این مقاله برای کسانی نوشته شده است که به‌تازگی وارد کار ترید ارزهای دیجیتال شده‌اند و هر روز بخشی از پرتفوی خود را به‌خاطر ضرر و زیان و پرداخت کارمزدها از دست می‌دهند. تریدرهای باتجربه می‌دانند که بازار رمز ارزها می‌تواند در یک لحظه، از برکه‌ای آرام به دریایی پرتلاطم تبدیل شود و همه دارایی‌های شما را با خود ببرد. اما یکی از ابزارهایی که می‌تواند در این مسیر کشتی نجات شما باشد، استفاده از یک ژورنال معاملاتی یا همان تریدینگ ژورنال (Trading Journal) است.
یک معامله‌گر باید همیشه تمام تحلیل‌های تکنیکال، فاندامنتال و معیارها و شاخص‌های بازار را دنبال کند تا بتواند تصمیم‌های بهتری بگیرد، اما این‌ها برای رسیدن به موفقیت کافی نیستند. یکی از ابزارهایی که می‌تواند با پیاده‌سازی یک رویکرد سازمان‌یافته و جلوگیری از تصمیمات احساسی به شما کمک کند، استفاده از یک دفتر معاملاتی است. تهیه و استفاده از یک ژورنال معاملاتی برای برنامه‌ریزی معاملات آینده و ثبت اطلاعات مربوط به هر معامله در آن، نقش مهمی در طراحی یک استراتژی معاملاتی (Trading Strategy) موفق و سودده ایفا می‌کند. در این مقاله، شما را با مفهوم ژورنال معاملاتی و روش ساخت و استفاده از آن آشنا خواهیم کرد.
تریدینگ ژورنال چیست؟
یک تریدیگ ژورنال سندی است که در آن تمام کارهایی را که به‌عنوان یک تریدر انجام می‌دهید، ثبت می‌کنید. این کارها می‌توانند شامل استراتژی، مدیریت ریسک، تجزیه و تحلیل روان‌شناختی و الگوهای رفتاری و هر جزئیات دیگری از ترید روزانه شما باشند. ژورنال نویسی در ارز دیجیتال اگر به طور صحیح و دقیق انجام شود، علاوه بر جلوگیری از ضرر و زیان، در نهایت باعث سوددهی بیشتر حساب شما خواهد شد.
اگر بخواهیم به طور ساده اشاره کنیم، یک دفتر معاملاتی سندی است که شما باید جزئیات هر معامله مانند تاریخ، ارزهای مورد معامله، قیمت ورودی و خروجی، کارمزدها و ضرر و زیان را در آن ثبت کنید. البته کارکرد یک ژورنال ترید تنها ثبت تراکنش‌ها و سپس نادیده گرفتن آنها نیست، بلکه شما با مطالعه دقیق معاملات قبلی و بررسی سود و ضررها می‌توانید هدف‌گذاری بهتری برای استراتژی معاملاتی خود انجام دهید و از تکرار اشتباهات قبلی اجتناب نمایید.
تریدرهای کارکشته سعی می‌کنند همه احساسات و استدلال‌های پشت هر معامله را در دفتر معاملاتی خود ثبت کنند تا بعدها با بررسی ذهنیت و احساسات خود بتوانند تصمیمات منطقی‌تری اتخاذ کنند.
مزایای استفاده از ژورنال معاملاتی
یک دفتر معاملاتی که به طور دقیق و صحیح نوشته شده باشد، نکات مثبت زیادی دارد که هر کدام از آنها پتانسیل این را دارند که شانس موفقیت شما در بازار ارزهای دیجیتال را افزایش دهند. در ادامه، به مهم‌ترین دلایل لزوم استفاده از تریدینگ ژورنال برای تریدرها اشاره خواهیم کرد:
- نظارت بر میزان سوددهی کلی معاملات: اطلاعات ثبت‌شده در ژورنال به شما اجازه می‌دهند که ضررها و سود خالص خود در طول زمان را به‌دقت زیر نظر داشته باشید و هدف‌گذاری بهتری برای رسیدن به سود بیشتر انجام دهید.
- شناسایی نقاط ضعف و قوت: با بازبینی دوباره صورت معاملات قبلی، هم می‌توانید استراتژی‌های موفق گذشته را این بار با دقت و اطمینان بیشتری به کار بگیرید و هم با تشخیص تصمیمات اشتباه، از تکرار مجدد آنها اجتناب کنید.
- مدیریت ریسک مؤثرتر: ثبت رکوردهایی مثل قیمت‌های ورود و خروج، کارمزدهای پرداخت شده، ضررهای احتمالی معاملات قبلی و مطالعه آنها باعث این می‌شود که بتوانید مدیریت ریسک بهتری داشته باشید و با انجام ریسک‌های منطقی (Calculated Risk)، به سود بیشتری دست پیدا کنید.
- بررسی جزئیات غیر آماری معاملات: هر ژورنال معاملاتی یک بخش مخصوص برای یادداشتها دارد که باید احساسات و منطق مربوط به هر تصمیم و معامله را در آن ثبت کنید. مطالعه این یادداشتها به شما کمک خواهد کرد که ذهنیت پشت هر معامله را به یاد داشته باشید و از آن برای بهبود استراتژی خود بهره بگیرید.
چگونه یک ژورنال معاملاتی بسازیم؟
در انتهای این بخش شما می‌توانید نمونه یک ژورنال معاملاتی ساده که توسط آکادمی صرافی بایننس آماده شده است را دانلود کنید، اما در ابتدا لازم است که شیوه ساخت آن را هم فرا بگیرید. با یادگیری این کار می‌توانید ژورنال تریدی بسازید که با نیاز و سلیقه شما همخوانی بیشتری داشته باشد و راحت‌تر بتوانید با آن کار کنید.
ساخت ژورنال شخصی
برای این کار شما باید ابتدا با استفاده از نرمافزار اکسل یا گوگل شیت، یک سند صفحه گسترده یا همان اسپردشیت (Spreadsheet) برای ثبت و محاسبه آمار و ارقام ساخته و سپس با استفاده از نرمافزار ورد مایکروسافت، یک سند نوشتاری برای ثبت یادداشتها بسازید. البته می‌توانید مشابه فایل اکسل بایننس، یک برگه (Tab) دوم هم برای فایل اکسل خود درست کنید و یادداشتها را در آنجا ثبت نمایید.
در قدم بعدی، باید بدانید که چه اطلاعاتی را باید در سند اکسل یا همان ژورنال ترید خود وارد کنید تا بهترین میزان بازدهی را داشته باشد. نمونه‌های آنلاین زیادی برای ساخت یک ژورنال وجود دارد، اما بهتر است سند شما ستون‌هایی داشته باشد که همه اطلاعات مربوط به معامله را پوشش دهد. این ستون‌ها حداقل باید شامل این موارد باشند:
- تاریخ و ساعت ورود و خروج معامله
- نمادها یا ارزهای مورد معامله
- جهت معامله (لانگ یا شورت)
- قیمت ورودی
- اندازه پوزیشن معاملاتی
- ارزش تخمینی (Nominal Value)
- حد ضرر (Stop Loss)
- حد سود (Take Profit)
- قیمت خروج (Exit Price)
- کارمزدهای معامله
- میزان سود و ضرر
- درصد سود و ضرر
- یادداشتها
البته هر تریدری می‌تواند ستون‌های موردنیاز خود را به سند اضافه کند. نکته مهم این است که این اطلاعات باید بتوانند در نهایت سود شما را افزایش دهند و به نفع شما کار کنند. در سند نوشتاری یا همان سند یادداشتها هم شما باید افکار و ایده‌های هر روز خود را به‌دقت و به‌طور منظم بنویسید.
همان‌طور که مشاهده کردید، ساختن یک تریدینگ ژورنال اصلاً کار دشواری نیست. کار سخت‌تر این است که یاد بگیرید چگونه از آن استفاده کنید. البته اگر درک خوبی از اصول فاندمنتال ترید ارز دیجیتال داشته باشید، خیلی زود کار با دفتر ترید را یاد خواهید گرفت.
فایل اسپردشیت نمونه ژورنال معاملاتی آکادمی بایننس را می‌توانید از این لینک دانلود نمایید.
نکته: برای استفاده آفلاین، از منوی File، گزینه Download را انتخاب و فایل را با فرمت Microsoft Excel ذخیره کنید. بعد از دانلود می‌توانید آن را به شکل دلخواه خود ویرایش و سفارشی‌سازی نمایید.
استفاده از ژورنال‌های آنلاین سایت‌ها
یک راه حرفه‌ای‌تر و البته گران‌تر برای ساخت دفتر معاملاتی، استفاده از ژورنال‌های آنلاین است. این سرویس‌های تحت وب امکانات بیشتری را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند و برای تریدرهای حرفه‌ای‌تر، مخصوصا کسانی که صاحب چند اکانت در صرافی‌های مختلف هستند، مناسب‌ترند. البته بیشتر این سایت‌ها دارای یک پلن رایگان هم هستند، اما تنها از تعداد محدودی ترید پشتیبانی می‌کنند و برای استفاده حرفه‌ای باید طرح‌های پولی و پریمیوم آنها را خریداری کنید.
ابزارهای زیادی برای ایجاد ژورنال‌های معاملاتی مخصوص بورس و فارکس وجود دارند، اما ما در ادامه به سرویس‌هایی اشاره می‌کنیم که برای ترید ارزهای دیجیتال بهینه شده‌اند. در ادامه، بدون هیچ ترتیب خاصی، به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم:
- کوین‌مارکن‌من (CoinMarketMan): سایت CoinMarketMan به آدرس coinmarketman.com، دارای یک طرح رایگان و یک دوره آزمایشی 14 روزه است. در صورت خرید نسخه اصلی، امکان ایجاد بی‌نهایت اسلات معاملاتی در 14 صرافی ارز دیجیتال مختلف را خواهید داشت. امکانات این سایت برای ژورنال‌نویسی در بازار ارز دیجیتال بسیار کامل و بی‌نقص است.
- تریدر‌سینک (TraderSync): بخش کریپتو ژورنال پلتفرم TraderSync به آدرس tradersync.com/crypto-trading-journal، یکی از کامل‌ترین ابزارها برای ساخت یک ژورنال معاملاتی ارز دیجیتال است که از هوش مصنوعی برای محاسبه سود و زیان و جلوگیری از اشتباهات بهره می‌گیرد. این سایت یک دوره آزمایشی هفت روزه (بدون نیاز به کارت اعتباری) دارد و بعد از پایان این هفت روز، باید برای استفاده از آن طرح پرمیوم یا پرو را خریداری کنید.
- کریپتو ترید ژورنال (Crypto Trade Journal): این وب‌سایت به آدرس cryptotradejournal.net دارای یک نسخه رایگان بسیار محدود هم هست که تنها از 50 ترید پشتیبانی می‌کند.
- پارس ژورنال: پارس ژورنال به آدرس parsjournal.com یک پلتفرم ایرانی محبوب برای ساخت دفتر معاملاتی است که امکانات بسیار خوبی دارد و از نظر قیمت هم استفاده از آن برای تریدرهای ایرانی بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر از پلتفرم‌های خارجی است. پلن حرفه‌ای این پلتفرم ماهیانه 180 هزار تومان و پلن پایه آن 140 هزار تومان هزینه دارد.
دقت کنید که نمونه‌های ذکرشده تنها به عنوان مثال به شما معرفی شده‌اند و برای انتخاب بهترین پلتفرم آنلاین، به تحقیق و بررسی بیشتری نیاز خواهید داشت.
چگونه از تریدینگ ژورنال خود استفاده کنیم؟
همان‌طور که گفتیم، بعد از ساختن ژورنال باید شیوه استفاده از داده‌ها و سپس روش پیاده‌سازی این آموخته‌ها را یاد بگیرید؛ کاری که می‌تواند شما را از یک تریدر تازه‌کار و ناشی به یک تریدر ماهر و پرسود تبدیل کند. هیچ‌کس بدون داشتن دلیل و منطق دست به معامله نمی‌زند و شما هم مسلماً همین طور عمل می‌کنید. اینجا همان جایی است که باید از سند نوشتاری خود برای یادداشت‌برداری استفاده کنید.
در آغاز هر روز کاری و پیش از انجام معاملات، ایده‌ها زیادی برای کار به ذهن شما می‌رسد که البته به طور معمول بیشتر آنها ایده‌های خوبی نیستند. اما برای شناسایی ایده‌های خوب از بد و به کارگیری آنها در استراتژی معاملاتی خود، باید آنها را در دفتر معاملاتی خود ثبت کنید. این یادداشتها می‌توانند شامل مواردی مثل رفتار و احساسات بازار، معاملات امروز و روزهای قبل و ایده‌هایی که ارزش معامله داشته‌اند، باشد.
شما باید در این بخش تمام ایده‌های خود را به دقت سبک و سنگین کرده و نقاط ضعف و قوت آنها را یادداشت نمایید. بهترین زمان برای نوشتن افکار، درست بعد از اجرای معاملات است. این زمانی است که ایده به روشنی در ذهنتان شکل گرفته است و همه جزئیات آن را به خاطر دارید. نوشتن افکار و ایده‌ها، یکی از بهترین روش‌ها برای جلوگیری از فراموشی آنها و همچنین داشتن یک ذهن منظم است. این روشی است که به‌کارگیری آن نه تنها در کار تریدینگ، بلکه در زندگی شخصی هم به یاری‌تان خواهد آمد.
بعد از اینکه که افکار و ایده‌ها را در سند نوشتاری ثبت کردید، به سراغ سند محاسباتی خود بروید. سند اکسل یا صفحه گسترده جایی است که شما باید همه جزئیات معاملات خود را ثبت کنید و جای ایده‌پردازی و نویسندگی نیست. این سندی است که اطلاعات آن باید به‌صورت کاملا سازمان‌یافته و منظم بروزرسانی شود. تمام اطلاعات مربوط به هر ستون را به‌دقت وارد و هر روز بعد از پایان کار، یک بار داده‌ها و یادداشت‌های خود را بازبینی و مرور کنید.
سخن پایانی
کار معامله‌گری به هر حال یک شغل چالش‌برانگیز و پر استرس است و اگر معاملات خود را به دقت طراحی و اجرا و سپس جزئیات آنها را ثبت نکنید و بدون هیچ هدف و برنامه مشخصی کار کنید، شکست و از دست رفتن سرمایه اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. با ساخت و فراگیری شیوه استفاده مفید از یک تریدینگ ژورنال، شما خیلی راحت‌تر می‌توانید روندها و رویکرد بازار را تشخیص بدهید.
ثبت منظم داده‌ها و ایده‌های معاملات هر روزه در یک دفتر یا ژورنال معاملاتی، یکی از ارزان‌ترین و در عین حال پربازده‌ترین سرمایه‌گذاری‌هایی است که می‌توانید برای موفقیت در کار تریدینگ انجام دهید. به یاد داشته باشید که نقل قول معروف «هر کس از گذشته خود درس نگیرد محکوم به تکرار آن است»، در مورد شغل تریدینگ هم صدق می‌کند.
تهیه شده در بیت ۲۴
