توکن دارایی های دنیای واقعی (RWA) چیست؟

دارایی‌های دنیای واقعی (Real World Assets) یکی از حوزه‌های ترند و کاربردی در فضای بلاک چین به شمار ‌می‌روند که فرصت‌های متنوع و منحصر‌به‌فردی را برای مشارکت و سرمایه‌گذاری در حوزه دیفای در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهند. این دارایی‌ها، راهی برای اتصال دنیای واقعی و بلاک چینی فراهم می‌کنند و به کمک آن‌ها، سرمایه‌گذاری و معاملات دارایی‌های دنیای واقعی بر بستر بلاک چین امکان‌پذیر شده است. در این مطلب قصد داریم مفهوم RWA را به زبانی ساده توضیح دهیم. همچنین مزایا و معایب دارایی‌های دنیای واقعی و تعدادی از پروژه‌های این حوزه را هم معرفی می‌کنیم.

دارایی‌های دنیای واقعی در بازار ارز‌های دیجیتال به چه معناست؟

همانطور که از نام آن مشخص است، دارایی دنیای واقعی یا RWA به یک دارایی فیزیکی و در دنیای واقعی اشاره دارد که به یک توکن دیجیتال تبدیل شده است و برای استفاده در فضای بلاک چین و امور مالی غیرمتمرکز، در دسترس کاربران قرار گرفته است.

امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای، اکوسیستمی متشکل از برنامه‌های مالی است که بر روی شبکه‌های بلاک چینی مانند اتریوم به صورت بدون واسطه اجرا می‌شوند و خدمات متنوعی مانند وام‌دهی را ارائه می‌دهند. توکن‌های دارایی‌های دنیای واقعی نیز در این حوزه کاربرد دارند و این امکان را به کاربران می‌دهند تا در یک فضای ایمن، شفاف و غیرمتمرکز دارایی و کالای دنیای واقعی را معامله و مالکیت آن‌ها را منتقل کنند.

توکن‌های RWA در بازار ارز‌های دیجیتال به دو نوع قابل تعویض و غیرقابل تعویض دسته‌بندی می‌شوند. دارایی‌های قابل تعویض مواردی هستند که یک واحد آن‌ها با واحد دیگر ویژگی و ارزش یکسانی دارد، بنابراین آن‌ها را می‌توان با یکدیگر مبادله و تعویض کرد. در سمت مقابل، هر توکن غیرقابل تعویض ویژگی‌ها و ارزش منحصربه‌فرد خود را دارد و بنابراین یک واحد آن را نمی‌توان با یک واحد دیگر مبادله کرد.

استیبل کوین تتر (USDT) یک نمونه شناخته شده از توکن RWA قابل تعویض است. توکن‌های USDT در واقع به عنوان نماینده دلار فیزیکی در فضای رمزارزها عمل می‌کنند و به شما این امکان را می‌دهند تا به جای خرید و فروش مستقیم دلار فیزیکی، از این توکن‌ها که ارزشی برابر با دلار دارند استفاده کنید.

در این بین برخی از توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) نیز می‌توانند به عنوان توکن RWA فعالیت داشته باشند و مالکیت یک دارایی دنیای واقعی مانند آثار هنری، کلکسیونی و حتی مواردی مانند املاک را نشان دهند و منتقل کنند.

این مجموعه‌های NFT در بازار توکن دارایی‌های دنیای واقعی اهمیت زیادی دارند و از پیچیدگی بیشتری نسبت به توکن‌های RWA قابل تعویض برخوردار هستند. به همین دلیل، تمرکز اصلی این مقاله بر نوع غیرقابل تعویض RWA است و در ادامه بیشتر به آن‌ها می‌پردازیم.

بررسی مزایا و معایب توکن های RWA

برخلاف اکثر NFT‌های بازار ارز‌های دیجیتال که مالکیت دارایی و آیتم‌های مجازی را نشان می‌دهند، توکن‌های RWA غیرقابل تعویض نشان‌دهنده مالکیت دارایی‌های فیزیکی و موجود در دنیای واقعی هستند. این ویژگی مزایا و چالش‌های منحصربه‌فرد خود را برای دارندگان و معامله‌گران به همراه دارد که این توکن‌ها را از سایر NFT‌های بازار متمایز می‌کند.

مزایای توکن دارایی‌های دنیای واقعی غیرقابل تعویض

اثبات یا انتقال مالکیت دارایی‌های فیزیکی در بسیاری از مواقع می‌تواند فرآیندی دشوار و نیازمند کاغذبازی‌های زمان‌بر باشد. توکن با پشتوانه دارایی واقعی غیرقابل تعویض، یک راه‌حل برای این چالش است. این توکن‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند تا به‌راحتی مالکیت خود را بر دارایی‌های دنیای واقعی اثبات کرده و در صورت نیاز به دیگر افراد منتقل کنند.

علاوه بر ذخیره دقیق سوابق و اطلاعات مرتبط با دارای‌های دنیای واقعی، توکن‌های RWA غیرقابل تعویض امنیت بیشتری را ارائه می‌دهند و از مواردی مانند فروش همزمان مالکیت یک دارایی به چندین نفر یا جعل اسناد جلوگیری می‌کنند.

همچنین نحوه دسترسی و انتقال مالکیت دارایی‌های دنیای واقعی به کمک این توکن‌ها بسیار ساده و سریع‌تر است که می‌تواند تأثیرات مثبت خود را بر نقدینگی بازار‌ها داشته باشد. به عنوان مثال، تصور کنید که قصد دارید تا در کشور ترکیه یک ملک را خریداری کنید. در روش سنتی، شما نیازمند آن هستید که در ابتدا سرمایه ریالی را به دلار یا لیر ترکیه تبدیل کنید. سپس به کشور ترکیه سفر کنید تا به صورت حضوری معامله را انجام داده و قرارداد‌ها را امضا کنید.

توکن‌های RWA غیرقابل تعویض می‌توانند این فرآیند را بسیار ساده کرده و به شما این امکان را دهند تا به راحتی از خانه خود در ایران مالکیت ملک ترکیه و دیگر دارایی‌ها در سراسر جهان را خریداری و معامله کنید.

این مزیت باعث می‌شود تا بازار‌های مختلف مانند املاک و مستغلات در سراسر جهان به سرمایه‌گذاران بیشتری دسترسی داشته باشند که علاوه بر افزایش نقدینگی، می‌تواند سرمایه‌گذاری‌های خارجی را افزایش داده و به توسعه بیشتر کشور‌ها منجر شود.

این توکن‌ها همچنین تقسیم یک دارایی را به واحد‌های کوچکتر امکان‌پذیر می‌کنند که می‌توانند توسط افراد مختلف در سراسر جهان در یک بازار جهانی خریداری و فروخته شوند. به عنوان مثال، سرمایه‌گذاران می‌توانند براساس بودجه خود به جای خرید کامل یک ملک، دنگی از آن را خریداری کنند.

توکن‌های RWA غیرقابل تعویض به تسهیل فرآیند اجاره دارایی‌های دنیای واقعی نیز کمک می‌کنند و این امکان را به دارندگان کالا و دارایی‌های فیزیکی می‌دهند تا با قرض دادن دارایی‌های خود به اکوسیستم دیفای، سود دریافت کنند.

معایب توکن RWA غیرقابل تعویض

هم اکنون بزرگترین چالش توکن‌های RWA، عدم وجود چهارچوب قانونی مناسب در کشور‌های جهان است. هم‌اکنون معامله و انتقال مالکیت دارایی‌های دنیای واقعی در روش سنتی با اسناد رسمی انجام می‌شود که حمایت قانونی را برای خریداران و فروشندگان به همراه دارد. در حالی که ثبت و انتقال مالکیت دارایی‌های دنیای واقعی به وسیله توکن‌های غیرقابل تعویض در سراسر جهان هنوز به رسمیت شناخته نشده است.

به عنوان مثال اگر امروزه یک ملک را به شکل NFT خریداری کنید، این توکن در دادگاه‌ها از ارزش قانونی برخوردار نیست و از نظر حقوقی مالک همچنان فردی خواهد بود که اسناد رسمی و ثبت‌شده را در اختیار دارد.

همچنین با توجه به اینکه ماهیت معاملات دارایی‌های دنیای واقعی بر بستر بلاک چین به شکل دیجیتال است، باید راهی ایجاد شود تا مالکیت کاربران بر کالا و دارایی‌های دنیای واقعی مشخص و واضح باشد. هم‌اکنون برای برخی کالا‌های کوچک از روش‌هایی مانند قرارگیری بارکد یا تنظیم قفل هوشمند استفاده می‌شود تا مالکیت آن‌ها از طریق NFT مشخص و قابل انتقال باشد.

در این بین اعتمادسازی میان خریداران و فروشندگان نیز می‌تواند دشوار باشد. فرآیند توکن‌سازی یک دارایی دنیای واقعی نیازمند ارائه اطلاعات دقیق و کامل پیرامون صحت و سلامت دارایی، نگهداری ایمن از آن و قیمت‌گذاری منصفانه است که به صداقت فروشنده، پلتفرم و شبکه ارز دیجیتال انتخابی و دیگر موارد بستگی دارد.

این چالش‌ها هرکدام مشکلات بزرگی برای توکن دارایی‌های دنیای واقعی به شمار ‌می‌روند که در حال حاضر راه‌حل مشخص و قابل اطمینانی برای آن‌ها وجود ندارد و در نتیجه، به عنوان مانع اصلی گسترش استفاده از RWA عمل می‌کنند.

برخی از پروژه‌های معروف و برتر حوزه RWA

امروزه پروژه‌های دارایی دنیای واقعی متنوعی در دنیای ارزهای دیجیتال وجود دارند که هرکدام با چشم‌انداز، استراتژی و اهداف مختلفی فعالیت می‌کنند و می‌توانند گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری باشند. در ادامه برخی از برترین پروژه‌های RWA حال حاضر بازار ارز‌های دیجیتال را بررسی می‌کنیم.

اوندو (Ondo)

Ondo به عنوان پلتفرم و میزبان فعالیت ارزها، برنامه‌ها، شرکت‌ها و علاقه‌مندان توکن دارایی‌های دنیای واقعی عمل می‌کند که با وجود عرضه در ابتدای سال ۲۰۲۴، تا به امروز موفق به جذب توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران شده است و به لیست ۱۰۰ ارز دیجیتال برتر راه پیدا کرده است. این پروژه تا به امروز با شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف فیزیکی و دیجیتال همکاری داشته است و پروژه‌هایی مانند استیبل کوین USDY را عرضه کرده است که به عنوان دلار فیزیکی توکنیزه‌شده عمل می‌کند.

یونیکورا (Unikura)

Unikura یک بازار غیرمتمرکز و وب ۳.۰ است که به عنوان پلتفرمی برای به اشتراک‌گذاری و معاملات کلکسیون‌های منحصربه‌فرد ژاپنی مانند اسباب‌بازی‌های قدیمی، مانگا و فیگور‌های انیمه عمل می‌کند.

پس از خرید یک کالا در بازار Unikura، این بازار از فروشنده دارایی را دریافت و سلامت و اصالت آن را تأیید می‌کند. پس از تأیید، دارایی در انبار این بازار ذخیره و یک توکن NFT برای خریدار تولید می‌شود. خریدار این حق را دارد تا در صورت نیاز دارایی فیزیکی را از نزدیک مشاهده کند، اما معامله و انتقال مالکیت آن تنها براساس توکن NFT انجام خواهد شد.

سنتریفیوژ (Centrifuge)

هدف پروتکل Centrifuge ایجاد بازاری شفاف برای وام‌گیرندگان و وام‌دهندگان است تا بتوانند بدون واسطه معاملات خود را انجام دهند. پشتیبانی از از دارایی‌های دنیای واقعی تفاوت اصلی این بازار با دیگر پروتکل‌های فعال در حوزه وام دهی دیفای به شمار می‌رود.

Centrifuge به دارندگان دارایی این امکان را می‌دهد تا با توکنیزه کردن دارایی‌ های واقعی خود، آن‌ها را در اختیار پروتکل‌های وام‌دهی قرار دهند و سود دریافت کنند.

کردیت کوین (Creditcoin)

Creditcoin یک پلتفرم بلاک چینی فعال در حوزه وام دهی غیرمتمرکز است که فرآیند دریافت وام و ارتباط میان وام‌دهندگان و وام‌گیرندگان را تسهیل می‌کند. هر کاربر در Creditcoin براساس سابقه فعالیت و تراکنش‌ها از امتیاز اعتباری برخوردار است؛ بنابراین کاربران در زمان ارائه یا دریافت وام می‌توانند از این سیستم امتیازدهی برای تصمیم‌گیری استفاده کنند.

ارز دیجیتال، پول فیات، سهام و توکن دارایی‌های دنیای واقعی از جمله مواردی هستند که کاربران در این پلتفرم می‌توانند آن‌ها را قرض داده یا قرض بگیرند.

چه آینده‌ای در انتظار توکن دارایی‌های دنیای واقعی است؟

با وجود پتانسیل زیاد و کاربرد‌های متنوعی که توکنیزه کردن دارایی‌های واقعی می‌تواند داشته باشد، برخی چالش‌ها و محدودیت‌ها از جمله شرایط قانون‌گذاری باعث شده است تا هم‌اکنون بیشترین کاربرد و استفاده از این توکن‌ها، محدود به تأمین نقدینگی پلتفرم‌ها و فعالان حوزه دیفای باشد.

با این وجود، توکن‌های RWA و فرآیند توکن‌سازی دارایی‌های دنیای واقعی پتانسیل رشد و پذیرش قابل توجه را در طی سالیان آینده دارد و می‌تواند فرصت‌های جدیدی برای تولید بازده، مدیریت ریسک و نوآوری در بازار‌های سنتی و نوین ارز‌های دیجیتال ارائه کند. انتظار می‌رود که در آینده نزدیک این توکن‌ها به دیگر بازار‌های مالی نیز گسترش یابند و منجر به افزایش سرعت معاملات، کاهش هزینه‌ها و افزایش نقدینگی برای سرمایه‌گذاران و استفاده‌کنندگان خدمات در سراسر جهان شوند.

این مسیر به تازگی آغاز شده است و برخی همکاری‌ها میان شرکت‌های بلاک چینی و مؤسسات مالی سنتی دیده می‌شود. به عنوان مثال، پروتکل غیرمتمرکز وام دهی میکر دائو (MakerDAO) از سال ۲۰۲۲ با بانک هانتینگدون ولی (Huntingdon Valley) همکاری دارد و به این بانک اجازه می‌دهد تا با ارائه وثیقه دارایی‌های دنیای واقعی مانند املاک تجاری، از اکوسیستم امور مالی غیرمتمرکز وام دریافت کند.

در نمونه دیگری، اداره پولی کشور سنگاپور (The Monetary Authority of Singapore) یک برنامه آزمایشی به نام Project Guardian راه‌اندازی کرده است که در آن دارایی‌های واقعی مانند اوراق قرضه و سپرده‌ها برای استفاده در استخر‌های نقدینگی مجاز شبکه پالیگان (Polygon) توکنیزه می‌شوند.

به مرور زمان و با افزایش یکپارچگی و قابلیت همکاری بین توکن‌های RWA و پروتکل‌های DeFi، دارندگان توکن RWA قادر خواهند بود تا از دارایی‌های دنیای واقعی خود برای دریافت یا ارائه وام، معامله یا مبادله کالا و دیگر موارد بر بستر بلاک چین استفاده کنند.

در مجموع، در حالی که سختی و چالش‌های مختلفی برای توکن دارایی‌های دنیای واقعی دیده می‌شود، اما این شرایط طی چند سال آینده می‌تواند بسیار متفاوت از امروز باشد و این فرصت را در اختیار کاربران و شرکت‌های کوچک و بزرگ قرار دهد تا به شکل بهتری در بازار‌های مالی دیجیتال فعالیت داشته باشند و از مزایا و ویژگی توکن‌های دارایی دنیای واقعی بهره‌مند شوند.

جمع‌بندی

توکنیزه کردن دارایی‌های واقعی باعث می‌شود تا این دارایی‌ها در زنجیره‌های بلاک چینی در دسترس باشند. این موضوع می‌تواند نقدینگی و نوآوری بیشتری را در فضای ارز‌های دیجیتال و سیستم‌های مالی فیزیکی و همچنین دیجیتال ایجاد کند. توکن‌های دارایی دنیای واقعی فرصت‌های جدیدی را برای سرمایه‌گذاری، پیشرفت فناوری، افزایش نقدینگی و بازدهی پایدار و راه‌های جدیدی برای تعامل با دارایی‌های فیزیکی ارائه می‌دهند و می‌توانند در آینده نزدیک در نحوه ثبت و انتقال مالکیت دارایی‌ها انقلابی را رقم بزنند. با این حال، توکن‌های RWA با برخی چالش‌ها و محدودیت‌ها مانند عدم وجود چهارچوب قانونی مواجه هستند که باید در طول توسعه و پیشرفت RWA، به کمک قانون‌گذاران کشور‌ها و همچنین فعالان بازار‌ها رفع شوند. نظر شما در مورد حوزه RWA چیست؟ آیا روی پروژه‌های این حوزه سرمایه‌گذاری می‌کنید؟