پروژه شبکه بلاک چین کاردانو

کاردانو رقیب اتریوم و نسل سوم بلاک چین است. در این مطلب قصد داریم به طور کامل با پروژه کاردانو Cardano و ارز دیجیتال ADA آشنا شویم. در دنیای رمز ارزها، که به طور مستمر پروژه‌های جدیدی در آن معرفی می‌شوند، به سختی می‌توان موردی پیدا کرد که مسیری کاملا مشخص و واضح برای آینده خود ترسیم کرده باشد و بتواند آهسته و پیوسته، دقیقا طبق نقشه راه اولیه، به اهدافش دست پیدا کند. اما کاردانو تا امروز این چنین رفتار کرده و با کنار زدن بلاک چین‌های قدرتمند تبدیل به سومین ارز دیجیتال برتر از نظر مارکت کپ شده است.

کاردانو زائیده فکر یکی از بنیان‌گذاران اصلی اتریوم است که به خاطر اختلاف نظر با رهبر این پروژه، مسیر پرپیچ و خم خود را در پیش گرفت. کاردانو در سال 2015 خلق شد و هدف دارد تا یک پلتفرم بلاک چینی کاملا منطبق با تحقیقات پیر ریویو (Peer Review) ارائه کند. تحقیق و مطالعه بخشی جدانشدنی از فرآینده توسعه Cardano است و همین موضوع سبب شده به سرعت رقبا را پشت سر بگذارد.

اکنون کاردانو را یکی از خطرناک‌ترین قاتل‌های اتریوم می‌شناسند که قابلیت ساخت قرارداد‌های هوشمند، اپلیکیشن‌های غیر متمرکز و توکن‌های غیر مثلی را به روشی ساده‌تر و ارزان‌تر فراهم کرده است. ارز دیجیتال بومی این شبکه با نماد ADA از نظر مارکت کپ جزو 10 رمز ارز برتر بازار است. روز به روز سرمایه گذاران شخصی و سازمانی بیشتری جذب ارز دیجیتال Cardano می‌شوند. بد نیست بدانید کاردانو را نسل سوم فناوری بلاک چین خطاب می‌کنند. در این دسته‌بندی بیت کوین و اتریوم به ترتیب نسل اول و نسل دوم شناخته می‌شوند.

خرید کاردانو مدت‌ها است نه تنها برای افراد، بلکه برای موسسات و شرکت‌های سرمایه گذاری نیز جذابیت بالایی پیدا کرده است. از طرفی شرکت‌های زیادی به ایجاد اپلیکیشن و بستر کسب و کار خود روی Cardano علاقه نشان داده‌اند. اما در میان انبوه پروژه‌های بلاک چینی و ارز دیجیتال چه چیزی سبب خاص شدن کاردانو شده است؟ برای شناخت درست این پروژه ابتدا باید چند مفهوم ابتدایی را به خوبی درک کنید.

مفاهیم مهم در ارتباط با کاردانو

در ارتباط با پروژه‌های ارز دیجیتال و بلاک چینی نظیر کاردانو چند مفهوم اهمیت بالایی دارند و هسته را تشکیل می‌دهند. با وجود تعدد این مفاهیم، سه گزینه در مقایسه با بقیه مهمتر هستند. در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

بلاک چین

حین صحبت درباره بیت کوین، اولین ارز دیجیتال رمزنگاری شده دنیا، بلاک چین یک دفتر کل توزیع شده روی تعداد زیادی کامپیوتر (غیر متمرکز) واقع در سراسر دنیا است که تراکنش‌ها درونش ثبت می‌شوند. به عبارتی این پایگاه داده است و تاریخچه معاملات درونش ذخیره می‌شوند. اما گذر زمان پتانسیل بالای این فناوری را نشان داد و سبب گسترش کاربرد آن شد. در حال حاضر، بلاک چین‌های مدرن قادر به ذخیره کردن هر نوع داده‌ای هستند. به همین دلیل توسعه‌دهندگان می‌توانند اپلیکیشن‌های کاربردی روی یک پایگاه داده غیر متمرکز، در شبکه‌ای توزیع شده، ایجاد کنند، به طوری که داده مربوط به آن برای همیشه ذخیره نگه داشته می‌شود.

بلاک چین به زبان ساده نوع خاصی پایگاه داده است و این موضوع درباره کاردانو نیز صدق می‌کند. ساختار متفاوت آن سبب شده امنیتی بسیار بالایی داشته باشد. در ترکیب با شبکه‌های توزیع شده و غیر متمرکز، کاربرد این فناوری چند برابر می‌شود. در اینجا دیتا در قالب بلاک‌ها دسته‌بندی می‌شوند. هر مجموعه دیتا (مثلا چند عدد تراکنش) داخل یک بلاک قرار می‌گیرند. سپس با استفاده از فنون رمزنگاری این بلاک‌ها به یکدیگر متصل می‌شوند. این اتصال سبب غیر ممکن شدن دست‌کاری داده می‌شود.

قرارداد هوشمند

این مفهوم کاملا تازه‌ای نیست، اما با ظهور اتریوم در سال 2014 شکل جدیدتری به خود گرفت و در چارچوبی ساده‌تر قابل پیاده‌سازی و اجرا شد. مفهوم مدرن قرارداد هوشمند که بخشی جدانشدنی از پلتفرم کاردانو است، از ویژگی‌های فناوری بلاک چین برای ایجاد قراردادهای دیجیتالی قابل برنامه‌ریزی و خود-اجرا استفاده می‌کند. وقتی یک سری شرایط از پیش تعیین شده فراهم شوند، شبکه بلاک چین به طور خودکار اعمال تعریف شده در قرارداد را اجرایی می‌کند.

به لطف اسمارت کانترکت‌های کاردانو یا دیگر بسترهای ایجاد آن‌ها، قادر به ایجاد پروتکل‌های تراست‌لس خواهیم بود. در یک پروتکل این چنینی افراد می‌توانند بدون داشتن شناخت و اعتماد نسبت به یکدیگر، اعمالی را نسبت به هم انجام بدهند. از آن جایی که شرایط از قبل توسط طرفین تعیین شده است، احتمال بروز اختلاف و مراجعه به مقامات مرکزی مانند یک دادگاه به شدت کاهش پیدا می‌کند. به عنوان مثال، تنها در صورتی مالکیت یک خانه به خریدار واگذار خواهد شد که مبلغ X به قرارداد هوشمند واریز کند. در صورت عدم تحقق شرط (واریز مبلغ X)، عملیات (واگذاری مالکیت ملک) انجام نخواهد شد.

اپلیکیشن غیر متمرکز

در کاردانو می‌توانند همانند بسترهای بلاک چینی رقیب اقدام به ساخت اپلیکیشن غیر متمرکز یا دی اپ (DApp) کرد. یک دی اپ در اصل فقط یک برنامه کامپیوتری است که از قراردادهای هوشمند برای دستیابی به عملکرد خود استفاده می‌کند. به عنوان نمونه‌ای از بی‌شمار اپلیکیشن غیر متمرکز ایجاد شده تا امروز باید به یونی سواپ اشاره کنیم که یک صرافی غیر متمرکز بر بستر اتریوم محسوب می‌شود. این وب سایت امکان مبادله کوین‌ها و توکن‌های رمزنگاری شده را فراهم می‌کند. در اینجا هر مبادله در بلاک چین Ethereum ثبت می‌شود. در نتیجه خطر کلاهبرداری از بین می‌رود و سطوح بالایی از شفافیت مالی را امکان‌پذیر می‌کند.

بر اساس تعریفی دیگر، دی اپ رابطی برای کار با قراردادهای هوشمند است. کار با اسمارت کانترکت‌ها ساده نیست و به دانش برنامه‌نویسی نیاز دارد. حال به لطف توسعه یک اپلیکیشن غیر متمرکز در کاردانو می‌توان امکان تعامل با آن‌ها را برای کاربران عادی فراهم کرد.

کاردانو چیست؟

کاردانو خود را رقیبی برای اتریوم، اما با بهره‌روی و سرعت بالاتر، معرفی می‌کند. در اینجا همان قابلیت‌های Ethereum ارائه می‌شوند، با این تفاوت که Cardano پیشرفت‌های قابل توجهی داشته است. تابستان سال 1400 بستر لازم به منظور ایجاد قرارداد هوشمند در کاردانو ایجاد شد تا پکیج آن برای رقابت با دومین بلاک چین بزرگ دنیا کامل شود.

کاردانو با استفاده از اصول ریاضی در مکانیسم اجماع و استفاده از یک معماری چندلایه منحصربه‌فرد خود را متمایز می‌کند. از طرفی دیگر، با وجود غیر متمرکز بودن، توسعه‌دهنده این شبکه در تلاش است تا به جای قانون‌گریزی، تا جای ممکن با رگولاتورها و سازمان‌های نظارتی همکاری کند. به عنوان مثال بنیاد کاردانو چندی پیش از همکاری با گروه ویژه اقدام مالی (FATF –> Financial Action Task Force) برای مبارزه با پولشویی و حمایت از تروریسم خبر داد.

ویژگی متمایزکننده کاردانو نحوه مدیریت و پردازش تراکنش‌ها است. در اینجا از سیستم PoS (اثبات سهام) استفاده می‌شود که در مقایسه با سیستم PoW (اثبات کار) به کار رفته در بیت کوین و اتریوم سرعت بسیار بسیار بالاتری دارد. در قسمتی بعدی همین مطلب، به طور کامل درباره تفاوت این دو با یکدیگر صحبت خواهیم کرد. اکنون کافی است بدانید در PoW دستگاه‌های ماینر (گران قیمت و دارای مصرف بالای برق) مسئول پردازش تراکنش‌ها هستند، اما در PoS آن‌ها با اعتبارسنج‌ها جایگزین شده‌اند. شما با نصب یک اپلیکیشن گوشی نیز می‌توانید تبدیل به یک اعتبارسنج شوید.

به طور خلاصه، Cardano مفتخر است که از نظر کارایی، مصرف بهینه انرژی و توان عملیاتی بهتری در مقایسه با بیشتر بلاک چین‌ها دارد. همانطور که گفتیم، کاردانو هم‌رده با چند پروژه قدرتمند دیگر نظیر پولکادات از نسل سوم بلاک چین است، در نتیجه بهبود‌های زیادی در مقایسه با بیت کوین و اتریوم داشته است.

ساخت کاردانو به دست یکی از سازندگان اتریوم

در سال 2015، چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) پروژه را طرح‌ریزی کرد. این اتفاق بعد از ترک تیم توسعه Ethereum توسط وی رخ داد. او یکی از بنیان‌گذاران و توسعه‌دهندگان اصلی پروژه نام برده بود، اما بروز اختلاف بر سر مسیر و چگونگی پیش‌برد آن در نهایت منجر به جدایی او شد. ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، که همه او را خالق اتریوم می‌شناسند، عقیده داشت این پروژه باید در قالب یک سازمان غیر انتفاعی پیش برود، اما آقای هاسکینسون دوست‌دار رویکرد تجاری بود. در نهایت نظر آقای بوترین اجرایی و بنیاد اتریوم به عنوان یک سازمان غیر انتفاعی متولد شد.

با توجه به این موضوع، وجود اشتراک‌های زیاد بین اهداف دو پروژه تعجبی نیست. چارلز هاسکینسون به عنوان یکی از توسعه‌دهندگان اصلی اتریوم به خوبی بر کاستی‌ها و مشکلات این پروژه اشراف داشت، پس تلاش کرد تا آن‌ها را در کاردانو از بین ببرد. او در این مسیر کاملا موفق بود.

چه چیزی کاردانو را اینقدر خاص و متفاوت می‌کند؟

در توسعه این پروژه از شواهد و روشهای مبتنی بر علم و تحقیقات آکادمیک پیروی می‌شود. به همین دلیل هر پروپوزال یا تغییر در پلتفرم بر اساس مقالات و تحقیقات پیر ریویو شده صورت می‌گیرد. این اتفاق در صنعت ارزهای دیجیتال منحصربه‌فرد است، چرا که در اغلب آن‌ها، به خاطر غیر متمرکز بودن، تغییرات صرفا بر اساس فیدبک‌های اعضای جامعه انجام می‌شوند.

تا امروز بالای 110 مقاله علمی توسط IOHK، شرکتی که بر توسعه کاردانو نظارت دارد، منتشر شده است. با توجه به این که توسعه‌دهنده کاردانو استانداردهای سختگیرانه‌ای دارد، در همان ابتدای طرح پروژه در سال 2015 نقشه راه جامعی برای آن ارائه شد. رود مپ یا نقشه راه کاردانو به پنج فاز تقسیم می‌شود. بر اساس آن شروع کار Cardano به عنوان یک پلتفرم ساخت توکن است، اما در نهایت به بستری برای ساخت اپلیکیشن غیر متمرکز و سازمان خودمختار غیر متمرکز پیچیده تبدیل خواهد شد.

نگاهی به پنج فاز توسعه کاردانو

  • بایرون (Byron): فاز اول در پاییز سال 2017 عرضه شد. این اولین ورژن کاردانو بود که برای استفاده عموم عرضه شد. طی این فاز ارز دیجیتال بومی کاردانو یعنی ADA و همچنین کیف پول دسکتاپ رسمی Daedalus معرفی شد. در این مرحله مسئولیت پردازش تراکنش‌ها فقط بر عهده سه موجودیت قرار داشت، در نتیجه کاردانو کاملا متمرکز بود.
  • شلی (Shelley): فاز دوم به طور رسمی در تابستان 2020 عرضه شد و تمرکز اصلی آن غیر متمرکزسازی پلتفرم بود، به طوری که هر فردی بتواند در فرآیند بررسی و تایید تراکنش‌ها شرکت داشته باشد. در این مرحله همچنین ADA تبدیل به یک ارز دیجیتال با عملکرد قوی شد، به طوری که شبکه توانست در هر ثانیه هزاران تراکنش انتقال ADA را تایید و ثبت کند. این موفقیت به لطف مکانیزم اجماع مبتنی بر اثبات سهام (PoS) کاردانو با نام Ouroboros حاصل شد.
  • گوگوئن (Goguen): فاز سوم تابستان سال 2021 عرضه شد. سومین مرحله توسعه کاردانو قدمی بسیار بزرگ بود. طی آن سرانجام امکان ساخت قرارداد هوشمند و اپلیکیشن غیر متمرکز میسر شد تا رقابت واقعی کاردانو با اتریوم آغاز شود. اکرچه کاربرد واقعی Cardano در این ویژگی‌ها نهفته است، اما آن‌ها تا چند سال بعد از عرضه فاز نخست در سال 2017 در دسترس نبودند. جالب است بدانید کاردانو بدون داشتن بستر لازم برای ساخت قرارداد هوشمند و اپلیکیشن غیر متمرکز توانسته بود به جمع ده ارز دیجیتال برتر بازار از نظر کل سرمایه وارد شود.
  • بشو (Basho): فاز چهارم با عنوان عصر مقیاس‌بندی شناخته می‌شود. هدف اصلی در اینجا بهبود بیشتر مقیاس‌پذیری کاردانو به وسیله معرفی سایدچین‌ها است. به این ترتیب بلاک چین اصلی به چند زنجیره کوچکتر به نام شارد تقسیم می‌شود. گفتنی است شاردینگ یا همان استفاده از زنجیره‌های موازی، یکی از مهمترین تغییرات پیش روی اتریوم نیز محسوب می‌شود. به عبارتی Ethereum نیز در تلاش است از همین تکنیک برای بالا بردن توان عملیاتی خود استفاده کند.
  • ولتر (Voltaire): هدف نهایی کاردانو تبدیل شدن به یک سیستم خود پایدار بدون نیاز به نظارت IOHK است. در فاز پنجم یک سیستم حکومتی تمام عیار معرفی خواهد شد که بر اساس چارچوبی برای رای‌دهی کاربران درباره پروپوزال‌ها و ویژگی‌ها کار می‌کند. وقتی این فاز عرضه شود، کاردانو تبدیل به یک پلتفرم غیر متمرکز تمام عیار خواهد شد.

برای هر مرحله و فاز توسعه کاردانو مهلت و ددلاین مشخصی تعیین نشده است. به عنوان مثال بستر ایجاد و اجرای قرارداد هوشمند قرار بود چند سال قبل راه‌اندازی شود، اما این اتفاق سرانجام تابستان سال 2021 رخ داد.

کاردانو چطور کار می‌کند؟

معماری بلاک چین Cardano

بلاک چین کاردانو از دو جزء اصلی تشکیل می‌شود. لایه استقرار کاردانو (CSL–>Cardano Settlement Layer) شبیه واحد حساب‌رسی عمل می‌کند و جایی است که هولدرهای ارز دیجیتال ADA به صورت آنی با کارمزد پایین اقدام به ارسال دارایی برای یکدیگر می‌کنند.

لایه محاسباتی کاردانو (CCL –> Cardano Computational Layer) مجموعه‌ای از پروتکل‌ها است که ستون فقرات بلاک چین محسوب می‌شوند. کمک به اجرای قراردادهای هوشمند، اطمینان از امنیت و انطباق و همچنین فراهم کردن سایر عملکردهای پیشرفته نظیر ایجاد لیست سیاه (بلک لیست) و شناسایی هویت وظیفه این جزء است. گفتنی است کد متن باز کاردانو با استفاده از زبان برنامه‌نویسی هسکل (Haskell) ایجاد شده است.

روش Cardano برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها

شبیه هر پلتفرم بلاک چینی و ارز دیجیتالی دیگر، Cardano نیز به مکانیزمی برای تأیید صحت تراکنش‌ها نیاز دارد. در اینجا از روشی متفاوت با روند کار Bitcoin و Ethereum استفاده می‌شود. بیت کوین به عنوان اولین رمز ارز دنیا، از الگوریتم اجماع PoW برای دستیابی به این هدف استفاده کرد. در یک بلاک چین مبتنی بر سیستم اثبات کار، ماینرها توان پردازشی خود را صرف حل یک سری مسائل ریاضی پیچیده می‌کنند. نتیجه حل مسئله، تایید دسته‌ای از تراکنش‌ها و ثبت همیشگی آن‌ها در بلاک چین است. اولین ماینری که پاسخ مسئله را پیدا کند، جایزه (بیت کوین) دریافت می‌کند. در کاردانو روال متفاوت است.

بیت کوین اولین تلاش انسان برای ساخت یک سیستم پولی دیجیتالی نبود، اما تبدیل به بهترین دستاورد در این زمینه شد. با این حال نمی‌توان از مشکلاتش، مخصوصا همین نحوه کار سیستم اثبات کار، چشم‌پوشی کرد. در ابتدا، یک کامپیوتر دسکتاپ یا لپ تاپ خانگی نیز به عنوان یک ماینر قابل استفاده بود، اما ساختار رقابتی شبکه سبب شد بی‌شمار نود به آن اضافه شوند. تلاش گره‌ها برای کسب جایزه به وسیله یافتن زودتر پاسخ مناسب، آن‌ها را به استفاده از کامپیوترهای قدرتمندتر سوق داد. این روال تا ظهور کامپیوترهای اختصاصی برای استخراج ادامه پیدا کرد، دستگاه‌هایی که قدرت پردازشی فوق‌العاده بالایی دارند، و البته برق زیادی مصرف می‌کنند.

مصرف برق بالا و تاثیر بد ماینرهای بیت کوین و اتریوم بر محیط زیست همواره مورد انتقاد قرار گرفته است، اما به خاطر نحوه کار متفاوت کاردانو هرگز نمی‌توان چنین ایرادی به آن گرفت. مشکل فقط گران قیمت بودن تجهیزات و اتلاف انرژی نیست. در اثبات کار، با وجود این همه دردسر، محدودیت زیادی از نظر توان عملیاتی وجود دارد. نمی‌توان یک سیستم مبتنی بر PoW را بدون فدا کردن ویژگی عدم تمرکز یا امنیت مقیاس‌پذیر کرد. به همین دلیل است که شبکه Bitcoin و Ethereum در هر ثانیه به ترتیب فقط (به طور متوسط) 7 و 25 تراکنش را پردازش می‌کنند! این رقم را با هزاران تراکنش در هر ثانیه Cardano مقایسه کنید.

برخلاف بیت کوین، کاردانو یک بستر کاربردی است و به سیستمی صرفا برای انتقال پول دیجیتال ختم نمی‌شود. برای بلاک چین چند منظوره نظیر آن، به یک مکانیزم اجماع جایگزین نیاز داریم. PoS یا اثبات کار این جایگزین است. سیستم‌های مبتنی بر آن مصرف انرژی بسیار پایین و مقیاس‌پذیری بسیار بالایی در مقایسه با گزینه‌های مبتنی بر اثبات کار دارند. بد نیست بدانید بنیاد اتریوم از سال‌ها قبل مشغول برنامه‌ریزی برای مهاجرت از PoW به PoS است، چرا که برای یک پلتفرم کاربردی شبیه آن سیستم اثبات کار واقعا جوابگو نیست.

در حالی که Ethereum مشغول تحقیق و توسعه برای مهاجرت به PoS است، Cardano از سال‌ها قبل آن را در سطحی وسیع اجرایی کرده است. به عبارتی آقای چارلز هاسکینسون از همان ابتدا، پروژه بلاک چینی مد نظرش را بر اساس سیستم اثبات سهام توسعه داد، چرا که خیلی زود به محدودیت‌های سیستم اثبات کار مورد استفاده در Ethereum پی برد. اما کاردانو یا هر پروژه بلاک چینی دیگر چطور با تکیه بر PoS به مقیاس‌پذیری دست پیدا می‌کند و این روش چه تفاوتی با روند بیت کوین برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها دارد؟

مکانیزم اجماع کاردانو

ابتدا باید این مفهوم را درک کنید. کاردانو و دیگر ارزهای دیجیتال محبوب رقیبش، غیر متمرکز هستند، به این معنی که یک فرد، تیم، گروه، شرکت، سازمان یا کشوری خاص مالک آن‌ها نیست و به صورت انجمنی اداره می‌شوند. شبکه فاقد یک سرور متمرکز است و دیتا (بلاک چین) روی مجموعه‌ای از کامپیوترهای توزیع شده در سراسر دنیا نگه داشته می‌شود. به این ترتیب یک موجودیت روی همه چیز کنترل و احاطه ندارد.

هر کامپیوتر یک نسخه از بلاک چین را در خود نگه می‌دارد. اما چه چیزی سبب می‌شود محتویات پایگاه داده کامپیوتر A با B و C متفاوت نباشد؟ برای یک دست نگه داشتن شبکه نیازمند یک پروتکل اجماع هستیم؛ گره‌های شبکه غیر متمرکز باید در هر لحظه درباره وضعیت آن به توافق برسند.

مکانیزم اجماع کاردانو اوروبوروس (Ouroboros) نام دارد و یک پروتکل اثبات کار است. این سیستم به هولدرهای ارز دیجیتال ADA اجازه می‌دهد به طور مستقیم، بدون نیاز به دستگاه‌های ماینر پرمصرف، در فرایند تأیید تراکنش‌ها حضور داشته باشند. تا زمانی که آن‌ها به رفتار صادقانه خود ادامه بدهند، بابت همکاری‌شان جایزه (ارز دیجیتال کاردانو) دریافت خواهند کرد. برای تبدیل شدن به یک اعتبارسنج یا همان ولیدیتور به دستگاه خاصی نیاز ندارید. کافی است مقداری ارز دیجیتال ADA را در یک کیف پول ذخیره کنید. این عمل استیکینگ نام دارد.

اما همچنان بحث رقابت پابرجاست. عده زیادی هولدر و استیک‌کننده ADA هستند و پروتکل Ouroboros باید مسئولیت تایید تراکنش‌ها را بر اساس یک چارچوب مشخص بر عهده آن‌ها قرار بدهد؛ اعتبارسنج‌ها در کاردانو بر اساس دو معیار «مقدار دارایی» و « مدت زمان هولد» تعیین می‌شوند. همانطور که در اثبات کار یک استخراج‌کننده با قدرت پردازشی بیشتر شانس بالاتری برای دریافت جایزه دارد، در اثبات سهام کاردانو هم شانس اعتبارسنج دارای سرمایه بیشتر، بالاتر است.

گفتنی است الزام نگه داشتن مقداری ADA برای تبدیل به یک ولیدیتور تضمین می‌کند که تراکنش‌های متقلبانه یا حملات شبکه از نظر مالی مقرون به صرفه نخواهند بود. واقعیت این است که در سیستم PoW نیز دلیل پرهزینه نگه داشتن عملیات تایید تراکنش‌ها دقیقا همان بوده است. هدف ماینر یا اعتبارسنج به دست آوردن جایزه به وسیله مشارکت در شبکه است، اما چه چیزی از رفتارهای متقلبانه او برای بالا بردن سود خود جلوگیری می‌کند؟ در PoW، اگر دست ماینر متقلب رو شود، سرمایه‌ای که برای خرید دستگاه و پرداخت هزینه برق صرف کرده به باد خواهد رفت. در PoS، اگر رفتار متقلبانه اعتبارسنج محرز شود، بخشی از دارایی در استیک خود را از دست می‌دهد یا در بهترین حالت هیچ جایزه‌ای دریافت نمی‌کند. در نتیجه مشارکت‌کننده در شبکه به خاطر آن چه در گروی سیستم قرار دارد، فکر بد به سر راه نمی‌دهد!

وقتی یک نود توسط پروتکل برای اعتبارسنجی مشخص شد، فرصتی کوتاه برای رای دادن درباره تراکنش دارد. چند ولیدیتور دیگر نیز با رای مستقل خود در عملیات شرکت خواهند کرد. به عبارتی پاسخی که گره اصلی برای یک بلاک پیدا کرده است، باید توسط چند نود دیگر نیز تایید شود. در نهایت این آرا توسط شبکه تایید خواهند شد. سهم بیشتر به رای قابل اعتماد‌تر تبدیل می‌شود، بنابراین یک اعتبارسنج مخرب جدید قادر به تخریب سیستم نخواهد بود. با ثبت نهایی بلاک و مجموعه تراکنش‌های داخل آن در بلاک چین، ولیدیتور جایزه‌ای در قالب ارز دیجیتال کاردانو (ADA) دریافت خواهد کرد.

نحوه کار اوروبوروس

شبکه به طور تصادفی چند گره را انتخاب می کند تا فرصت استخراج بلاک‌های جدید را داشته باشند. این گره‌ها، اسلات لیدر نام دارند.

اسلات لیدر کاردانو

بلاک چین به چند اسلات تقسیم می‌شود. هر اسلات یک epoch نام دارد.

epoch در کاردانو

اسلات لیدرها می‌توانند epoch خاص خود، یا بخشی از آن، را استخراج کنند. هر شرکت‌کننده‌ای که به استخراج یک epoch یا بخشی از آن کمک کند، جایزه دریافت خواهد کرد.

در کاردانو یک epoch را می‌توان به صورت بی‌نهایت تقسیم کرد. در نتیجه بلاک چین کاردانو از نظر تئوری، به طور نامحدود مقیاس‌پذیر است. به این ترتیب بدون برخورد به تنگنا می‌توان هر تعداد تراکنش مورد نظر را انجام داد.

بزرگترین مزیت اوروبوروس امنیت ریاضی آن در انتخاب اعتبارسنج‌های بلاک چین است. ادعای سایر بلاک چین‌ها انتخاب ولیدیتورها به صورت تصادفی است، اما نمی‌توان صحت این ادعاها را تایید کرد. از طرفی دیگر،  اوروبوروس یک راه ثابت برای انتخاب تصادفی اعتبارسنج‌ها ارائه می‌کند تا عادلانه بودن شانس تمام هولدرهای ارز دیجیتال ADA برای استخراج یک بلاک و دریافت جایزه آن تضمین شود. این یک نکته متمایزکننده در مقایسه با دیگر بلاک‌ چین‌های متکی بر سیستم اثبات سهام است.

ارز دیجیتال کاردانو با نماد ADA

شبیه دیگر پروژه‌های بلاک چینی کاردانو هم دارای یک ارز دیجیتال رمزنگاری شده اختصاصی است. رمز ارز آن با نماد ADA برای سرمایه گذاری، انتقال ارزش و مخصوصا انجام پرداخت‌ها و کارمزدهای عملیات مختلف در بلاک چین همچون پرداخت کارمزد تراکنش‌ها کاربرد دارد. می‌توان آن را به نوعی به ارز ETH (اتر) در شبکه اتریوم تشبیه کرد. اما در مقایسه با ETH، ارز ADA کاربردهای دیگری نیز دارد.

استیک کردن ADA و کسب پاداش با کاردانو

یکی از اصول بنیادی کاردانو پروتکل بلاک چین PoS آن است، جایی که ADA به منظور کمک به اپراتورهای استخر استیک برای تایید تراکنش‌ها، استیک می‌شود. ارز دیجیتال کاردانو اینجا کاربردی می‌شود؛ به وسیله قفل کردن (استیکینگ) ADA در یک کیف پول، شبیه قرار دادن پول در یک حساب سپرده مدت‌دار، جایزه دریافت خواهید کرد. این سیستم استیکینگ به حفظ امنیت در سرتاسر بلاک چین کمک می‌کند.

در شبکه Bitcoin و Ethereum سرمایه مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک نود تاییدکننده تراکنش‌ها با هدف دریافت جایزه، دستگاه‌های ماینر است، اما در Cardano این سرمایه همان ارز دیجیتالی است که به دنبال کسبش هستید. به عبارتی در دو شبکه دیگر، باید در قطعات سخت افزاری دارای عمر مفید و از طرفی مصرف برق بالا سرمایه گذاری کنید تا ارز BTC یا ETH به دست آورید، اما برای کسب ADA، فقط به خود ADA نیازمندید!

شرکت در اداره پلتفرم

کاربرد دیگر ارز دیجیتال کاردانو کسب اجازه برای حضور در فرآیند رای‌دهی و مدیریت پلتفرم است. در اینجا، برخلاف دیگر پروژه‌های بلاک چینی (مبتنی بر PoW)، ماینرها مسئول رای دادن و تصمیم‌گیری درباره اعمال تغییر در پروتکل نیستند، بلکه این مسئولیت بر عهده هولدرها قرار دارد. به همین دلیل افراد بیشتری قادر به حضور در فرآیند هستند؛ خرید و هولد مقداری کاردانو به مراتب راحت‌تر از راه‌اندازی یک ریگ ماینینگ است.

وقتی پیشنهادی برای اضافه کردن یک ویژگی جدید، حذف یک قابلیت موجود یا اعمال تغییر در سیستم مطرح می‌شود، هولدرهای ارز دیجیتال ADA نظر موافق یا مخالف خود را درباره آن اعلام می‌کنند. به این ترتیب یک سرمایه گذار کاردانو در توسعه این پلتفرم دخالت داده خواهد شد. بدیهی است افراد با دارایی بیشتر، قدرت رای‌دهی بالاتری دارند.

ساخت و مدیریت قراردادهای هوشمند

توسعه‌دهندگان از ADA برای ایجاد اسمارت کانترکت و اپلیکیشن روی بلاک چین امن و غیر متمرکز کاردانو بهره می‌برند. بدون وجود یک ارز دیجیتال بومی، امکان اجرای این قراردادها وجود ندارد. از این نظر می‌توان ADA را به ETH در اتریوم تشبیه کرد.

تصور کنید قصد شما، فروش یک خودرو از طریق ایجاد یک قرارداد هوشمند است. در ابتدا کارمزد ساخت این برنامه را باید با ارز دیجیتال بومی کاردانو پرداخت کنید. در ادامه نیز فرد خریدار، فقط در صورت واریز مقدار مشخصی ADA، مالکیت آن اتومبیل را به دست خواهد آورد.

انتقال ارزش یا سرمایه گذاری کاردانو

به سختی می‌توانید یک فرد آشنا با ارزهای دیجیتال را به قبول یک میم کوین یا شت کوین به عنوان روش پرداخت راضی کنید، اما احتمال پذیرش گزینه‌های مطرح و معتبر بازار نظیر کاردانو بالا است. در حال حاضر سیستم‌های پرداخت و فروشگاه‌های متعددی از رمز ارزهای مطرح نظیر بیت کوین، لایت کوین و اتریوم پشتیبانی می‌کنند. در مقایسه با آن‌ها میزان پذیرش کاردانو کمتر بوده است، اما انتظار داریم به زودی این اتفاق رخ بدهد. یکی از دلایل امیدواری ما، رو آوردن شرکت‌های سرمایه گذاری به ADA است که اعتبار زیادی به آن به عنوان یک ارز می‌دهد.

به دلیلی مشابه، خرید کاردانو استراتژی مناسبی است. اکنون از نظر ارزش کل بازار (مارکت کپ)، ADA سومین گزینه برتر در دنیای کریپتوکارنسی است و نزدیک به 80 میلیارد دلار سرمایه در بازار آن وجود دارد. به عقیده تحلیلگران متعدد، راه‌اندازی پلتفرم قرارداد هوشمند کاردانو شروع حرکت صعودی ارز دیجیتال آن است و باید منتظر رشد بیشتر باشیم.

تحلیل قیمت کاردانو

بر اساس وضعیت بازار در روز 23 شهریور 1400، قیمت هر واحد ADA برابر 2.42 دلار و مارکت کپ آن 77.5 میلیارد دلار است. همانطور که گفتیم بر اساس مارکت کپ، که مهمترین معیار رتبه‌بندی ارزهای دیجیتال است، ADA پشت سر BTC و ETH در رتبه سوم قرار دارد. در رتبه چهارم و پنجم به ترتیب USDT (تتر) و BNB (بایننس کوین) آن را تعقیب می‌کنند.

قرار است در نهایت فقط 45,000,000,000 (چهل و پنج میلیارد) عدد ADA در شبکه عرضه شود که از این مقدار تا امروز 32,038,100,544 عدد عرضه شده است. کمترین قیمت ارز دیجیتال کاردانو مربوط به چهار سال قبل به مبلغ 0.01735 دلار است. در مقایسه با ارزش کنونی، قیمت هر واحد رشدی 13 هزار درصدی به خود دیده است. بیشترین قیمت کاردانو نیز به مبلغ 3.10 دلار ده روز قبل ثبت شد.

کیف پول‌های ارز دیجیتال ADA

برخلاف بیشتر ارزهای دیجیتال مهم مثل بیت کوین و اتریوم، برای کاردانو یک کیف پول اختصاصی وجود دارد. ددالوس (Daedalus) یک والت معمولی نیست، چرا که نسخه‌ای کامل از بلاک چین را دانلود و به صورت یک فول نود فعالیت می‌کند. به این ترتیب کاربر علاوه بر داشتن کنترل کامل روی دارایی خود، از شفافیت بلاک چین اطمینان حاصل می‌کند.

از طرفی دیگر ددالوس والت به هولدرهای ارز دیجیتال Cardano اجازه می‌دهد در سیستم استیکینگ ورود پیدا کنند. حتی امکان راه‌اندازی یک استخر استیکینگ نیز در اینجا وجود دارد. برای دانلود آن به وب سایت daedaluswallet.io مراجعه کنید. بدیهی است با توجه به فول نود بودن این کیف پول، فقط نسخه‌ای برای پلتفرم‌های دسکتاپ (لینوکس، مک‌او‌اس و ویندوز) وجود دارد. دانلود و نصب Daedalus تنها به کاربران حرفه‌ای و عاشقان سینه‌چاک کاردانو (که مایل به افزایش امنیت آن هستند) پیشنهاد می‌شود. برای عموم کاربران، توصیه ما استفاده از یک کیف پول چند ارزی دارای پشتیبانی از ADA است.

طبق انتظار، معروف‌ترین و پراستفاده‌ترین کیف پول‌های ارزهای دیجیتال از کاردانو پشتیبانی می‌کنند. به عنوان نمونه باید به تراست والت، اتمیک والت و گواردا والت اشاره کنیم. کیف پول‌های سخت افزاری لجر نانو ایکس، لجر نانو اس و ترزور مدل تی نیز از آن پشتیبانی می‌کنند. برای یادگیری نحوه استفاده از این کیف پول‌ها به مطالب زیر مراجعه کنید:

آیا کاردانو بهتر از اتریوم است؟

بنیاد اتریوم از مدت‌ها قبل در حال برنامه‌ریزی برای مهاجرت به سیستم اثبات سهام است و در این راستا چند وقت پیش هارد فورک لندن را اجرایی کرد. تلاش اتریوم برای استفاده از PoS به جای PoW در حالی است که کاردانو از همان ابتدا، از همین سیستم استفاده می‌کرد. آیا این به معنی برتری Cardano نسبت به Ethereum است؟

چنین برداشتی خیلی صحیح نیست. اگرچه کاردانو از زمان راه‌اندازی فاز اول در نیمه سال 2017 یک پلتفرم عملیاتی متکی بر PoS عرضه کرد و قدرت پردازش هزاران تراکنش در هر ثانیه را در اختیار داشت، اما به خاطر عدم امکان ساخت و اجرای قرارداد هوشمند و اپلیکیشن غیر متمرکز روی آن تا قبل از شهریور 1400، قادر به رقابت شانه به شانه با اتریوم نبود.

شرکت‌های متعددی درباره مهاجرت به کاردانو از اتریوم در ادامه اجرایی شدن فاز سوم آن صحبت می‌کردند. چارلز هاسکینسون چند ماه قبل مدعی شد نزدیک به 100 پروژه بزرگ آماده مهاجرت هستند. اگرچه با توجه به ظرفیت‌های بالای Cardano این اتفاق قطعا برای تعداد قابل توجهی پروژه رخ خواهد داد، اما همچنان عده‌ای ماندن روی Ethereum را ترجیح می‌دهند. نباید از مارکت کپ بالاتر ارز دیجیتال ETH و پایگاه کاربران بزرگتر آن به عنوان دو فاکتور مهم غافل شد.

نمی‌توان به صورت 0 و 1 به قضیه نگاه کرد و انتظار داشت همه پروژه‌ها اتریوم را ترک و به کاردانو سلام کنند. با اجرایی شدن فاز سوم توسعه Cardano یک رقیب بسیار قدرتمند وارد عرصه خواهد شد که نتیجه آن کاهش سهم شرکت‌کنندگان کنونی است. البته این رقابت قضیه را جذاب‌تر می‌کند، چرا که ورود پلتفرم قدرتمندی نظیر کاردانو بازیکنان کنونی را وادار به بهبود خود خواهد کرد.

به عنوان مثال، تتر، پراستفاده‌ترین ارز دیجیتال دنیا، در هشت بلاک چین مختلف عرضه شده است. اخیرا بخشی از عرضه آن به شبکه بایننس اسمارت چین (BSC) تزریق شد، چرا که این نتورک دارای کارمزدهای بسیار پایین و توان عملیاتی بسیار بالا است. با در نظر گرفتن ظرفیت مناسب شبکه کاردانو، بعید نیست تتر بخشی از عرضه توکن‌های USDT خود را به آن نیز انتقال بدهد.

عملکرد کاردانو در فرصت‌های این چنینی، سبب تشویق پروژه‌ها به مهاجرت به آن یا دور شدن از آن، خواهد شد. به عبارتی فاز سوم Cardano به تازگی اجرایی شده و برای مقایسه قدرت آن برای رقابت با Ethereum به کمی زمان نیاز داریم. فراموش نکنید کاردانو به صورت تئوری و روی کاغذ بسیار بهتر از اتریوم به نظر می‌رسد، اما بعید نیست در عمل وضعیت به گونه دیگری باشد.

رقبا و جایگزین‌های کاردانو که باید مد نظر قرار داد

کاردانو جزو بهترین‌ها است، اما تنها گزینه نیست. در حوزه پلتفرم‌های ساخت و اجرای قراردادهای هوشمند، رقبای قدرتمندی وجود دارند که در ادامه به برترین گزینه‌ها اشاره خواهیم کرد.

اتریوم

احتمالا به عنوان اولین گزینه به دنبال اتریوم بودید! قرارداد هوشمند مفهوم جدیدی نیست و قبل از ظهور بیت کوین و بلاک چین نیز وجود داشت، اما با ظهور اتریوم شکل مدرنی به خود گرفت و مخصوصا ساخت آن برای افراد با سواد برنامه‌نویسی محدود میسر شد. در حال حاضر، اتریوم با اختلاف از رقبا بزرگترین بستر ساخت اسمارت کانترکت است. هزاران اپلیکیشن غیر متمرکز، برخی با میلیاردها دلار سرمایه در گردش، تا کنون در این شبکه ساخته شده‌اند.

بایننس اسمارت چین

به خاطر وابستگی به صرافی ارز دیجیتالی با همین نام، بایننس (با اختلاف بزرگترین صرافی ارز دیجیتال دنیا از نظر حجم معاملات)، شبکه BSC طی سال‌های اخیر مورد انتقاد عده‌ای از فعالان دنیای کریپتوکارنسی قرار گرفته است. در هر صورت، این پلتفرم دیگری است که از ساخت و اجرای قرارداد هوشمند پشتیبانی می‌کند. مثلث سیستم‌های بلاک چینی (عدم تمرکز، امنیتی، مقیاس‌پذیری) را به خاطر دارید؟ اگر عدم تمرکز را فاکتوری بی‌اهمیت تصور کنیم، BSC گزینه بی‌نظیری است. این شبکه دارای توان عملیاتی و امنیت بالا در کنار کارمزدهای بسیار پایین است.

الگوراند

یک پروژه متکی بر سیستم PoS دیگر با مقیاس‌پذیری بالا، الگوراند است. امکان ساخت انواع اپلیکیشن، از قرارداد هوشمند گرفته تا استیبل کوین، در اینجا میسر است. تا امروز شاهد استفاده گسترده از آن در حوزه املاک و مستغلات و همچنین ثبت حقوق تکثیر (کپی رایت) بوده‌ایم. از نظر مارکت کپ، ارز دیجیتال آن با نماد ALGO جزو بیست گزینه مطرح بازار است.

تهیه شده در بیت 24