اتریوم یکی از پپیش‌گامان صنعت بلاک‌چین است. شبکه‌ای که ارزهای دیجیتال را به مفهومی فراتر از وسیله پرداخت یا ذخیره ارزش تبدیل کرد. اتریوم با خود مفهوم قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را آورد و دنیای جدیدی رو به کاربران کریپتوکارنسی باز کرد. این پلتفرم توسط نابغه‌ای جوان به نام ویتالیک بوترین راه‌اندازی شده است. در این مطلب قصد داریم ابتدا از اهمیت اتریوم صحبت کنیم و سپس به معرفی تیم سازنده آن، بپردازیم.
اتریوم چیست و چرا مهم است؟
کارایی شبکه اتریوم محدود به یک رمزارز نیست؛ بلکه در قلب خود مفهوم قراردادهای هوشمند را دارد؛ کدهایی که شرایط توافق میان طرفین را به‌صورت خودکار و بدون تغییر اجرا می‌کنند. این قراردادها امکان اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز را فراهم می‌کنند. برای درک مفهوم برنامه غیرمتمرکز در نظر داشته باشید که اپلیکیشنی مانند اینستاگرام، یک سرور مرکزی دارد که همه اطلاعات روی آن ذخیره می‌شوند، اما در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز، نودها، یعنی کامپیوترهایی که اطلاعات برنامه را روی خود دارند، در سرتاسر دنیا قرار دارند و برای انجام هر فعالیتی روی شبکه باید اکثریت نودها آن را تأیید کنند. اتریوم نخستین تجلی تمام‌وکمال قراردادهای هوشمند بود و این یکی از نکاتی است که شبکه اتریوم را مهم می‌کند.
معماری منحصربه‌فرد اتریوم باعث شده تا این شبکه به بستری برای اقتصاد غیرمتمرکز تبدیل شود که در آن خدمات مالی نوین (DeFi)، توکن‌های غیرمثلی (NFT) و رأی‌گیری شفاف امکان‌پذیر باشند. این شبکه در اموری مانند رهگیری زنجیره تأمین یعنی مسیر کالا از تولید در کارخانه تا رسیدن به دست مصرف‌کننده، مفید واقع شده و حتی در ثبت سوابق درمانی نیز از آن استفاده شده است.
اما تأثیرگذاری اتریوم تنها به‌خاطر مشخصات فنی آن نیست. جامعه کاربری فعال اتریوم هم‌اکنون نیز در حال گسترش بوده و افراد جدیدی را به خود جذب می‌کند. همان‌طور که گفتیم اتریوم یک شبکه متن‌باز است؛ به همین دلیل توسعه‌دهندگان زیادی روی آن کار می‌کنند. در سال ۲۰۲۱، تعداد تراکنش‌های این شبکه از شبکه بیت‌کوین بیشتر شد و این شبکه زیرساخت بسیاری از ارزهای دیجیتال شد. این شبکه جایگاه مهمی در دنیای بلاک‌چین دارد و بسیاری از تحلیل‌گران به آینده این رمزارز امیدوارند.
ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، کیست؟
ویتالیک بوترین، سازنده شبکه اتریوم، نابغه‌ای است که فناوری ارزهای دیجیتال را به دنیای قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز گره زد. او که از نوجوانی وارد دنیای کریپتوکارنسی شد، هنوز هم یکی از خلاق‌ترین مغزهای فناوری بلاک‌چین شناخته می‌شود. در ادامه نگاهی به زندگی او و چگونگی به‌وجودآمدن شبکه اتریوم خواهیم داشت.
زندگینامه ویتالیک بوترین
ویتالیک بوترین در سال ۱۹۹۴ در خانواده‌ای اهل فناوری در روسیه متولد شد. در شش‌سالگی، خانواده‌اش به کانادا مهاجرت کردند و او اکنون وارد جامعه جدیدی شده بود که در آن فرصت‌های بیشتری برای شکوفایی استعدادهایش داشت. ویتالیک از همان کودکی دارای نبوغ ریاضی عجیبی بود و در مدرسه‌ای مخصوص کودکان تیزهوش تحصیل کرد. در دبیرستان Albred، توانایی‌های استدلالی و منطقی او بیشتر هم رشد کرد و اولین پلهای تبدیل شدن به یک مغز متفکر دنیای رمزارزها در زندگی او گذاشته شد.
ویتالیک در سال ۲۰۱۳ وارد رشته علوم کامپیوتر دانشگاه واترلو شد؛ اما یک سال بعد، در یک تصمیم جسورانه، تحصیل را رها کرد تا روی دنیای بلاک‌چین متمرکز شود. او که از هفده‌سالگی با بیت‌کوین آشنا شده بود، ایده‌هایی برای این فناوری داشت که آنها را در مقاله Bit Megazine چاپ می‌کرد و به این وسیله تبدیل به یکی از چهره‌های شناخته شده این صنعت تبدیل شده بود. او در مقالاتش علاوه بر جنبه تکنولوژیک بلاک‌چین به تأثیرات مالی و اقتصادی آن نیز دقت داشت.
ویتالیک به محدودیت‌های بیت‌کوین پی برده بود و معتقد بود بلاک‌چین، پتانسیل‌های بسیار بیشتری از یک بستر امن بودن برای تراکنش‌های مالی دارد. او ایده یک بلاک‌چین قابل‌برنامه‌ریزی را در سر داشت؛ ایده‌ای که بعدها تبدیل به شبکه اتریوم شد.
در اواخر سال ۲۰۱۳، بوترین یک وایت پیپر با عنوان پلتفرم نسل بعدی قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز به دنیا ارائه کرد. او در این سند، مفهوم قرارداد هوشمند را توضیح داد: برنامه‌هایی که به طور خودکار و بدون واسطه اجرا می‌شوند. یک نوآوری مهم در این وایت پیپر، ماشین مجازی اتریوم (EVM) بود که کار اجرای قراردادهای هوشمند را روی بلاک‌چین به عهده دارد. این ویژگی وعده تبدیل اتریوم به بستری برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را عملی می‌کرد. دباره اینکه ماشین مجازی اتریوم یا EVM چیست، پیش از این مقاله‌ای جداگانه نوشته‌ایم که می‌توانید برای مطالعه بیشتر به آن مراجعه کنید.
ویتالیک بوترین در این پروژه تنها نبود. او با یک تیم قوی از کارشناسان رمزنگاری و بلاک‌چین کار می‌کرد که در ادامه با آنها آشنا خواهید شد.
تیم توسعه‌دهنده اتریوم
اتریوم با نام ویتالیک بوترین شناخته می‌شود، اما حقیقت این است که این پروژه توسط مجموعه‌ای از افراد متخصص بناگذاری شده است که هریک نقش مهمی را در توسعه آن ایفا کرده‌اند. بعضی از آنها بعدها پروژه اتریوم را ترک کردند، اما تاثیر ماندگار خود را بر به وجود آمدن این شبکه مهم به جا گذاشته‌اند. در ادامه این افراد را نام برده و به شما معرفی می‌کنیم:
میهای آلیسیه (Mihai Alisie)
میهای آلیسیه، قبلاً با ویتالیک بوترین در تأسیس مجله بیت‌کوین همکاری داشت که یکی از معتبرترین رسانه‌های بلاک‌چین آن زمان بود. مسئولیت‌های آلیسیه در پروژه اتریوم بیشتر در مسائل مالی و حقوقی بود. تنظیم حساب‌های بانکی و همکاری با وکلا برای اجرای عرضه اولیه توکن‌های اتریوم از جمله کارهای این شخص بود. میهای در سال ۲۰۱۵ از اتریوم جدا شد و پروژه شبکه اجتماعی غیرمتمرکز Akasha را راه‌اندازی کرد.
آنتونی دی‌یوریو (Anthony Di Iorio)
این شخص که یکی از اولین سرمایه‌گذاران کریپتو بود، به بوترین و تیمش کمک کرد اتریوم را به جهان معرفی کنند. دی‌یوریو، نقش مهمی در تأمین سرمایه اولیه و بازاریابی این پروژه ایفا کرد. اختلاف‌نظر با ویتالیک در مورد نحوه اداره پروژه اتریوم باعث شد آنتونی در سال ۲۰۱۵ از کار کناره‌گیری کند. پس از آن به‌عنوان مدیر ارشد دیجیتال بورس اوراق بهادار تورنتو فعال بود و بعد از آن، شرکت Decentral را تأسیس کرد. در سال ۲۰۲۱، دی‌یوریو به دلیل نگرانی‌های امنیتی دارایی‌های خود را از کریپتوکارنسی خارج و در پروژه‌های مرتبط سرمایه‌گذاری کرد.
چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson)
هاسکینسون، از بنیانگذاران اولیه اتریوم بود و مدتی سمت مدیرعامل این پروژه را داشت. او نیز مانند دی‌یورریو معتقد بود اتریوم باید یک سازمان انتفاعی باشد و در این موضوع با ویتالیک اختلاف‌نظر داشت و این موضوع باعث شد در نهایت در سال۲۰۱۴، از پروژه خارج شود. اقدام بعدی هاسکینسون تاسیس کاردانو بود که امروز یکی از رقبای سرسخت اتریوم به شمار می‌آید و به رویکرد علمی و آکادمیک در بین رمزارزها شهرت دارد.
گوین وود (Gavin Wood)
گوین وود یک مهندس نرم‌افزار بریتانیایی است که نقشی حیاتی در توسعه اتریوم ایفا کرده است. او کسی بود که نسخه اولیه این شبکه را با زبان C++ نوشت و خالق Solidity، زبان برنامه‌نویسی قراردادهای هوشمند بود. بااین‌وجود گوین در سال ۲۰۱۶ از اتریوم جدا شد و پروژه پولکادات را بنا کرد. این پروژه یک بلاک‌چین چند زنجیره‌ای است که امکان ارتباط بین شبکه‌های مختلف را فراهم می‌کند و برخی از مشکلات مقیاسپذیری اتریوم را حل کرده است.
جوزف لوبین (Joseph Lubin)
لوبین یکی دیگر از بنیانگذاران پروژه اتریوم است که دانش و منابع مالی خود را به این پروژه اختصاص داد. او نیز نقش کلیدی در تأمین هزینه‌های اولیه پروژه داشت. پس از راه‌اندازی شبکه اتریوم، لوبین شرکت ConsenSys را تأسیس کرد که هدف آن توسعه ابزارها و اپلیکیشن‌های مرتبط با اتریوم بود. این شرکت، کمک بزرگی به رشد اکوسیستم اتریوم کرد و راهکارهای مفیدی برای به‌کاربردن بلاک‌چین در دنیای واقعی ارائه داد.
جفری ویلکه (Jeffrey Wilcke)
جفری ویلکه عضو تیم توسعه فنی اتریوم بود و پروژه Go Etherum (Geth) را راه‌اندازی کرد. این نسخه، یکی از نرمافزارهای مهمی است که اجازه تعامل با اتریوم را به کاربران می‌دهد و توسط خود توسعه‌دهندگان نیز استفاده می‌شود.
در سال ۲۰۱۹، ویلکه از دنیای کریپتوکارنسی فاصله گرفت و وارد صنعت گیمینگ شد. او نیز دلیل خروج خود را اختلاف‌های درون تیمی پروژه عنوان کرد.
چالش‌ها و دستاوردهای بنیانگذاران اتریوم
اتریوم در مسیر خود چالش‌ها و پیشرفت‌های بزرگی را پشت سر گذاشته است. با اینکه اکنون مدتی است بازار این ارز صعود عجیب‌وغریبی نداشته و در بازه‌های محدود نوسان می‌کند، این رمزارز هنوز اعتماد سرمایه‌گذاران را برای خود حفظ کرده است. در این قسمت چالش‌ها و پیشرفت‌های شبکه اتریوم را مرور می‌کنیم:
دستاوردها
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این شبکه راه‌اندازی اتریوم ۲.۰ و Beacon Chain بود که آغاز فرایند گذر از فرایند اثبات کار به اثبات سهام محسوب می‌شود. این تغییر در سال پنجم توسعه بلاک‌چین اتریوم، در جهت کاهش مصرف انرژی شبکه و دادن امکان استیک کردن دارایی‌ها به کاربران رخ داد.
راه‌اندازی Beacon Chain پس از اجرای چند شبکه آزمایشی از جمله Medalla انجام شد. این موضوع در واقع تلاش و تعهد تیم اتریوم به ایجاد زیرساخت‌های مطمئن را نشان می‌دهد. اتریوم اکنون نیز در حال نوآوری‌های مالی است و در امور استیبل‌کوین‌ها، استیکینگ نقدینگی و پروتکل‌های Restaking پیشتاز است.
پذیرش عمومی نیز یکی از دستاوردهای اتریوم در این سال‌هاست. معرفی ETFهای این ارز باعث افزایش این پذیرش و ثبات بازار آن شده است. طبق آمارها تنها در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵، صندوق‌های قابل‌معامله در بورس اتریوم حدود ۱.۲ میلیارد دلار ورودی داشته‌اند و قیمت اتریوم را به محدوده حمایتی بالاتری رسانده‌اند. این نشانگر اعتماد پایدار بازار به این رمزارز است.
چالش‌ها
اتریوم هنوز موانعی سر راه خود دارد که برای صعود در بازار و جذب کاربران بیشتر باید آنها را مهار کند. از جمله این چالش‌ها می‌توان به مقیاسپذیری اشاره کرد. اینکه شبکه اتریوم هنوز در پردازش حجم بالایی از تراکنش‌ها نسبت به شبکه‌های جدیدتر ضعیف عمل می‌کند و کارمزدهای بالای آن، مانعی بر سر راه جذب کاربران جدید است.
دیگر اینکه شبکه اتریوم هنوز با دیگر شبکه‌ها یکپارچه نشده است و توسعه‌دهندگان برای سازگاری اپلیکیشن‌های خود با سایر پلتفرم‌ها دچار مشکل هستند. در ارتباط بین اتریوم با سایر بلاک‌چین‌ها نیز ریسک‌های امنیتی وجود دارد که برای اعتبار اکوسیستم مطلوب نیست.
برخی منتقدان نیز اعتقاد دارند که بودجه بنیاد اتریوم، به‌درستی در راه توسعه اکوسیستم مصرف نمی‌شود و این شبکه در وضع مقررات و مسائل سیاسی به‌اندازه رقبایی چون ریپل و سولانا، فعال نبوده است.
آینده اتریوم از نگاه بنیانگذاران
ویتالیک بوترین در یکی از پست‌های وبلاگ خود در فوریه ۲۰۲۵، فناوری شاردینگ را آغازگر تغییر اساسی در مقیاسپذیری اتریوم خوانده و مدعی شده است تا پایان ۲۰۲۶، تغییرات این اکوسیستم به سمتی خواهد رفت که با سیستم‌های مالی سنتی در رقابت قرار گیرد. این موضوع نشان‌دهنده برنامه‌های مشخص تیم توسعه برای آینده این ارز است.
ارتقای Pectra نیز که در سال جاری صورت خواهد گرفت، شامل بهبود تجربه کاربری، افزایش امنیت و بهینه‌سازی فرایندهای استیکینگ خواهد بود. پیاده‌سازی PeerDAS و به‌روزرسانی ماشین اتریوم، مرحله دوم این فرایند است که در جهت بالارفتن سرعت و کارایی شبکه انجام خواهد شد. البته هنوز زمان دقیقی برای این بهروزرسانیها اعلام نشده است.
اکثر تحلیل‌گران به آینده اتریوم با اعمال برنامه‌های ETF و توسعه فناوری آن، امیدوار هستند. آنتونی ساسانو، بنیانگذار EthHub پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه‌ای درباره آینده این ارز دارد که مشروط به اجرای راهکارهای لایه دوم و بهبود شرایط اقتصاد کلان است. در مجموع می‌توان گفت در آینده نزدیک شاید صعود قیمت عجیبی در بازار اتریوم نبینیم؛ اما تیم توسعه این ارز در حال تلاش برای بهبود تکنولوژی‌های آن است که مقیاسپذیری این شبکه را بالا ببرد و این تغییرات در آینده رمزارز اتریوم نیز تأثیر مثبت خواهد داشت. برای به‌روز ماندن نسبت به اتفاقات این رمزارز می‌توانید صفحه تحلیل اتریوم را دنبال کنید.
