تعداد بیت کوین باقی مانده برای ماینینگ هر 10 دقیقه یک‌بار کاهش می‌یابد. اما تا حالا چقدر بیت کوین استخراج شده و چه تعداد باقی مانده است؟
بیت کوین اولین ارز دیجیتالی بود که پا به عرصه کریپتوکارنسی‌ها گذاشت. این رمز ارز از طریق فرآیندی به‌نام استخراج یا ماینینگ تولید می‌شود. پروتکل بلاک چین Bitcoin به گونه‌ای نوشته شده است تا تعداد محدودی از این ارز مجازی برای تولید کردن وجود داشته باشد. اما تا به امروز، 7 مرداد 1400، چقدر بیت کوین استخراج شده و چه تعداد دیگر برای ماین کردن باقی مانده است؟
استخراج چیست؟
ماینینگ (Mining) فرآیندی است که طی آن تراکنش‌های یک رمز ارز جمع‌آوری، تایید و در یک دفتر کل دیجیتال به نام بلاک چین ثبت می‌شوند. این کار که توسط ماینرها انجام می‌شود، برای حفظ تمامیت شبکه و همچنین تولید ارزهای جدید در سیستم ضروری است.
در یک سیستم بانکداری سنتی، ارز فیات توسط موسسات مالی و مقامات دولتی چاپ و توزیع می‌شود. اما در سیستم رمز ارزها، تولید کوین‌های جدید در دست نهادهای متمرکز قرار ندارد بلکه در عوض، از طریق فرآیند استخراج که یک سری قوانین از پیش تعیین‌شده توسط پروتکل مربوطه را دنبال می‌کند، انجام می‌شود. با اینکه پروتکل قوانین اولیه را مشخص می‌کند، اما الگوریتم‌های اجماع نحوه تبعیت از این الگوها (مثلا تایید تراکنش‌ها) را تعیین می‌کنند.
در بلاک چین بیت کوین، افرادی که در فرایند ماینینگ مشارکت دارند، نود (یا ماینر) نامیده شده و نقش کلیدی در تامین امنیت شبکه دارند. کار این افراد، جمع‌آوری تراکنش‌های تاییدنشده از استخرهای حافظه (Memory Pool) یا همان مم‌پول (MemPool)ها و سپس سازمان‌دهی‌شان در یک بلاک کاندید جهت تایید اعتبار آن‌هاست. در زمان ساخت یک بلاک کاندید، ماینر یک تراکنش را درون آن قرار داده و پاداش بلاک را به خودش ارسال می‌کند. این تراکنش، تراکنش کوین بیس (Coinbase Transaction) نام دارد و معمولا اولین تراکنشی است که در یک بلوک ثبت می‌شود.
پس از تهیه لیستی از تراکنش‌های تاییدنشده، تمام تراکنش‌ها هش‌گذاری می‌شوند و خروجی آن‌ها به صورت یک سری جفت درمی‌آید. سپس این جفت‌ها هش‌گذاری شده و با تولید خروجی‌های جدید، دوباره در یک جفت قرار می‌گیرند و هش‌گذاری می‌شوند. این فرآیند آنقدر تکرار می‌شود تا یک هش واحد تولید شود، که به آن هش ریشه (Root Hash) یا ریشه مرکل تری (Merkle Tree) می‌گویند. سپس این هش ریشه با هش بلاک تاییدشده قبلی و یک عدد شبه تصادفی به‌نام نانس (Nonce) و یک سری پارامتر دیگر ترکیب می‌شود. تمام این عناصر سپس هش‌گذاری شده و هش نهایی بلوک کاندید تولید می‌شود.
با این وجود، برای ماین بیت کوین های باقی مانده، ماینر مربوطه تنها زمانی در استخراج بلاک کاندید موفق خواهد بود که هش آن کمتر از مقدار تعیین شده (هدف) باشد. در نتیجه، این فرآیند بر اساس آزمون و خطا انجام می‌شود و ماینرها ملزم به اجرای چندین‌باره عملیات هشینگ با نانس‌های متفاوت هستند تا نتیجه معتبر نهایی حاصل شود. اولین ماینری که هش معتبر را پیدا کند، بلوک کاندید را تایید و پاداش آن را دریافت خواهد کرد. کل این فرآیند به طور متوسط 10 دقیقه طول می‌کشد.
حالا زمانی که بلاک تایید شود، به بلاک چین اضافه شده و ماینرها کار روی بلوک بعدی را آغاز می‌کنند. هش معتبر تولید شده توسط فعالیت ماینرها، اثباتی بر کار آن‌هاست و به همین دلیل به الگوریتم اجماع بیت کوین اثبات کار (Proof of Work) می‌گویند. هر بلاک تاییدشده یک هش منحصربه‌فرد دارد که به‌عنوان شناسه آن عمل می‌کند.
هاوینگ (Halving) چیست؟
پاداش بلاکی که توسط پروتکل بیت کوین مشخص شده است، هر 210,000 بلاک یا تقریبا هر 4 سال یک‌بار کاهش پیدا می‌کند که به آن هاوینگ می‌گویند. در ابتدا، پاداش هر بلوک 50 واحد BTC بود، اما امروز و در سال 2021، این مقدار 6.25 واحد BTC است.
از آنجایی که رویدادهای هاوینگ با پیروی از یک نرخ کاهشی قابل پیش‌بینی سرعت تولید کوین‌های جدید را ثابت نگه می‌دارند، در قلب مدل‌های اقتصادی رمز ارزها قرار دارند. چنین نرخ کنترل‌شده تورم پولی، یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های بین ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات سنتی است که عرضه نامحدودی دارند.
چند هاوینگ بیت کوین باقی مانده است؟
تا به امروز در سال 2021، سه رویداد هاوینگ رخ داده است. اولین رویداد در 28 نوامبر 2012 (8 آذر 91)، دومین رویداد در 9 ژوئیه 2016 (19 تیر 95) و سومین رویداد در 18 می 2020 (29 اردیبهشت 99) اجرا شد. تا سال 2140 که آخرین بیت کوین های باقی مانده استخراج خواهند شد، 31 رویداد Halving دیگر در پیش است. برای مشاهده روزشمار هاوینگ می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.
تا حالا چقدر بیت کوین استخراج شده است؟
بر اساس نرخ 6.25 واحد پاداش بلاک فعلی شبکه بیت کوین، روزانه به طور متوسط 900 واحد Bitcoin ماین می‌شود. تا به امروز 7 مرداد 1400، 18,769,850 عدد BTC برابر با 89.38 درصد از عرضه کل 21 میلیون واحدی آن استخراج شده و 2,230,150.0 واحد دیگر برای ماین کردن باقی مانده است.
بر اساس زمان بلاک شبکه بیت کوین، تعداد BTCهای باقی مانده و استخراج شده هر 10 دقیقه یک‌بار تغییر می‌کند. برای مشاهده مقدار ماین شده و باقی مانده ارز دیجیتال بیت کوین به صورت ریل تایم و در لحظه، به این لینک مراجعه کنید.
بعد از ماینینگ آخرین واحد بیت کوین چه اتفاقی می‌افتد؟
در کل، 21 میلیون واحد BTC برای استخراج در پروتکل بیت کوین ثبت شده است، اما به عبارت دقیق‌تر، 20,999,999,9769 عدد در نهایت وجود خواهد داشت که ماینینگ آخرین واحد آن در سال 2140 انجام می‌شود.
در حال حاضر، درآمد اصلی ماینرهای شبکه از طریق پاداش بلوک‌هاست. زمانی که آخرین واحد بیت کوین ماین شود، دیگر پاداشی در کار نخواهد بود و در عوض، کارمزد تراکنش‌ها به منبع اصلی کسب سود تبدیل خواهند شد.
تا کنون چقدر بیت کوین گم شده است؟
پاسخ دقیقی برای این سوال وجود ندارد، اما بر اساس تخمین‌ها نزدیک به 3 تا 4 میلیون Bitcoin برای همیشه گم شده است. از آنجایی که شکل بیت کوین‌های گم‌شده دقیقا شبیه همان‌هایی است که روی بلاک چین وجود دارد، ذکر دقیق تعداد از دست رفته ممکن نیست، اما بر اساس مدت زمان باقی ماندن BTCها در یک آدرس می‌توان این مقدار را تقریب زد.
همچنین خبرهای منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی، از فراموشی یا گم شدن کلید خصوصی مالک والت‌ها حکایت دارند. اما حقیقت امر این است که از نظر فنی، هیچ بیت کوینی در شبکه گم نشده است. می‌دانیم که تمام رمز ارزهای BTC کجا قرار دارند. در این حالت، «گم شدن یک ارز»، مانند این است که فردی کوین‌های خود را در یک جعبه قفل و کلید آن را گم کرده است، و البته باز کردن آن جعبه نیز بدون کلید ممکن نیست.
منابع:
