام خواهد شد.

پس افزودن دارایی، به تناسب مبلغ ارسالی، توکن‌های استخر را دریافت خواهید کرد. این توکن‌های LP برای پیگیری میزان سهم شما از ذخایر صرافی کاربرد دارند. در هر زمان می‌توان از آن‌ها به منظور برداشت دارایی‌ استفاده کنید.

برای برداشت سود یا کل سرمایه خود، باید به آدرس uniswap.exchange/pool رفته و کیف پولی که قبلا با آن نقدینگی تامین کرده بودید را مجددا به یونی سواپ متصل کنید. در ادامه، استخر مورد نظر به شکل خودکار شناسایی خواهد شد.

به منظور مشاهده جزئیات، روی فلش مشخص شده با دایزه سبز در عکس بالا کلیک کنید. با این کار، امکان اضافه کردن یا حذف نقدینگی برایتان فراهم می‌شود. به منظور دریافت، گزینه “Remove” را انتخاب و تراکنش را در والت خود تایید کنید.

محاسبه درآمد استخراج نقدینگی در یونی سواپ

بعد از ارائه نقدینگی برای یکی از استخرهای یونی سواپ بدون شک در پی محاسبه میزان درآمد خود خواهید بود. به این منظور به آدرس uniswaproi.com رفته و حساب کاربری تازه‌ای بسازید. در قدم بعدی، آدرسی که با آن دارایی‌های خود را به استخر لیکوئیدیتی صرافی یونی سواپ اضافه کرده‌اید، در صفحه اصلی وارد کنید.

پس از وارد کردن آدرس، گزینه “Analyze ROI” را برای بررسی میزان نقدینگی تامین شده توسط شما انتخاب کنید. نتیجه به صورت خلاصه در یک جدول نمایش داده می‌شود.

با کلیک روی آدرس‌های داخل جدول، وارد صفحه تحلیل شده و به داده‌های بازده سرمایه‌ گذاری (ROI) و دیگر شاخص‌های عملکرد کلیدی (KPI) دسترسی پیدا می‌کنید.

با بررسی مستمر این صفحه در طول زمان، از درآمد خود مطلع می‌شوید. به این ترتیب قادر به ردیابی و تحلیل رشد سرمایه خود همراه با جزئیات کامل، خواهید بود.

ضرر ناپایدار برای تامین‌‌کنندگان نقدینگی

تامین‌‌کنندگان (LP) بابت فراهم کردن نقدینگی برای تریدرها کارمزد دریافت می‌کنند. نکته بسیار مهمی که هر LP باید در نظر داشته باشد، اثری به نام «ضرر ناپایدار» است.

تصور کنید آلیس، 1 توکن AXS و 100 تتر در یک استخر یونی سواپ سپرده می‌کند. از آن جایی که جفت توکن باید ارزش برابری داشته باشند، قیمت AXS برابر 100 تتر محاسبه می‌شود. در همین زمان، موجودی استخر 10 توکن AXS و 1,000 توکن USDT است. مابقی سرمایه توسط سایر تامین‌‌کنندگان به جز آلیس فراهم شده است. آلیس ده درصد از سهم استخر لیکوئیدیتی را در اختیار دارد. در اینجا، نقدینگی کل (k) برابر 10,000 دلار است.

حال اگر قیمت هر AXS به 400 دلار افزایش پیدا کند چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ در نظر داشته باشید نقدینگی کل باید ثابت بماند. در صورت بالاتر رفتن قیمت AXS تا 400 دلار، نسبت بین موجودی دو ارز دیجیتال باید تغییر کند. در این شرایط باید وضعیت موجودی استخر به 5 توکن اکسی اینفینیتی و 2,000 تتر تغییر کند. تریدرهای آربیتراژ به مقدار لازم USDT به استخر اضافه و تا زمان برقرار شدن تعادل AXS از آن خارج می‌کنند. به همین دلیل k همچنان ثابت باقی خواهد ماند.

تصمیم آلیس بعد از این اتفاق، خارج کردن سرمایه و دریافت ده درصد سهم خود از این استخر یونی سواپ است. او 0.5 واحد AXS (یک دهم پنج توکن‌ AXS موجود) و 200 عدد USDT (برابر ارزش موجودی او از توکن اصلی) به ارزش کل 400 دلار به دست خواهد آورد. به نظر او سود خوبی به دست آورده است، اما با یک محاسبه ساده به عکس این موضوع پی خواهید برد؛ با توجه به افزایش قیمت کنونی، اگر وی سرمایه‌ خود را در استخر سپرده نکرده بود، اکنون به جای 400 دلار، 500 دلار (1 توکن اکسی اینفینیتی و 100 تتر) در اختیار داشت!

در حقیقت آلیس با هولد کردن سرمایه به جای تامین نقدینگی یک استخر یونی سواپ سود بیشتری کسب می‌کرد. این کاربر با تصور کسب سود به وسیله دریافت کارمزد فراهم کردن لیکوئیدیتی، اقدام به سپرده‌گذاری کرد، اما موقعیت بهتری را از دست داد. در نظر داشته باشید این اثر بدون توجه به جهت حرکت قیمت از زمان سپرده‌گذاری کار می‌کند؛ اگر قیمت ارز دیجیتال اکسی اینفینیتی در مقایسه با زمان سپرده کردن به جای افزایش، کاهش پیدا کند، میزان ضرردهی هم بیشتر خواهد شد. اما چرا ضرردهی در صورت بروز چنین سناریویی را موقت و ناپایدار خطاب می‌کنیم؟

اگر قیمت توکن‌های داخل استخر به قیمت زمان سپرده‌گذاری برگردد، اثر تعدیل خواهد شد. از طرفی با توجه به کسب کارمزد توسط تامین‌‌کنندگان یونی سواپ ضرر در طول زمان جبران می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌کنیم قبل از شروع فعالیت و سرمایه گذاری در استخرهای یونی سواپ خیلی خوب نحوه کارکرد آن را آموزش ببینید.

یونی سواپ یک صرافی غیر متمرکز و متکی به فراهم کنندگان نقدینگی است. بر اساس نحوه کارکرد آن هر فرد قادر است برای هر جفت معاملاتی لیکوئیدیتی تامین کند. اما تامین‌‌کنندگان در صورت برداشت سریع نقدینگی خود، کار شما را برای برداشت دارایی دشوار می‌کنند. به همین دلیل توصیه شده قبل از انجام معامله، از قفل شدن لیکوئیدیتی برای جفت معامله مورد نظر اطمینان پیدا کنید.

دو زیر دامنه (ساب دامین) وب سایت یونی سواپ app.uniswap.org و info.uniswap.org است. info.uniswap.org برای پیگیری وضعیت قیمت ارزهای دیجیتال، نقدینگی استخرها و دیگر اطلاعات مربوط به این صرافی است.

ارز دیجیتال (توکن) UNI

UNI توکن حاکمیت پروتکل UniSwap است و هولدرهای آن در تصمیم‌گیری برای آینده صرافی نقش دارند. به عبارتی دارندگان این ارز دیجیتال بسته به سهم خود (هر چه تعداد UNI بیشتر باشد قدرت بیشتر است) در اداره صرافی سهیم هستند و برای اعمال تغییرات و افزودن قابلیت‌های جدید از آن‌ها نظرسنجی می‌شود. پیش از این به عمومی و غیر متمرکز بودن یونی سواپ و امکان استفاده رایگان از آن برای همه اشاره کردیم. رمز ارز UNI این ایده را مستحکم می‌کند.

در زمان تولد، 1 میلیارد توکن یونی سواپ ایجاد و حدود 60 درصد عرضه کل بین اعضای جامعه توزیع شد. مابقی به مرور زمان در اختیار اعضای تیم، سرمایه گذاران و مشاوران قرار خواهند گرفت. بخشی از توزیع بر اساس استخراج نقدینگی رخ می‌دهد. به عبارتی مقداری توکن UNI در اختیار کاربرانی که برای چهار استخر زیر نقدینگی تامین می‌کنند، قرار خواهد گرفت:

• اتریوم / تتر (ETH / USDT)
• اتریوم / یو اس دی کوین (ETH / USDC)
• اتریوم / دای (ETH / DAI)
• اتریوم / دبلیو بی تی سی (ETH / WBTC)

اما منظور از اعضای جامعه یونی سواپ چیست؟ هر آدرس اتریوم که با قراردادهای UniSwap تعامل داشته باشد، جزو اعضا به شمار خواهد رفت.

برای مشاهده قیمت روز توکن UNI می‌توانید به وب سایت CoinMarketCap مراجعه کنید.

نحوه به دست آوردن رمز ارز UNI

اگر جزو اولین کاربران صرافی یونی سواپ بوده‌اید، احتمالا به ازای هر آدرس دارای تعامل با این پروتکل 400 توکن کسب کرده‌اید. به منظور کسب ارز دیجیتال خود باید مراحل زیر را طی کنید:

• به آدرس app.uniswap.org بروید.
• با همان کیف پولی که در اولین روزهای راه‌اندازی یونی سواپ به صرافی متصل شدید مجددا کانکت شوید.
• روی “Claim Your UNI Tokens” کلیک کنید.

• تراکنش را در کیف پول خود تایید کنید.

خرید ارز دیجیتال یونی سواپ

اگر تصور می‌کنید این توکن فرصت خوبی برای سرمایه‌ گذاری است و در آینده قیمتش افزایش پیدا خواهد کرد، می‌توانید به میزان دلخواه، توکن UNI را از صرافی‌های ارز دیجیتال مثل بیت 24 خریداری کنید. به این منظور به صفحه خرید ارز یونی سواپ مراجعه کنید.

آموزش ترید، خرید و فروش ارزهای دیجیتال در صرافی یونی سواپ

ابتدا به آدرس app.uniswap.org مراجعه و یک والت دارای مرورگر دی اپ نظیر تراست ولت یا متامسک را به آن متصل کنید. از جمله مزایای صرافی‌های غیر متمرکز، عدم نیاز به ارسال توکن‌ها به آدرس صرافی و امکان تبادل مستقیم از داخل کیف پول است. اگر بعد از ورود به وب سایت ارور دریافت کردید، احتمالا باید نرم افزار تغییر آی‌پی خود نظیر VPN را روشن کنید.

دو راه وجود دارد. می‌توانید وارد مرورگر دی اپ کیف پول مثلا تراست ولت شده و سپس آدرس app.uniswap.org را در آن وارد کنید. البته از آن جایی که یونی سواپ یکی از بهترین صرافی های غیر متمرکز است، با ورود به بخش “DApps” تراست ولت، بدون نیاز به وارد کردن آدرس وب سایت نام UniSwap Exchange را مشاهده خواهید کرد. کافی است روی آن ضربه بزنید. بعد از ورود، باقی مراحل مشابه توضیحی است که در ادامه می‌دهیم.

روش دیگر این است که در یک مرورگر عادی مثل گوگل کروم در اندروید و سافاری در آی او اس، آدرس app.uniswap.org را وارد و بعد از ورود گزینه “Connect Wallet” را بزنید. در زمان ورود مستقیم از دی اپ کیف پول هم باید همین گزینه را انتخاب کنید. روش اول برای کاربران نسخه iOS تراست ولت امکان‌پذیر نیست، به همین دلیل باید وارد سافاری شوید و آدرس را مستقیما وارد کنید. بعد از لمس “Connect Wallet” گزینه “WalletConnect” را بزنید. از فهرست باز شده نام کیف پول مورد نظر (در اینجا Trust Wallet) را انتخاب کنید و به یونی سواپ متصل شوید.

رابط کاربری بسیار ساده طراحی شده است. به محض ورود قادر به مشخص کردن توکن مبدا و مقصد خواهید بود. این مربوط به بخش “Swap” است. با انتخاب گزینه “Pool” از ردیف پایین وارد این بخش می‌شوید. دو گزینه “Vote” و “Charts” هم به ترتیب برای رای دادن (امور حاکمیتی) و مشاهده اطلاعات صرافی (آدرس info.uniswap.org) کاربرد دارند.

آموزش خرید و فروش ارز دیجیتال در ورژن 3 یونی سواپ

در یونی سواپ قادر به خرید اتریوم و هزاران توکن ERC20 دیگر هستید. برای تبدیل توکن‌ها به یکدیگر باید در قسمت “Swap” قرار داشته باشید (از منوی ردیف پایین). به این منظور باید در کیف پول وصل شده به صرافی مقداری ETH به منظور پرداخت کارمزد Gas اتریوم و همچنین چیزی برای تبدیل به توکن ERC20 مورد نظر (ارز مبدا که می‌خواهید آن را به چیز دیگری تبدیل کنید) داشته باشید. به عنوان مثال می‌توانید یو اس دی کوین را به رمز ارز بومی یونی سواپ یعنی UNI تبدیل کنید. برای این کار به مقداری USDC به عنوان رمز ارز مبدا و مقداری ETH برای پرداخت گس اتریوم نیاز دارید.

تصویر زیر را برای ادامه آموزش یونی سواپ در نظر بگیرید. در کادر اول باید ارز دیجیتال مبدا و در کادر دوم ارز دیجیتال مقصد را مشخص کنید. در اینجا می‌خواهیم اتریوم (ETH) را تبدیل به یونی سواپ (UNI) کنیم. بعد از مشخص کردن رمز ارز اول، دومی را در کادر بعدی مشخص کنید. می‌توانید نام کامل یا نماد ارز دیجیتال مورد نظر را بنویسید یا آدرس قرارداد هوشمند آن را قرار بدهید. بعد از مشاهده گزینه مورد نظر، نام آن را لمس کنید. در صورتی که برای اولین مرتبه این توکن را در یونی سواپ انتخاب کرده‌اید، گزینه ابتدا گزینه “Import” را بزنید.

یکی از مهمترین مشکلات صرافی‌ های غیر متمرکز نظیر یونی سواپ که در این آموزش حتما باید به آن تاکید کنیم، تعدد رمز ارزهای جعلی است؛ ذات غیر متمرکز UniSwap به هر فردی اجازه می‌دهد یک توکن برای خرید و فروش به صرافی اضافه کند. توکن‌های کلاهبرداری و جعلی اغلب نام مشابهی با ارزهای دیجیتال معروف دارند. برای جلوگیری از انتخاب آن‌ها و خرید یک چیز بی‌ارزش، بهتر است همیشه رمز ارز مقصد را بر اساس آدرس کانترکت آن مشخص کنید.

از طرفی به هر مرجعی هم نمی‌توان برای دریافت آدرس قرارداد هوشند اعتماد کرد. به این منظور بهترین وب سایت CoinMarketCap است. بعد از ورود به این وب سایت و انتخاب رمز ارز مورد نظر (در اینجا UNI)، مقابل قسمت “Contracts” آدرس قرارداد هوشمند آن را خواهید دید. اگر این رمز ارز در شبکه‌های مختلفی وجود داشته باشید، می‌توانید با لمس فلش مقابل این گزینه شبکه مورد نظر را انتخاب و آدرس اسمارت کانترکت بر اساس آن را دریافت کنید. در اینجا به طور پیش‌فرض آدرس در شبکه اتریوم نشان داده شده است. آن را کپی و در یونی سواپ (مثل تصویر سمت راست بالا) در کادر دوم قرار بدهید. در این آموزش یونی سواپ UNI توکن مقصد است.

با لمس فلش رو به پایین زیر کادر دوم در صفحه مبادله، خلاصه‌ای از وضعیت این ترید را مشاهده خواهید کرد. ابتدا قیمت هر واحد ارز دیجیتال مورد نظر برای خرید (مقصد) بر اساس ارزش هر واحد رمز ارز در حال تبدیل (مبدا) نشان داده می‌شود. به عنوان مثال در زمان تهیه این آموزش یونی سواپ هر UNI حدود 0.00464 ETH ارزش دارد.

قبل از ادامه مراحل و لمس گزینه “Swap” در انتهای صفحه برای انجام تبدیل، به منظور مشخص کردن یک سری جزئیات آیکون چرخ دنده واقع در گوشه بالا و سمت راست (بالا و سمت راست ارز دیجیتال مبدا) را لمس کنید. گفتنی است در صورتی که مقدار کافی از رمز ارز مبدا نداشته باشید گزینه “Insufficient ETH Balance” به جای “Swap” در پایین صفحه نشان داده می‌شود.

با ورود به تنظیمات، اولین کادر “Slippage Tolerance” است. میزان لغزش مشخص می‌کند بعد از چند درصد نوسان قیمت، تبدیل مورد نظر شما همچنان انجام شود. ممکن است قیمتی که به شما در بخش خلاصه ترید نشان داده شده با قیمتی که تراکنش در همان لحظه تبدیل انجام می‌شود متفاوت باشد. تا چقدر حاضر به قبول این نوسان هستید؟ آن را مشخص کنید. در صورتی که با لمس دکمه “Swap” ارور دریافت کردید، یعنی به خاطر وضعیت پرنوسان کنونی بازار Slippage Tolerance کمی در نظر گرفته‌اید، پس درصد آن را افزایش بدهید. در نهایت اگر قیمت از درصد معین شده پایین‌تر باشد، از انجام تراکنش جلوگیری خواهد شد. مقداری به صورت پیش‌فرض در این کادر نوشته شده است، اما می‌توان آن را تغییر داد. توصیه شده همیشه برای موفقیت‌آمیز بودن عملیات تبدیل، عددی بالاتر از مقدار پیش‌فرض در نظر بگیرید.

کادر بعدی “Transaction Deadline” است. عددی به عنوان پیش‌فرض (بر اساس دقیقه) در نظر گرفته شده اما همچنان امکان عوض کردن آن وجود دارد. در صورت عدم انجام تراکنش در این بازه زمانی، تراکنش برگشت زده می‌شود (انجام نخواهد شد).

بعد از تعیین این جزئیات به صفحه اصلی برگردید، خلاصه ترید را مشاهده کنید و در نهایت در صورت تایید اطلاعات دکمه “Swap” را بزنید. رمز ارز خریداری شده به کیف پول اضافه خواهد شد. نکته‌ای مهم را در نظر داشته باشید. کیف پول‌های پشتیبانی‌کننده از اتریوم نظیر تراست ولت از تمام توکن‌های ERC20 هم پشتیبانی می‌کنند. اگر بعد از طی کردن مراحل این آموزش ترید در یونی سواپ ارز دیجیتال مقصد را در موجودی کل خود مشاهده نکردید، نگران نباشید. احتمالا باید به صورت دستی توکن مورد نظر را به فهرست اصلی اضافه کنید. برای یادگیری نحوه این کار از آموزش زیر استفاده کنید.

آموزش خرید و فروش ارز دیجیتال در ورژن 2 یونی سواپ

اولین گزینه Swap یا همان تبادل است. این بخش برای انجام انواع معاملات کاربرد دارد. به عنوان نمونه اگر می‌خواهید توکن‌های FUN خود را به SNX تبدیل کنید، کافی است FUN را از نخستین کادر انتخاب و مقدارش را مشخص کنید. مرحله بعدی انتخاب SNX از کادر دوم است. اموزش یونی سواپ ورژن دوم کمی با ورژن سوم متفاوت است، اما اصل مراحل یکسان است.

با در نظر گرفتن مثال بالا، به ازای ارسال 787 عدد توکن FUN، صرافی یونی سواپ حداقل 1.088 توکن SNX به شما خواهد داد. کمی پایین‌تر، مقدار کارمزد فراهم‌ کننده لیکوئیدتی (Liquidity Provider Fee) و درصد تفاوت «تاثیر قیمت» (Price Impact) قابل مشاهده است. منظور از تاثیر قیمت، میزان تفاوت بین قیمت بازار و قیمتی است که با توجه به اندازه معامله برای شما مشخص شده است. به عبارتی این احتمال وجود دارد که حجم درخواستی شما، تاثیر قابل توجهی روی میزان نقدینگی موجود برای آن استخر معاملاتی و همچنین قیمت کل دو رمز ارز بگذارد.

در کادر انتهایی، مسیر تبادل را مشاهده می‌کنید. این یک مکانیزم خودکار بوده و هدف از آن، پیدا کردن بهترین قیمت برای کاربر است. در معامله فرضی بالا، بهترین قیمت از طریق تبادل FUN به DAI، سپس DAI به USDC و در نهایت USDC به SNX به دست آمده است. اگر آیکون چرخ دنده واقع در گوشه بالا و سمت راست را لمس کنید، تنظیمات بیشتری مشاهده خواهید کرد.

در قسمت “Slippage Tolerance” می‌توانید میزان لغزش را مشخص کنید تا در صورت بروز نوسانات قیمت شدید به ضرر شما، اگر قیمت از درصد معین شده‌ای پایین‌تر آمد، از انجام تراکنش جلوگیری شود. در این کادر همیشه مقداری به عنوان پیش‌فرض نوشته می‌شود، اما امکان تغییر آن وجود دارد. پیشنهاد می‌کنیم برای موفقیت‌آمیز بودن عملیات رقمی بالاتر از عدد پیشنهادی قرار بدهید. اگر در شرایط پرنوسان بازار خطا دریافت کردید، درصدی بالا قرار بدهید.

دومین گزینه یعنی “Transaction Deadline” اجازه می‌دهد حداکثر زمانی که تراکنش باید در آن صورت بگیرد را مشخص کنید. این مقدار نیز به صورت دلخواه قابل تنظیم است. دو گزینه بعدی به نحوه نمایش مربوط می‌شوند. اولین گزینه مربوط به نمایش یا عدم نمایش حالت حرفه‌ای (Expert Mode) و فعال یا غیر فعال‌سازی حالت تیره (Dark Mode) است.

در ورژن دوم یونی سواپ دومین تب “Send” است. گزینه ارسال در حقیقت کاربرد یکسانی با برداشت دارایی داشته و ارسال هر یکی از توکن‌های متصل به کیف پول Web3 خود به سایر آدرس‌های استاندارد را امکان‌پذیر می‌کند. البته انجام این عمل از طریق خود والت هم امکان‌پذیر است، اما با بهره گرفتن از پلتفرم یونی سواپ کاربر توانایی تبادل و ارسال یک توکن دیگر را نیز کسب خواهد کرد. به عنوان نمونه، اگر تنها توکن موجود در کیف پول شما FUN است در حالی که قصد ارسال توکن‌ ENJ را دارید، قادر خواهید بود به کمک صرافی UniSwap این عملیات را به شکلی خودکار انجام بدهید.

گزینه “Add a Swap” را برگزیده و توکن خروجی دلخواه را انتخاب کنید. در این مثال توکن ENJ انتخاب شده است. طبق تصویر بالا، به منظور تبادل FUN و ENJ تاثیر قیمت فقط 0.03 درصد است، هر چند کارمزد فراهم‌ کننده لیکوئیدیتی همچنان ثابت باقی مانده و ارتباطی با میزان مبلغ ارسالی ندارد.

کیف پول های قابل استفاده در یونی سواپ

هر کیف پول دارای پشتیبانی از بلاک چین اتریوم و مجهز به مرورگر وب 3 با یونی سواپ قابل استفاده است. اگرچه در مطلبی جداگانه بهترین کیف پول های یونی سواپ را معرفی کرده ایم، اما در اینجا به طور مختصر به دوتا از محبوب‌ترین گزینه‌ها یعنی تراست والت و متامسک اشاره می‌کنیم.

اتصال تراست ولت به یونی سواپ

بعد از ورود به اپلیکیشن تراست والت، از منوی ردیف پایین گزینه “DApps” را بزنید. سپس در کادر بالا آدرس یونی سواپ را وارد کنید. روش دیگر، اسکرول کردن در فهرست دی اپ‌های محبوب و انتخاب گزینه “Uniswap Exchange” است.

بعد از ورود، صرافی یونی سواپ درخواست دسترسی به کیف پول شما خواهد کرد. در صورت موافقت، وارد محیط ترید خواهید شد.

اتصال متامسک به یونی سواپ

بعد از باز کردن اپلیکیشن کیف پول متامسک، آیکون همبرگری گوشه بالا و سمت چپ (سه خط موازی) را بزنید و سپس “Browser” را انتخاب کنید. در قدم بعد “Decentralized Exchanges” را بزنید.

از فهرست، گزینه یونی سواپ (Uniswap) را انتخاب کنید. از شما درخواست ارائه دسترسی به کیف پول می‌شود. در صورت موافقت وارد محیط ترید خواهید شد.

مشکلات استفاده از صرافی یونی سواپ

صرافی‌ های غیر متمرکز بدون ایراد نیستند، وگرنه تا امروز به طور کامل جایگزین بایننس، کوکوین، اف تی ایکس و دیگر موارد شده بودند! وجود یک سری مشکلات مخصوصا در پلتفرم‌های DEX اتریومی مثل یونی سواپ سرعت رشد آن‌ها را شدیدا کاهش داده است. در ادامه به گوشه‌ای از این مشکلات اشاره خواهیم کرد.

توکن‌های جعلی

یکی از ریسک‌های استفاده از یونی سواپ و البته تمام صرافی های غیر متمرکز، مخصوصا برای کاربران تازه وارد، وجود توکن‌های جعلی است. اغلب این رمز ارزها اسم و نمادی کاملا شبیه یا کمی مشابه با ارزهای دیجیتال معروف دارند. در برخی، برای جلوگیری از جلب توجه و لو رفتن قضیه، نامی مشابه یک توکن نه چندان معروف انتخاب می‌شود. از طرفی می‌دانیم بر اساس نحوه کار DEXها وقتی یکی از تامین‌‌کنندگان اصلی نقدینگی سرمایه خود را خارج کند، سایر کاربران حین برداشت دارایی با مشکل مواجه خواهند شد.

برای جلوگیری از افتادن در دام کلاهبرداران، حتما آدرس قرارداد هوشمند توکن‌های مورد نظر را در وب سایت etherscan.io بررسی و از دقیق بودن آدرس اطمینان پیدا کنید. می‌توانید با جستجوی نام یک توکن هم آدرس قرارداد هوشمند آن را از وب سایت etherscan دریافت کنید. اگر کار با این وب سایت برای شما سخت است، می‌توانید به وب سایت CoinMarketCap مراجعه و آدرس اسمارت کانترکت ارز دیجیتال مقصد (برای خرید) را از آن دریافت کنید.

این مشکل بیشتر گریبان‌گیر کاربران تازه وارد می‌شود. کلاهبرداران بعد از عرضه یک توکن در پنکیک سواپ، یونی سواپ یا سایر صرافی‌ های غیر متمرکز، وجود آن در یک پلتفرم معروف را نشان‌دهنده اعتبار توکن می‌دانند، در حالی که چنین موضوعی صحت ندارد. همچنین ممکن است بعد از جستجوی نام یک رمز ارز برای خرید، به خاطر تشابه اسمی گزینه‌ای اشتباه را انتخاب کنید. با وارد کردن آدرس قرارداد هوشمند نگرانی از بین خواهد رفت.

هزینه زیاد گس

مقیاس پذیری ضعیف و کارمزدهای بالا تبدیل به یک معضل اساسی برای کاربران اتریوم شده است. این غول دنیای بلاک چین بابت انجام تراکنش کارمزدهای سنگینی دریافت می‌کند که از زمانی به زمان دیگر متفاوت است؛ کارمزد یا اصطلاحا گس اتریوم که حین استفاده از یونی سواپ هم باید آن را پرداخت کنید، بسته به ترافیک شبکه ممکن است زیر 400 هزار تومان یا بالای 4 میلیون تومان باشد! چنین کارمزدی برای خریدهای خرد اصلا مقرون به صرفه نیست، مخصوصا اگر بخواهید چند مرتبه تبدیل انجام بدهید.

این موضوع سبب هزینه بالای استفاده از یونی سواپ برای کاربران خواهد شد، به طوری که امکان افزایش کارمزد گس تا 20 دلار برای یک تبادل ساده وجود دارد. از طرفی در یونی سواپ به منظور تبادل هر توکن جدید، کاربر باید فرآیند تایید را در کیف پول خود انجام دهد که این فرآیند نیز تا حداکثر 2 دلار هزینه در پی دارد.

کارمزدهای نجومی انجام تراکنش در یونی سواپ، به خاطر استفاده از اتریوم، سرعت رشد آن را کم و زمینه را برای عرض اندام رقبایی در بلاک چین‌های دارای کارمزد پایین فراهم کرد. بهترین مثال پنکیک سواپ است که طی حدود شش ماه توانست حجم معاملات روزانه خود را از زیر 20 میلیون دلار به بالای 1 میلیارد دلار برساند. برای مقایسه کارمزدها، آبان 1400 را در نظر بگیرید. در این ماه روند صعودی قیمت شیبا اینو مجددا شروع و به همین دلیل ترافیک در شبکه اتریوم شدیدا افزایش پیدا کرد. در حالی که انتقال SHIB در ERC20 (مثلا از صرافی یونی سواپ) به حدود 4 میلیون تومان کارمزد نیاز داشت، می‌توانستید آن را در BEP20 (مثلا از صرافی پنکیک سواپ) با کارمزد حدود 10 هزار تومان انتقال بدهید!

امکانات کمتر

تا قبل از ظهور صرافی غیر متمرکز dYdX که امکان معاملات مارجین و فیوچرز را فراهم می‌کند، بازارهای خودکار شبیه یونی سواپ منحصر به خرید و فروش عادی ارزهای دیجیتال بودند. با وجود ظهور پلتفرم‌هایی شبیه dYdX هنوز امکانات DEXها در مقایسه با صرافی‌های متمرکز نظیر بایننس و کوکوین کمتر و در عین حال کار کردن با آن‌ها سخت‌تر است.

مقایسه سه صرافی UniSwap ،Pancakeswap و SushiSwap

با محبوبیت یافتن هر چه بیشتر حوزه دیفای، توسعه صرافی‌های غیر متمرکز نیز سرعت گرفت و تعداد زیادی از آن‌ها برای تامین نقدینگی بازار رمز ارزها به کمک استخرهای لیکوئیدیتی ساخته شدند، اما از این میان سه DEX به نام‌های یونی سواپ (UniSwap)، سوشی سواپ (SushiSwap) و پنکیک‌سواپ (PancakeSwap) از بقیه محبوب‌تر شده‌اند که این محبوبیت دلایل خاص خود را نیز دارد. یونی سواپ در حال حاضر بزرگ‌ترین صرافی غیر متمرکز حوزه دیفای محسوب می‌شود و بر بستر شبکه اتریوم ساخته شده است. این صرافی از همان اوایل راه‌اندازی به لطف بازارساز خودکار خود توانست کاربران دنیای کریپتو را به معامله و سواپ در پلتفرم خود جذب کند.

یکی دیگر از صرافی‌های ساخته شده بر بستر شبکه اتریوم سوشی سواپ نام دارد. گفتنی است که این صرافی در حقیقت نسخه فورک شده یونی سواپ با کمی تغییرات در ساختار سوددهی و بازارساز خودکار است. صرافی سوشی سواپ به لطف سود مازادی که برای تامین نقدینگی به کاربران خود می‌دهد، در جذب آن‌ها از یونی سواپ موفق بوده و جای پای خود را در این حوزه باز کرده است. بر خلاف موارد ذکرشده، صرافی پنکیک سواپ بر بستر زنجیره هوشمند بایننس ساخته شده است و به همین خاطر هزینه تراکنش و سرعت اجرای بسیار بالاتری را در مبادلات رمز ارزی برای کاربران به ارمغان می‌آورد. علت این سرعت بیشتر، ازدحام بیش از حد شبکه اتریوم و مقیاس پذیری پایین آن در مقایسه با مقیاس پذیری بالای شبکه BSC است.

تهیه شده در بیت ۲۴