اپن اینترست (OpenIntrest) چیست و چطور از آن استفاده کنیم؟

در بازارهای مالی، ابزارها و مفاهیمی وجود دارند که به معامله‌گران و سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند تا بهتر روندها را تحلیل کنند و تصمیم‌های بهتری بگیرند. یکی از این ابزارهای کلیدی، اپن اینترست یا همان «سود باز» است که بیشتر در بازار مشتقات مانند معاملات آتی و آپشن مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما اپن اینترست چیست و چگونه می‌توان از آن برای تصمیم‌گیری بهتر استفاده کرد؟ در این مقاله، به‌طور کامل این مفهوم را بررسی می‌کنیم تا پاسخ این سوالات را بیابیم.

اپن اینترست یا سود باز چیست؟

سود باز به تعداد کل قراردادهای مشتقات (مانند معاملات آتی یا آپشن) اشاره دارد که هنوز بسته یا منقضی نشده‌اند. این شاخص، برخلاف حجم معاملات، تنها تعداد موقعیت‌های باز و فعال را نشان می‌دهد. به بیان ساده‌تر، هرگاه خریدار و فروشنده‌ای قرارداد جدیدی منعقد کنند، اپن اینترست افزایش می‌یابد و هرگاه این قرارداد بسته یا منقضی شود، اپن اینترست کاهش پیدا می‌کند. این معیار اغلب به‌عنوان ابزاری برای سنجش جریان نقدینگی و علاقه معامله‌گران در بازار استفاده می‌شود.

به عنوان مثال، اگر در یک روز مشخص معامله‌گری ۱۰ قرارداد خرید و فروش جدید ایجاد کند، اپن اینترست به میزان ۱۰ واحد افزایش می‌یابد. اگر در روز بعد ۵ قرارداد بسته شود، اپن اینترست ۵ واحد کاهش می‌یابد. اما اگر قراردادها بین معامله‌گران جابجا شوند (بدون بسته شدن)، اپن اینترست ثابت باقی می‌ماند.

نحوه محاسبه اپن اینترست

 در محاسبه‌ی اپن اینترست (Open Interest) تعداد کل قراردادهای باز در بازار مشتقات مانند معاملات آتی و آپشن بررسی می‌شوند. اپن اینترست نشان‌دهنده‌ی تعداد قراردادهای مشتقه‌ای است که هنوز بسته یا منقضی نشده‌اند. این شاخص یکی از ابزارهای کلیدی برای تحلیل روندهای بازار و شناسایی میزان فعالیت و نقدینگی است.

فرمول محاسبه اپن اینترست

فرمول کلی برای محاسبه اپن اینترست به شکل زیر است:

اپن اینترست نهایی = تعداد کل قراردادهای بسته شده – (تعداد کل قراردادهای باز شده + اپن اینترست فعلی)

این محاسبه روزانه توسط صرافی‌ها یا بازارهای مالی انجام می‌شود و نشان‌دهنده تعداد قراردادهایی است که هنوز توسط معامله‌گران، فعال نگه داشته شده‌اند. به عنوان مثال، اگر اپن اینترست در ابتدای روز ۵۰۰ باشد، ۱۵۰ قرارداد جدید باز شود و ۱۰۰ قرارداد بسته شود، اپن اینترست نهایی به‌صورت زیر محاسبه می‌شود: 

۵۵۰ = ۱۰۰ – (۱۵۰ + ۵۰۰)

نقش اپن اینترست در بازارهای مالی

استفاده از اپن اینترست می‌تواند درک بهتری از روندها، احساسات بازار و نقدینگی موجود در بازار ارائه دهد. اپن اینترست در بازارهایی که معاملات مشتقه دارند، کاربرد دارد؛ از جمله بازار بورس و بازار کریپتو، پس درک نقش این شاخص در بازارهای مالی کمک شایانی به تصمیم‌های سرمایه‌گذاری ما می‌کند. در ادامه به بررسی نقش این شاخص، تحلیل و نحوه استفاده از آن را پرداختیم.

شاخصی برای تحلیل روند بازار

مهم‌ترین نقش شاخص سود باز در بازارهای مالی استفاده از آن جهت تحلیل روند بازار است و به عنوان شاخصی برای سنجش قدرت روند بازار استفاده می‌شود:

• بازار صعودی + رشد OI: ورود پول جدید و ادامه روند صعودی.
• بازار صعودی + کاهش OI: خروج معامله‌گران و احتمال تثبیت یا ضعف روند.
• بازار نزولی + رشد OI: افزایش فشار فروش و تشدید روند نزولی.
• بازار نزولی + کاهش OI: خروج فروشندگان و احتمال تثبیت یا پایان نزول.

تأثیر بر نقدینگی بازار

اپن اینترست تأثیر قابل‌توجهی بر نقدینگی بازار دارد و معمولاً به‌عنوان شاخصی برای میزان نقدشوندگی بازار استفاده می‌شود:

• اپن اینترست بالا: نشان‌دهنده یک بازار نقدشونده‌تر است که در آن معامله‌گران می‌توانند با هزینه کمتر وارد یا از بازار خارج شوند.
• اپن اینترست پایین: معمولاً بیانگر محدودیت در گزینه‌های معاملاتی و کاهش نقدینگی بازار است.

ابزاری برای مدیریت ریسک

رصد دقیق اپن اینترست به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که استراتژی‌های معاملاتی خود را بهتر مدیریت کنند:

• اطلاع از تغییرات در بازار: رصد اپن اینترست به شناسایی تغییرات احتمالی در حجم معاملات یا احساسات بازار کمک می‌کند.
• تنظیم استراتژی‌ها: معامله‌گران می‌توانند استراتژی‌های خود را متناسب با تغییرات اپن اینترست تنظیم کنند تا از ریسک‌های احتمالی جلوگیری کنند.

به طور کلی، اپن اینترست به‌عنوان ابزاری مکمل برای تحلیل حجم معاملات و تغییرات قیمتی استفاده می‌شود و اطلاعاتی دقیق‌تر در مورد جهت و شدت حرکت بازار ارائه می‌دهد که تشخیص درست اطلاعات، به بهتر شدن معاملات کمک بزرگی می‌کند. در ادامه روش‌های تحلیل این شاخص را باهم آموزش می‌بینیم.

مزایا و معایب استفاده از اپن اینترست

همان‌طور که شاخص‌های مختلف در بازارهای مالی دارای مزایا و معایب خاص خود هستند، شاخص اپن اینترست (Open Interest) نیز علاوه بر مزایای فراوان، محدودیت‌ها و معایبی دارد. در ادامه، ابتدا به نقاط قوت سود باز سپس به نقاط ضعف خواهیم پرداخت.

اپن اینترست مزایای زیادی دارد که به تحلیلگران و معامله‌گران کمک می‌کند. اولین مزیت آن شناسایی روندهاست؛ به‌طور مثال، افزایش اپن اینترست همراه با افزایش قیمت نشان‌دهنده خرید ارزهای دیجیتال توسط معامله‌گران و ورود پول جدید به بازار است که معمولاً به معنای ادامه روند صعودی است. همچنین، کاهش اپن اینترست در حین کاهش قیمت ممکن است نشان‌دهنده ضعیف شدن روند نزولی باشد.

دومین مزیت آن بهبود نقدینگی است؛ قراردادهای با اپن اینترست بالا معمولاً نقدشوندگی بهتری دارند که به معامله‌گران این امکان را می‌دهند که سریع‌تر وارد یا از بازار خارج شوند. علاوه بر این، تغییرات اپن اینترست می‌تواند به تایید سیگنال‌های معاملاتی کمک کرده و نقاط ورود و خروج مناسب را شناسایی کند. در نهایت، اپن اینترست به عنوان یک شاخص احساسات بازار عمل می‌کند و نشان‌دهنده میزان علاقه معامله‌گران به یک دارایی خاص است که می‌تواند به درک بهتر احساسات صعودی یا نزولی کمک کند. این شاخص در کنار مزایای بالا معایب زیر را هم دارد:

• عدم پیش‌بینی جهت بازار: اپن اینترست تنها میزان مشارکت را نشان می‌دهد، نه جهت حرکت بازار.
• داده‌های تأخیری: این شاخص معمولاً پایان روز به‌روزرسانی می‌شود و برای تصمیمات لحظه‌ای مفید نیست.
• احتمال تفسیر نادرست: تغییرات اپن اینترست می‌تواند معانی متفاوتی داشته باشد.
• کاهش دقت در بازارهای غیرنقدشونده: در بازارهای کم‌نقدینگی، تغییرات ممکن است ناشی از تعداد محدود معامله‌گران باشد.

استفاده از اپن اینترست در کنار دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال می‌تواند به تحلیل دقیق‌تر و مدیریت بهتر ریسک کمک کند، اما نباید به‌تنهایی به آن تکیه کرد. در ادامه مقاله باهم کاربردهای این شاخص را بررسی خواهیم کرد که بتوانید از این شاخص در کنار تحلیل تکنیکال خود استفاده بیشتری کنید.

تفاوت بین اپن اینترست و حجم معاملات

ابتدا با تعریف هر کدام شروع کنیم. حجم معاملات (Volume) نشان‌دهنده حجم کل قراردادهای معامله‌شده در یک بازه زمانی خاص (معمولاً یک روز) است. این مقدار هر روز بازنشانی می‌شود. اما اپن اینترست (Open Interest) تعداد کل قراردادهای باز و تسویه‌نشده را نشان می‌دهد که از روزهای قبل باقی مانده‌اند و با ایجاد یا بستن قراردادها تغییر می‌کند.

از نظر کاربرد، حجم معاملات برای تحلیل نقدینگی و فعالیت روزانه بازار استفاده می‌شود. افزایش حجم معمولاً به معنای حضور معامله‌گران بیشتر و تغییرات قیمتی قوی‌تر است. اما اپن اینترست نشان‌دهنده ورود یا خروج پول به بازار است و تغییرات در آن می‌تواند به شناسایی روندها یا بازگشت‌های احتمالی کمک کند.

تفاوت دیگر آنها در بازه زمانی است، حجم معاملات مختص یک بازه زمانی کوتاه است و در پایان هر روز صفر می‌شود. اما اپن اینترست به صورت تجمعی محاسبه می‌شود و بیانگر میزان علاقه بازار در بازه‌های زمانی طولانی‌تر است. هر دو شاخص برای تحلیل تکنیکال ارزشمند هستند، اما نقش‌های متفاوتی دارند و با ترکیب آن‌ها می‌توان دیدگاه جامع‌تری از بازار به دست آورد.

چگونه از اپن اینترست برای معاملات بهتر استفاده کنیم؟

اپن اینترست یکی از ابزارهای تحلیل مهم در بازارهای مشتقات است که به معامله‌گران کمک می‌کند تا نقدینگی، روندها و احساسات بازار را شناسایی کنند. در اینجا به روش‌هایی برای استفاده از اپن اینترست در بهبود استراتژی‌های معاملاتی اشاره می‌شود:

تایید روندهای صعودی و نزولی

در روند صعودی، افزایش قیمت بیت‌کوین به همراه افزایش اپن اینترست نشان‌دهنده ورود پول جدید به بازار است. این مسئله می‌تواند ادامه روند صعودی را تایید کند، زیرا معامله‌گران بیشتری به خرید موقعیت‌های بلندمدت علاقه‌مند هستند. این موضوع در روند نزولی نیز صادق است، کاهش قیمت همراه با افزایش اپن اینترست معمولاً به معنای باز شدن موقعیت‌های فروش جدید است که نشان‌دهنده فشار فروش و ادامه روند نزولی است.

تشخیص بازگشت روند

کاهش اپن اینترست هنگام افزایش قیمت ارزهای دیجیتال، ممکن است نشان‌دهنده کاهش اعتماد معامله‌گران به روند صعودی باشد که احتمال بازگشت روند را تقویت می‌کند. در نقطه مقابل، کاهش اپن اینترست هنگام کاهش قیمت می‌تواند نشان‌دهنده اتمام روند نزولی و احتمال بازگشت صعودی باشد.

تحلیل سطوح حمایت و مقاومت

افزایش اپن اینترست در قیمت‌های کلیدی، مانند سطوح حمایتی یا مقاومتی، می‌تواند نشان‌دهنده علاقه شدید معامله‌گران به حفظ سطوح در این قیمت‌ها باشد. این تحلیل به معامله‌گران کمک می‌کند نقاط ورودی یا خروجی مناسبی پیدا کنند.

استفاده در مدیریت ریسک

افزایش ناگهانی اپن اینترست می‌تواند به معنای ورود معامله‌گران سفته‌باز باشد که ممکن است به نوسانات شدید قیمت منجر شود. تحلیل درست اپن اینترست در موقعیت‌های حساس به معامله‌گران کمک می‌کند تا استراتژی‌های خود را برای مدیریت بهتر ریسک تنظیم کنند.

ترکیب با حجم معاملات

تحلیل اپن اینترست در کنار حجم معاملات، دیدگاه عمیق‌تری از تعهد بازار ارائه می‌دهد. برای مثال، افزایش هر دو معمولاً به معنای قدرت روند است؛ در حالی که کاهش هر دو ممکن است نشان‌دهنده ضعف بازار و بازگشت روند باشد. با استفاده از این داده‌ها، معامله‌گران می‌توانند به تصمیمات آگاهانه‌تری برسند و از فرصت‌های معاملاتی بهره‌برداری کنند. با این حال، استفاده از اپن اینترست به‌تنهایی توصیه نمی‌شود و بهتر است با سایر شاخص‌ها ترکیب شود.

سخن پایانی

در این مقاله، مفهوم اپن اینترست را توضیح دادیم، نحوه محاسبه آن را بررسی کردیم و نقش آن در تحلیل روندها، شناسایی نقطه بازگشت بازارها و ارزیابی نقدینگی بازار را تحلیل کردیم. اپن اینترست می‌تواند ابزاری قدرتمند برای تصمیم‌گیری‌های معاملاتی باشد، اما باید به یاد داشت که استفاده از این ابزار به‌تنهایی کافی نیست و نیاز است با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال ترکیب شود. آیا این شاخص توانسته است به شما در تحلیل بازار کمک کند؟