تتر یک رمزارز با ارزش ثابت است که به عنوان یک استیبل کوین وارد بازار کریپتو شد. این رمزارز از سال ۲۰۱۴ تاکنون نقش مهمی در نقدینگی صرافی‌ها و تراکنش‌های بین‌المللی داشته است. در این مقاله، به تاریخچه تتر، نحوه کار آن، بنیان‌گذاران، چالش‌های قانونی و پشتوانه مالی آن می‌پردازیم. همچنین ریسک‌ها و مزایای استفاده از تتر را بررسی خواهیم کرد.
تاریخچه رمزارز تتر
پیشنهاد ساخت رمزارز تتر سال ۲۰۱۲ مطرح شد و با ارائه وایت پیپر تتر، در نهایت سال ۲۰۱۴ وارد بازار کریپتو شد. این استیبل‌کوین توسط شرکت Tether Limited معرفی شد و هدف اصلی آن وجود یک دارایی دیجیتال با ارزشی برابر با دلار آمریکا بود؛ یعنی هر تتر معادل با یک دلار آمریکا. در واقع ایده تتر با ظهور بازار کریپتو و وجود بستری برای انجام تراکنش‌های سریع و با دسترسی جهانی شکل گرفت؛ سازندگان آن با خود گفتند که ترکیب یک دارایی با ارزش ثابت در کنار دیگر رمزارزها بسیار می‌تواند در بلوغ بازار کریپتو مؤثر باشد. همین موضوع باعث شد تا با روی کار آمدن تتر، وسیله‌ای برای مبادله و ذخیره ارزش پایدار در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشیم.
در قدم اول، تتر بر بستر بلاک چین بیت‌کوین (Omni Layer) راه‌اندازی شد، اما به‌مرور زمان، برای افزایش سرعت و کاهش کارمزد تراکنش‌ها، روی شبکه‌های دیگری مثل اتریوم (ERC-20)، ترون (TRC-20)، بایننس (BEP-20)، سولانا و آوالانچ نیز منتشر شد. همین پیشرفت باعث شد که کاربران در صرافی‌ها و کیف پول‌های مختلف به‌راحتی بتوانند از آن استفاده کنند.
در کنار محبوبیت بالایی که این رمزارز دارد، همواره چالش‌هایی سر راهش داشته است. انتقادات نسبت به شفافیت وجود پشتوانه دلاری شرکت تتر یکی از چالش‌های پررنگ سال‌های اخیر این کمپانی بوده است. با وجود این امر، تتر همچنان پراستفاده‌ترین استیبل‌کوین در بازار کریپتوکارنسی است و نقش مهمی در تراکنش‌های بین‌المللی، نقدینگی صرافی‌ها و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) ایفا می‌کند.
بنیان گذاران و مؤسسان تتر: چه کسانی تتر را می‌سازند؟
تتر توسط گروهی از کارآفرینان و متخصصان بلاک چین ایجاد شد که نقش مهمی در توسعه و مدیریت آن داشتند. شرکت Tether Limited و شرکت مادر آن، iFinex Inc، مدیریت این استیبل‌کوین را بر عهده دارند. در این بخش با بنیان‌گذاران و افراد مهمی که در شکل‌گیری و توسعه تتر نقش داشته‌اند، آشنا می‌شویم.
شرکت Tether Limited
Tether Limited شرکتی است که مسئول انتشار و مدیریت استیبل‌کوین تتر می‌باشد. این شرکت در سال ۲۰۱۴ تأسیس شد و در ابتدا با نام Realcoin شناخته می‌شد، اما بعداً به Tether تغییر نام داد. مقر اصلی این شرکت در هنگ‌کنگ است و تحت مالکیت شرکت iFinex Inc قرار دارد که مالک صرافی Bitfinex است. Tether Limited ادعا می‌کند که تمامی توکن‌های USDT توسط دارایی‌های مالی متنوعی مانند نقدینگی، اوراق قرضه و سایر سرمایه‌گذاری‌ها پشتیبانی میشوند، اما شفافیت این ذخایر همیشه مورد بحث بوده است.
شرکت Bitfinex
iFinex Inc یک شرکت مادر مستقر در هنگ‌کنگ است که مالکیت Bitfinex و Tether Limited را در اختیار دارد. این شرکت در چندین مورد اتهامات حقوقی و نظارتی درگیر بوده است، به‌ویژه در ارتباط با ادعاهای مربوط به شفافیت مالی و نحوه مدیریت پشتوانه‌های تتر، نقشی مهم در مدیریت، توسعه و گسترش اکوسیستم تتر ایفا می‌کند.
بروک پیرس (Brock Pierce)
بروک پیرس یکی از بنیان‌گذاران تتر است و به‌عنوان یک سرمایه‌گذار و کارآفرین در دنیای بلاک چین شناخته می‌شود. او سابقه فعالیت در پروژه‌های زیادی مثل Blockchain Capital را دارد و در ابتدا در توسعه Realcoin (نسخه اولیه تتر) نقش مهمی داشت. پیرس بعدها از مدیریت اجرایی تتر فاصله گرفت؛ اما همچنان یکی از چهره‌های مهم در فضای کریپتو است.
کریگ سلرز (Craig Sellars)
کریگ سلرز یکی دیگر از بنیان‌گذاران تتر و یکی از توسعه‌دهندگان اصلی پروتکل Omni است که نسخه اولیه تتر بر روی آن ساخته شد. او سابقه همکاری با پروژه‌های مختلف بلاک چینی را دارد و به‌عنوان یک مهندس نرم‌افزار و متخصص سیستم‌های غیرمتمرکز شناخته می‌شود. نقش او در تتر بیشتر فنی بود و در مراحل اولیه توسعه این استیبل‌کوین بسیار تأثیرگذار بود.
ریو کالینز (Reeve Collins)
ریو کالینز نیز از بنیان‌گذاران تتر است که در مراحل اولیه توسعه و بازاریابی این پروژه نقش مهمی داشت. او قبل از ورود به دنیای بلاکچین، در چندین استارتاپ تکنولوژی فعالیت داشت. کالینز پس از راه‌اندازی تتر، از این پروژه جدا شد و به سایر فعالیت‌های کارآفرینی در حوزه فناوری ادامه داد.
جان کارلو دوانی (Jean-Louis van der Velde)
جان کارلو دوانی مدیرعامل شرکت iFinex Inc و همچنین مدیرعامل صرافی Bitfinex است. او یکی از چهره‌های تأثیرگذار در سیاست‌گذاری و مدیریت اجرایی تتر و بیتفینکس محسوب می‌شود. با اینکه او معمولاً در رسانه‌ها حضور پررنگی ندارد، اما نقش پررنگی در رهبری شرکت‌های مرتبط با تتر ایفا می‌کند.
پائولو آردوینو (Paolo Ardoino)
پائولو آردوینو مدیر ارشد فناوری (CTO) شرکت Tether Limited و Bitfinex است. او از چهره‌های فعال و شناخته‌شده در جامعه کریپتو به حساب می‌آید و به‌طور مداوم در توییتر و رسانه‌های اجتماعی درباره تتر و به‌روزرسانی‌های فنی آن اطلاع‌رسانی می‌کند. آردوینو مسئولیت توسعه فنی، امنیت و بهینه‌سازی زیرساخت‌های بلاکچینی تتر را بر عهده دارد و یکی از مهم‌ترین افراد در تیم مدیریتی این شرکت به شمار می‌رود.
تتر و بلاک چین: چگونه تتر بر روی بلاکچین کار می‌کند؟
نحوه کارکرد تتر به این صورت است که از توکن‌های مبتنی بر قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند تا روی بلاک‌چین‌های مختلف اجرا شوند. به این صورت که هر تراکنش تتر، به‌عنوان یک تراکنش عادی روی آن بلاکچین ثبت می‌شود. برخلاف بیت‌کوین که تراکنش‌های آن از طریق ماینرها تأیید میشوند، تراکنش‌های تتر متناسب با بلاکچین مورد استفاده، توسط نودهای شبکه پردازش میشوند.
برای مثال، تتر در شبکه اتریوم به‌عنوان یک توکن ERC-20 عمل می‌کند و در شبکه ترون به‌صورت یک توکن TRC-20. تفاوت این دو در سرعت و کارمزد تراکنش‌ها است؛ مثلاً در شبکه ترون، تراکنش‌های تتر سریع‌تر و با کارمزد کمتری نسبت به اتریوم انجام میشوند.
یکی از مزیت‌های استفاده از بلاک چین برای تتر این است که تمام تراکنش‌ها شفاف و قابل رهگیری هستند. هر کسی می‌تواند با استفاده از اکسپلورر بلاک چین مورد استفاده خود، آدرس‌ها و مقدار تراکنش‌های انجام‌شده را بررسی کند. برای مثال اکسپلورر بلاک چین اتریوم Etherscan و برای ترون Tronscan است. با این حال، برخلاف بیت‌کوین که کاملاً غیرمتمرکز است، تتر تحت کنترل یک نهاد مرکزی (شرکت Tether Limited) قرار دارد؛ بنابر همین موضوع، این شرکت می‌تواند برخی توکن‌های خاص را مسدود کرده یا فریز کند.
یکی از قابلیت‌های مهم تتر این است که می‌توان آن را بین بلاک‌چین‌های مختلف منتقل کرد. مثلاً اگر یک کاربر تتر بر بستر ERC-20 داشته باشد و بخواهد آن را به تتر ترونی (TRC-20) تبدیل کند، می‌تواند از صرافی‌های متمرکز یا سرویس‌های بریجینگ (Bridging) استفاده کند.
آیا تتر پشتوانه واقعی دارد؟
تتر ادعا می‌کند که تمام توکن‌های در گردش آن توسط ذخایر مالی معادل پشتیبانی میشوند. در ابتدا، شرکت Tether Limited اعلام کرده بود که هر واحد تتر دقیقاً با یک دلار آمریکا در حساب‌های بانکی این شرکت پشتیبانی می‌شود. اما با گذر زمان مشخص شد که پشتوانه تتر تنها دلار فیزیکی نیست، بلکه ترکیبی از دارایی‌های مختلف مثل اوراق قرضه دولتی، سپرده‌های بانکی، وام‌های شرکتی، اوراق تجاری و سایر سرمایه‌گذاری‌ها است.
در سال ۲۰۱۹، شرکت تتر اعلام کرد که حدود ۷۴٪ از توکن‌های در گردش توسط دارایی‌های نقدی و معادل نقدی (Cash Equivalents) پشتیبانی می‌شود و مابقی آن شامل سایر دارایی‌های مالی است. این موضوع باعث شد که بسیاری از کاربران و نهادهای نظارتی نگرانی‌هایی درباره شفافیت و میزان پشتوانه واقعی تتر پیدا کنند.
از آن زمان، شرکت تتر گزارش‌های دوره‌ای از وضعیت پشتوانه‌اش منتشر می‌کند. بر اساس آخرین گزارش‌های این شرکت، درصد زیادی از ذخایر آن شامل اوراق قرضه کوتاه‌مدت، وام‌های تضمین‌شده و سایر دارایی‌های نقدی است.
اگرچه شرکت تتر اکنون به‌طور منظم گزارش‌هایی درباره ذخایر مالی خود منتشر می‌کند، اما برخی کارشناسان همچنان نسبت به نقدشوندگی این ذخایر در شرایط بحرانی نگرانی‌هایی دارند. در صورت وقوع بحران مالی، این احتمال وجود دارد که تمام دارندگان تتر نتوانند دارایی‌های خود را به دلار واقعی تبدیل کنند.
بررسی امنیت تتر و چالش‌های آن
تتر هم مانند دیگر دارایی‌های دیجیتال، یک سری چالش‌ها و ریسک‌ها دارد. این چالش‌ها را می‌توان به سه بخش اصلی دسته‌بندی کرد که در ادامه بررسی‌شان می‌کنیم.
امنیت فنی و خطرات هک شدن
تتر روی چندین بلاکچین مختلف از جمله اتریوم، ترون و سولانا کار می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که امنیت تراکنش‌های آن به امنیت بلاک چین مورد استفاده آن وابسته باشد. اگر یکی از این بلاک چین‌ها دچار آسیب‌پذیری شود، ممکن است تراکنش‌های تتر در آن شبکه در معرض خطر قرار بگیرند.
در گذشته چند باری پیش آمد که کیف‌پول‌های دیجیتالی تتر دچار حملات سایبری شدند و دارایی برخی از کاربران به خطر افتاد؛ از این رو شرکت Tether Limited قابلیت مسدودسازی و فریز کردن آدرس‌های مشکوک را دارد. در برخی موارد، این ویژگی برای مقابله با هکرها استفاده شده است، اما از سوی دیگر، این مسئله به تمرکزگرایی تتر و کنترل‌پذیری آن توسط یک نهاد مرکزی اشاره دارد که کاربران دنیای کریپتو آن را یک ضعف می‌دانند.
ریسک‌های نظارتی و حقوقی
یکی از مهم‌ترین چالش‌های امنیتی تتر، ریسک‌های قانونی است. شرکت Tether در چند سال گذشته، چندین بار تحت بررسی نهادهای نظارتی قرار گرفته است. به‌عنوان مثال، دادستان کل نیویورک و کمیسیون معاملات آتی کالاهای ایالات متحده (CFTC) در گذشته جریمه‌هایی علیه این شرکت اعمال کرده‌اند و تتر را به عدم شفافیت در ارائه پشتوانه مالی و اطلاعات نادرست به کاربران متهم کرده‌اند.
از آنجا که تتر کاربرد وسیعی در معاملات بازار کریپتو دارد، هرگونه اقدام نظارتی سخت‌گیرانه علیه این شرکت می‌تواند بر قیمت آن تأثیر بگذارد. در برخی کشورها، مانند چین، استفاده از تتر در تراکنش‌های مالی ممنوع شده است؛ زیرا دولت‌ها نگران استفاده از این استیبل‌کوین در فرارهای مالیاتی و پول‌شویی هستند.
چالش‌های مربوط به پشتوانه و نقدشوندگی
همان‌طور که پیش از این نیز اشاره کردیم، یکی از چالش‌های تتر بحث‌های مربوط به پشتوانه مالی آن است. شرکت Tether مدعی است که تمامی تترهای در گردش توسط ذخایر مالی واقعی پشتیبانی میشوند، اما این ادعا همواره مورد بحث بوده است. برخی کارشناسان معتقدند که اگر تعداد زیادی از کاربران بخواهند هم‌زمان تترهای خود را نقد کنند، ممکن است شرکت Tether با مشکل نقدینگی روبه‌رو شده و وارد بحران شود.
توصیه آخر
تتر از نظر فنی و بلاکچینی امنیت بالایی دارد، اما همچنان با چالش‌های قانونی، شفافیت مالی، و احتمال حملات سایبری مواجه است. از آنجایی که این استیبل‌کوین توسط یک شرکت مرکزی کنترل می‌شود، ریسک‌هایی مانند مسدود شدن حساب‌ها، مشکلات نقدینگی، و مداخلات قانونی همواره وجود دارند. در حالی که تتر همچنان یکی از پرکاربردترین دارایی‌های دیجیتال در بازار کریپتو است، کاربران باید هنگام استفاده از آن، ریسک‌های مرتبط را در نظر بگیرند و از کیف پول‌های امن و پلتفرم‌های معتبر برای ذخیره و معامله آن استفاده کنند.
