سیستم توزیع انرژی غیر متمرکز (Decentralized Energy) یا بهطور خلاصه دی ان (DeEn)، کاربرد بلاک چین و دیفای را در بازار تامین انرژی که سالهای مدیدی است بهصورت متمرکز فعالیت میکند، متحول ساخته است. برای دستیابی به یک ساختار کاملا غیر متمرکز، سیستم توزیع انرژی غیرمتمرکز باید به جزء اصلی پروتکلهای دیفای جدید تبدیل شود. در این مطلب، به بررسی نحوه پیادهسازی و اجرایی کردن این مفهوم میپردازیم.
دیفای چیست؟
دیفای یا امور مالی غیر متمرکز، مفهومی است که مجموعهای از قراردادهای هوشمند مالی، برنامههای غیرمتمرکز (DApp) و پروتکلهای ساختهشده روی بلاک چینهایی با قابلیت برنامهنویسی نظیر اتریوم را در بر میگیرد.
قراردادهای هوشمند برنامههایی هستند که امکان انجام خودکار تراکنشها روی بلاک چین را بدون دخالت افراد و بر اساس شرایط از پیشتعیینشده فراهم میکنند. اپلیکیشنهای غیرمتمرکز نیز از اسمارت کانترکتها بهعنوان منطق پایهای خود جهت اجرای خدمات و تراکنشهای پیچیدهتر استفاده میکنند. این سرویسها میتوانند شامل وامدهی، کسب بهره از داراییهای دیجیتال، نگهداری از رمز ارزها بهصورت استیل کوین و خدمات مالی متنوع دیگر باشند که پیش از این برای انجام آنها به یک واسط نظیر بانک نیاز بود.
حالا هدف دیفای چیست؟ ارائه یک پلتفرم جهانی برای همه افراد تا بهصورتی مستقل کنترل امور مالی خود را در دست داشته و به خدمات مالی دسترسی کامل داشته باشند. در فضای دیفای و بلاک چین، تمام تراکنشها شفاف بوده و همه افراد قادر به بررسی آنها هستند و به حضور هیچ شخص ثالثی نیاز نیست، بنابراین نیازی به کسب اجازه از هیچ احدی وجود ندارد. در نتیجه، این ویژگی باعث کاهش هزینهها و افزایش سرعت تراکنشها نسبت به روشهای سنتی میشود.
این منطق غیر متمرکز سازی برای همه صنایع نظیر پزشکی، اینترنت اشیاء، امور خیریه، تامین انرژی و بسیاری دیگر قابل اعمال است. در این حالت، برنامههای غیر متمرکز در مقیاس جهانی تعاملپذیر بوده و برای ساخت سرویسهای جدید قادر به برقراری ارتباط و توسعه یکدیگر هستند.
تکامل دیفای با پیادهسازی سیستم DeEn
بنابراین میتوان منطق دیفای را در بخشهایی نظیر بازار انرژی سنتی که از تحول زمان جا ماندهاند، اعمال کرد. فایده آزادی عمل و دسترسی در دیفای چیست اگر همچنان مجبور به خرید انرژیهای ناپاک از واسطهای نامطمئن با استفاده از یک ساختار منسوخ، متمرکز و ناکارآمد باشیم؟ چگونه میتوان کاربرد سیستم توزیع انرژی غیر متمرکز مبتنی بر بلاک چین را در دیفای پیادهسازی کرد؟
اگر بتوانیم دنیایی مجهز به راهحلهای مالی غیرمتمرکز و در دسترس همگان بسازیم، چرا نباید بهصورت همزمان همین زیرساخت را برای یکی از باارزشترین و گرانبهاترین منابع زندگیمان یعنی انرژی استفاده کنیم؟
انرژی غیرمتمرکز با اتکا به همان منطق دیفای، از اپلیکیشنها و قراردادهای هوشمند روی اتریوم برای انجام تراکنشها و معامله داراییهای دیجیتال استفاده میکند. این سیستم اجازه اطلاع از سرچشمه تولید انرژی و نحوه تولید آن را به کاربران میدهد. بنابراین مصرفکنندگان خودشان منبع تولیدکننده برق مصرفی را انتخاب کرده و حتی در صورت نیاز، آن را به راحتی تغییر میدهند.
علاوه بر اینها، با پیشرفت پیوسته دیفای، خود این سیستم هم به انرژی بیشتر و بیشتری برای ادامه کار نیاز دارد. منبع چنین انرژی در حال حاضر نامشخص است، بنابراین فضای دیفای برای از بین بردن وابستگی خود به انرژی تامینشده از سوی دولتها یا شرکتهای متمرکز، نیازمند سیستم DeEn است.
محدودیتهای کاربرد بلاک چین در سیستم توزیع انرژی غیر متمرکز
جهان در حال گذار به یک آینده پایدار جدید است. بر همین اساس، اتحادیه اروپا نیز دستیابی به دنیایی بدون کربن را برای سال 2050 برنامهریزی کرده است که در آن استفاده از فناوری خورشیدی و بادی در صدر این تحول قرار دارد.
با این وجود، یکی از موانع بزرگ برای دستیابی به این هدف، خود سیستم فعلی انرژی است. این سیستم با هدف تمرکزگرایی و تکیه به ژنراتورهای تولید برق بزرگ طراحی شده است، نه سیستمی که در آن دهها هزار پنل خورشیدی هر روزه به تغذیه شبکه بپردازند.
نوآوریهایی نظیر “Interconnected Power Grid” یا «شبکه برق بههم پیوسته» در اتحادیه اروپا درصدد رفع چنین مشکلاتی هستند. بنابراین با پیادهسازی فناوری و سیاستهای مناسب، انرژی غیرمتمرکز نیز میتواند به یکی از روشهای بالفعل تامین انرژی اقتصاد جهان تبدیل شود.
راهکارها و راه حلهای دستیابی به انرژی غیر متمرکز
در این میان، شاهد افزایش تعهدات شرکتها نسبت به اجرای هدف اتحادیه اروپا از طریق قانونگذاریهای جدید و استفاده از سیستم DeEn هستیم. یکی از کاربردهای دیفای، توسعه بازارچههای غیرمتمرکز است که در آنها معامله داراییها بهصورتی همتابههمتا از طریق اسمارت کانترکتها صورت میگیرد.
از بین شرکتهای فعال در زمینه کاربرد سیستم توزیع انرژی غیرمتمرکز در دیفای، استارتاپ آلمانی لیشن (Lition) را میتوان نام برد که یک زیرساخت بلاک چینی لایه دوم فعال روی اتریوم محسوب میشود. این شرکت با عرضه یک بازارچه معاملاتی بهنام Energy Exchange (بورس انرژی)، امکان انتخاب از میان تامینکنندگان برق را برای مصرفکنندگان فراهم کرده است. در این بازارچه با استفاده از قراردادهای هوشمند، واسطهای ناکارآمد حذف شده و هر دو طرف معامله میتوانند به انرژی سبز مقرونبهصرفه، بازده بالاتر درآمدی و ترویج مصرف انرژی تجدیدپذیر دسترسی داشته باشند.
به استناد DefiLlama، در زمان نگارش این مطلب، بیش از 47 میلیارد دلار ارزش کل قفل شده (TVL) در پروژههای دیفای وجود دارد. اگر درصدد ساخت یک دنیای جدید کارآمد، قابل دسترسی و شفاف هستیم، سیستم DeEn باید با امور مالی غیر متمرکز ادغام شود.
در حال حاضر پیشرفت قابل توجهی در هر دوی بخشهای مالی و انرژی وجود دارد و شاهد تغییری ریشهای در روشهای فعلی هستیم. البته با اینکه هر دوی این بخشها با چالشهای قانونگذاری مواجه هستند، اما تصور تاثیر دیفای و انرژی غیر متمرکز بر دنیا در آینده دشوار نیست.
سخن پایانی
سیستم توزیع انرژی غیر متمرکز (Decentralized Energy) مفهوم نسبتا جدیدی است که کاربرد بلاک چین در یکی از متمرکزترین بخشهای دنیای امروز ما یعنی انرژی را معرفی کرده است. سیستم DeEn با تکیه بر منطق دیفای، از قراردادهای هوشمند ساختهشده روی اتریوم برای ردیابی تراکنشهای مالی مربوط به حوزه انرژی و تامین برق شهروندان استفاده میکنند. در این سیستم، افراد میتوانند در یک مکان مانند بازارچه مجازی Energy Exhange شرکت آلمانی لیشن (Lition) به جستجوی تامینکنندگان انرژی پرداخته و هزینههای خود را با استفاده از رمز ارزها پرداخت نمایند.
تهیه شده در بیت 24