وایت پیپر (White Paper) یا مقاله سفید ارز دیجیتال چیست و چطور نوشته می‌شود؟

هر کمپین عرضه اولیه سکه (ICO) برای موفقیت در بازار رمز ارزها به وایت پیپر (White Paper) یا مقاله سفید که حاوی اطلاعات کامل آن است، نیاز دارد.

وایت پیپر یک سند است و نگاه کلی به یک مشکل، راه حل ارائه شده توسط پروژه و اطلاعات مهمی در مورد محصول این پروژه (طراحی و نحوه تعامل کاربران با آن) را شامل می‌شود. محتویات هر وایت پیپر باید شامل موارد زیر باشد، اما به آن‌ها محدود نمی‌شود:

• مقدمه
• بیانیه رفع مسئولیت
• فهرست مطالب
• شرحی از بازار هدف و مشکل
• توصیف محصول و فرآیند حل مشکل توسط
• توکن‌ها: دلیل ساخت، تعداد، زمان عرضه، چگونگی پخش و مواردی از این قبیل
• توضیحی در مورد نحوه استفاده پروژه از سرمایه‌های جمع آوری شده
• تیم توسعه‌دهنده
• شرح برنامه‌ها و اهداف آتی پروژه (Roadmap)

چگونه یک وایت پیپر بنویسیم؟

مقدمه مناسب وایت پیپر

اطلاعیه‌های قانونی یا بیانیه رفع مسئولیت را می‌توان در ابتدای مقاله سفید قرار داد. اطلاعات مهمی مثل محدودیت فروش توکن‌های پروژه به ساکنین بعضی از کشورها (به علت قوانین داخلی)، یا ای نکه سرمایه‌گذاری، سودآوری سرمایه‌گذار را تضمین نمی‌کند، باید در این قسمت آورده شود.

مهم‌ترین کار در نگارش هر نوع متنی، نوشتن یک مقدمه جذاب و ترغیب‌کننده است. نامه‌ای از طرف مدیر عامل پروژه که برای صاحبان آتی توکن‌های پروژه نوشته شده، می‌تواند یک مقدمه مناسب باشد. در این بخش باید نمایی کلی از مشکلی که قرار است توسط پروژه شما حل شود، ارائه کنید؛ باید توضیح داده شود که چرا این مشکل از اهمیت بالایی برخوردار است و حتی اشاره کردن به عواقب حل نکردن آن هم خالی از لطف نخواهد بود.

در بخش مقدمه باید توجه مخاطب را جلب کنید، مزایای خواندن متن را برایش شرح دهید و خلاصه‌ای از کل مطالب مقاله نوشته باشید. برای انجام این کار می‌توانید از تمام ابزارهای موجود، مثل چارت‌ها، طرح‌های گرافیکی و دیگر موارد استفاده کنید.

وایت پیپر عمدتا یک متن فنی بوده و طول آن به صورت میانگین در حدود ۲۵ صفحه است. بنابر این فراهم کردن راهی برای دسترسی آسان کاربر به بخش‌های مختلف آن ضروری است. یک فهرست مطالب مفید و خوش‌ساخت می‌تواند شما را در دستیابی به این هدف یاری کند. در ضمن اگر White Paper شما حاوی اصطلاحاتی است که حس می‌کنید باید به صورت جداگانه تعریف شوند، می‌توانید یک «واژه نامه» را به همین بخش اضافه کنید.

در مورد پروژه صحبت کنید

بر حسب نیاز و به صورت مفصل در مورد پروژه صحبت کنید و به سرمایه‌گذاران بالقوه توضیح دهید که پروژه شما چه جایگاهی در بازار فعلی خواهد داشت. اما مهم‌تر از همه، ماهیت پروژه و بخش‌های مختلف آن را شرح دهید. آمار و ارقامی که قصد دارید به مقاله سفید خود اضافه کنید، تنها در صورتی که پشتوانه‌شان تحقیقات، حقایق و یا تحلیل‌ها باشند، ارزش خواهند داشت و در غیر این صورت به درد کسی نمی‌خورند!

وضعیت پروژه را توضیح دهید. در این بخش باید با جزئیات کامل در مورد شرایط فعلی پروژه‌تان صحبت کنید؛ داده‌های نمونه اولیه (Prototype)، داده‌های مربوط به اولین کاربران (در صورت وجود)، استراتژی توسعه و اهداف کلی پروژه به این بخش مربوط می‌شوند. بیشتر سرمایه‌گذاران به سراغ پروژه‌هایی می‌روند که چیزی برای نشان دادن داشته باشند. داشتن یک اکوسیستم و جامعه کاربری، شانس بقای توکن پروژه در بازار را افزایش خواهد داد. اگر پروژه شما از هر کدام از این موارد بهره می‌برد، در متن به صورت واضح به آن اشاره کنید.

به امور مالی بپردازید. حتما بخش بزرگی از White Paper را به امور مالی پروژه اختصاص دهید. شما باید بتوانید نیاز پروژه به توکن‌های مخصوص خودش را با دلایل شفاف توجیه کنید. زمان و نحوه عرضه این توکن‌ها هم باید به خوبی توضیح داده شود. آیا تعداد محدودی از توکن‌ها برای عرضه اولیه سکه (ICO) صادر خواهند شد؟ فروش چه زمانی آغاز می‌شود؟ سوالاتی از این قبیل باید در این بخش پاسخ داده شوند.

برنامه پروژه برای استفاده از سرمایه‌های جمع آوری شده را شرح دهید. سرمایه‌گذران باید به صورت کامل از نحوه خرج شدن پول‌هایشان، و هم چنین از میزان سرمایه مورد نیاز برای تکمیل اهداف مهم پروژه، مطلع باشند. در این بخش نباید قسمتی از سرمایه به هزینه‌هایی مثل «مراسم نتورکینگ»، «توسعه صنعت»، «متفرقه» و دیگر موارد مشابه اختصاص داده شود. وایت پیپر باید نشان دهد که تمام سرمایه جمع آوری شده، فقط و فقط برای توسعه خرج خواهد شد.

برنامه‌ها و اهداف آتی پروژه (Roadmap) را مشخص کنید. مقاله سفید نباید فقط یک توصیف فنی دقیق از پروژه باشد، بلکه باید برنامه‌ها و اهداف آتی آن را هم شرح دهد. در شرایط ایده آل، باید برنامه کاری ۱۲ تا ۲۴ ماه آینده، با جزئیات کامل شرح داده شود. این برنامه باید حداقل شامل یک تاریخ عرضه نسخه بتا (Beta) باشد. اگر بعضی از اهداف مشخص شده در این برنامه از قبل محقق شده‌اند، حتما به صورت واضح به آنان اشاره کنید. سرمایه‌گذاران اهداف تکمیل شده را به چشم یک مزیت بزرگ خواهند دید.

در مورد تیم توسعه‌دهنده صحبت کنید

تیم توسعه‌دهنده، مهم‌ترین بخش هر پروژه به شمار می‌آید و باید آن‌ها را با در نظر گرفتن این موضوع معرفی کنید. به جز در موارد خاص، عرضه اولیه سکه‌هایی که توسط توسعه دهندگان ناشناس برگزار می‌شوند، موفق نخواهند بود. بخش عمده وایت پیپر معمولا یک توصیف فنی از پروژه است، ولی به هنگام معرفی تیم، باید لحن ماشینی را با لحن انسانی جایگزین کرد. اضافه کردن عکس و بیوگرافی کوتاه از اعضای تیم توسع‌ دهنده در جذب سرمایه‌گذاران بیشتر مفید خواهد بود.

علاوه بر معرفی اعضای تیم توسعه‌دهنده، از ارزش جداگانه هر کدام بر این پروژه صحبت کنید و توضیح دهید که این افراد چگونه باعث موفقیت این پروژه خواهند شد. توضیح دهید که تجربیات و سابقه کاری آنان چگونه برای پروژه شما مفید خواهد بود. در ضمن بهتر است به صورت ویژه به تجربیات اعضایی که قبلا در پروژه‌های بلاک چین یا رمز ارزی حضور داشته‌اند، اشاره کنید. در این بخش از وایت پیپر می‌توانید چند خط در مورد مشاوران پروژه هم بنویسید. هرگز بدون دلیل نام‌های بزرگ را به پروژه خود ارتباط ندهید، چون مشاوران باید در حوزه مربوط به پروژه متخصص یا چیزی نزدیک به آن باشند.

سبک، زبان و چیدمان مقاله سفید

در نوشتن یک وایت پیپر باید از سبک نوشتار رسمی و تقریبا آکادمیک استفاده کرد. متن باید لحن کاملا توصیفی و رسمی داشته باشد. محور اصلی آن نیز باید محدود باشد، پس بهتر است یک موضوع انتخاب کرده و روی آن تمرکز کنید. نویسندگان White Paper معمولا در مورد کاربردهای احتمالی پروژه و نحوه استفاده از آن در آینده، صحبت می‌کنند، و نه در مورد کاری که در حال حاضر مشغول انجامش هستند.

برای مثال اگر قصد دارید با به کارگیری بلاک چین، کلاه‌های تولد بفروشید، در مورد یک سرویس شخصی سازی که قرار است تا سال ۲۰۲۵ با همکاری یک استارت آپ دیگر پیاده سازی کنید، ننویسید، یا از تفکراتان برای فروش انواع دیگر کلاه‌ها صحبت نکنید. تمرکز خود را روی آوردن کلاه‌های تولد به بلاک چین بگذارید. در این پروژه خیالی، چگونگی استفاده توکن‌ها برای بروزرسانی کلاه‌ها، نحوه به کار گیری نخ‌های جدید و یا رنگ‌های جدید، از جمله چیزهایی هستند که باید به آن‌ها توجه داشته باشید.

متن وایت پیپر همیشه باید بر اساس حقایق نوشته شود. پس از فرضیات، حدس زدن و ادعاهای اثبات نشده استفاده نکنید. در ضمن این متن باید عاری از هر گونه غلط‌های دستوری و املایی باشد و بهتر است صحت چیزهایی که در متن آورده‌اید هم تا جای امکان بررسی و تایید گردد. کل مقاله سفید باید با در نظر داشتن یک ساختار درست ایجاد شود تا غیرحرفه‌ای به نظر نرسد. علاوه بر این، اگر قصد دارید وایت پیپر خود را در چند زبان مختلف ارائه کنید، بهتر است به سراغ یک مترجم حرفه‌ای بروید. هزینه ترجمه یک متن ۲۵ صفحه‌ای معمولا چیزی بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ دلار خواهد بود.

وایت پیپر را کجا به اشتراک بگذاریم؟

تا همین چند سال پیش، عرضه اولیه سکه‌های موفقی وجود داشتند که در انجمن‌های بیت کوینی مقاله سفید خود را به اشتراک می‌گذاشتند. اما این روزها که ICO در اوج محبوبیت قرار دارد، بیشتر پروژه‌ها وایت پیپر را در وب سایت رسمی خود آپلود می‌کنند.

البته می‌توان همین کار را در گیت هاب (GitHub)، انجمن‌ها و سایر پلتفرم‌ها انجام داد، اما در هر صورت وایت پیپر شما باید از یک نقطه مرکزی (مثل لینک) قابل دسترسی باشد. از کپی پیست کردن فایل وایت پیپر در پلتفرم‌های مختلف خودداری کنید و به جای آن، هر جا که نیاز بود، لینک دسترسی به وایت پیپر را به اشتراک بگذارید.

قالب‌های مقاله سفید ICO

مثل هر سند نسبتا پیچیده‌ای که به کسب و کار مربوط می‌شود، برای مقاله سفید هم قالب‌های زیادی در اینترنت یافت خواهد شد. اما کاربران رمز ارزی و سرمایه‌گذاران معمولا این نوع قالب‌ها را نمی‌پسندند. اگر شما در حال توسعه یک محصول خاص هستید، باید با صرف زمان مناسب، یک وایت پیپر خاص برای آن ایجاد کنید.

با افزایش محبوبیت ICOها، تعداد فریلنسرهایی که برای استارت آپ‌ها وایت پیپر می‌نویسند نیز بیشتر شده است. استخدام این فریلنسرها با مبالغ اندکی حدود ۱۰۰ دلار هم امکان‌پذیر است، ولی پروژه‌های جدی به هیچ عنوان نباید از آن‌ها استفاده کنند. فراموش نکنید که وایت پیپر اصلی‌ترین ابزار شما برای جذب سرمایه‌گذار است. اگر برای نوشتن آن یک فریلنسر استخدام کنید، در بهترین حالت یک کار متوسط تحویل خواهید گرفت و  به همین دلیل، در جمع آوری سرمایه موردنیازتان با مشکل مواجه خواهید شد.

نمونه‌‌ای از مقاله ‌های سفید خوب و عرضه‌های اولیه سکه‌ موفق

• اتریوم (Ethereum): جمع آوری ۱۵.۵ میلیون دلار سرمایه
• کوان (Quoine): جمع آوری ۱۰۵ میلیون دلار سرمایه
• دیجیکس دائو (DigixDAO): جمع آوری ۵.۵ میلیون دلار سرمایه

در پایان بد نیست به عرضه اولیه Ethereum Useless (اتریوم به درد نخور) هم اشاره‌ای داشته باشیم که احتمالا کوتاه‌ترین وایت پیپر دنیا را داشت. در وبسایت رسمی این پروژه، چند جمله کوتاه به عنوان White Paper آورده شده بود و از عبارت «جدی میگیم، این توکن‌ها را نخرید» استفاده شده بود. نکته جالب ماجرا اینجاست که در این ICO، مبلغ شگفت‌انگیز ۲۵۷ هزار و ۲۱۳ دلار جمع آوری شد!

منبع: cointelegraph