کاربرد هوش مصنوعی در بلاک چین ؛ چطور بلاک چین با AI متحول می‌شود؟

در این مقاله به کاربرد هوش مصنوعی (AI) Artificial Intelligence در بلاک چین و تأثیر شگرف آن بر اقتصاد بلاک چینی و توسعه AI نگاهی می‌اندازیم.

با افزایش شهرت ارزهای دیجیتال، حتی کاربران عادی هم تا حدودی با فناوری‌های خاص این صنعت آشنا شده‌اند. یکی از این فناوری‌ها بلاک چین است که زیرساخت بسیاری از رمز ارزهای معروف از جمله بیت‌ کوین و اتریوم محسوب می‌شود. سیستم‌های بلاک چینی اولیه مقیاس ناپذیرند و معایبی مثل مصرف بیش از اندازه‌ انرژی در فرآیند استخراج بلاک‌ها دارند. همچنین با توجه به حجم بالای تراکنش‌ها و سنگینی و پیچیدگی دفتر کل توزیع‌شده‌ی یک بلاک چین، بررسی و یادگیری از عملیات‌های انجام‌ شده درون سیستم بسیار سخت‌تر از سیستم‌های کلاسیک داده پردازی است. اینجاست که هوش مصنوعی (Artificial Intelligence) و به طور کلی پردازش هوشمندانه‌ی اطلاعات می‌تواند به کمک‌مان بیاید و حتی موجب پیشرفت فناوری بلاک چین و نمایانگر افق‌های جدید در این صنعت شود.

به عقیده‌ی بسیاری از متخصصان، آینده هر دو حوزه بلاک چین و هوش مصنوعی به یکدیگر گره خورده است. مطالعه این مقاله به درک بهتر کاربردهای هوش مصنوعی در بلاک چین کمک می‌کند.

هوش مصنوعی یا Artificial Intelligence چیست؟

هوش مصنوعی (AI) توانایی یادگیری یک نرم افزار است و به علم و دانش مهندسی برنامه‌های کامپیوتری هوشمند اشاره می‌کند. الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند الگوها را بفهمند و بدون نیاز به دستورات انسانی، فقط به کمک دسته‌های بزرگ داده، مشکلات را حل کنند. AI پس از آنالیز داده‌های ورودی، از آن‌ها یاد می‌گیرد و بعد با دانشی که بدست آورده، مراحل لازم را برای رسیدن به اهداف مشخصی طی می‌کند.

به بیان ساده، دو نوع هوش مصنوعی اصلی وجود دارد.

• هوش مصنوعی محدود (Narrrow)
• هوش مصنوعی قدرتمند (Strong)

هوش مصنوعی محدود برای کارهای خاص و محدود مثل تشخیص چهره، فیلتر کردن هرزنامه‌ها یا شطرنج بازی کردن به کار می‌رود. از سوی دیگر، هوش مصنوعی قدرتمند می‌تواند مسئولیت اجرای کارهای گسترده و پیچیده‌تر را بر عهده داشته باشد. حتی پتانسیل این را دارد که در سطح ادراک انسانی عمل کند و هر کار هوشمندانه‌ای را که از عهده‌ی یک انسان برمی‌آید، انجام بدهد. امروزه هوش مصنوعی محدود وجود دارد، اما هوش مصنوعی قدرتمند هنوز روی خود را نشان نداده است. در حقیقت خیلی از متخصصان این حوزه شک دارند که اصلاً Strong AI اجرا شدنی باشد.

پیش بینی تأثیرات احتمالی هوش مصنوعی قدرتمند غیر ممکن است، اما بسیاری معتقدند که آینده‌ی هوش مصنوعی و بلاک چین احتمالاً به هم گره خورده است. حتی می‌شود ادعا کرد که هر دو جزو مهم‌ترین تکنولوژی‌های دهه‌های آتی خواهند بود و به همین دلیل، مهم است که نگاهی دقیق‌تر به شیوه‌ی تعامل احتمالی‌شان در آینده بیندازیم. به طور کلی انتظار می‌رود هوش مصنوعی به عملکرد بهینه بلاک چین کمک کند و بلاک چین هم در ازای آن سرعت و دقت یادگیری هوش مصنوعی را بهبود بخشد.

بهبود عملکرد بلاک چین با استفاده از هوش مصنوعی

استخراج رمز ارزها نیازمند قدرت پردازشی و انرژی بسیاری است. دفاتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) کارآمدی‌شان را تا حد زیادی فدا می‌کنند تا در برابر تغییر و سانسور محفوظ بمانند. هوش مصنوعی می‌تواند روی الگوی مصرف انرژی موثر باشد و در نتیجه ممکن است در بهبود عملکرد الگوریتم‌های استخراج به کار آید.

یکی از انتقادات اصلی از سیستم‌های بلاک چین در مورد مصرف انرژی بسیار بالای آن‌هاست. اقتصاد رمز ارزی و برقراری امنیت دارایی‌های دیجیتال به عملیات‌ کامپیوتری خاصی وابسته است که در سیستم سنتی اصلاً لازم نیستند. کاهش مصرف انرژی در بلاک چین‌هایی که بر اساس الگوریتم اثبات کار عمل می‌کنند، برای تمام صنعت ارزهای دیجیتال مفید است و می‌تواند موجب پذیرش گسترده‌تر فناوری بلاک چین شود.

بعلاوه هوش مصنوعی می‌تواند نیاز بلاک چین به فضای ذخیره سازی را بهبود ببخشد. از آنجا که تاریخچه‌ی همه تراکنش‌ها در تمام نودها ذخیره می‌شود، حجم دفتر کل توزیع شده می‌تواند خیلی سریع بالا برود. اگر نیاز به فضای ذخیره خیلی زیاد باشد، ورود به شبکه بلاک چین برای نودهای جدید هم بسیار مشکل خواهد شد و این موضوع احتمالاً به تمرکز گرایی در شبکه منجر می‌شود. استفاده از هوش مصنوعی در بلاک چین می‌تواند روش جدیدی برای شاردینگ پایگاه داده معرفی کند که اندازه بلاک چین را کوچک‌تر و ذخیره داده در آن را کارآمدتر می‌کند.

اقتصاد داده‌ غیر متمرکز

داده‌ها رفته رفته به دارایی ارزشمندی تبدیل شد‌ه‌اند که باید بتوان آن‌ها را در امنیت کامل نه تنها دخیره، بلکه مبادله کرد. سیستم‌های کارآمد هوش مصنوعی به شدت به داده وابسته هستند و داده‌ دقیقاً همان چیزی است که بلاک چین به خوبی از پس ذخیره کردن امن آن بر می‌آید.

یک بلاک چین در اصل پایگاه داده‌ای ایمن و توزیع شده است که تمام شرکت کنندگان در شبکه به آن دسترسی دارند. داده‌های بلاک چین در بلاک‌های متعدد ذخیره می‌شوند و هر بلاک با الگوریتم‌های رمز نگاری خاصی به بلاک قبلی متصل است. این موضوع موجب می‌شود تغییر اطلاعات ذخیره شده در شبکه به شدت سخت یا عملاً فقط با یکی از روش‌های خرابکاری در الگوریتم اجماع شبکه مثل حمله 51 درصد ممکن باشد.

صرافی‌های غیر متمرکز داده قصد دارند اقتصاد داده‌ای جدیدی بر پایه‌ی بلاک چین طراحی کنند. این صرافی‌های آنلاین داده و محل ذخیره‌ی داده را به آسانی و با امنیت کامل در دسترس هر شخص (یا چیز) قرار می‌دهند. الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند با اتصال به این اقتصاد داده‌ای، ورودی‌های بیشتری داشته باشند و سرعت یادگیری‌شان را بالا ببرند. علاوه بر این، خود الگوریتم‌ها هم در این بازارها قابل داد و ستد هستند. این موجب می‌شود مخاطبان بیشتری به آن‌ها دسترسی داشته باشند و سرعت توسعه‌شان بالا رود.

صرافی‌های غیر متمرکز داده این امکان را دارند که در صنعت ذخیره‌ داده انقلابی به پا کنند. در عمل، هر کسی می‌تواند فضای ذخیره‌‌ بلااستفاده رایانه شخصی‌اش را در ازای مبلغی (که با ارز دیجیتال پرداخت می‌شود) اجاره بدهد. یکی از نتایج استفاده از سیستم‌های غیر متمرکز ذخیره داده هم این است که ارائه‌دهندگان سرویس‌های ذخیره‌ی داده متمرکز که اکنون در این عرصه فعال هستند، برای باقی ماندن در صحنه رقابت، باید خدمات بهتری ارائه بدهند.

اکنون چند نمونه از این بازارهای غیر متمرکز وجود دارند. هرچند آن‌ها هنوز در مراحل اولیه توسعه خود هستند، به نظر می‌رسد با بیشتر شدن انگیزه‌ی ارائه دهندگان داده و فضای ذخیره سازی آن، هوش مصنوعی نیز از پیشرفت بی‌نصیب نماند.

ابر رایانه‌های غیر متمرکز

آموزش دادن هوش مصنوعی نه فقط به داده‌های باکیفیت برای یادگیری الگوریتم‌ها، بلکه به قدرت پردازشی زیادی هم نیاز دارد. الگوریتم‌های AI معمولاً از نوعی سیستم محاسباتی به نام شبکه‌ی عصبی مصنوعی یا ANN استفاده می‌کنند. شبکه‌های عصبی مصنوعی با یاد گرفتن از مثال‌های بسیار، می‌فهمند که چطور باید کاری را انجام دهند. این شبکه‌ها معمولاً برای پردازش میلیون‌ها پارامتر و داده و انجام کارهایی معین به قدرت محاسباتی بسیار زیادی نیاز دارند.

مطابقا اگر داده می‌تواند در شبکه‌ی بلاک چین به اشتراک گذاشته بشود، قدرت پردازش هم می‌تواند به اشتراک گذاشته شود. در برخی از بلاک چین‌ها کاربران می‌توانند به سادگی قدرت پردازش دستگاه‌شان را در بازاری همتا به همتا (P2P) به کسانی اجاره بدهند که برای اجرای عملیات‌های کامپیوتری پیچیده به قدرت پردازش بیشتر نیاز دارند. از سویی کاربران با دریافت پاداش رمز ارزی در ازای به اشتراک گذاشتن بخشی از قدرت محاسباتی رایانه شخصی‌شان، انگیزه‌ی بیشتری برای ادامه این کار پیدا می‌کنند.

سیستم‌های هوش مصنوعی در پلتفرم‌های غیر متمرکز پردازش رایانه‌ای می‌توانند خیلی بهتر و با هزینه‌ی کمتر آموزش داده شوند. هر چند کاربرد اولیه‌ی اشتراک گذاری غیر متمرکز قدرت پردازشی رایانه‌ها بیشتر برای رندر گرفتن مدل‌های کامپیوتری سه‌بعدی است، اما ممکن است کم کم پای هوش مصنوعی نیز به این عرصه باز شود.

با توسعه‌ این اپلیکیشن‌های غیر متمرکز (dApp)، رقابت میان شرکت‌های ارائه‌کننده‌ی قدرت پردازشی احتمالاً به شدت زیاد خواهند شد. اگر به کاربران اجازه بدهیم قدرت پردازشی بلااستفاده‌ رایانه‌شان را اجاره دهند و درآمد کسب کنند، از بخش زیادی این قدرت پردازشی موثرتر استفاده خواهد شد. اگر روی کاغذ حساب کنیم، هر CPU و GPU در سراسر جهان که در حال انجام عملیات خاصی نباشد می‌تواند به عنوان یک نود یا گره در ابر رایانه‌ای غیر متمرکز استفاده شود.

نظارت بر عملکرد هوش مصنوعی

فهم تصمیماتی که توسط سیستم‌های هوش مصنوعی گرفته می‌شوند گاهی برای انسان‌ها سخت است. این الگوریتم‌ها در عمل با چنان حجم زیادی از داده کار می‌کنند که غیر ممکن است یک انسان بتواند فرآیند تصمیم گیری آن‌ها را بررسی و تقلید کند.

اگر تصمیمات AI بر اساس تک تک داده‌ها در بلاک چین ثبت شوند، انسان‌ها راهی برای نظارت و درک بهتر آن‌ها خواهند یافت و اعتمادشان به تصمیمات گرفته شده توسط هوش مصنوعی بیشتر می‌شود.

جایگاه آتی هوش مصنوعی در بلاک چین

اگر بلاک چین و هوش مصنوعی بتوانند انتظارات را برآورده کنند، بدون شک تأثیری ماندگار از خود به جای خواهند گذاشت. با اینکه بعضی شرکت‌ها جدا جدا از آن‌ها استفاده می‌کنند، اگر با همدیگر ترکیب شوند موارد استفاده‌ فوق العاده‌ای خواهند داشت.

با توسعه‌ی بیشتر این دو تکنولوژی، ممکن است استفاده‌ی همزمان بلاک چین و هوش مصنوعی موجب ابداع و بروز خلاقیت در این فناوری‌ها شود. مطمئناً نتیجه هر چه که باشد، در زمینه‌های بسیاری به پیشرفت اقتصادی کمک خواهد کرد.

تهیه شده در بیت 24