ارزش کل قفل شده (Total Value Locked) یا به‌طور خلاصه TVL معیاری برای سنجش ارزش فعلی و آتی بالقوه یک پروژه ارز دیجیتال در حوزه دیفای است. اما چرا TVL مهم است، چه کاربردی در دیفای دارد و چگونه می‌توان آن را محاسبه کرد؟
سرمایه گذاری و معامله رمز ارز همیشه باید با تحقیق و درک درست پروژه‌ها همراه باشد. بنابراین پیش از سرمایه گذاری پولی که برای آن زحمت زیادی کشده‌اید، باید تمام معیارهای ممکن را در نظر بگیرید. این معیارها شامل نسبت قیمت به درآمد، بازده تاریخی، الگوهای نموداری و موارد دیگر هستند. درک عمیق این شاخص‌ها به ارزیابی ارزش فعلی و آتی یک پروژه کمک می‌کند. TVL از جمله معیارهای مهم حوزه امور مالی غیر متمرکز است که در این مطلب به بررسی آن می‌پردازیم.
TVL چیست؟
ارزش کل قفل شده مقدار سرمایه‌ای است که از سوی کاربران به پروتکل‌های سیستم مالی غیر متمرکز یا همان دیفای (DeFi) واریز شده است. این سرمایه را می‌توان برای اهداف مختلفی نظیر استیکینگ، تامین دارایی استخرهای نقدینگی، وام‌دهی و دیگر موارد به‌کار برد.
پروتکل‌های دیفای برنامه‌های خودگردان ویژه‌ای هستند که برای پرداخت به مشکلات درون صنعت امور مالی سنتی طراحی شدهاند. یک نمونه از پروتکل‌های دیفای، یونی سواپ (UniSwap) است؛ یک صرافی غیر متمرکز که قابلیت معامله رمز ارزها بدون نظارت یک نهاد مرکزی را فراهم کرده است.
معیار TVL به معنای تعداد وام‌ها یا بازده درآمد اینگونه واریزی‌ها نیست، بلکه صرفا منعکس‌کننده ارزش فعلی آن‌هاست. بنابراین، ارزش کل قفل شده در صورت برداشت یا واریز وجه از سوی تریدرها تغییر خواهد کرد. به علاوه اینکه این شاخص با نوسان ارزش دلار آمریکا نیز دائما در حال تغییر است.
پروتکل‌های امور مالی غیرمتمرکز قادر به فعالیت روی یک شبکه واحد یا ترکیبی از چند شبکه مختلف هستند. در صورت پخش این پروتکل‌ها روی چندین شبکه، مقدار TVL مستقلی نیز روی هر کدام خواهند داشت. تا به امروز، بزرگترین شبکه از نظر ارزش کل قفل شده اتریوم است و هم‌اکنون بیش از 500 پروژه روی آن مستقر شدهاند. این بلاک چین تقریبا نیمی از TVL صنعت دیفای را به خود اختصاص داده است.
چرا معیار ارزش کل قفل شده مهم است؟
شاخص TVL نشان‌دهنده سلامت کلی بازار سیستم مالی غیر متمرکز است. این معیار برای پروژه‌ها به معنای ایمان سرمایه گذاران به آن‌هاست. افزایش سریع TVL نیز نشان می‌دهد که معامله‌گران پروژه مربوطه را ارزشمند شمرده و پول بیشتری در شبکه آن جریان دارد.
تی‌وی‌ال بالا به معنای نقدینگی، محبوبیت و کاربرد بیشتر، یعنی عوامل تعیین‌کننده موفقیت یک پروتکل دیفای است. افزایش ارزش کل قفل شده همچنین از نظر تامین نقدینگی و بازده سرمایه بیشتر برای سرمایه گذاران مفید است. با این حال، TVL پایین یعنی دسترسی کمتر به پول و عدم وجود پاداش بیشتر در صورت استیک توکن در پلتفرم مربوطه.
شما می‌توانید از این معیار برای تعیین گران یا ارزان بودن توکن یک پروتکل نیز استفاده کنید. بسته به بیشتر یا کمتر بودن مارکت کپ از TVL کل پروژه، می‌توان ارزان یا گران بودن توکن مربوطه را مشخص کرد. در حال حاضر، ارزش کل قفل شده در صنعت دیفای بالای 40 میلیارد دلار است و با ریزش کل بازار ارزهای دیجیتال از ماه می (اردیبهشت 1401) تا کنون، حدود 24 میلیارد دلار از ارزش خود را از دست داده است. به استناد DefiPulse، پروژه میکردائو (MakerDAO) با 7.9 میلیارد دلار دارایی قفل‌شده در خود، صدرنشین جدول برنامه‌های غیر متمرکز است.
نحوه محاسبه TVL
برای محاسبه کل ارزش قفل شده یک پروژه، باید تعداد توکن‌های واریزی به آن را در قیمت دلار ضرب کنید. به همین سادگی. اگر هم پروتکلی دارای چندین توکن بود، باید TVL هر کدام را حساب کرده و سپس مقادیر آن‌ها را با یکدیگر جمع کنید.
در مرحله بعد، می‌توانید ارزان یا گران بودن توکن محلی آن پلتفرم را با تقسیم ارزش بازار به ارزش کل قفل شده (TVL/مارکت کپ) تعیین کنید. مارکت کپ یا ارزش بازار نیز از طریق ضرب تعداد توکن‌های در گردش یک پروژه در قیمت ارز دیجیتال آن به‌دست می‌آید. اگر این نسبت کمتر از 1 باشد می‌گوییم توکن ارزان، در غیر این صورت گران است.
آیا معیار ارزش کل قفل شده قابل اطمینان است؟
همانند همه دیگر معیارها، TVL نیز کامل نیست. گاهی اوقات این شاخص تصویر نامتناسبی از سلامت و فعالیت یک پروتکل دیفای ارائه می‌کند. علت آن است که پروژه‌های سیستم مالی غیر متمرکز غالبا دارای سرمایه گذاران بزرگی معروف به نهنگ‌ها هستند که با یک واریز یا برداشت واحد، باعث تغییر بزرگی در مقدار این اندیکاتور می‌شوند. بنابراین ممکن است این اتفاق تصویر نادرستی از پروژه مربوطه در ذهن سرمایه گذاران ایجاد کند.
علاوه بر این، گاهی اوقات نهنگ‌های ارز دیجیتال هم با سرمایه گذاری عظیم، انگیزه هایپ یک پروژه را پیدا می‌کنند. این امر می‌تواند اطلاعات گمراه‌کننده‌ای از یک پروتکل ارائه کند. بنابراین، با اینکه TVL معیار مهمی است، اما باید دیگر شاخص‌ها را نیز در کنار آن بررسی کنید.
جمع‌بندی
ارزش کل قفل شده معیاری برای سنجش ارزش فعلی و آتی یک پروژه است که از طریق ضرب تعداد توکن‌های واریزشده در قیمت دلار به‌دست می‌آید. با اینکه احتمال ارائه سیگنال نادرست نسبت به پتانسیل پروژه توسط شاخص TVL وجود دارد، اما اهمیت آن در سنجش گران یا ارزان بودن توکن محلی پلتفرم‌ها را نیز نمی‌توان نادیده گرفت.
تهیه شده در بیت 24
