میزان و تعداد عرضه محدود بیت کوین توسط ساتوشی ناکاموتو تعیین شده است. اما چرا حداکثر 21 میلیون واحد برای بیت کوین انتخاب شد؟
تعداد عرضه بیت کوین به 21 میلیون واحد محدود است. اما چرا ساتوشی ناکاموتو این میزان را برای عرضه بیت کوین انتخاب کرده است؟ حداقل دو دلیل محتمل برای این کار وجود دارد.
مانند بسیاری از دیگر رمز ارزها، ارز دیجیتال BTC بر اساس اصل عرضه محدود طراحی شده است. این یعنی حد بالای ثابتی برای تعداد کل بیت کوین های قابل تولید وجود دارد. این حد بالا توسط ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) برابر با 21 میلیون تعیین شده است. برای دیگر کریپتوکارنسیها، این محدودیت متغیر است و از کمترین مقدار 18.9 میلیون واحد برای ارزهایی مانند مونرو (XMR) و دش (DASH)، تا بالاترین مقدار 100 میلیارد واحد برای کوینهایی مانند ریپل (XRP) و ترون (TRX) انتخاب شده است.
دلایل عرضه محدود بیت کوین ؛ چرا 21 میلیون؟
عرضه محدود بیت کوین یک مزیت بزرگ برای این رمز ارز است. این امر باعث کمیابی BTC میشود و از نظر تئوری، ارزش آن را برای سالهای آتی پابرجا نگه میدارد. به همین دلیل است که گاهی اوقات به بیت کوین «طلای دیجیتال» میگویند، چراکه مانند طلا مقدار مشخصی از آن وجود خواهد داشت.
تئوری جایگزینی عرضه پول
با محدود کردن عرضه حداکثری و کاهش سرعت نرخ تولید بیت کوین های جدید، ساتوشی ناکاموتو سعی داشت ارزش هر واحد BTC (معروف به ساتوشی) را در طول زمان افزایش دهد.
به استناد ایمیلی که ظاهرا بین ناکاموتو و یکی از اعضای Bitcoin Core به نام مایک هیرن (Mike Hearn) رد و بدل شده است، وی گفته اگر 21 میلیون واحد توسط بخشی از اقتصاد جهان استفاده شود، قیمت هر 0.001 بیت کوین (برابر با یک میلی BTC) به نزدیک 1 یورو خواهد رسید. این پیشبینی در سال 2013 به حقیقت پیوست و این ارز دیجیتال مقاومت 1 یورویی خود را پشتسر گذاشت. امروز برابر با 6 شهریور 1400، هر یک میلی بیت کوین 41.50 یورو ارزش دارد.
با اینکه ناکاموتو در ایمیل خود قیمت بیت کوین را با یورو مقایسه کرده است، اما به باور برخی وی چشمانداز بزرگتری برای این ارز دیجیتال در نظر داشته که توضیح بهتری برای چرایی انتخاب 21 میلیون واحد است.
در زمان تولد Bitcoin، کل عرضه پولی جهان برابر با تقریبا 21 تریلیون دلار بود. این رقم که به عرضه پول M1 شناخته میشود، از مجموع ارزش تمام پولهای فیزیکی دنیا شامل پول نقد، سکه، چک مسافرتی و دیگر موارد تشکیل شده است. حال اگر بیت کوین با جایگزینی پولهای تشکیلدهنده رقم M1 به تنها ارز دنیا تبدیل شود، هر واحد BTC یک میلیون دلار ارزش خواهد داشت. از آنجایی هم که هر واحد کامل بیت کوین برابر با 100 میلیون ساتوشی است، این امر ارزش هر ساتوشی را به 0.01 دلار خواهد رساند.
کنترل زمان استخراج بلاکها
با اینکه شاید تئوری جایگزینی عرضه پول M1 یکی از محتملترین علل انتخاب محدود 21 میلیون واحد برای عرضه بیت کوین است، اما یک دلیل نسبتا سادهتر هم برای این امر وجود دارد.
با نگاه به پارامترهای مورد استفاده برای کنترل عرضه رمز ارز BTC، مشخص است که رقم 21 میلیون واحد، شرایط ماین شدن بلاکها با فاصله زمانی منظم (10 دقیقه) را فراهم میکند. این امر همچنین باعث میشود که با نزدیک شدن عرضه حداکثری به حد خود، مقدار بیت کوینهای پرداختی به ماینرها بهعنوان پاداش بلوک در طول زمان کاهش یابد. همانطور که پیداست، پارامترهای تعیینشده توسط ساتوشی ناکاموتو بهناچار باعث تولید حداکثر 21 میلیون واحد BTC میشود.
کد Bitcoin Core در حال حاضر سختی ماینینگ بیت کوین را تنظیم میکند تا صرف نظر از میزان هش ریت موجود در شبکه، بلاکها بهطور متوسط هر 10 دقیقه یکبار استخراج شوند. بر اساس این ویژگی، پس از هر 210,000 بلاک یا تقریبا در هر چرخه 4 ساله، پاداش بلاک نصف میشود که به آن هاوینگ میگویند. در اولین چرخه، پاداش هر بلوک 50 واحد BTC بود که این مقدار در سال 2012 به 25 واحد رسید و در سال 2016 به 12.5 واحد کاهش یافت. در می 2020 نیز این مقدار به 6.25 واحد نصف شد.
با بررسی بیشتر این موضوع، درمییابیم که جمع پاداش بلاک در تمام چرخهها برابر با 100 (50 + 25 + 6.25 + 3.125 +…) است. با ضرب این عدد در 210,000 بلاک برای هر چرخه، به همان عرضه محدود ممکن 21 میلیون واحدی بیت کوین میرسیم.
حال آیا سقف عرضه بیت کوین یک حرکت فلسفی است یا محصول منطق بیرحمانه ریاضیاتی؟ تنها ساتوشی ناکاموتو میداند.
بررسی یک ادعا؛ عرضه بیت کوین به 21 میلیون واحد محدود نیست
با اینکه عرضه محدود 21 میلیون واحدی یکی از نقاط قوت ارز دیجیتال BTC محسوب میشود، اما شبکه آن بر اساس مکانیزم اجماعی فعالیت میکند که در آن اپراتو نودها، ماینرها و توسعهدهندگان باید پیش از اعمال هرگونه تغییری روی کدها، با یکدیگر به توافق برسند. بنابراین با وجود چنین سیستمی، شبکه Bitcoin مانند بانکهای مرکزی توسط تنها یک نهاد کنترل نمیشود.
طی سالها، بحثهای داغ زیادی درباره افزایش عرضه بیت کوین در جامعه آن صورت گرفته است. البته از آنجایی که این امر به از بین رفتن یکی از ویژگیهای کلیدی این بلاک چین و کاهش ارزش کوین آن منجر میشود، با موانع بسیاری روبرو بوده است.
تغییر عرضه بیت کوین محتمل نیست، اما ممکن است
با اینکه هیچ انگیزه مستقیمی برای تغییر عرضه بیت کوین توسط اپراتورهای نودها بهخاطر امکان تنزل ارزش دارایی افراد وجود ندارد، اما رخ دادن آن همچنان امکانپذیر است که خود مشکل بزرگی در آینده خواهد بود.
برای تغییر عرضه، کاربران اجراکننده نودهای اعتبارسنج بیت کوین باید روی تغییرات قوانین پروتکل به اجماع برسند. برای حال حاضر، احتمالا اکثر اپراتورهای نودها با افزایش عرضه مخالفت خواهند کرد، اما آیا این امر تا چند سال دیگر هم به قوت خود باقی خواهد ماند؟
هارد فورکها در آلت کوینها بسیار رایج بوده و تا کنون چندین بار اتفاق افتادهاند. در مورد BTC، به حمایت اکثریت بزرگی از نودهای فعال برای تعیین مجموعه قوانین جدید در کدهای تغییریافته بیت کوین نیاز است تا عرضه بیشتر شود.
حمله 51 درصدی در شبکه بیت کوین
یکی دیگر از نگرانیهای بالقوه، انجام موفقیتآمیز یک حمله 51 درصد است که شرایط دابل اسپندینگ را برای مهاجم فراهم میکند. این امر بهجای افزایش عرضه بیت کوین، به عرضه نامحدود پول منجر خواهد شد و از آنجایی که امکان دو برابر کردن پول از طریق تبدیل BTC به پول فیات و بالعکس وجود دارد، منجر به تنزل ارزش این رمز ارز خواهد شد.
یکی از استخرهای استخراج بیت کوین بهنام GHash.IO توانست در سال 2014 برای مدتی نزدیک به 51 درصد از نرخ هش این شبکه را بهدست بگیرد. کل هش ریت BTC در حال حاضر 127,840,000 تراهش بر ثانیه است. برای انجام یک حمله 51 درصد، فرد مهاجم باید حداقل 65,198,400 تراهش بر ثانیه تولید کند که برای یک نفر غیر واقعی، اما برای یک دولت امکانپذیر است.
بیت کوین همیشه به خاطر غیر متمرکز بودن خود مورد ستایش بوده است، اما بیش از 70 درصد قدرت ماینینگ آن در حال حاضر در کنترل چین قرار دارد. دولت چین به بیرحمی و غیر قابل اعتماد بودن شهره است. این حقیقت که امکان کنترل شبکه توسط حذب کمونیست چین (CCP) وجود دارد نیز نگرانکننده است. چه دوستدار بیت کوین باشید چه مخالف آن، نمیتوان این امر را نادید گرفت. اگر روزی در جنگ کریپتو جهانی قرار بگیریم، چین قطعا با تاثیر عظیم خود بر بیت کوین پیروز میدان خواهد بود.
اقتصاددان دیوید روزنبرگ (David Rosenberg) اخیرا در مصاحبهای به بلومبرگ گفته است که به باور وی، ارز دیجیتال BTC در یک حباب قرار داد و سرمایهگذاران نحوه کار عرضه آن را درک نمیکنند. وی گفته است که:
به نظر میرسد همه افراد باور دارند که در نهایت به همان عرضه محدود 21 میلیون واحدی میرسیم، اما هیچجایی در پروتکل ننوشته است که عرضه بیت کوین پس از رسیدن به این حد امکان افزایش ندارد.
مناظره تغییر عرضه بیت کوین
در رویداد Satoshi Roundtable در سال 2019، مناظره بزرگی درباره افزایش یا کاهش عرضه 21 میلیون واحدی بیت کوین میان ماینرها شکل گرفت. مت لونگو (Matt Luongo) در پاسخ به گفتگویی درباره «پذیرش» پیشبینیشده شبکه لایتنینگ، پروپوزالی را مطرح کرد. با هاوینگ بلاک در هر 4 سال یکبار و احتمال کاهش حجم تراکنشها در آینده بهخاطر موفقیت شبکه لایتنینگ، انگیزه و مشوق زیادی برای تامین امنیت شبکه برای ماینرها وجود نخواهد داشت. این امر بیت کوین را در معرض حمله 51 درصد قرار میدهد که اعتماد شکلگرفته به آن طی سالیان زیاد را از بین خواهد برد.
نیک زابو (Nick Szabo) اظهار داشته بود که کاهش قدرت هش به خاطر پاداش ماینینگ کمتر، تاثیر قابل توجهی بر امنیت شبکه نخواهد داشت، اما گفت که «احتمالا دریافتکنندگان تراکنشهای دارای ارزش بالا باید پیش از اتکا به آنها، منتظر تایید بلاکهای بیشتری بمانند».
یکی از اپراتورهای Bitcoin.org به نام Cobra Bitcoin رویکرد مبارزه جویانهتری را در پیش گرفت و در توییتی گفت که «تنها 21 میلیون بیت کوین وجود خواهد داشت. اگر با آن مشکلی دارید، از جامعه ما گورتان را گم کنید که جایی در آن ندارید».
مت لونگو در پاسخ به این توییت نوشت:
این موارد باید کار کنند. اگر ستارهها در یک راستا قرار بگیرند و این مسئله ایجاد شود، آیا اصول محوری جامعه را قربانی میکنی یا امنت کل زنجیره را؟
احتمال هارد فورکهای اضافی پس از به پایان رسیدن عرضه
با اینکه تنها 21 میلیون واحد بیت کوین وجود خواهد داشت، اما مردم به مطرح کردن بحث عرضه ثابت و محدود و کم اهمیت جلوه دادن عکس این قضیه علاقه دارند.
شما ملزم به خرید بیت کوین به صورت یک واحد کامل نیستید. در عوض، میتوانید تا 1 ساتوشی برابر با یک صد میلیونم آن را خریداری نمایید. به عبارت دیگر، 2,100,000,000,000,000 ساتوشی یا 2,100 تریلیون واحد برای معامله وجود دارد.
این رقم را با 5.8 میلیارد اونس طلا در جهان یا 1,885 نقاشی پیکاسو مقایسه کرده و متوجه خواهید شد که عرضه این ارز دیجیتال آنقدرها هم کمیاب نیست. علاوه بر این، جامعه بیت کوین در هر زمانی با هدف ساخت یک ارز جدید قادر به «جدایی» از یکدیگر هستند که تا آن زمان و تاریخ تاریخچه مشترکی با BTC خواهد داشت، اما عرضه آتی را دوبل خواهد کرد. بیت کوین پیش از این چندین مرتبه هارد فورک را پشتسر گذاشته است.
با توجه به عدم اشاره به عرضه پیشنهادی بیت کوین در وایت پیپر ساتوشی ناکاموتو، شاید خود این رقم هم خیلی برای وی قابل توجه نبوده است. در هر حال، 21 میلیون واحد به یکی از ویژگیهای این ارز دیجیتال تبدیل شده است و هر تلاشی در تغییر آن، برای آینده این شبکه فاجعهآمیز خواهد بود.
ادعای اینکه بیت کوین هیچگاه دچار حمله 51 درصد نخواهد شد یا کدهای آن از طریق هارد فورک تغییر نخواهد کرد، یک تفکر گولزننده است. ارزشهای جامعه BTC طی دهه گذشته تغییر فاحشی کرده است و با مطرح شدن دوباره اینگونه مباحث در آینده تعجب نخواهیم کرد.
منبع: Decrypt