بیتمکس (BitMEX) یک صرافی ارز دیجیتال است که با ارائه ابزار‌ها و خدمات منحصر به فرد، توانست در مدت کوتاهی توجه سرمایه‌گذاران بازار ارزهای دیجیتال را به خود جلب کند. با وجود قدمت 9 ساله، بیتمکس همچنان یک صرافی و پلتفرم معاملاتی محبوب به شمار می‌رود و امروزه با ارائه ابزارهای مشتقه و اهرم در معاملات ارزهای دیجیتال، این صرافی به مقصد اصلی فعالیت بسیاری از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران ریسک پذیر بازار تبدیل شده است. البته صرافی BitMEX با وجود مزایا و ارائه فرصت‌های جذاب سرمایه‌گذاری، معایب و مشکلات خود را نیز دارد که علاقه مندان فعالیت در این صرافی باید آن‌ها را بدانند. پس با ما همراه باشید، زیرا در ادامه این مقاله قصد داریم تا این صرافی، خدمات و ویژگی‌های آن را بررسی کنیم.
معرفی و تاریخچه صرافی بیتمکس
صرافی بیتمکس (BitMEX) یک پلتفرم معاملاتی جهانی است که به سرمایه‌گذاران امکان دسترسی و استفاده از بازار مشتقه بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را میدهد. این پلتفرم توسط متخصصان مالی و توسعه‌دهندگان باتجربه ساخته شده و از ابزارهای معاملاتی پیشرفته و جذابی بهره‌مند است.
مسیر صرافی بیتمکس از سال 2014 شروع می‌شود؛ زمانی که سه فرد به نام‌های آرتور هیز (Arthur Hayes)، سموئل رید (Samuel Reed) و بن دلو (Ben Delo) با کمک مالی خانواده و دوستان خود این پلتفرم را راه‌اندازی کردند. این صرافی متعلق به شرکت HDR Global Trading Limited است که هم اکنون دفتر مرکزی آن در کشور سیشل قاره آفریقا قرار دارد.
تمرکز اصلی خدمات بیتمکس بر معاملات مشتقه مانند قراردادهای آتی (Futures) است. ابزارهای مالی مشتقه این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهند تا به جای خرید و فروش مستقیم ارزهای دیجیتال، از قرارداد‌ها استفاده و در روند‌های قیمتی آینده ارز‌ها شرط‌بندی کنند.
در این شرط‌بندی امکان استفاده از ضریب نیز وجود دارد که به آن لوریج یا اهرم (Leverage) گفته می‌شود، بنابراین سرمایه‌گذاران در چنین معاملاتی ممکن است سود یا ضرر چندبرابری را تجربه کنند.
در حالی که اهرم در دیگر صرافی‌ها نیز وجود دارد، اما اهرم بیت مکس از محدودیت‌های کمتری برخوردار است و معامله‌گران میتوانند تا 100 برابر سود یا ضرر بیشتری در معاملات خود داشته باشند؛ موضوعی که منجر به جذابیت بیشتر بیتمکس برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر بازار شده است.
مدت کوتاهی پس از راه‌اندازی، این صرافی برای اولین بار در جهان، معاملات فیوچرز پرپچوال یا همان آتی دائمی (Perpetual Futures) را برای ارز دیجیتال بیت کوین ارائه کرد که تبدیل به محبوب‌ترین محصول مشتقه آن شد. موفقیت BitMEX، سود و سرمایه قابل توجهی را برای بنیانگذاران آن نیز به همراه داشت و بن دلو در سال 2018، تبدیل به جوانترین میلیاردر خودساخته انگلستان شد.
البته روز‌های خوش مدیران بیتمکس چندان طولانی مدت نبود و در جولای 2019 (تیر 1398)، یک منتقد شناخته‌شده ارزهای دیجیتال به نام نوریل روبینی (Nouriel Roubini) بیتمکس را به انجام فعالیت‌های غیرقانونی متهم کرد. مدت کوتاهی پس از این صحبت، کمیسیون معاملات آتی کالا آمریکا (CFTC) از آغاز تحقیقات خود پیرامون فعالیت بیتمکس خبر داد و فشار نظارتی آمریکا بر این صرافی افزایش یافت. در نتیجه این تحقیقات، در 1 اکتبر 2020 (10 مهر 1399) آرتور هیز، سموئل رید و بن دلو به نقض مقررات مبارزه با پولشویی متهم و مجبور به پرداخت جریمه شدند.
با وجود افزایش سختگیری‌ها و جلوگیری از ارائه خدمات BitMEX به کاربران آمریکایی، این صرافی طی سالیان گذشته تلاش کرده است تا از این اتفاقات تلخ عبور کند و پس از عرضه توکن اختصاصی خود به نام BMEX، اخیرا از بازار پیشبینی خود نیز رونمایی کرده است. بنابراین با وجود برخی حاشیه‌های قانونی در آمریکا، ارائه خدمات و ادامه فعالیت بیتمکس در بسیاری از کشور‌های جهانی ادامه پیدا کرده است.
بیشتر بخوانید: بهترین صرافی خارجی برای ایرانیان بدون احراز هویت
خدمات و انواع معاملات در بیت مکس
بیتمکس فعالیت خود را با ارائه معاملات مشتقه در بازار ارزهای دیجیتال آغاز کرد که هم اکنون شامل قراردادهای آتی، دائمی و پیشبینی می‌شوند. لازم به ذکر است که صرافی Bitmex از واریز و برداشت ارز فیات پشتیبانی نمی‌کند و تمام معاملات آن به صورت جفت ارز انجام می‌شوند.
بیتمکس از امنیت بالایی نیز برخوردار است و با وجود برخی نگرانی‌ها، این صرافی تا به امروز مورد حمله و هک قرار نگرفته است. علاوه بر امنیت بالا، بیتمکس از جمله اولین صرافی‌های جهانی به شمار می‌رود که در سال 2021 اثبات ذخایر (Proof of Reserves) خود را به صورت عمومی منتشر کرده است. BitMEX تا به امروز به طور مداوم و دوبار در طول هفته، گزارش‌های جدید شفافیت فعالیت و ذخایر خود را منتشر کرده است.
البته همه چیز در بیتمکس ایده‌آل نیست و این صرافی نقاط ضعف و مشکلات خود را نیز دارد که در بخش بعدی به آن می‌پردازیم.
قرارداد آتی
قرارداد آتی در واقع توافقی است که برای خرید یا فروش یک ارز با قیمت از پیش تعیین‌شده و در زمان مشخصی در آینده منعقد می‌شود. در این قرارداد، خریدار و فروشنده با هم توافق می‌کنند تا با فرا رسیدن زمان تعیین‌شده، معامله ارز دیجیتال را با قیمت مشخص‌شده در قرارداد انجام دهند؛ شرایطی که می‌تواند منجر به سود خریدار یا فروشنده شود. بنابراین در صورت پیشبینی درست، در قرارداد آتی می‌توانید ارز دیجیتال را با قیمت پایین‌تر از قیمت روز بخرید یا با قیمت بیشتری بفروشید. طبیعی است که در صورت شرط‌بندی بر روی قیمت اشتباه، با فرا رسیدن زمان مشخص‌شده در قرارداد، مجبور هستید تا ارز را با قیمت بیشتر از قیمت روز بخرید یا با قیمت کمتری بفروشید.
قرارداد آتی دائمی
قرارداد دائمی مشابه قرارداد آتی عمل می‌کند، با این تفاوت که تاریخ انقضا ندارد و تا هر زمانی که بخواهید می‌توانید موقعیت خود را حفظ کنید. البته این حفظ موقعیت بدون ریسک نیست و هر 8 ساعت معامله‌گران بسته به موقعیت و شرایط باید کارمزدی به‌نام کارمزد فاندینگ (Funding Fee) را دریافت یا پرداخت کنند. در هر دوی این قرارداد‌ها، نیازی به خرید و نگهداری از ارزهای دیجیتال نیست و تنها سرمایه رد و بدل می‌شود.
بازارهای پیشبینی
بیتمکس اخیرا از بخش جدید صرافی خود به نام بازار پیشبینی نیز رونمایی کرده است. همانطور که از نام آن پیداست، کاربران در این بخش میتوانند نتیجه طیف متنوعی از موضوعات را پیشبینی کنند و در صورت شرط‌بندی درست، سرمایه خود را افزایش دهند. به عنوان مثال، هم اکنون در یکی از قراردادهای پیشبینی صرافی بیت مکس کاربران میتوانند با ارزهای دیجیتال، درباره به زندان رفتن یا نرفتن سم بنکمن-فرید (Sam Bankman-Fried) شرط‌بندی کنند.
بازار اسپات
علاوه بر ابزارهای مشتقه، از سال 2022 بازار اسپات بیت کوین نیز راه‌اندازی شده است و معامله‌گران میتوانند با تتر، ارزهای متنوعی از جمله اتریوم، سولانا و پالیگان را با قیمت لحظه‌ای خریداری کنند یا بفروشند.
سواپ
از دیگر خدمات BitMEX می‌توانیم به سوآپ (معاوضه ارز دیجیتال با ارز دیجیتال) و خرید ارز دیجیتال با ارز فیات به کمک شرکت واسطه Onramper اشاره کنیم. عرضه توکن بومی BMEX نیز برخی ویژگی‌ها و قابلیت‌های جدید را برای این صرافی به همراه داشته است.
استیکینگ
کاربران در بیتمکس به کمک BMEX میتوانند در فرآیند استیکینگ مشارکت داشته باشند و سود دریافت کنند. علاوه بر آن، این استیکینگ و نگهداری ارز BMEX منجر به دریافت برخی امتیازات ویژه مانند تخفیف کارمزد معاملات و دسترسی انحصاری زودهنگام به محصولات جدید بیتمکس می‌شود.
تعامل کاربری
بیتمکس همچنین این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده است تا با قابلیت چت بومی صرافی، با یکدیگر ارتباط داشته باشند و تصمیمات و نتایج معاملات خود را به اشتراک بگذارند. صرافی بیت مکس همچنین اخیراً قابلیت گروه یا گیلد (Guild) را نیز معرفی کرده است که در آن سرمایه‌گذاران میتوانند در کنار یکدیگر فعالیت کنند و با نتایج و حجم معاملات خود با دیگر گروه‌ها رقابت کنند.
مشکلات و حاشیه‌های بیتمکس
با توجه به حاشیه‌های قانونی و اتهاماتی که متوجه فعالیت این صرافی است، بیتمکس تاکنون موفق به دریافت مجوز‌های مورد نیاز فعالیت نشده است. به همین دلیل، هم‌اکنون ارائه خدمات این صرافی در کشور آمریکا ممنوع است.
البته تمام چالش‌های بیتمکس در سالیان گذشته محدود به سختگیری‌های قانونی نبوده است. این صرافی تا به امروز چندین بار متهم شده که به منظور افزایش مصنوعی حجم مبادلات، اقدام به انجام معاملات بی‌سود کرده است، همچنین در اوایل سال 2018، شایعاتی درباره ارائه مزیت‌های ویژه و غیرمنصفانه به برخی از معامله‌گران و افراد داخلی شرکت بیتمکس مطرح شد که واکنش این صرافی را به همراه داشت.
از دیگر اتهامات مهم عنوان‌شده پیرامون فعالیت بیتمکس، می‌توان به لیکوئید شدن پوزیشن‌های مشتریان در این صرافی اشاره کرد. این اتهامات پس از لیست شدن XRP/USD در صرافی و سقوط قیمتی این دارایی از 0.32 به 0.14 دلار در یک کندل 5 دقیقه‌ای اوج گرفت، زیرا در آن زمان برخی از معامله‌گران بیتمکس عنوان کردند که استاپ لاس یا حد ضرر (Stop-loss) آن‌ها عمل نکرده است.
استاپ لاس ابزاری در معاملات ارزهای دیجیتال است که به صورت خودکار پس از رسیدن قیمت به محدوده مشخص شده توسط معامله‌گر، پوزیشن معاملاتی را می‌بندد. معامله‌گران از استاپ لاس برای کاهش ضرر و حفظ سرمایه خود در صورت رخ دادن بدترین شرایط استفاده می‌کنند، بنابراین، عمل نکردن استاپ لاس صرافی بیتمکس، به معنی به از بین رفتن سرمایه بسیاری از معامله‌گران در زمان کاهش شدید ارزش جفت ارزی ریپل/دلار است.
بیانیه منتشرشده توسط بیتمکس نیز به بهبود این شرایط کمکی نکرد، زیرا این صرافی اعلام کرد که پس از بررسی‌های انجام‌شده، مشکلی در ابزار‌ها و عملکرد پلتفرم ندیده است و بازپرداختی به معامله‌گران ضرر دیده انجام نداد.
همچنین با وجود امنیت بالا و نبود سابقه سرقت دارایی کاربران، بیتمکس اشتباهی بزرگ را در اکتبر 2019 (مهر 1398) مرتکب شد و اطلاعات تمام کاربران ثبت‌شده خود را به‌صورت عمومی فاش کرد. این اشتباه خشم کاربران این صرافی و برخی نگرانی‌ها پیرامون امنیت این صرافی را به دنبال داشت.
بنابراین بیتمکس نیز روز‌های بد خود را داشته است، با این حال، این مشکلات و اتهامات سد راه موفقیت این صرافی نبودند و همچنان گزینه معتبر و قابل اعتمادی برای بسیاری از سرمایه‌گذاران بازار به شمار می‌رود.
ارزهای پشتیبانی شده در صرافی Bitmex
طی سالیان گذشته بیتمکس به تعداد ارزهای پشتیبانی‌شده در صرافی خود افزوده است، با این حال، این صرافی علاقه‌ای به پشتیبانی از طیف گسترده از ارزهای دیجیتال بازار ندارد و معمولا تنها ارزهای محبوب و پرطرفدار بازار را به پلتفرم خود اضافه می‌کند.
دلیل این موضوع می‌تواند نقدینگی باشد، زیرا یافتن نقدینگی برای معاملات آتی آلت کوین‌های کمتر شناخته‌شده و با ارزش پایین دشوار است. به همین دلیل، تعداد ارزهای پشتیبانی‌شده در بیتمکس بسیار کمتر از دیگر صرافی‌های محبوب جهانی مانند صرافی بایننس است.
هم اکنون ارزهای دیجیتال پشتیبانی شده در بازار اسپات بیتمکس به شرح زیر است:
- بیت کوین (BTC)
- توکن بیتمکس (BMEX)
- اتریوم (ETH)
- سولانا (SOL)
- پالیگان (MATIC)
- ترون (TRX)
- اکسی اینفینیتی (AXS)
- یونی سواپ (UNI)
- چین لینک (LINK)
- ایپ کوین (APE)
لازم به ذکر است که تمام ارزهای دیجیتال نام‌برده، به صورت جفت ارز و با تتر معامله می‌شوند. همچنین بیش از 90 جفت ارز مختلف در بازار قراردادهای آتی دائمی بیتمکس پشتیبانی می‌شوند که علاوه بر بیت کوین (BTCUSD) و اتریوم (ETHUSD)، در میان آن‌ها می‌توانیم به ریپل (XRPUSD)، دوج کوین (DOGEUSD)، بیت کوین کش (BCHUSD) و لایت کوین (LTCUSD) اشاره کنیم. در این صرافی برای معاملات فیوچرز عادی نیز از ارزهای متنوعی از جمله بیت کوین، اتریوم، ریپل و کاردانو پشتیبانی می‌شود.
کارمزد‌های صرافی بیتمکس
با توجه به ماهیت فعالیت صرافی بیتمکس، نحوه محاسبه و دریافت کارمزد در این صرافی با صرافی‌های معمول بازار کمی متفاوت است. در بیتمکس، دو کارمزد میکر (Maker) و تیکر (Taker) بردار وجود دارد.
همچنین لازم به ذکر است که بسته به نوع خدمات مورد استفاده و همچنین سطح کاربری، کارمزد‌ها میتوانند متفاوت باشند. کاربران بر اساس میزان معاملات خود در صرافی بیتمکس رتبه‌بندی می‌شوند و هرچه حجم معاملات بیشتری داشته باشند، کارمزد کمتری را پرداخت می‌کنند.
هم اکنون بر اساس میانگین حجم معاملات 30 روزه، کاربران این صرافی به صورت سطح‌های زیر دسته‌بندی می‌شوند:
- کمتر از 1 میلیون دلار: B
- برابر یا بیش از 1 میلیون دلار: I
- برابر یا بیش از 5 میلیون دلار: T
- برابر یا بیش از 10 میلیون دلار: M
- برابر یا بیش از 25 میلیون دلار: E
- برابر یا بیش از 50 میلیون دلار: X
- برابر یا بیش از 100 میلیون دلار: D
- برابر یا بیش از 250 میلیون دلار: W
- برابر یا بیش از 500 میلیون دلار: K
- برابر یا بیش از 1 میلیارد دلار: S
کاربران سطح B بیشترین کارمزد و کاربران سطح S کمترین کارمزد را در بیت مکس پرداخت می‌کنند. کارمزد این صرافی به طور کلی بین 0.0175 تا 0.0750 درصد برای تیکر و 0.0150- تا 0.0200 درصد برای میکر است.
بیتمکس سرویس VIP نیز دارد و کاربرانی که بر اساس میزان سهم خود در بازار واجد شرایط باشند، میتوانند کارمزد‌های کمتری را در زمان استفاده از خدمات بیتمکس پرداخت کنند.
آیا ثبت نام کاربران ایرانی در بیتمکس امکان‌پذیر است؟
بر اساس قوانین و مقررات بیتمکس، استفاده از خدمات و نگهداری دارایی‌ها برای هر شخص یا نهادی که در کشور‌ها و مناطق زیر باشند ممنوع است:
- آمریکا
- استان انتاریو و کبک کانادا
- ژاپن
- سیشل
- برمودا
- کریمه و سواستوپل
- چین
- کوبا
- هنگ کنگ
- ایران
- سوریه
- کره شمالی
- سودان
بنابراین کاربران ایرانی امکان استفاده از خدمات بیتمکس را ندارند، زیرا از اواخر سال 2020 احراز هویت در این صرافی اجباری شده است و در نتیجه ایرانیان نمی‌توانند واریز و برداشتی در بیتمکس داشته باشند. با وجود برخی راه حل‌ها مانند استفاده از مدارک جعلی، این راه پیشنهاد نمی‌شود، چراکه خطرات زیادی به‌همراه دارد و ممکن است به مسدودسازی دارایی منجر شود.
سخن پایانی
بیتمکس یک پلتفرم معاملاتی پیشرفته با ویژگی‌های جذاب است، اما ابزارهای آن برای همه سرمایه‌گذاران مناسب نیستند. در بیتمکس علاوه بر نوسانات شدید قیمت ارزهای دیجیتال، از خدماتی مانند قراردادهای آتی و اهرم‌دار استفاده می‌شود که ریسک معاملات را به شدت افزایش می‌دهند. بنابراین خدمات بیتمکس بیشتر برای معامله‌گران حرفه‌ای بازار کاربرد دارد و تازه واردان نباید از معاملات مشتقه استفاده کنند. هدف اصلی BitMEX، ارائه ابزار و خدمات به تریدر‌ها و سرمایه‌گذاران کارکشته بازار است تا ریسک و ریوارد بیشتری در معاملات خود داشته باشند، پس برخلاف برخی از صرافی‌های محبوب جهانی، بیتمکس انتخاب خوبی برای صرفا خرید و نگهداری ارزهای دیجیتال نیست.
ریسک‌های ناشی از معاملات مارجین برای حرفه‌ای‌ترین معامله‌گران بازار نیز قابل توجه است و نباید هیچ معامله‌گری در این بازار بیش از حدی که می‌تواند از دست بدهد، ریسک کند با این اوصاف، صرافی بیتمکس برای آن دسته از معامله‌گرانی که با معاملات مارجین و فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال آشنا هستند می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها باشد. هرچند با توجه به تحریم‌ها، فعالیت کاربران ایرانی در این صرافی با خطرات و چالش‌های بسیاری همراه است.
تهیه شده در بیت 24
