نگاهی به تاریخچه ارزهای دیجیتال از ابتدا تا امروز

تاریخچه ارزهای دیجیتال مانند ارزهای فیات چندان طولانی نیست، اما با توجه به فراز و فرودهای این عرصه و اتفاقات خاصش می‌توان به آن لقب جذاب‌ترین و پیچیده‌ترین داستان‌ قرن را داد. از مطرح شدن ایده پول دیجیتال تا ورشکستگی بزرگ‌ترین صرافی‌ تبادل رمز ارز، شاخه و شانه کشیدن نهادهای قانون‌گذاری، ممنوعیت‌های فراوان تا پذیرفته شدن مطرح‌ترین ارز دیجیتال به عنوان واحد پولی همگی نشان از این دارد که این عرصه در طول تاریخچه ارز دیجیتال بستر اتفاقاتی بوده که نظیرش را کمتر دیده‌ایم.

بسیاری شروع تاریخچه رمز ارزها را از معرفی و عرضه بیت کوین می‌دانند و معتقدند ساخته ساتوشی ناکاموتو فصل اول این داستان است. اگرچه به تعبیری این ایده تا حدودی درست است اما پیش از به وجود آمدن بیت کوین هم تلاش‌هایی برای ساخت ارزهای دیجیتال شکل گرفته بود. در این مقاله قصد داریم نگاهی اجمالی به تاریخچه ارزهای دیجیتال بیندازیم و ببینم که این داستان چندین ساله از کجا آغاز شده است و چه افرادی در تحول و شکوفایی آن نقش به سزایی داشتند. پس از شما دعوت می‌کنیم با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

ارز دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند؟

پیش از آنکه به نقطه آغازین پیدایش ارزهای دیجیتال بپردازیم بد نیست کمی درباره مفهوم ارزهای دیجیتال بدانیم و ببینیم که این واحدهای پولی که به دنبال حذف ارزهای فیات و پول نقد هستند چه سازو کاری دارند.

ارزهای دیجیتال یا همان رمز ارزها نوعی واحد پولی دیجیتال هستند که به شکل داده‌های رمزنگاری شده وجود دارند. این داده‌ها روی‌ شبکه های همتا به همتا (Peer-to-Peer) به نام بلاک چین کار می‌کنند و به واسطه وجود این زنجیره‌های متصل به هم می‌توان تراکنش‌هایی مانند خرید، فروش و انتقال ارزهای دیجیتال را پیگیری کرد. بلاک چین به عنوان یک دفتر کل امن و شفاف برای این تراکنش ها عمل کرده و هر کسی می‌تواند داده‌ها را مشاهده کند.

ارزهای دیجیتال از فناوری رمزنگاری برای تضمین امنیت استفاده می کنند و واژه رمز در رمز ارز نیز نشأت گرفته از همین قابلیت ویژه‌ است. نکته مهم درباره ارزهای دیجیتال این است که آن‌ها با هدف جایگزینی با واحد‌های پولی مرسوم ساخته و روانه بازار شدند بنابراین عمده کاربرد آن‌ها استفاده به عنوان پرداخت و نقل و انتقال ارزش است، اگرچه با گسترش این صنعت کاربردهایی بیشتری نیز به حوزه رمز ارزها افزوده شده است. بنابراین می‌توان گفت ارزهای دیجیتال شباهت زیادی به پول دارند، اما شکل و ظاهر فیزیکی ندارند.

یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد در تاریخچه ارزهای دیجیتال این است که به صورت غیرمتمرکز عمل می‌کنند، به این معنی که به بانک مرکزی یا مرجعی متکی نیستند. این ماهیت غیرمتمرکز یکی از جنبه های کلیدی است که ارزهای دیجیتال را از اشکال سنتی پول متمایز می‌کند. اشاره کردیم که استفاده از رمزنگاری یک از موضوعات مهم در عرصه کریپتوکارنسی است. این قابلیت باعث می‌شود که جعل یا هک ارزهای دیجیتال دشوار باشد. نکته مهم دیگر درباره رمز ارزها این است که ساختار غیرمتمرکز آن‌ها موجب شده تا هیچ ارگان و نهاد دولتی نتواند کنترلی و اعمال نظری در این ارتباط داشته باشد. البته بسیاری این قضیه را شمشیری دو لبه می‌دانند.

نبود کنترل دولت‌ها در عرضه و فرایند ساخت ارزهای دیجیتال استقلال بیشتری به کاربران می‌دهد و چهارچوب‌های سنتی و بعضاً دست‌وپا گیر فعلی را پشت سر می‌گذارد، اما از سوی دیگر نبود نظارت‌های قانونی باعث می‌شود سودجویان و کلاهبرداران بیشتری بتوانند در این عرصه حضور پیدا کنند و احتمال از دست رفتن سرمایه کاربران افزایش می‌یابد.

هر کدام از ارزهای دیجیتالی که امروزه شاهدش هستیم از چهارچوب‌ها و سازوکارهای مختلفی برای عرضه، اجماع و … استفاده می‌کنند. به عنوان مثال بیت کوین ارزی که به عنوان قدیمی‌ترین عضو این خانواده شناخته می‌شود از سازوکار اثبات کار (Proof of Work) استفاده می‌کند یا اتریوم رقیب دیرینه بیت کوین که در ابتدا از چهارچوب اثبات کار استفاده می‌کرد پس از مدتی سازوکارش را به اثبات سهام (Proof of Stake) تغییر داد. هر کدام از این سازوکارها و روش‌ها به منظور پیشبرد اهداف شبکه، تشویق کاربران به مشارکت و در نهایت حفظ امنیت انجام می‌شود و به طور یقین هر کدام نقاط ضعف و قوت مختص به خود را دارند.

حوزه ارزهای دیجیتال مملوء از نکات و پیچیدگی‌های ریز و درشت است که قصد نداریم در این مقاله وارد آن‌ها شویم. هدف این بخش آشنایی کلی با مفهوم Cryptocurrency و کلیاتی درباره سازوکار آن‌ها بود. اکنون زمان آن فرا رسیده تا با هم به گذشته سفری کنیم و ببینیم که ایده و تاریخچه ارزهای دیجیتال از کجا نشأت گرفته است.

دوره پیش از ظهور بیت کوین؛ تاریخچه ارزهای دیجیتال از سال ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۸

با آنکه بیت کوین شروعی نسبتاً مبهم داشت اما در نهایت به رمز ارزی نام آشنا تبدیل شد. این تمام ماجرا نبود چرا که استقبال فراوان مردم از ارزهای دیجیتال موجب شد تا ارزش کل این مارکت در سال ۲۰۲۱ به مرز ۳ تریلیون دلار برسد. البته نباید فراموش کنیم که این ارز دیجیتال محبوب یک شبه تبدیل به بزرگ‌ترین غول این عرصه نشد و زمان زیادی گذشت تا بیت کوین به شرایطی نسبتاً پایدار و قابل اعتماد برسد.

اما پیش از این برهه زمانی که ما آن را دوران پیش از ظهور بیت کوین می‌نامیم اتفاقات مهمی روی داد که در نهایت موجب شد BTC و سایر دارایی‌های دیجیتال شکل بگیرند و شاهد رشد و ترقی این عرصه باشیم.

سال ۱۹۸۳ و پیدایش eCash

بر اساس بررسی‌های تاریخی و شواهد مختلف اولین نشانه‌ها از دوران دارایی‌های دیجیتال از سل ۱۹۸۳ آغاز شد. جایی که دیوید چام (David Chaum) ایده پول الکترونیکی و ناشناسی را با نام eCash مطرح کرد. هدف پلتفرم ای کش این بود که به مردم امکان انتقال پول به صورت ناشناس از طریق اینترنت را بدهد. او که بعدها به عنوان قهرمان و حامی اولیه کاربران در ارتباط با حریم خصوصی دیجیتال شناخته شد، از فناوری رمزنگاری استفاده کرد تا تعاملات به شکلی ایمن و خصوصی شکل بگیرند . این اقدام مهم موجب شد تا موضوع رمزنگاری به جزئی جدا نشدنی از ارزهای دیجیتال تبدیل شود و استفاده از عبارت کریپتو (Crypto) در کریتوکارنسی (Cryptocurrency) هم از این زمان و اقدام دیوید چام الهام گرفته شد.

نکته جالب توجه درباره ایده چام این بود که ارز مورد نظر او علاوه بر اینکه می‌توانست بدون ردیابی ارسال شود، عین حال نیازی هم به یک واسطه متمرکز مانند بانک‌ها در آن نبود و به عقیده بسیاری او ایده غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال را نیز مطرح کرده بود. یک سال پیش از این یعنی در سال ۱۹۸۲ چام ایده اولین نسل از بلاک چین‌ها را که بعدها و در سال ۲۰۰۸ توسط ساتوشی ناکاموتو مطرح شد، ارائه کرد. او در این طرح از عبارت دسته‌ای از سیستم‌های رایانه‌ای که توسط گروه‌های ناشناس و مشترک با یکدیگر ایجاد و نگهداری می‌شوند صحبت کرد که موجب جرقه اولیه فناوری بلاک چین شد.

سال ۱۹۹۵ و معرفی Digicash

اگرچه Chaum در سال ۱۹۸۹ پروژه دیگر تحت عنوان DigiCash را معرفی کرد، اما اجرایی شدن آن تا اواسط دهه ۹۰ طول کشید. او بر اساس مفهومی که در طرح eCash مطرح کرده بود با برخی از بانک‌ها و شرکت‌های مالی کوچک‌تر از جمله مارک تواین بانک (Mark Twain Bank) که بعدها توسط مرکانتیل بانک (Mercantile Bank) خریداری شد و دویچه بانک (Deutsche Bank) قراردادهایی منعقد کرد. اما دیجی کش هیچگاه نتوانست به جایگاهی که لایقش بود دست یابد.

مشکلاتی مانند پذیرش بازار و تضمین قراردادها با بانک‌های بزرگ‌ در نهایت منجر به فروپاشی DigiCash شد. این اتفاق در تاریخچه ارزهای دیجیتال در یادها ماند. علی‌رغم اینکه ایده و فناوری اولیه مورد نیاز برای ایجاد یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز وجود داشت، اما بازار هنوز آماده پذیرش چنین رویکردی در عرصه مالی نبود. حامیان این طرح تنها محدود به برخی نواندیشان، آزادیخواهان و سایر گروه‌های کوچکی بود که به دنبال پولی خارج از کنترل دولت‌ها بودند، اما اکثریت مردم تمایلی به قبول پولی جدید را نداشتند و به همین دلیل طرح دیجی کش ناکام ماند.

سال ۱۹۹۶ و ظهور ایده‌های مشابه با دیجی کش

در سال ۱۹۹۶، افرادی مانند دکتر داگلاس جکسون و بری داونی ایده دیجی کش را به گونه دیگری توسعه دادند. این دو نفر با همکاری هم پول الکترونیکی را ایجاد کردند که با در اختیار داشتن طلا مرتبط بود. این ارز دیجیتال به کاربران اجازه می‌داد تا مالکیت طلا را بین کاربران یک وب‌سایت منتقل کنند. علی‌رغم اینکه این ایده در نوع خود خاص و متفاوت بود اما به سرعت و به شکلی ناخواسته به ابزاری برای پول‌شویی‌ها و استفاده در امور مجرمانه برای افرادی که به دنبال مخفی ماندن  هویتشان بودند، تبدیل شد.

سال ۱۹۹۸ و معرفی B-Money

اصطلاح رمز ارز به طور رسمی از سال ۱۹۹۸ شکل گرفت، دقیقاً از همان سالی که DigiCash دچار ورشکستگی شد. در این سال دانشمند علوم رایانه وی دای (Wei Dai) سیستمی را با عنوان B-Money مطرح کرد. با آنکه وی با بی مانی مدلی از پول دیجیتال را با محوریت تمرکززدایی مطرح کرد، اما پروژه او نیز به نتیجه ملموسی منتهی نشد. اقدامات مهم وی دای در نهایت باعث شد تا نام او به یکی از مهم‌ترین اسامی در صنعت کریپتو تبدیل شود. Wei که به عنوان کوچک‌ترین واحد ETH شناخته می‌شود نیز به پاس خدمات و ایده‌های وی دای نامگذاری شده است. نباید فراموش کنیم که تلقی او از سیستم ‌های پرداخت غیرمتمرکز با استفاده از رمزنگاری، سنگ بنای تمام ارزهای دیجیتال مدرن است.

بحران مالی سال ۲۰۰۸ و فروپاشی اقتصادی

فروپاشی اقتصادی سال ۲۰۰۸ پایه‌های صنعت مالی را به شدت تکان داد. ارزش پول سنتی همزمان با کاهش اعتماد عمومی به بانک‌ها و مؤسسات مالی کاهش یافت. نقص‌های ذاتی در سیستم‌های موجود آشکار شد و مردم به دنبال پاسخ و راهی تازه بودند. این اتفاق ناخوشایند زمینه‌ای را برای مردم فراهم کرد که آمادگی و پذیرش بیشتری برای قبول یک جایگزین غیرمتمرکز داشته باشند. ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، از این دوره به عنوان برهه‌ای خاص و الهام بخش یاد می‌کند.

انتهای سال ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۱۷؛ پیدایش بیت کوین و یک انفجار بزرگ

در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۸، ساتوشی ناکاموتو وایت پیپر بیت کوین را منتشر کرد، متنی که عملکرد شبکه بلاک چین بیت کوین را توصیف می‌کرد. ساتوشی به طور رسمی کار روی پروژه بیت کوین را در ۱۸ آگوست ۲۰۰۸ آغاز کرد درست زمانی که وب‌سایت bitcoin.org را خریداری کرد. بد نیست بدانید که بیت کوین و همه ارزهای دیجیتال بدون فناوری بلاک چین امکان‌پذیر نبودند.

ساتوشی ناکاموتو اولین بلاک شبکه بیت کوین را در ۳ ژانویه ۲۰۰۹ استخراج کرد. این بلاک اولیه که منجر به استخراج ۵۰ واحد بیت کوین شد اکنون با عنوان بلاک جنسیس (Genesis Block) شناخته می‌شود. بیت کوین در این برهه زمانی و در چند ماه اول زندگی خود تقریباً هیچ ارزشی نداشت. البته این موضوع چندان دوامی نداشت. ورود بیت کوین زمینه پیدایش رقبای جدیدی را فراهم کرد و این نشان از آگاهی مردم از اهمیت ارزهای دیجیتال و علاقه‌ به دارایی‌های غیرمتمرکز بود.

خرید پیتزا با بیت کوین در سال ۲۰۱۰

سال ۲۰۱۰ یکی از سال‌های مهم در عمر بیت کوین بود. چرا که اولین خرید یک کالا با استفاده از آن توسط Laszlo Hanyecz انجام شد؛ روزی که در تاریخ با نام روز پیتزای بیت کوین (Bitcoin Pizza Day) یاد می‌شود.

این اتفاق از آن جهت اهمیت فراوانی پیدا کرد که نشان داد دارایی دیجیتال تازه واردی مانند بیت کوین پتانسیل این را دارد که به عنوان یک واحد پولی مستقل ایفای نقش کند و وارد مبادلات جهانی شود. با آنکه بیت کوین از نظر قیمت ارزش بالایی نداشت و برای ۳۰ دلار پیتزا حدود ۱۰ هزار بیت کوین پرداخت شد، اما همین اتفاق مسبب رویدادهای مهم بعدی بود.

سال ۲۰۱۱ و ظهور رقبای بیت کوین

با مطرح شدن بیت کوین گروه‌های دیگر نیز پتانسیل این حوزه را درک کردند و وارد میدان شدند. ارزهای دیگر که امروزه به آن‌ها آلت کوین می‌گوییم با امید به کسب درآمد از محبوبیت بیت کوین کار خود را آغاز و تلاش کردند تا سرمایه‌گذاران را با ارائه خدمات جدیدی قانع کنند. در این زمان، لایت کوین به یکی از بزرگ‌ترین رقبای بیت کوین تبدیل شد. این ارز که از الگوریتم جدیدی استفاده می‌کرد و سقف عرضه بالاتری نیز نسبت به بیت کوین داشت. با آنکه لایت کوین ارزان‌تر و سریع‌تر از بیت کوین بود. با این حال، نتوانست جایگاه پادشاه را از آن خود کند.

عرضه توکن‌های قابل سهام‌گذاری و ظهور کوین بیس در سال ۲۰۱۲

سال ۲۰۱۲ در تاریخچه ارزهای دیجیتال برهه مهمی بود. رویداد اولین هاوینگ بیت کوین و کاهش پاداش ماینرها به یکی از خبرسازترین موضوعات در حوزه ارزهای دیجیتال تبدیل شد و با این اتفاق عرصه کریپتو در معرض دید قرار گرفت. اگر چه در آن زمان تنها راه درآمد از ارزهای دیجیتال استخراج بود اما بعد از رویداد هاوینگ و کاهش پاداش ماینرها باعث شد تا شیوه‌های جدیدی برای درآمد از ارزهای دیجیتال مطرح شود. در این سال ارزی با نام PeerCoin برای اولین بار مفهوم اثبات سهام (Proof of Stake) را معرفی کرد. بسیاری عقیده داشتند استفاده از مدل اثبات سهام به جای اثبات کار امنیت و کارایی را افزایش می‌دهد و این روش مسیری تازه برای کسب درآمد از ارزهای دیجیتال بود.

در سال ۲۰۱۲ صرافی ارز دیجیتال با همکاری برایان آرمسترانگ و فرد ارسام با نام کوین بیس پدید آمد و توانست در مدتی کمتر از ۲ سال به ۱ میلیون کاربر فعال برسد. تأسیس صرافی‌های رمز ارز باعث شد تا اعتماد بیشتری نسبت به این مدل از دارایی‌ها در بین مردم به وجود بیاید و تبادلات آن به بخش مهمی از بازارهای مالی تبدیل شود.

ظهور دوج کوین و مفهوم Hodl در سال ۲۰۱۳

سال ۲۰۱۳ را می‌توان فصل اول معرفی و عرضه میم کوین‌ها دانست. در این سال ارزی با نام دوج کوین و تنها با محوریت یک میم و شوخی اینترنتی پا به عرصه گذاشت و کمتر کسی فکر می‌کرد این ارز دیجیتال بتواند تا به اینجای کار دوام آورد و علاقه‌مندان فراوانی پیدا کند. در این سال یکی از اتفاقات جالب در عرصه ارزهای دیجیتال رقم خورد و آن ورود اصطلاحات خاص به این حوزه بود.

GameKyuubi یکی از سرمایه‌گذاران بیت کوین در فروم بیت کوین تالک مطلبی را منتشر کرد که باعث شد اصطلاحی با نام Hodl برای اولین بار مطرح شود. او در گفت‌وگوهایی میان اعضا و برخی منتقدان نوشت که من بیت کوین خود را نگه می‌دارم و نمی‌فروشم. عبارت “I AM HODLING” به جای “I AM HOLDING” باعث شد تا واژه هودل به دایره لغات ارزهای دیجیتال افزوده شود.

سال ۲۰۱۶ و ظهور اتریوم به عنوان رقیب اصلی بیت کوین

در سال ۲۰۱۶ اتریوم پا به عرصه ارزهای دیجیتال گذاشت و با رویدادی تحت عنوان ICO یا عرضه اولیه سکه (کوین) سرمایه‌گذاران را ترغیب به مشارکت در این پروژه کرد. با آنکه در آن برهه کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا SEC چالش‌هایی را برای برگزاری چنین رویدادهایی ایجاد کرد، البته توسعه‌دهندگان پروژه‌های کریپتویی عقیده داشتند که این مدل مانند عرضه اولیه سهام بوده و سازمانی مانند SEC نمی‌تواند مانع از اجرای آن شود. اما در نهایت و پس از مجادله‌های متعدد این مدل به شیوه‌ای مهم برای جذب سرمایه در پروژه‌های کریپتویی تبدیل شد و  بعدها نیز مدل‌های دیگری مانند IEO، IGO با الهام از این روش معرفی شدند.

انفجار قیمت بیت کوین در سال ۲۰۱۷

علی‌رغم افت‌وخیزهای فراوان و مشکلات و موضوعات متعدد، بیت کوین توانست آرام آرام جایگاه خود را به سمت یک دارایی دیجیتال قابل اعتماد هموار کند. در این سال سرانجام شاهد انفجار قیمت این دارایی و رسیدن به حوالی ۱۰ هزار دلار بودیم. این اتفاق مهم باعث شد تا مخالفان سرسختی که معتقد بودند ساخته ساتوشی ناکاموتو تا به اینجای کار دوام نخواهد آورد کم کم تغییر رویه دهند.

با این اوج قیمت سرمایه‌گذاران خرد و کلان که تا به آن روز روی خوشی به ارزهای دیجیتال نشان نمی‌دادند، تغییر موضع دادند و عده قابل توجهی بیت کوین را به سبدهای سرمایه‌گذاری خود افزودند.

ورود شرکت‌های بزرگ و استفاده از فناوری بلاک چین در سال ۲۰۱۹

شرکت‌های بزرگ و مؤسسات مالی شروع به سرمایه‌گذاری هنگفت در ارزهای دیجیتال کردند. اتریوم به دلیل ارائه خدمات اضافی و قراردادهای هوشمند و افزایش کارایی، سرعت، امنیت به یکی از موضوعات مهم و گزینه سرمایه‌گذاران تبدیل شد. مایکروسافت به عنوان یکی از شرکت‌های بزرگ در حوزه Tech یک سرویس بلاک چین راه اندازی کرد تا کاربران بتوانند قراردادهای اتریوم را کامپایل و پیاده‌سازی کنند. کمپانی‌های مطرحی مانند جی پی مورگان، آمازون، آی‌بی‌ام و وال مارت هم به نوعی وارد صحنه کریپتو شدند.

وام‌‌های مبتنی بر ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۰

اگرچه وام دهی ارزهای دیجیتال در اشکال مختلف انجام می‌شد، اما در اواسط سال ۲۰۲۰ این موضوع به یک جریان اصلی تبدیل شد. سقوط اقتصادی ناشی از همه‌گیری کرونا جهانی ، کاهش نرخ بهره و کاهش شدید فرصت‌های وام‌دهد توسط بانک‌ها باعث شد تا وام‌های مبتنی بر ارزهای دیجیتال رنگ و بویی جدی به خود بگیرد. در این برهه سرمایه‌گذاران شروع به جست‌وجوی فرصت‌های دیگر می‌کردند و کریپتو جزو معدود گزینه‌‌های مناسب در آن دوره بود. این مدل وام‌ها امکان دسترسی به ارزهای فیات را به کاربران می‌داد و همین شیوه تازه به استاندارد جدیدی برای ایجاد درآمد منفعل تبدیل شد.

سال ۲۰۲۱ و اوج قیمتی جدید برای بیت کوین

با وجود مشکلات و صدمات متعددی که کرونا بر پیکره اقتصاد وارد کرده بود و نوسانات شدیدی که در بازارهای مالی پدید آمد و حتی ارزهای دیجیتال نیز از گزند آن در امان نماند، اما بازار کریپتو بار دیگر توانست قدرت خود را به همگان نشان دهد و سال ۲۰۲۱ تبدیل به تاریخی به یادماندنی شد. در این سال ارزهای دیجیتال اوج‌های قیمتی جدید را به ثبت رساندند و ارزش بازار کریپتو نیز از ۲ تریلیون دلار فراتر رفت. رویدادهای این سال باعث شد تا راه‌ها و زمینه‌های متنوعی برای کسب درآمد از رمز ارزها به وجود آید.

سال ۲۰۲۲ و شروع یک زمستان سخت برای ارزهای دیجیتال

از سال ۲۰۲۲ تا به امروز ارزهای دیجیتال دچار افت قیمت شدیدی شده‌اند و در این میان متأسفانه شاهد فروپاشی‌های متعددی در این زمینه بودیم. شکست پروژه لونا، ورشکستگی صرافی FTX و دستگیری رؤسای آن، هک‌های متعدد و سرقت ارزهای دیجیتال از پلتفرم‌های گوناگون، افت شدید قیمت توکن های غیرمثلی و اخبار ناخوشایند از گوشه و کنار باعث شد تا این عرصه وارد یکی از مهم‌ترین آزمون‌های خود شود و باید دید این روند تا کی ادامه خواهد داشت.

تاریخچه رمز ارز در ایران

تاریخچه ارزهای دیجیتال در ایران با سایر نقاط دنیا متفاوت بود. تا سال ۲۰۰۹ کسی از پیدایش بیت کوین و اهداف آن اطلاع چندانی نداشت و موضوع پول غیرمتمرکز و دارایی‌های دیجیتال دست کمی از یک شوخی نداشت. با گذشت مدت زمانی اندک اندک موضوعات مرتبط با رمز ارزها مطرح شد اما باز هم به دلیل نبود اطلاعات درست مردم این عرصه را به چشم بازی جدید برای سرقت اموالشان می‌دیدند. کمتر کسی باور داشت که می‌توان از دارایی‌هایی که ابعد فیزیکی دارند و نه چندو چون آن‌ها مشخص است کسب درآمد کنند.

از طرفی وجود شرکت‌های هرمی و طرح‌های کلاهبرداری مختلف در این برهه زمانی مردم را نسبت به موضوعات مالی جدید بدبین کرده بود. با این حال رفته رفته شرایط تغییر کرد و با مطرح شدن افزایش قیمت رمز ارزها و امکان به دست آوردن آن‌ها از طریق دستگاه‌های ماینینگ این حوزه دست‌خوش تغییرات مهمی شد.

البته این تغییرات در ابتدا خوشایند نبود چرا که مزارع ماینینگ رمز ارز در ابتدا به شکل غیرقانونی مشغول به فعالیت شدند، دستگاه‌های ماینر به کشور قاچاق می‌شدند و در نهایت پس از بحث‌های فراوان و مشکلاتی که این عرصه برای صنعت برق کشور ایجاد کرد دولت و نیروی انتظامی به موضوع ورود کردند و بسیاری از این مزارع جمع‌اوری و افرادی که به عنوان متخلف شناخته شده بودند، دستگیر شدند.

با آنکه صرافی‌های مختلف، وب‌سایت‌های گوناگون و چهارچوب‌های قانونی برای ارزهای دیجیتال ایجاد شد، اما هنوز هم این عرصه در کشورمان چندان شناخته شده نیست و بسیار نام ارزهای دیجیتال را در قالب ابزاری برای معاملات و درآمد می‌شناسند و هنوز تا بلوغ و شناخت درست این عرصه در کشورمان زمان زیادی باقی مانده است.

سخن پایانی

آنچه که ما امروزه به راحتی و با انجام چند کلیک می‌توانیم مبالغ مختلفی را از یک سوی دنیا به نقطه‌ای دیگر ارسال کنیم بدون آنکه درگیر زد و بندهای قانونی شویم، با تلاش‌های افرادی مانند نیک سابو، دیوید چام و وی دای شکل گرفت و سرانجام این خط فکری به ساخت بیت کوین و سایر آلت کوین‌ها منتهی شد. در این میان نباید فراموش کنیم که تاریخچه ارزهای دیجیتال قدمتی طولانی‌تر از بیت کوین و همتایانش دارد. درست است که بیت کوین زاده نبوغ و خلاقیت‌های ساتوشی ناکاموتو بود، اما این ایده‌ها مرهون پرژه‌های ناتمام و شکست خورده‌ای است که سال‌ها پیش مطرح شدند.

بررسی عمیق تاریخچه رمز ارزها نشان داد، هدف مهمی که همه این افراد به دنبال آن بودند عبور از ارزهای فیات و ایجاد دارایی‌هایی است که به شیوه‌ای غیرمتمرکز عمل کرده و هیچ دولت و نهادی نتواند با خودخواهی‌های خود و با استفاده از پول زندگی و معیشت مردم را دچار تلاطم کند.

تهیه شده در بیت ۲۴