اعلان‌ها

آیا می‌خواهید همه‌ی اعلان‌ها را از لیست حذف کنید؟


پشتیبانی‌بیت 24

ارسال پیام به پشتیبانی

کاربر گرامی اگر پاسخ سوال خود را از طریق سوالات متداول پیدا نکردید میتوانید با استفاده فرم زیر با پشتیبانی در ارتباط باشید.

متن ارور

متن ارور

متن ارور

متن ارور

اولویت:

ورود و ثبت نام

ویتالیک بوترین کیست و چقدر ثروت دارد؟ بررسی بیوگرافی خالق اتریوم

4.1
تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۳
آخرین بروزرسانی : ۱۴۰۲/۰۸/۲۱
ویتالیک بوترین کیست و چقدر ثروت دارد؟ بررسی بیوگرافی خالق اتریوم
حدود 17 دقیقه دانیال حجاری

ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) خالق اتریوم و یکی از ذهن‌های متفکر دنیای ارز دیجیتال است. نگاهی به بیوگرافی و ثروت این نابغه جوان می‌اندازیم. ویتالیک بوترین یک نویسنده و برنامه‌نویس روسی – کانادایی است. او از سال 2011 در انجمن بیت کوین فعالیت کرده و یکی از بنیان‌گذاران و نویسندگان مجله Bitcoin به شمار می‌رود. با این حال همه او را به عنوان مغز برتر پشت اتریوم، دومین رمز ارز برتر بازار، می‌شناسند. محبوبیت وی تنها به خاطر رمز ارز Ether نیست. اتریوم پلتفرمی عظیم بوده و بلاک چین منحصربه‌فرد آن، پنجره‌ای جدید به روی این فناوری باز کرد و زمینه‌ساز تولد پروژه‌هایی بسیار بزرگ شد.

در زمان نگارش این مطلب، قیمت اتریوم به 580 دلار رسیده و کل سرمایه در گردش آن حدود 65 میلیارد دلار است. اتریوم بستر توسعه بسیاری از رمز ارزها و توکن‌های دیگر بازار کریپتوکارنسی بوده و دنیای نوین ارز دیجیتال که با ظهور بیت کوین معرفی شد را به طور کامل زیر و رو کرد. ویتالیک بوترین در سال 2020، تنها جوانی 26 ساله است و اهداف بلندپروازانه‌ای در سر دارد.

دوران کودکی ویتالیک بوترین

خالق اتریوم متولد 31 ژانویه 1994 (11 بهمن 1372) در شهر کولومنا روسیه است. او تا سن 6 سالگی در روسیه زندگی ‌کرد، تا این که والدینش تصمیم گرفتند به منظور یافتن موقعیت‌های کاری بهتر، به کشور کانادا مهاجرت کنند.

وقتی ویتالیک بوترین مشغول خواندن کلاس سوم دبستان در کانادا بود، در برنامه‌ای ویژه مخصوص استعدادهای درخشان گنجانده شد. اگرچه حضور در این کلاس‌های خاص به معنی فرصت‌های یادگیری بیشتر بود، اما ویتالیک به ناگهان از دوستانش فاصله گرفت و جدا شد. حین حضور در برنامه‌های مخصوص استعدادهای درخشان، این نابغه کوچک خیلی سریع متوجه شد مجموعه خاصی از مهارت‌ها و استعدادهایش، او را تا حدی برای همسالان و حتی معلمان تبدیل به انسانی عجیب کرده است! خالق دومین رمز ارز برتر کنونی بازار، در زمان کودکی به طور طبیعی مستعد ریاضی و برنامه‌نویسی بود و خیلی زود علاقه شدیدی نسبت به اقتصاد پیدا کرد. آقای Buterin کوچک قادر بود اعداد سه رقمی را در مقایسه با انسان‌های هم سن خود، دو برابر سریع‌تر به صورت ذهنی جمع کند.

کودکی ویتالیک بوترین

ویتالیک بوترین با اجتماعات و رویدادهای فوق برنامه غریبه بود! او به یاد دارد بسیاری این پسر را یک نابغه ریاضی خطاب می‌کردند. در آن زمان مغز متفکر کنونی دنیای کریپتوکارنسی از خود سوالی پرسید: چرا نمی‌توانم مثل یک انسان عادی (هم سن خودم) رفتار کنم!؟

ممکن است ریشه مشکلات او را تلاش برای خو گرفتن با کشور و فرهنگی جدید تصور کنید. در هر صورت، ذهن خلاق و استعدادهای بی‌نظیر ویتالیک او را شدیدا از همسالانش جدا کرده بود. در پی این انزوا، آقای بوترین غرق فرآیند یادگیری و مخصوصا اینترنت شد. خالق Ethereum به وسیله فعالیت زیاد در اینترنت از ابتدای کودکی، بیشتر روابط شغلی و شخصی کنونی خود را ایجاد کرد.

او در آبرالد (Aberald)، یک دبیرستان خصوصی در شهر تورنتو، تحصیلاتش را در دوران نوجوانی ادامه داد. به عقیده ویتالیک بوترین، دوران تحصیل در اینجا جزو جالب‌ترین و پربارترین سال‌های زندگیش بود. دبیرستان درک وی نسبت به تحصیلات را تغییر داد؛ نگرش و نتایج او تقریبا بلافاصله پس از شروع تحصیل در آنجا، به شدت تغییر کرد. مدرسه آبرالد، ویتالیک را به یادگیری شدیدا تشنه و این کار را تبدیل به اصلی‌ترین هدفش در زندگی کرد.

آقای Buterin نمرات قابل قبول و خوبی در دبیرستان کسب می‌کرد، اما در یک بازه زمانی، بیشتر از تلاش برای درس خواندن، اولویت را بازی ورد آف وارکرافت (World of Warcraft) و حرفه‌ای شدن در آن قرار داد! او از سیزده سالگی به بازی World of Warcraft علاقه داشت و خیل حرفه‌ای آن را دنبال می‌کرد. روزی در سال 2010، به خاطر یک آپدیت اساسی، یکی سری از ویژگی‌های کاراکتر مورد علاقه ویتالیک بوترین در ورد آف وارکرافت تغییر کرد. آن شب ویتالیک با گریه خوابید! این اتفاق سبب شد نابغه نوجوان به مشکلات وحشتناک سیستم‌های غیر متمرکز پی برده و به طور کامل قید بازی WoW را بزند.

ویتالیک بوترین در دوره دانشجویی

شاید جستجو برای یافتن یک شور و اشتیاق جدید در زندگی، ویتالیک بوترین را به سمت کریپتوکارنسی سوق داد. در هر صورت، او به عنوان فردی منزوی که بیشتر وقتش را به تنهایی می‌گذراند، اصلی‌ترین تفریحش یعنی بازی ورد اف وارکرافت را کنار گذاشته بود. آقای بوترین نخستین مرتبه اسم بیت کوین را از زبان پدرش شنید. پدرش در سال 2013 یک استارتاپ نرم افزاری داشت.

البته ویتالیک نه تنها به محض آشنایی با مفهوم رمز ارز وارد این دنیا نشد، بلکه در ابتدا ارزهای دیجیتال را محکوم به شکست تصور می‌کرد. نداشتن ارزش ذاتی، علت این عقیده بود. با این حال به مرور زمان ویتالیک بوترین مطالب و اخبار بیشتری درباره کریپتوکارنسی شنید و رفته رفته به این حوزه علاقه‌مند شد. به عقیده خالق اتریوم، اگر درباره چیزی بیشتر از دو مرتبه شنیده‌اید، بد نیست ارزش آن برای صرف وقت و یادگیری بیشتر را ارزیابی کنید.

در همان زمان، Vitalik هر چیزی در رابطه با مقررات دولت یا کنترل شرکت‌ها را امری تماما شرورانه تلقی می‌کرد. با توجه به این دیدگاه، او جذب ماهیت غیر متمرکز و غیر قابل کنترل بیت کوین شد. اگرچه از ابتدای دوران نوجوانی تاکنون، دیدگاه وی نسبت به «خوب» و «بد» تغییر کرده، اما این فرد همچنان معتقد است قدرتمندان، بیش از اندازه قدرت در دست دارند!

ویتالیک بوترین

افزایش جذابیت بیت کوین برای خالق اتریوم سبب شد زمان قابل توجهی در انجمن‌های مرتبط با این رمز ارز صرف کرده و برای شناخت شبکه آن تحقیق کند. در ابتدا، تنها چیزی که در شبکه Bitcoin توجه او را به خود جلب کرد، عنصر ارز دیجیتال بود، اما هر چه ویتالیک بیشتر درگیر جامعه نخستین کریپتوکارنسی دنیا شد، بیشتر به پتانسیل عملا نامحدود تکنولوژی پشت آن پی برد.

او دوست داشت به طور رسمی به این اقتصاد جدید و آزمایشی وارد شده و تعدادی توکن کسب کند، اما توان پردازشی کافی برای استخراج بیت کوین و همچنین پول کافی به منظور خرید بیت کوین نداشت! به همین دلیل تلاش کرد در انجمن‌های مختلف، شغلی که کارفرما با BTC دستمزد پرداخت می‌کند پیدا کند. ویتالیک بوترین شروع به نوشتن مقالاتی برای یک وبلاگ کرد. دستمزد او در آن زمان، پنج Bitcoin به ازای هر مقاله بود.

از طریق فعالیت در انجمن‌ها و نوشتن مقالات، ویتالیک دانش و تجربه بسیار زیادی در ارتباط با نخستین رمز ارز دنیا به دست آورد. یکی دیگر از دستاوردهای او، شناخته شدن در انجمن بود. او به طور همزمان، در حال بررسی همه جنبه‌های مختلف اقتصادی، فناوری و سیاسی کریپتوکارنسی بود. مقاله‌های او توجه میهای آلیسی (Mihai Alisie) به عنوان یک طرفدار رومانیایی بیت کوین را به خود جلب کرد. ارتباط این دو نفر با یکدیگر افزایش یافت و در نهایت، در سال 2011، مجله بیت کوین (Bitcoin Magazine) به دست آن‌ها تاسیس شد.

ویتالیک بوترین در آنجا مسئولیت نویسنده اصلی را بر عهده گرفت و در عین حال، به عنوان دستیار تحقیق ایان گلدبرگ (یک رمزنگار) مشغول فعالیت نیمه وقت شد. در همان زمان آقای بوترین پنج دوره پیشرفته را در دانشگاه واترلو می‌گذراند.

نیمه نخست سال 2013، او به سن خوزه کالیفرنیا مسافرت کرد تا در یک کنفرانس مرتبط با Bitcoin، به عنوان نماینده مجله بیت کوین، حضور پیدا کند. او برای نخستین مرتبه زنده بودن جامعه کریپتوکارنسی را از نزدیک با چشمان خود دید و متوجه شد این پروژه، حقیقتا ارزش صرف زمان دارد. در همان سال، ویتالیک بوترین دانشگاه را رها و بیت کوین‌های پس‌اندازش را خرج سفر دور دنیا به منظور آشنایی با افراد پیگیر توسعه شبکه این رمز ارز کرد.

مجله بیت کوین

تصویری از جلد مجله بیت کوین

در جریان سفرها، او با پروژه‌های مرتبط با BTC متعددی آشنا شد. به عنوان نمونه می‌توان به رستوران پذیرنده بیت کوین در برلین، دستگاه‌های خودپرداز کریپتویی و انجمن‌های بزرگ و کوچک مشغول فعالیت در این راستا اشاره کرد. با این حال تمرکز بیشتر آن‌ها، بهبود و ارتقای عملکرد این رمز ارز به عنوان پول بود.

در نیمه دوم سال 2013، ویتالیک بوترین با توسعه‌دهندگان پروژه‌های CovertCoins و MasterCoin آشنا شد. هدف آن‌ها، تحقیق درباره بلاک چین، فناوری هستی‌بخش بیت کوین، به منظور ارائه کاربردهای جدید برای این تکنولوژی بود. از جمله پیشنهادات، ایجاد توکن‌های جدید بر بستر Bitcoin، فراهم کردن امکان استفاده از قراردادهای مالی برای کاربران و موارد دیگر بود. اگرچه در این پروژه‌ها از بلاک چین بیت کوین استفاده می‌شد، اما توسعه‌دهندگان خصوصیات جدیدی را به معاملات این رمز ارز اختصاص می‌دادند.

ویتالیک بوترین بعد از نگاه به پروتکل‌های مورد استفاده در آن پروژه‌ها، متوجه شد به وسیله جایگزین کردن تمام عملکرد‌های پروتکل‌ها با یک زبان برنامه‌نویسی ماشین تورینگ، می‌توان شدیدا آن‌ها را تعمیم داد و کلیت بخشید. در علم کامپیوتر، یک زبان برنامه‌نویسی ماشین تورینگ به کامپیوتر اجازه می‌دهد به وسیله دریافت الگوریتم مناسب و همچنین زمان و حافظه کافی، هر نوع مسئله را حل کند. ویتالیک ایده خود را برای مجریان پروژه‌های در حال اجرا در آن زمان مطرح کرد، اما عقیده همه درباره طرح او با وجود جذاب به نظر رسیدن، مناسب نبودن زمان برای پیاده‌سازی و عملی کردن چنین چیزهای بزرگی بود! به همین دلیل آقای بوترین تصمیم گرفت خود دست به کار شود.

اتریوم متولد شد!

اواخر سال 2013 ویتالیک بوترین ایده‌اش را در یک وایت پیپر تشریح و برای تعدادی از دوستانش ارسال کرد. آن‌ها نیز وایت پیپر را برای چند نفر دیگر فرستادند. نتیجه، متقاعد شدن 30 نفر به منظور بحث و گفتگو درباره طرح وی بود. او به دنبال بررسی‌های منتقدانه بود و بررسی‌کنندگان نیز به یک سری ایرادات اساسی در طرح اشاره کردند، اما این هرگز رخ نداد.

حتی مفهوم اتریوم نیز در ابتدا بیشتر درباره پول بود. به خاطر جلسات بحث و گفتگوی ویتالیک با سایر افرادی که وقت قابلی توجهی برای ایده جدید صرف می‌کردند، طرح او طی گذر زمان تغییر یافت و به خود شکل گرفت. به محض دستیابی به یک زبان‌ برنامه‌نویسی، ایده‌پردازی برای یافتن راه‌هایی به منظور استفاده هفتگی از آن شروع شد. تا انتهای اولین ماه سال 2014، تیم اولیه متوجه شد ایجاد یک سیستم ذخیره سازی غیر متمرکز تقریبا کار ساده‌ای است و مفاهیمی نظیر ثبت نام را می‌توان با چند خط کد به وجود آورد. موارد استفاده به مرور زمان افزایش یافت و تیم، ایده اولیه ویتالیک بوترین را به مرور زمان سر و سامان داد. نتیجه، شکل گرفتن اتریوم امروزی است.

پروژه در اولین ماه سال 2014 نزد عموم معرفی شد. هسته اصلی تیم توسعه متشکل از ویتالیک بوترین، میهای آلیسی (Mihai Alisie)، آنتونی دی یوریو (Anthony Di Iorio)، چارلز هوسکینسون (Charles Hoskinson)، جو لوبین (Joe Lubin) و گاوین وود (Gavin Wood) بود. در یک کنفرانس بیت کوین در شهر میامی آمریکا، ویتالیک روی سکو رفت و اتریوم را معرفی کرد. چند ماه بعد از این رویداد، تیم تصمیم گرفت به وسیله فروش جمعی اتر (Ether)، توکن بومی شبکه، هزینه مورد نیاز برای توسعه پروژه را جمع‌آوری کند. کمی بعد، ویتالیک بوترین به خاطر ایده خلاقانه‌ای که مطرح کرده بود، 100 هزار دلار فلوشیپ Thiel را دریافت کرد.

از طریق فروش جمعی، که طی آن اتر به ازای دریافت بیت کوین ارائه می‌شد، تیم توسعه توانست نزدیک به 31 هزار BTC به دست آورد. این تعداد Bitcoin در آن زمان حدودا 18 میلیون دلار ارزش داشت. با این حال تیم توسعه اتریوم کمی متضرر شد؛ در طول فروش جمعی Ether، قیمت BTC حدود 650 دلار بود، اما قیمت نخستین رمز ارز دنیا خیلی زود سقوط کرد و ویتالیک بوترین به همراه دوستانش، چند میلیون دلار سرمایه جمع‌آوری شده را از دست داد.

در هر صورت، با سرمایه به دست آمده، بنیاد اتریوم (Ethereum Foundation) به عنوان یک سازمان غیر انتفاعی در کشور سوئیس تاسیس شد. نظارت بر توسعه نرم افزار متن باز اتریوم، وظیفه اصلی این سازمان اعلام شد.

ویتالیک بوترین

با وجود یک سری آشفتگی در روند فروش جمعی، این پروژه برای اتریوم شگفتی‌ساز شد و لقب سومین فروش جمعی موفق تا همان زمان را از آن خود کرد. کسب حمایت مالی بی‌نظیر سبب شد اتریوم در بسیاری از نشریه‌های حوزه مالی معروف، نظیر وال استریت ژورنال، تیتر اول را کسب کند. این موضوع به معرفی و موفقیت بیشتر Ethereum کمک زیاد کرد.

پیش از شروع به کار رسمی شبکه، بنیاد اتریوم چند نمونه اولیه از پلتفرم را با اسم رمزهای گوناگون توسعه داد و آزمایش کرد. آخرین نسخه آزمایشی Olympic نام داشت و کمی بعد از توسعه، در قالب نسخه بتا به منظور آزمایش و رفع عیب توسط عموم کاربران، عرضه شد. بسیاری از کاربران اولیه به دنبال اشکالات و خطاهای سیستم بودند، چرا که Ethereum Foundation، جایزه‌ای 25 هزار دلاری برای ایرادیابی و تست حساسیت شبکه در نظر گرفت.

در جولای 2015، اولین ورژن از شبکه اتریوم با نام Frontier در دسترس عموم کاربران قرار گرفت. البته این نسخه نیز با هدف آزمایش و عیب‌یابی عرضه شد، چرا که تنها عناصر اصلی پلتفرم، به همراه یک محیط کامندی، با آن بود. با این حال توسعه‌دهندگان توانستند به وسیله ساخت چند اپلیکیشن‌ غیر متمرکز، محیط را آزمایش کنند. بعد از این که توسعه‌دهندگان و بنیاد اتریوم، ویتالیک بوترین و دوستانش، پلتفرم را به اندازه کافی پایدار ارزیابی کردند، نوبت مهاجرت به نسخه Homestead رسید. این اتفاق در سومین ماه سال 2016 رخ داد.

ورژن Homestead شبکه اتریوم با اولین عرضه رسمی محصول همراه بود. این پروژه بسیار موفق بود و دید خوبی از نسل بعدی فناوری بلاک چین به توسعه‌دهندگان داد؛ به لطف Ethereum توسعه‌دهندگان آزادی عمل بیشتری داشته و ابزار توسعه به مراتب راحت‌تری در اختیار داشتند. ورژن جدید با پیشرفت‌های تکنولوژیک فراوانی همراه شده بود و این موضوع، به پایداری بیشتر پلتفرم کمک زیادی کرد. خیلی زود نام ویتالیک بوترین بر سر زبان‌ها افتاد.

تا سال 2020 (زمان نگارش اولیه این مطلب)، اتریوم محبوبیت بی‌نظیری در دنیای کریپتوکارنسی کسب کرده و با اختلاف از رقبا، پشت سر بیت کوین، در رتبه دوم برترین رمز ارز بازار از نظر ارزش کل بازار و سرمایه در گردش قرار دارد. تعداد نودهای فعال در شبکه حدود 8 هزار بوده و اغلب صرافی‌های دنیا از رمز ارز بومی آن پشتیبانی می‌کنند. افزایش محبوبیت و مقبولیت Ethereum سبب شد قیمت ارز دیجیتال آن، با سرعتی باورنکردنی رشد کند.

حتی بعد از عرضه اولین محصول رسمی، غول‌های تکنولوژی و شرکت‌های بزرگی نظیر مایکروسافت و آی‌بی‌ام ساخت پروژه‌هایی روی پلتفرم اتریوم را آغاز کردند و این دستاوردی بزرگ برای ویتالیک بوترین بود. کمپانی‌هایی از سراسر دنیا در پی همکاری نزدیک با Ethereum Foundation بودند.

دستاورد بزرگ تشکیل اتحاد انترپرایز اتریوم

در سومین ماه 2017، چند استارتاپ بلاک چینی، تعدادی از شرکت‌های Fortune 500 (پانصد شرکت برتر آمریکا)، برخی انجمن‌های دانشگاهی و فعالان عرصه فناوری، تاسیس Enterprise Ethereum Alliance یا EEA را اعلام کردند. در نهایت، 30 عضو در سرمایه‌گذاری برای این پروژه سهیم شدند، اما این عدد به مرور زمان افزایش پیدا کرد و شرکت‌های بیشتری به مشارکت در EEA ابراز علاقه کردند. به عنوان شرکت‌های بزرگ سهیم در آن باید به مستر کارت، سیسکو سیستمز، سامسونگ اس‌دی‌اس، مایکروسافت و اینتل اشاره کرد.

Enterprise Ethereum Alliance

هدف از این اتحاد، متصل کردن اعضا به متخصصان حوزه اتریوم بود تا به این وسیله با پلتفرم آشنا شده و نرم افزاری در سطح انترپرایز، قادر به انجام اعمالی پیچیده، بر بستر آن ایجاد کنند. بسیاری از شرکت‌های مختلف در زمینه‌های بانکی، مدیریت، مشاوره، فناوری، سرگرمی و بسیاری از صنایع دیگر با متخصصان اتریوم همکاری و درباره نحوه به کار بردن فناوری بلاک چین در فعالیت‌های خود، تحقیق می‌کنند.

اعتماد شرکت‌های بزرگی نظیر مایکروسافت و اینتل به بلاک چین انحصاری و اختصاصی اتریوم، دستاوردی بزرگ برای ویتالیک بوترین محسوب می‌شود.

بلایی که The DAO به سر ویتالیک بوترین آورد!

علاوه بر امکان ساخت اپلیکیشن‌های غیر متمرکز و کاربردهای متعدد دیگر، پلتفرم اتریوم به کاربران اجازه می‌دهد یک دائو (سازمان خودمختار غیر متمرکز) راه‌اندازی و اجرا کنند. آن‌ها دارایی‌های دیجیتالی را نگهداری و از آن‌ها، طبق مجموعه‌ای کاملا پیچیده از قوانین از پیش تعریف شده، به روش‌های مختلف استفاده می‌کنند. این قوانین توسط یک فرد یا گروهی از افراد، درون قراردادهای هوشمند نوشته می‌شوند. یک دوره اولیه برای جمع‌آوری بودجه وجود داشته و طی آن، کاربران توکن‌هایی را که به مالکیت دلالت دارند، خریداری می‌کنند. به این ترتیب سازمان خودمختار غیر متمرکز در ابتدای راه سرمایه کسب خواهد کرد.

وقتی دوره سرمایه‌گذاری جمعی به پایان رسید، فعالیت DAO آغاز می‌شود. نکته بسیار خوب این است که کاربران می‌توانند به وسیله ارسال پروپوزال، نظراتشان درباره نحوه خرج شدن سرمایه را اعلام کنند. افراد دارای توکن (که سرمایه را تامین کرده‌اند)، حق رای داشته و پروپوزال‌ها را رد یا تایید می‌کنند. هر پیشنهادی که تایید بخش مشخصی از اعضا (مثلا بالای 50 درصد) را کسب کند، اجرایی خواهد شد. در نظر داشته باشید توکن‌های خریداری شده، در اصل برابر حقوق مالکیت نبوده و به دارندگان، حق رای و اظهار نظر درباره موارد مختلف می‌دهند.

می‌توان بیت کوین را نخستین DAO تاریخ دانست. در اینجا شبکه بر اساس نظر جمعی تیم اصلی توسعه و نودهای فعال در فرآیند استخراج بیت کوین اداره می‌شود. سایر سازمان‌های خودمختار غیر متمرکز بر بستر اتریوم ساخته شدند. The DAO نام یک DAO خاص است که توسط تیم مسئول استارتاپ آلمانی slock.it ساخته شد. این سرویس قفل‌های هوشمند ارائه کرده و به کاربران اجازه می‌دهد اشیای متعلق به خود نظیر خودرو، آپارتمان و دیگر موارد را با دیگران به اشتراک بگذارند. می‌توان آن را ورژنی غیر متمرکز از Airbnb تصور کرد. به شکلی غیر قابل پیش‌بینی، The DAO موفق‌ترین سرمایه‌گذاری جمعی تاریخ تا آن زمان را رقم زد و از حدود 11 هزار حامی، 150 میلیون دلار کسب کرد! این مبلغ در مقایسه با آن چه توسعه‌دهندگان پروژه آرزو می‌کردند، بسیار بیشتر بود!

مدتی بعد از راه‌اندازی، این سازمان خودمختار غیر متمرکز هک شد. گفتنی است رخنه امنیتی که به واسطه آن، هکرها به The DAO نفوذ کرده بودند در شبکه اتریوم یافت نشد. به همین دلیل نمی‌توان تقصیر را بر گردن بستر انداخت. نکته اینجاست که همه سیستم‌های شبکه‌ای تا حدی در برابر حملات هکر آسیب‌پذیر هستند. هکر این سیستم اعلام از یک خلا تکنیکی به نفع خود استفاده کرده است.

ویتالیک بوترین

در ژوئن سال 2016، فردی شروع به تخلیه پول از The DAO و واریز به یک DAO فرزند (زیر مجموعه) کرد. در اینجا، ساختار سازمان غیر متمرکز نام برده به طور کامل کپی شده بود. هکر در نهایت موفق شد به ارزش 50 میلیون دلار، توکن Ether از شبکه خارج کند. این اتفاق سبب ریزش قیمت اتریوم از 20 دلار به 13 دلار شد؛ بنیاد اتریوم یا ویتالیک بوترین هیچ دخل و تصرفی در پروژه نداشت و در حادثه هک آن مقصر نبود، اما در نهایت ضربه دید.

آن‌ها از تخلیه بیشتر پول جلوگیری و آن‌ها را به یک قرارداد هوشمند دیگر منتقل کردند، اما این چاره‌ای موقتی بود. به خاطر نحوه‌ای که کد منبع The DAO نوشته شده بود، هکر همچنان می‌توانست دارایی را با پرداخت مقداری گس اتریوم به نفع خود مصادره کند. به خاطر ادامه‌دار شدن مشکل، مداخله توسط بنیاد اتریوم ضروری شد. در دنیای کریپتوکارنسی، این چنین مداخله‌ها را یک فورک خطاب می‌کنند. اولین پیشنهاد، یک سافت فورک بود، اما این کار فشردن دکمه تنظیم مجدد شبکه غیر متمرکز محسوب می‌شد! در صورت عملی شدن این ایده، کل شبکه اتریوم به عقب برگردانده شده و در نتیجه، The DAO از بین می‌رفت. به این ترتیب کل پول به یک قرارداد هوشمند واریز و فقط پول سرمایه‌گذاران جبران می‌شد.

پیشنهاد سافت فورک، سبب ایجاد یک سوال وجودی شد و شکافی در جامعه اتریوم به وجود آمد. یکی از ویژگی‌های اصلی و مهم آن غیر متمرکز بودن است، به همین دلیل در تصمیم‌گیری‌ها، باید همه اعضای جامعه حضور داشته باشند. اما اقدام به منظور رفع مشکل پدید آمده برای The DAO به معنای تضعیف کامل این اصل بود. اجرایی کردن سافت فورک مستلزم نظر مثبت بیشتر ماینرهای اتریوم بود، اما وجود یک مشکل امنیتی در فرآیند رای‌گیری، به طور کامل این گزینه را از بین برد. حالا ویتالیک بوترین و دوستانش بعد از یک دوره رشد نجومی، با مشکلی اساسی رو به رو شده بودند!

ورژن جدید اتریوم خلق شد

یک هاردفورک تنها گزینه پیش رو بود. بنیاد اتریوم مجبور شد نسخه‌ای جدید از شبکه را خلق کند. در ورژن جدید، قوانین تقریبا متفاوتی حکمفرما بود. بعد از این اتفاق، ماینرها، صرافی‌ها، کاربران عادی و دیگر اپلیکیشن‌های ساخته شده بر بستر Ethereum، باید درباره مهاجرت به پلتفرم جدید یا باقی ماندن در شبکه اورجینال، تصمیم‌گیری می‌کردند. پروپوزال اجرای هارد فورک به رای‌گیری گذاشته شد و نزدیک به 89 درصد دارندگان توکن‌های Ether به آن رای مثبت دادند. هارد فورک در ژولای 2016 به وقوع پیوست.

اتریوم کلاسیک، حاصل این جدایی بود. باید آن را یک رمز ارز جدید و متفاوت دانست، به طوری که بلاک چینی متفاوت داشته و از اتریوم، مستقل است. بلاک چین‌های اتریوم و اتریوم کلاسیک تا بلاک 1,920,000 کاملا مشابه بودند، اما بعد از آن، هارد فورک به وقوع پیوست و دو شبکه و مسیری جداگانه خلق شد. هدف، بازگرداندن مبالغ از دست رفته سرمایه‌گذاران پروژه The DAO بود. بد نیست بدانید Ethereum Classic ویژگی‌هایی کاملا مشابه با Ethereum ارائه می‌کند.

ویتالیک بوترین

دو مشکل اساسی برطرف شد. اولین مورد، نارضایتی انبوهی از سرمایه‌گذاران در پروژه‌ای ساخته شده بر بستر اتریوم یعنی The DAO بود. دومین مورد، ریزش شدید قیمت توکن Ether به واسطه بحران محسوب می‌شد. با این حال، دردسری جدید بروز کرد؛ سرمایه‌گذاران و کاربران، کاملا گیج شده بودند.

از طرفی دیگر هر دو بلاک چین در معرض خطر حملات بازپخش قرار داشتند. به عبارتی هکرها می‌توانستند یک تراکنش را در بلاک چین دیگر، بدون اطلاع و حتی رضایت کاربر، بازپخش کنند. علت بروز این رخنه، وجود امضای رمزنگاری شده مربوط به تراکنش نامعتبر روی بلاک چین دیگر است. گفتنی است اکنون که روند استخراج اتریوم با مهاجرت آن به الگوریتم اجماع اثبات سهام پایان یافته، محبوبیت اتریوم کلاسیک نسبت به چند ماه قبل بیشتر شده است.

دوران زندگی ویتالیک بوترین در چین

با وجود موضع سخت و اغلب متناقض دولت چین در مورد بیت کوین و سایر رمز ارزها، تکنولوژی بلاک چین و پلتفرم اتریوم توسط کسب و کارهای متعددی در آنجا، به شکلی کاملا فعال، مورد استفاده قرار می‌گیرند. شخصیت ویتالیک سهم بزرگی در این پیشرفت دارد، چرا که او موفق شد تنها به واسطه یک اپلیکیشن آموزش موبایلی، طی چند ماه زبان چینی را بیاموزد!

در کشور چین، تحقیقات زیادی روی اتریوم صورت گرفته و این پلتفرم در سطح سازمانی، یکپارچه شده است. به عنوان نمونه دانشگاه پکن، که در فهرست رده‌بندی دانشگاه‌های چین در رتبه اول قرار دارد، Ethereum Laboratory را ساخت تا در مورد بهبود پروتکل و موارد استفاده از برنامه برای استفاده در زنجیره‌های تامین چین و بازارهای انرژی، تحقیقات بیشتری صورت بگیرد. The Royal Chinese Mint به عنوان یک واحد تابع از China Banknote Printing and Minting (شرکتی تحت نظارت دولت برای ضرب سکه و چاپ اسکناس)، مدتی مشغول مطالعه روی استاندارد توکن ERC20 اتریوم و همچنین کاربردهای قراردادهای هوشمند بود تا یوآن دیجیتالی را به کمک آن‌ خلق کند. امروز می‌دانیم کشور چین، در زمینه ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) با اختلافی زیاد از بقیه کشورها، پیشرو است.

شرکت‌ها و استارتاپ‌های متعددی در چین (برخی از آن‌ها عضو Enterprise Ethereum Alliance هستند)، بخش زیادی از منابع و نیروی انسانی خود را روی تحقیق درباره پلتفرم اتریوم و بررسی آن از زوایای مختلف، متمرکز کرده‌اند.

در ماه می 2016، بورس‌های مختلف چین دست به دست هم داده و ChinaLedger Alliance را خلق کردند. هدف از این کار ایجاد یک پروتکل مبتنی بر بلاک چین متن باز بود تا توسعه‌دهندگان بتوانند در آینده بر بستر آن، به روشی که مطابق با الزامات نظارتی کاملا منحصربه‌فرد چین باشد، به فعالیت بپردازند. کمیسیون اینترنت انجمن بورس اوراق بهادار اینجا در مقام مشاوردهنده عمل می‌کند. اعضای برجسته جامعه بلاک چین نظیر ویتالیک بوترین نیز به عنوان مشاور، حضور دارند.

علاوه بر آن، ویتالیک بوترین در Fenbushi Venture Capital، به عنوان یک شریک ضامن مشغول فعالیت است. این اولین و بزرگترین شرکت چینی است که به طور اختصاصی، در شرکت‌های توسعه یافته مبتنی بر فناوری بلاک چین، سرمایه‌گذاری می‌کند.

دوران زندگی ویتالیک بوترین در روسیه

مفهوم اصلی رمز ارزها، عدم تمرکز و طبیعت غیر قابل کنترل، تا حدی سرکش، متمرد و ضد سیاست دولت‌ها به منظور کنترل شبکه‌های پولی است! این نوع رفتار، برای مردم کشور روسیه جذاب است! از طرفی دیگر، روسیه تا امروز مهد پرورش افراد متخصص در کامپیوتر متعددی بوده است. ویتالیک بوترین و پاول دورف (موسس تلگرام) دو مثال خوب تلقی می‌شوند، هر چند ویتالیک در سن 6 سالگی همراه خانواده‌اش به کانادا مهاجرت کرد. این معیارها سبب تبدیل شدن آقای بوترین به شخصیتی محبوب و بااحترام نزد مردم روسیه شدند.

در آگوست سال 2017، نزدیک به 5 هزار نفر در مراسم سخنرانی ویتالیک بوترین در شهر اسکولکوو روسیه حضور پیدا کردند. او علاوه بر اشاره به موضوعات مختلف، روسیه را در کنار سنگاپور و انگلستان، جزو سه کشور برتر در زمینه تحقیق و آزمایش روی تکنولوژی‌های مرتبط با بلاک چین خطاب کرد. بد نیست بدانید روسیه دارای یکی از بزرگترین خوشه‌های گره‌های شبکه اتریوم است.

یکی از نکات مهمی که ویتالیک در سخنرانی خود به آن اشاره کرد، آگاهی رئیس جمهور کشور، آقای ولادیمیر پوتین، از بلاک چین بود. به همین دلیل هیاهوی پیرامون این فناوری در اوج قرار دارد. در جریان همین رویداد، خالق اتریوم با رئیس جمهور روسیه دیدار داشت. برخی رسانه‌ها مدعی شدند ملاقات با ولادیمیر پوتین، شرط آقای بوترین برای سفر به روسیه و برگزاری سخنرانی بوده است.

ویتالیک بوترین طی صحبت با رئیس جمهور، فرصت‌های استفاده از فناوری‌های توسعه یافته به دست وی در روسیه را تشریح کرد. آفای پوتین به نظر از این پیشنهادات استقبال کرد. از قبل گفته می‌شد رئیس جمهور روسیه، علاقه زیادی به ایده دیجیتالی کردن اقتصاد دارد. شاید به همین دلیل پهناورترین کشور دنیا در حال مطالعه روی فرصت‌های مرتبط با بلاک چین به منظور ردیابی دیجیتالی کالاها، شناسایی اشخاص و حمایت از حقوق مالکیت دیجیتال است.

چند ماه بعد , در اکتبر سال 2017، بزرگترین بانک روسیه یعنی Sberbank، عضویتش در Enterprise Ethereum Alliance را اعلام کرد. قبل از این اتفاق، تنها شرکت روسیه‌ای که در این مجموعه فعالیت داشت، QIWI بود. QIWI ارائه‌دهنده خدمات پرداخت الکترونیکی است. Sberbank خیلی زود اعلام کرد در همکاری با نهادهای نظارتی، وزیر اقتصاد، سایر بانک‌های روسی و اتاق بازرگانی بین المللی روسیه، آزمایش یک اعتبارنامه و ضمانت‌نامه هوشمند را به پایان رسانده است.

ویتالیک بوترین در جریان سفرش به روسیه و برگزاری سخرانی در ماه آگوست 2017، با مدیر عامل Yota Services، آقای ولادیسلاو مارتینوف (Vladislav Martynov)، معامله‌ای انجام داد. این شرکت روسی در زمینه ارتباطات سیار فعال است. این معامله مستلزم ایجاد یک نهاد جدید، اتریوم روسیه (Ethereum Russia)، بود. این نهاد مسئول آموزش، برگزاری رویدادهای مختلف و بررسی ساختاری بیزینس‌ها برای یک بانک توسعه دولتی (Vneshtorgbank) تعیین شد. قرار شد این بانک، بودجه مورد نیاز برای توسعه مرکزی جدید در دانشگاه ملی علم و صنعت (MISIS) مخصوص تحقیق روی فناوری بلاک چین را تامین کند. نهاد اتریوم روسیه از توسعه این مرکز حمایت می‌کرد و بر روند پیشروی پروژه نظارت داشت. هدف از ساخت مرکز جدید، ارائه راهکارهایی برای سرویس‌های دولتی و همچنین همکاری با نهادهای دولتی و شرکتی تعیین شد.

ویتالیک بوترین و رسانه‌

ویتالیک تا قبل از خلق اتریوم نیز فردی شناخته شده در دنیای کریپتوکارنسی بود، چرا که فعالیت زیادی در جامعه بیت کوین داشت و بعد از تاسیس Bitcoin Magazine نیز در آن همچنان به عنوان یک نویسنده مشغول شد. مجله بیت کوین به عنوان یک پروژه آنلاین شروع به کار کرد. ویتالیک و دیگر موسس مجله، میهای آلیسی، برای زنده نگه داشتنش در دوران بحران مالی آن، متوسل به فروش تکی مقالات در انجمن‌های مختلف شدند.

با این حال آن‌ها در سال 2012 تصمیم گرفتند نسخه‌ای چاپی از مجله را منتشر کنند. اغلب از آن به عنوان نخستین نشریه‌ای که به طور اختصاصی به رمز ارزها ارتباط داشت، یاد می‌کنند. مجله برای مشترکانش در سراسر دنیا، از طریق پست ارسال می‌شد. فروشگاه‌های کتاب زنجیره‌ای Barnes & Noble نیز مجله بیت کوین را به فروش می‌رساندند.

ویتالیک بوترین در طول هفته، 10 الی 20 ساعت از زمانش را صرف کار روی مجله می‌کرد. او تا سال 2014 فعالیتش در Bitcoin Magazine را ادامه داد. بد نیست بدانید مجله بیت کوین هنوز زنده بوده و تحت مالکیت BTC Media قرار دارد. فعالیت بوترین به مجله بیت کوین ختم نشد. او در Ledger به عنوان یک مجله علمی تحت بررسی متخصصان نیز مشارکت داشت. Ledger مقالاتی تحقیقاتی در ارتباط با بلاک چین و رمز ارزها منتشر می‌کرد. این مجله تحت نظر دانشگاه پیتسبورگ آمریکا است.

انتشار خبر مرگ (دروغین) ناگهانی ویتالیک بوترین

در ژوئن سال 2017، خبری جعلی، مدعی مرگ ویتالیک بوترین در یک سانحه رانندگی شد. این موضوع سبب ریزش 4 میلیون دلاری ارزش کل بازار رمز ارز اتریوم شد. بعد از مشخص شدن حقیقت، ارزش از دست رفته بازار توکن Ether به آن بازگشت. این اتفاق سبب شد همه، به اهمیت آقای بوترین برای پلتفرم اتریوم و در کل جامعه بلاک چین و رمز ارزها بیشتر پی ببرند.

از این موضوع می‌توان دریافت ناشناس نگه داشتن خالق و توسعه‌دهنده (یا شاید توسعه‌دهندگان) بیت کوین، حرکتی کاملا هوشمندانه بوده است. به این ترتیب بازار، از اتفاقاتی که برای آن‌ها رخ می‌دهد، تاثیر نخواهد پذیرفت. همه ساتوشی ناکاموتو را به عنوان خالق بیت کوین می‌شناسند، اما این یک اسم رمزی است. برخی این اسم را به یک فرد و برخی دیگر، به یک تیم متشکل از توسعه‌دهندگان نسبت می‌دهند.

وضعیت کنونی ویتالیک بوترین

ویتالیک بوترین سنگاپور را برای زندگی برگزید. او همانند قبل، به سختی مشغول کار روی اختراعش است. در ابتدا فقط سه نفر روی پروتکل‌های اتریوم کار می‌کردند، اما ویتالیک امیدوار است تیم توسعه به مرحله‌ای برسد که کمتر به وجود و حضور وی نیاز داشته باشند.

ویتالیک بوترین

ویتالیک به آینده Ethereum بسیار امیدوار است. به عقیده وی، تنها قاتل اتریوم، خود اتریوم محسوب می‌شود. وی در همکاری با سایر اعضای تیم، به طور مستمر مشغول رفع باگ‌های موجود در نسخه کنونی و ارائه قابلیت‌های بیشتر در نسخه‌های بعدی است تا پایداری، امنیت و کارایی شبکه را افزایش بدهد. آن‌ها مقیاس پذیری، بهینه‌سازی، مقرون به صرفه بودن و امنیت را مهمترین چالش‌ها خطاب می‌کنند.

ثروت ویتالیک بوترین چقدر است؟

او سرمایه‌اش را در قالب توکن اختصاصی پلتفرم اتریوم نگهداری می‌کند، به همین دلیل با افزایش قیمت این رمز ارز ثروتش بیشتر شده و در صورت کاهش، ارزش دارایی وی پایین می‌آید. سومین ماه سال 2020، IBM times ثروت ویتالیک بوترین را 365 هزار Ether اعلام کرد.

در سال 2018، وقتی ویتالیک تنها 24 سال سن داشت، تبدیل به یک میلیونر شده بود، هر چند در آن زمان قیمت هر Ether به مراتب کمتر بود. در آگوست این سال، شرکت گوگل تلاش کرد به ازای پرداخت حقوق یک کارآموز، مهندس کامپیوتر جوان را استخدام کند! بعدها ویتالیک بوترین به این موضوع اشاره و پیشنهاد گوگل را به یک جوک تشبیه کرد!

هدف Google از تلاش برای جذب آقای بوترین، سرعت دادن به پروژه‌های مرتبط با رمز ارزهای خود بود، اما اعداد و ارقامی که برای موقعیت شغلی مورد نظر به وی پیشنهاد شد، نه تنها هیچ گونه جذابیتی نداشت، بلکه شبیه به یک شوخی و شایت توهین، به نظر می‌رسید!

در نیمه اول سال 2021 و همزمان با رشد انفجاری قیمت ETH و رسیدن قیمت هر واحد آن به بالای 3500 دلار، آقای بوترین تبدیل به جوان‌ترین میلیاردر در حوزه رمز ارزها شد. جدیدترین بررسی‌ها نشان می‌دهد در آدرس کیف پول نابغه دنیای کریپتوکارنسی، حدود 333 هزار و 500 واحد ETH وجود دارد. با در نظر گرفتن قیمت کنونی اتریوم، ارزش سرمایه ویتالیک بوترین از یک میلیارد دلار فراتر می‌رود.

صحبت‌های ویتالیک بوترین درباره آینده ارزهای دیجیتال

من واقعا سپاسگزارم که فرصت کار در چنین زمینه جالب و میان رشته‌ای از صنعت را پیدا کردم. من فرصت ارتباط با برترین و برجسته‌ترین رمز نگارها، ریاضی‌دانان و اقتصاددانان را یافته و به کمک این افراد، نرم افزار و ابزارهایی تاثیرگذار روی زندگی میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا ساختم. یکی دیگر از دستاوردهای همکاری با بزرگان ریاضی، رمزنگاری و اقتصاد، کمک به حل مشکلاتی اساسی در علوم کامپیوتر، اقتصاد و حتی فلسفه بوده است.

من فکر می‌کنم به زودی، باید تا حد قابل توجهی قدرت را از بازیکنان متمرکز گرفت. (اشاره به تلاش برای غیر متمرکز کردن سرویس‌ها و جلوگیری از قرارگیری قدرت در دست افراد، تیم‌ها و شرکت‌های خاص)

بیت کوین در هر ثانیه، کمتر از 7 تراکنش را پردازش می‌کند. این عدد در شبکه اتریوم برابر 25 است. (این در حالی است که) اوبر در هر ثانیه 12 سفر انجام می‌دهد. (به همین دلیل) تا جایگزین شدن بلاک چین با Visa، به چند سال زمان نیاز است.

یکی از دلایلی که دید مثبت من را طی سال اخیر افزایش داد، علاقه زیاد به فناوری‌های پیرامون بلاک چین بوده است. این علاقه محدود به خرید اتریوم نبوده و بسیاری به ساخت اپلیکیشن بر بستر اتریوم علاقه زیادی پیدا کرده‌اند.

مصاحبه با نیویورک تایمز ؛ ویتالیک نگران آینده دنیای کریپتو است

آقای بوترین طی مصاحبه‌ای که در مارچ 2022 (فروردین 1401) با مجله نیویورک تایمز داشت، در مورد خطراتی که سرمایه گذاران رمز ارزی بیش از حد مشتاق را تهدید می‌کند و هم‌چنین در مورد افزایش سرسام‌آور کارمزدها و خودنمایی افراد موفق در حوزه کریپتو ابزار نگرانی کرد:

خطر جدی زمانی به وجود می‌آید که تصویر میمون‌های 3 میلیون دلاری وارد ماجرا شده و با یک نوع قمار جدید مواجه می‌شویم.

او به کلکسیون بورد ایپ یات کلاب (Bored Ape Yacht Club) اشاره دارد که توکن‌های ان اف تی آن قیمت‌های چند میلیون دلاری داشته و در عصر دیجیتالی به نماد ثروت برای میلیونرهایی مانند جیمی فلن (Jimmy Fallon) و پاریس هیلتون (Paris Hilton) تبدیل شدند.

ویتالیک بوترین روی کاور نیویورک تایمز

در حالی که رشد دنیای کریپتو هم‌چنان ادامه دارد، ویتالیک با ترکیبی از غرور و ترس نظارگر آن است. زیرا علی‌رغم مزایای پرتعداد ارز دیجیتال، این نوآوری موجب افزایش آلودگی، پولشویی، فرار مالیاتی و کلاهبرداری‌ها شده است. ویتالیک می‌گوید:

اگر کریپتو به درستی پیاده‌سازی نشود، پتانسیل بالایی برای ایجاد یک دنیای دیستوپیایی خواهد داشت.

آقای بوترین به خوبی می‌داند که وعده‌های آرمان گرایانه دنیا کریپتو جذابیت خود برای بسیاری از افراد را از دست داده است. اما برای او، بدترین حالت ممکن قرار گرفتن فناوری بلاک چین در دستان دولت‌های متمرکز و دیکتاتوری است. ویتالیک از تبدیل شدن بیت کوین به پول قانونی در السالوادور که با مشکلاتی مانند نوسان قیمت و سرقت هویت همراه بوده، ناراضی است. از طرف دیگر، ایده این که یک دولت بتواند با استفاده از فناوری بلاک چین مخالفان خود را ساکت کند، یکی از دلایلی است که باعث شده تا ویتالیک روی غیر متمرکز ماندن کریپتو تاکید داشته باشد. او این فناوری را یک برابرکننده قوی می‌داند که می‌تواند در مقابل ابزارهای نظارتی توسعه یافته توسط دولت‌هایی مانند چین و جاسوسی شرکت‌هایی مانند متا (Meta) مورد استفاده قرار بگیرد.

تهیه شده در بیت 24

از 1 تا 5 چه امتیازی به این مطلب میدهید؟

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5

از امتیازدهی شما سپاسگزاریم. اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، با نوشتن نظر خود درباره آن یا اشتراک‌گذاری مقاله با دوستانتان، ما را همراهی کنید.

سوالات متداول


ویتالیک بوترین کی و کجا متولد شد؟

plus minus

ویتالیک بوترین خالق اتریوم متولد 31 ژانویه 1994 (11 بهمن 1372) در شهر کولومنا روسیه است.


ویتالیک بوترین در چه سالی اتریوم را خلق کرد؟

plus minus

اواخر سال 2013 ویتالیک بوترین ایده‌اش را در یک وایت پیپر تشریح و برای تعدادی از دوستانش ارسال کرد. آن‌ها نیز وایت پیپر را برای چند نفر دیگر فرستادند. نتیجه، متقاعد شدن 30 نفر به منظور بحث و گفتگو درباره طرح وی بود. پروژه در اولین ماه سال 2014 به صورت عمومی معرفی شد.


نظر خود را بنویسید

پیام شما ثبت شد و بعد از تایید مدیر منتشر خواهد شد

کپچا
نظرات کاربران( 1)

ابی

2024-01-20 00:00:00

بسیار عالی بود خیلی خیلی ممنونم از نگارش و جمع آوری این مطالب فوق العاده ارزشمند

اشتراک گذاری

share

ویتالیک بوترین کیست و چقدر ثروت دارد؟ بررسی بیوگرافی خالق اتریوم

لینک کپی شد !

https://bit24.cash/blog/vitalik-buterin/