آنچه در این مقاله خواهید خواند
اصطلاح گیم فای (GameFi) برای توصیف بازی های P2E مبتنی بر بلاک چین به کار می‌رود. کاربران با شرکت در این دسته از بازی‌ها، پاداش‌هایی در قالب رمز ارز و توکن‌های ان اف تی به دست می‌آورند و با فروش یا معاوضه آن‌ها قادر به کسب درآمد خواهند بود. واژه گیمفای ترکیبی از دو کلمه گیم (بازی) و فایننس (امور مالی) است.
پس از عرضه بازی اکسی اینفینیتی (Axie Infinity) که با استقبال کاربران زیادی مواجه شد، حوزه گیمفای رشد چشمگیری را تجربه کرد و اکنون به نظر می‌رسد گیمرهای زیادی به ایده درآمدزایی با بازی کردن علاقه دارند. در ادامه به بررسی مفهوم گیمفای و بازی های بلاک چینی غیر متمرکز می‌پردازیم.
تعریف اولیه گیم فای
گیم فای مفهومی ترکیبی از واژه‌های گیم (بازی) و فایننس (اقتصاد) است. به طور کلی، هر بازی مبتنی بر بلاک چین که برای کاربران امکان درآمدزایی ایجاد نمایند، در گروه GameFi قرار می‌گیرد. این نوع بازی‌ها با استفاده از ارزهای دیجیتال، توکن غیر مثلی (NFT) و فناوری بلاک چین کار میکنند.
کاربران گیم فای با انجام دادن یک سری فعالیت‌های خاص در محیط بازی، پاداش‌هایی در قالب توکن NFT یا رمز ارزهای بومی دریافت میکنند. این فعالیت‌ها ممکن است نبرد با بازیکنان دیگر، تکمیل مراحل و ارتقا سطح کاربری را شامل شوند. علاوه بر این، بیشتر بازی معمولا یک بازار اختصاصی هم دارند که کاربران از طریق آن برای خرید و فروش آیتم و پاداش‌های خاص استفاده میکنند.
با توجه به میزان محبوبیت هر بازی، به احتمال زیاد می‌توان توکن‌های بومی آن را هم در انواع صرافی‌های متمرکز و غیر متمرکز به فروش رساند. بنابراین امروزه گیمرها می‌توانند در کنار لذت بردن از بازی‌ها، شانسی برای کسب درآمد هم داشته باشند.
شرکت گیمفای را با مفهوم GameFi اشتباه نگیرید
سوای این موضوع، ذکر این نکته حائز اهمیت است که چندی پیش، شرکتی به‌نام گیمفای تاسیس شد و وبسایتی به آدرس gamefi.org را راه‌اندازی کرد. این وبسایت در واقع یک مرکز فراگیر و فروشگاهی یکپارچه برای امور مالی بازی‌هاست که به استودیوهای بازیسازی، بازیکنان، معامله‌گران و سرمایه گذاران خدمات ارائه میدهد. این شرکت، ابتکارات بازیهای بلاک چین امیدوار‌کننده‌ای را به جامعه گیمینگ ارائه میدهد که در شبکه های بایننس اسمارت چین و پالیگان که میزبان اکثر عناوین برتر بازی برای کسب درآمد هستند، توسعه یافته است.
علاوه بر این، شرکت گیمفای اولین بازاری است که قابلیت معامله اقلام درون‌بازی و NFTها در سراسر پلتفرم‌های مختلف را فراهم کرده است. این پلتفرم همچنین دارای یک ارز دیجیتال بومی به‌نام GAFI است که به‌عنوان سوخت شبکه عمل می‌کند. بیت 24 از جمله صرافی‌های ارز دیجیتالی است که خرید گیم فای را برای کاربران خود فراهم کرده است. برای خرید و فروش توکن گیم فای کافی است در بیت24 ثبت نام کرده و از داخل داشبود خورد، رمز ارز GAFI را جستجو کنید.
با این حال، باید دقت باشید که مفهوم گیمفای مشابه دیفای، صرفا یک مفهوم و فضای توسعه است و اینکه شرکتی با همین تاسیس شده و رمز ارز بومی خود را عرضه کرده است، به‌معنای دخل و تصرف داشتن این شرکت به‌عنوان یک مرکز مادر برای توسعه این مفهوم نیست. این کار شبیه به این است که شرکتی پروژه‌ای به‌نام دیفای را راه‌اندازی کرده و اسم رمز ارز خود را نیز DEFI بگذارد.
گیم فای چگونه کار می‌کند؟
در بسیاری از بازیهای GameFi دارایی‌هایی که درون بازی کاربرد دارند (مانند زمین مجازی، آواتار، سلاح و لباس) قابل خرید و فروش هستند. این آیتم‌های درون بازی معمولا توکن‌های غیر مثلی هستند و روی بلاک چین قرار دارند؛ این یعنی می‌توانید آن‌ها را در بازارهای مخصوص NFT معامله کنید. البته در برخی بازی‌ها آیتم‌ها از همان ابتدا NFT نیستند و پیش از خرید یا فروش دارایی، باید آن‌ها را به ان اف تی تبدیل کنید.
آیتم‌های درون بازی معمولا مزایای خاصی دارند و می‌توان از طریق آن‌ها به پاداش‌های بیشتری رسید. با این حال ممکن است هیچ نوع مزایایی برای آیتم‌هایی مانند آوتار یا لباس در نظر گرفته نشود. در برخی از بازیهای گیم فای کاربران می‌توانند زمین بخرند و از طریق ساخت و ساز در آن زمین، یا حتی اجاره دادن آن به کاربران دیگر به درآمد برسند! این یعنی امکان درآمدزایی منفعل و بدون نیاز به حضور دائمی در محیط بازی نیز فراهم شده است. برخی مواقع حتی می‌توان از طریق استیک کردن NFT درآمد منفعل بیشتری به دست آورد. در ادامه مهمترین ویژگی‌های بازیهای GameFi را بررسی می‌کنیم.
مدل کسب درآمد با بازی کردن
بازی Play to Earn یکی از تازه‌ترین روش‌های گیمینگ است که اکنون به قلب تپنده پروژه‌های گیم فای تبدیل شده است. مدل کسب درآمد با بازی کردن (Play-To-Earn) تفاوت زیادی با مدل سنتی پرداخت برای بازی کردن (pay-to-play) دارد. در مدل سنتی، کاربر پیش از این که قابلیت شرکت در بازی را داشته باشد، باید مبلغ ثابتی را پرداخت کند. علاوه بر این، بازی‌هایی که از مدل P2P استفاده میکنند، معمولا راهی برای درآمدزایی کاربر ایجاد نخواهند کرد؛ زیرا آیتم‌های درون بازی همگی به شرکت سازنده بازی تعلق دارند.
در مقابل بازیهای P2E را داریم که امکان درآمدزایی را فراهم کرده و به کاربر اجازه می‌دهند مالکیت آیتم‌های درون بازی را به دست بیاورند. البته لازم به ذکر است که همه بازیهای P2E ساختار یکسانی ندارند و برای مثال ممکن است همه آیتم‌های آن قابل خرید و فروش نباشند. بنابراین پیش از شروع هر بازی، باید قوانین آن را مطالعه کرده و با سیستم اقتصادی آن آشنا شوید.
نکته دیگری که مورد بازیهای گیم فای وجود دارد، به هزینه شرکت در آنان مربوط می‌شود. بیشتر این بازی‌ها به مقداری سرمایه گذاری اولیه نیاز دارند و برای مثال کاربر باید پیش از شروع تعدادی توکن خریداری کند. بنابراین بهتر است قبل از شروع بازی از حداقل هزینه لازم برای شرکت در آن مطلع شوید و سپس پتانسیل دریافت پاداش از طریق آن را هم بسنجید. شرکت در بازیهای P2E تنها در صورتی منطقی خواهد بود که توازنی بین سرمایه اولیه و شانس دریافت پاداش وجود داشته باشد.
اکسی اینفینیتی یکی از محبوب‌ترین بازی های متاورسی است که بازیکنان آن با استفاده از موجوداتی به نام Axie به رقابت می‌پردازند و پاداش کسب میکنند. این موجودات به همراه سایر آیتم‌هایی که درون بازی مورد استفاده قرار می‌گیرد، قابل معامله هستند. بازیکنان Axie Infinity با استفاده از دو توکن AXS و SLP (که خرید و فروش آنان در بسیاری از صرافی‌ها امکان‌پذیر است) می‌توانند Axie پرورش دهند به رقابت بپردازند. علاوه بر این، فروش Axie تنها راه درآمدزایی نیست و کاربران می‌توانند اکسی‌های خود را به افراد دیگر قرض داده و در پاداش دریافت شده توسط آنان سهیم شوند.
به عبارتی دیگر، مالکان Axie می‌توانند درآمدی منفعل داشته باشند و کاربران تازه‌کار هم می‌توانند با Axieهای قرض گرفته شده پاداش کسب کنند. در ضمن بد نیست بدانید در زمان نگارش این مقاله، ارز اکسی اینفینیتی از لحاظ ارزش بازار در جمع 50 رمز ارز برتر دنیا قرار دارد.
مالکیت دارایی‌های دیجیتال
فناوری بلاک چین به دست اوردن مالکیت دارایی‌های دیجیتال و معامله آن‌ها را امکان‌پذیر کرده است. در حالی که در بازیهای رایانه‌های عادی هم می‌توان آواتار، حیوان خانگی، خانه، سلاح، ابزار و موارد دیگر را به دست آورد، اما در بازیهای گیم فای، آیتم‌ها در قالب توکن ان اف تی و مبتنی بر بلاک چین صادر می‌شوند. در نتیجه کاربران قادر خواهند بود سند مالکیت آن‌ها را به دست بیاورند و به آسانی معامله کنند.
در برخی از بازیهای بلاک چینی محبوب نظیر دیسنترالند و سندباکس، مالکیت و معامله زمین‌های مجازی به تمرکز اصلی تبدیل شده است. در این بازی‌ها می‌توان یک یا چند قطعه زمین مجازی خریداری کرد و با ساخت و ساز روی آن‌ها به درآمد مناسبی رسید. برای مثال یک کاربر ممکن است در زمین خود نمایشگاهی برای آثار مجازی ایجاد کرده و آنان را به فروش برساند، یا مراسمی خاص برگزار کرده و از کاربرانی که قصد شرکت دارند، مبلغی به عنوان حق ورود دریافت کند. اجاره دادن زمین یا ساختمان‌های موجود در آن نیز جزو انتخاب‌های مالکان زمین مجازی هستند.
همانند اکسی اینفیتنتی، توکن‌های بومی دیسنترالند و سندباکس، یعنی ارز MANA و ارز SAND نیز در زمان نگارش این مقاله از لحاظ ارزش بازار جزو 50 رمز ارز برتر دنیا هستند.
اپلیکیشن‌های دیفای
برخی پروژه‌های گیم فای شامل برخی امکانات حوزه دیفای هم هستند که از میان آنان می‌توان به مانند استیکینگ، استخراج نقدینگی و ییلد فارمینگ اشاره کرد. به طور کلی، بازیکنان پروژه‌های GameFi توکن‌های بومی را برای دریافت پاداش، آزاد کردن آیتم‌های خاص و یا دسترسی به لول‌های بالاتر استیک میکنند.
اضافه شدن قابلیت‌های D eFiمی‌تواند موجب تمرکز زدایی بیشتر حوزه گیمینگ شود. زیرا در حالت عادی، شرکت سازنده بازی جنبه‌های مختلفی مانند بروزرسانی را کنترل می‌کند. اما در پروژه های گیم فای، جامعه کاربری می‌تواند در تصمیماتی که منجر به تغییر محیط بازی یا قوانین آن می‌شود، تاثیر بگذارد. این فرآیند رای گیری معمولا از طریق یک سازمان خودگردان غیر متمرکز یا DAO انجام می‌شود.
برای مثال بازیکنان دیسنترالند با قفل کردن توکن‌های حاکمیتی (MANA) در DAO، حق رای به دست می‌آورند و روی تصویب شدن یا نشدن قوانین و بروزرسانی‌ها تاثیر مستقیمی خواهند گذاشت. در ضمن هر کاربری که تعداد بیشتری MANA قفل کند، حق رای بیشتری دارد. بنابراین گیمرهایی که در بازیهای غیر متمرکز شرکت میکنند، می‌توانند در فرآیند توسعه و مدیریت بازی مورد علاقه هم دخالت داشته باشند.
بازی های عادی چه تفاوتی با بازی های گیم فای دارند؟
بازیهای رایانهای از مدت‌ها پیش دارای ارز بومی بودند که از آن برای خرید و ارتقا دادن آیتم‌های مختلف استفاده می‌شد. اما این ارز هرگز برای ارزش داشتن در خارج از دنیای بازی طراحی نشده و عملا کاربرد آن به داخل بازی محدود بود. برخی بازی‌ها به شما اجازه می‌دهند که ارز داخل بازی را با پول واقعی بخرید، اما راهی برای فروش آن مقابل شما قرار نمی‌دهند! در نتیجه کاربران مجبور هستند از روش‌های دیگر (که گاهی اوقات ممکن است بر خلاف قوانین بازی هم باشد!) برای فروش ارز بومی بازی یا حتی حساب کاربری خود اقدام کنند.
اما در بازیهای بلاک چینی، توکن‌های داخل بازی و دارایی‌های آن معمولا رمز ارز و توکن NFT هستند. این یعنی شما می‌توانید مالکیت آن‌ها را به دست آورده و به راحتی برای فروش اقدام کنید. هر چقدر یک بازی محبوب‌تر باشد، احتمال این که بتوانید توکن و دارایی‌های آن را به سرعت معامله کنید نیز بیشتر است. برای مثال اکنون AXS از بازی اکسی اینفینیتی را می‌توان در بسیاری از صرافی‌های متمرکز و غیر متمرکز معامله کرد.
چگونه می‌توان در بازی های GameFi شرکت کرد؟
در حال حاضر هزاران بازی بلاک چینی به بازار عرضه شده که بدون شک پروژه‌های کلاهبرداری زیادی هم در میان آنان وجود دارد. اما در هر صورت، برای شرکت در بیشتر این بازی‌ها باید سه مرحله مشابه را طی کنید. توصیه می‌شود کاربر یک والت رمز ارزی جداگانه برای بازیهای بلاک چینی تهیه کند و تنها مقدار مورد نیاز از دارایی‌های خود را به آن انتقال دهد. گفتنی است ما قبلا در مقاله‌ای به بهترین بازی های کریپتویی برای کسب درآمد اشاره کرده‌ایم. می‌توانید از این فهرست گزینه یا گزینه‌هایی مناسب برای خود پیدا کنید.
قدم اول: ایجاد والت رمز ارزی
برای دسترسی به دنیای گیم فای، ابتدا باید یک کیف پول سازگار با آن پیدا کنید. در حال حاضر متامسک و تراست والت جزو بهترین انتخاب‌ها محسوب می‌شوند و با اکثر بازیهای مبتنی بر شبکه اتریوم هم سازگاری دارند. با این حال، بازی‌هایی که روی بلاک چین‌های دیگر توسعه یافته‌اند، ممکن است به کیف پول‌های متفاوتی نیاز داشته باشند.
برای مثال اگر قصد دارید بازی‌هایی که روی بی ان بی اسمارت چین (BNB Smart Chain) قرار دارند شرکت کنید، ابتدا باید کیف پول متامسک، تراست والت، یا هر نوع والت پشتیبانی شده دیگری را به این بلاک چین متصل نمایید. وبسایت رسمی هر بازی اطلاعات لازم در مورد کیف پول‌های پشتیبانی شده و شیوه اتصال به شبکه را آموزش میدهد.
برخی بازی‌ها مانند اکسی اینفینیتی و گادز آنچیند (Gods Unchained) کیف پول اختصاصی خودشان را دارند که هزینه انتقال را کاهش داده و سرعت انجام تراکنش را هم بیشتر می‌کند. بازی Axie Infinity بر مبنای اتریوم ساخته شده، اما فرآیند توسعه آن از طریق یک ساید چین به نام رونین نتورک (Ronin Network) انجام می‌شود. در نتیجه کاربران باید از کیف پول رسمی رونین والت (Ronin Wallet) استفاده کنند. در حال حاضر، رونین نتورک به عنوان یک ساید چین توانسته هزینه معامله و پرورش اکسی‌ها را کاهش بدهد.
قدم دوم: اتصال والت به بازی
برای شرکت در یک بازی بلاک چینی باید کیف پول خود را به آن متصل کنید. اما قبل از هر چیز باید از سالم بودن پروژه و آدرس وبسایت رسمی بازی اطمینان حاصل نمایید. سپس می‌توانید با مراجعه به وبسایت، کیف پول خود را متصل کرده و به محیط بازی دسترسی پیدا کنید.
بر خلاف بازیهای عادی که از شما می‌خواهند یک حساب کاربری ایجاد کنید، بازیهای بلاک چینی کیف پول شما را به عنوان حساب کاربری در نظر می‌گیرند. در نتیجه برای ورود به محیط بازی نیازی به وارد کردن نام کاربری و رمز عبور نخواهد بود.
قدم سوم: بررسی مقررات بازی
بسیاری از پروژه‌های گیم فای از کاربر می‌خواهند برای شروع کار توکن NFT یا مقداری از یک رمز ارز خاص خریداری کند. مقررات هر بازی متفاوت است و شرکت در آن‌ها با توجه به مبلغ اولیه‌ای که کاربر باید خرج کند، ریسک متفاوتی به همراه خواهد داشت. بنابراین به هنگام انتخاب بازی، اطلاعات لازم در مورد حداقل میزان دارایی و پتانسیل سوددهی را به دقت مطالعه کنید.
برای مثال اگر بخواهید در بازی Axie Infinity شرکت کنید، باید حداقل 3 اکسی در کیف پول خود داشته باشید. برای خرید اکسی‌ها هم باید به بازار اکسی (Axie Marketplace) مراجعه کرده و هزینه را از طریق رپد اتریوم (WETH) و با رونین والت پرداخت کنید.
اگر پول کافی ندارید یا حاضر به پذیرفتن ریسک خرید اکسی نیستید، می‌توانید شرایط برنامه اسکارشیپ (Scholarship Program) را هم در نظر بگیرید. در این برنامه، شما اکسی‌ها را قرض گرفته، با آن در بازی شرکت می‌کنید و سپس پاداش‌های دریافتی خود را با مالک اکسی تقسیم می‌کنید.
سخن پایانی ؛ آینده گیم فای
پروژه‌های گیم فای در سال 2021 به محبوبیت رسیدند و به احتمال زیاد طی چند سال آینده هم شاهد افزایش تعداد آن‌ها خواهیم بود. تا بهمن 1401، بیش از 2 هزار بازی در وبسایت DappRadar ثبت شده که روی بلاک چین‌های محبوبی مانند اتریوم، بی ان بی اسمارت چین، پالیگان، هارمونی و سولانا توسعه یافته‌اند.
از طرف دیگر پیشرفت فناوری بلاک چین نیز ادامه دارد و انتظار می‌رود به افزایش سرعت رشد حوزه گیم فای کمک کند. ایده درآمدزایی با بازی کردن برای بسیاری از افراد جذاب است و برای برخی افراد به شغل تمام وقت تبدیل شده است! بنابراین احتمال این که گیم فای بخش بزرگی از آینده دیجیتال را تشکیل دهد، بسیار بالاست.
از زمان عرضه بیت کوین تا به امروز، افراد زیادی در بازیهای ساده مبتنی بر مرورگر شرکت کرده‌اند تا شاید شانسی برای برنده شدن و دریافت پاداش در قالب BTC داشته باشند. برخی بازیهای BTC هنوز هم فعال هستند، اما ظهور اتریوم و قراردادهای هوشمند آن دنیای بازیهای بلاک چینی را برای همیشه تغییر داده و باعث شده تا امکان توسعه بازیهای پیچیده و جذاب‌تر فراهم شود.
بازیهای رایانهای در حالت عادی توجه افراد زیادی را به خود جلب میکنند؛ بنابراین زمانی که پتانسیل کسب درآمد را به آنان اضافه کنیم، جذابیت آن‌ها غیر قابل انکار می‌شود. در چنین شرایطی، احتمال این شرکت‌های بازیسازی بزرگ هم به سراغ حوزه گیم فای بیایند، چندان دور از ذهن نیست.
تهیه شده در بیت 24
