آنچه در این مقاله خواهید خواند
در این مقاله برای خرید و سرمایه گذاری در رمز ارزها، مفاهیم ارز دیجیتال را از پایه و از صفر تا صد به صورت رایگان و کامل برای مبتدی ها آموزش می‌دهیم.
رمز ارزها از ابتدای تولد خود تا کنون، اسامی مختلفی از «پول آینده» تا «دارایی فوق‌العاده خطرناک» را به خود گرفته‌اند. استراتژی‌های ورود به حوزه ارزهای دیجیتال با سرعت زیادی در حال گسترش است و برای موفقیت در این حوزه، نیازمند آشنایی با مفاهیم و نحوه کار با ارز دیجیتال هستیم که در این مطلب به صورت کامل و از صفر تا صد برای مبتدی ها آموزش می‌دهیم.
در این مطلب، در فصل اول به توضیح تعاریف مهم مرتبط با حوزه ارزهای دیجیتال، در فصل دوم به آموزش نحوه ذخیره‌سازی رمز ارزها در کیف پول و در فصل سوم به آموزش طریقه خرید و فروش آن‌ها می‌پردازیم. در سرتاسر مطلب، به اصطلاحات مختلفی که برای آن‌ها مقاله‌ای جداگانه وجود دارد لینک داده شده است (متن با رنگ آبی). برای یادگیری کامل دنیای ارزهای دیجیتال پیشنهاد می‌کنیم این مقالات را نیز از دست ندهید.
فصل اول: ارز دیجیتال چیست؟
کریپتوکارنسی «Cryptocurrency» که با نام‌هایی همچون «رمز ارز»، «ارز دیجیتال»، «ارز رمزپایه»، «ارز رمزنگاری‌شده»، «ارز مجازی» و امثالهم شناخته می‌شود، نوعی پول دیجیتال غیر متمرکز است. برخلاف پول سنتی که تحت کنترل یک نهاد مرکزی مانند بانک اداره می‌شود، رمز ارزها را یک واحد خاص کنترل نمی‌کند. این نوع از ارزها از طریق فناوری دفتر کل توزیع‌شده به نام بلاک چین فعالیت می‌کنند.
بیت کوین اولین ارز دیجیتالی بود که به صورت عملی پا به عرصه نهاد و در سال 2008 کار خود را آغاز کرد. البته مفهوم یک سیستم پولی دیجیتال غیر متمرکز از دهه 80 میلادی مطرح شده بود، اما تا زمان تولد بیت کوین این ایده عملی نشد. امروزه، رمز ارزهای متعددی عرضه شده‌اند که هر کدام هدف و مسیر خاصی را دنبال می‌کنند.
ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟
همانطور که گفتیم، رمز ارزها بر اساس فناوری دفتر کل توزیع‌شده به نام بلاک چین کار می‌کنند. همانطور که از اسمش پیداست، بلاک چین یعنی زنجیره‌ای از بلوک‌ها. بلاک چین شبکه‌ای است که می‌توانید آن را شبیه به آجرهای متصل به‌هم در یک ساختمان در نظر بگیرید.
حالا برای آموزش بهتر نحوه کار شبکه بلاک چین ارز دیجیتال، باید با دو مفهوم اصلی یعنی الگوی اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) آشنا شوید. در شبکه‌هایی مانند بیت کوین، افراد با استفاده از دستگاه‌های خاصی به نام ماینر (Miner)، یک سری مسئله ریاضی را حل می‌کنند. حالا در ازای حل این مسائل، این افراد می‌توانند بلوک حاوی تراکنش‌ها در این زنجیره را اصطلاحا استخراج کرده و در ازای این کار، ارز شبکه یعنی همان رمز ارز BTC را دریافت کنند. حالا هرکسی که بتواند زودتر به جواب درست برسد، بلوک مربوطه را استخراج و ارزهای آن را دریافت می‌کند. به این روش دریافت رمز ارز از شبکه، اثبات کار می‌گویند. در واقع گویی افراد با اثبات کار انجام داده خود در شبکه، پاداش می‌گیرند.
اما در یک سری شبکه‌های دیگر مانند بایننس کوین (BNB)، دیگر خبری از دستگاه‌های ماینر و استخراج نیست. در این روش، افراد با اصطلاحا استیکینگ ارز دیجیتال مربوط به شبکه (Staking – یعنی همان سهام‌گذاری یا واریز کردن)، برای تایید تراکنش‌ها به صورت تصادفی انتخاب شده و با تایید درست تراکنش‌ها، ارزهای مربوط به شبکه را دریافت می‌کنند.
چند تا رمز ارز در دنیا وجود دارد و قیمت‌شان چقدر است؟
به استناد وبسایت CoinMarketCap، امروزه بیش از 18هزار کریپتوکارنسی متولد شده‌اند و قیمت هر کدام نیز متفاوت است. در تصویر زیر، محبوب‌ترین رمز ارزها از نظر ارزش بازار (Market Cap) را مشاهده می‌کنید. ارزش بازار یا مارکت کپ معیاری است که برای سنجش میزان ارزش کل کوین‌های یک پروژه رمز ارزی استفاده می‌شود. برای محاسبه این مقدار کافی است تعداد کوین‌های یک پروژه را در قیمت هر واحد آن ضرب کنید.
با این حال، از آنجایی که مانند بازارهای سهام عمومی یک منبع داده رسمی برای محاسبه ارزش کل بازار رمز ارزها وجود ندارد، این میزان را نمی‌توان به صورت دقیق برآورد کرد.
همانطور که در این بخش از آموزش اشاره کردیم، برای مشاهده قیمت و مشخصات جزئی هر ارز دیجیتال کافی است وارد سایت CoinMarketCap شده و نام آن را جستجو نمایید. این وبسایت همچنین یک منبع خوب و موثق برای یافتن اطلاعات درباره پروژه‌های کمتر شناخته‌شده است. به‌عنوان مثال، با جستجوی نام Ethereum صفحه زیر باز می‌شود که تمام اطلاعات آن مربوط به تعداد کل کوین‌ها، تعداد کوین‌های در گردش، قیمت لحظه‌ای، بازارهای قابل معامله، نمودار قیمت، رتبه در کوین مارکت کپ بر اساس ارزش بازار، معرفی اجمالی پروژه و موارد دیگر قابل مشاهده است.
آیا ارزهای دیجیتال قانونی هستند؟
در این بخش از آموزش مفاهیم ارز دیجیتال، باید به بحث قانون و مقررات نیز بپردازیم. در کشورهایی مثل ایالات متحده، قرار گرفتن رمز ارزها در دسته «اوراق بهادار» همیشه مورد توجه قانون‌گذاران بوده است. مثلا در رابطه با ارز ریپل، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) با به دادگاه کشاندن شرکت پشتیبان این ارز ادعا کرده بود که توکن XRP این شبکه یک اوراق بهادار است و خرید و فروش آن از سال 2012 تا کنون غیرقانونی بوده است. این دادگاه هنوز ادامه دارد و نتیجه نهایی آن مشخص نشده است.
در ایران نیز توجه به قانونمند کردن حوزه رمز ارزها از سال گذشته و پس از قطعی‌های مکرر برق در فصل تابستان که نتیجه فعالیت مزارع استخراج بود، شدت گرفت. هنوز قانون خاصی برای ممنوع کردن فعالیت ماینرها صادر نشده است، اما می‌توان گفت که سیاستمداران به دنبال نظارت بر این بخش هستند.
فصل دوم: آموزش کیف پول های ذخیره سازی ارز دیجیتال
حال که با مفاهیم کلی ارزهای دیجیتال و نحوه کار آن آشنا شدیم، شاید برایتان سوال شده باشد که چگونه می‌توان آن‌ها را ذخیره کرد؟ پاسخ استفاده از یک کیف پول ارز دیجیتال (یا والت) است. کیف پول‌های رمز ارزی به دو دسته کلی سرد و گرم تقسیم می‌شوند که در این بخش به توضیح مختصر هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم.
کیف پول گرم یا هات ولت چیست؟
حتما تا به حال اسم کیف پول تراست والت به گوشتان خورده است. کیف پول‌های گرم نوعی والت ارز دیجیتال به صورت یک برنامه قابل دانلود روی گوشی موبایل، لپتاپ، تبلت و کامپیوتر هستند. تراست والت هم از همین نوع کیف پول‌هاست که نسخه‌های اندروید و iOS آن برای موبایل عرضه شده است. هات ولت‌ها کلیدهای خصوصی شما را که شبیه به رمز عبور در کارت‌های بانکی هستند، درون خود دستگاه ذخیره می‌کنند. این یعنی در صورت هک شدن دستگاه، در معرض خطر سرقت رمز ارزهای خود قرار می‌گیرید. بنابراین همیشه باید مراقب بدافزارها باشید.
از جمله ویژگی‌های یک کیف پول گرم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دسترسی راحت
- رایگان
- خرید و فروش آسان
- اتصال دائمی به اینترنت
- امنیت متوسط تا بالا
محبوب‌ترین هات والت‌ها عبارتند از: کوینومی (Coinomi)، اتمیک والت (Atomic Wallet)، مای اتر والت (MEW) و متامسک (MetaMask).
کیف پول سرد یا کلد ولت چیست؟
حافظه ذخیره‌سازی یا کیف پول سرد (Cold Storage) در دو شکل سخت افزاری و کاغذی وجود دارد. نوع سخت‌افزاری کلد ولت یک دستگاه فیزیکی است که کلیدهای خصوصی شما را به صورت آفلاین در خود ذخیره می‌کند. این یعنی حتی در صورت استفاده از کیف پول سخت افزاری در دستگاه‌های آلوده به بدافزار هم خطری دارایی‌های شما را تهدید نمی‌کند. بنابراین امنیت ولت‌های سخت افزاری در مقایسه با نوع گرم بسیار بیشتر است.
از جمله مهمترین ویژگی‌های کیف پول‌های سخت افزاری می‌توان موارد زیر را نام برد:
- کمی گران
- امنیت بسیار بالا
- نیاز به اتصال به یک موبایل یا کامپیوتر برای مدیریت تراکنش‌ها
با استفاده از مقاله آموزشی راهنمای خرید بهترین کیف پول های سخت افزاری ارز دیجیتال نیز می‌توانید بهترین کیف پول سخت افزاری برای ذخیره و خرید و فروش ارز دیجیتال متناسب با نیازتان را بیاید:
کیف پول کاغذی نیز نوعی والت سرد است که قابلیت پرینت روی کاغذ را دارد. برای ایجاد یک پیپر والت با استفاده از یک وب سایت می‌توان به تولید آدرس عمومی و کلید خصوصی مختص یک ارز دیجیتال خاص پرداخت. آدرس عمومی (Public Address) همان آدرسی است که برای خرید و فروش رمز ارزها از آن استفاده می‌کنید. کلید خصوصی (Private Key) نیز در واقع همان رمز عبور شما برای دسترسی به دارایی‌های دیجیتالی است که باید همیشه آن را در جای امنی ذخیره کرده و از فاش کردن آن برای دیگران خودداری کنید.
البته باید مراقب وبسایت‌های اسکم که قصد کلاهبرداری و سرقت رمز ارزهای شما را دارند نیز باشید و تنها از سایت‌های معتبر اقدام به ساخت کیف پول کاغدی نمایید. در تصویر زیر، یک نمونه کیف پول کاغذی بیت کوین را مشاهده می‌کنید:
فصل سوم: آموزش خرید و فروش ارز دیجیتال
حال که با نحوه ذخیره‌سازی رمز ارزها آشنا شدید، به مبحث نحوه خرید و فروش آن‌ها می‌پردازیم. البته پیش از آن باید از خودتان بپرسید که آیا سرمایه گذاری در بازار پرنوسان ارزهای رمزپایه مناسب شماست؟
آیا ارز دیجیتال سرمایه گذاری خوبی است؟
ارزهای مجازی بدون نیاز به دخالت یک همتای متمرکز مانند بانک، قابل انتقال به دیگران هستند. این نوع از پول دیجیتال در واقع ارسال جهانی ارزش را به صورت 24 ساعته و در 7 روز هفته میسر کرده است. به باور برخی از افراد، ارز دیجیتال به خاطر ارائه سطحی از حریم خصوصی، امنیت و تغییر ناپذیری (عدم امکان برگشت زدن تراکنش) که در پول سنتی یافت نمی‌شود. نوع بهتری از انتقال ارزش است.
اما نکته اینجاست که نگاه به رمز ارزها به‌عنوان یک وسیله برای سرمایه گذاری متفاوت است. برخی با مقایسه ارزهای دیجیتال با بازار بورس سهام، به پتانسیل بالای بازگشت سرمایه این حوزه اشاره کرده‌اند و برخی آن را صرفا وسیله‌ای برای تبادل می‌دانند. به همین خاطر، خوب یا بد بودن سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال به شخص خود شما بستگی دارد. مثلا، خرید و فروش رمز ارزها برای یک فرد بازنشسته که به دنبال یک منبع درآمدی ثابت است، به جهت نوسان بالای این حوزه استراتژی خوبی نیست. اما برای یک سرمایه‌گذار جوان که قادر به تحمل نوسانات بالای این بازار است، می‌تواند یک روش مناسب برای متنوع‌سازی سبد دارایی‌های وی باشد.
خرید و فروش رمز ارز در صرافی ایرانی بیت 24
معامله رمز ارزهایی مانند بیت کوین در صرافی‌های بین‌المللی مانند بایننس، کوین بیس، کوکوین و بسیاری دیگر بین کاربران این حوزه محبوبیت زیادی دارد. اما همانطور که می‌دانید، طی یک سال گذشته به جهت سخت‌گیری اکثر این صرافی‌ها مبنی بر احراز هویت و از طرفی تحریم کاربران ایرانی، این کار برای ایرانیان بسیار دشوار شده است.
بنابراین بهترین و امن‌ترین راه برای جلوگیری از مسدود شدن حساب و از دست رفتن سرمایه، استفاده از یک صرافی داخلی معتبر مانند بیت 24 است. صرافی بیت 24 با پشتیبانی از بالای 300 ارز دیجیتال و واریز آنی، تجربه‌ای راحت و آسوده از خرید و فروش رمز ارزها را برای کاربران داخل ایران به ارمغان آورده است. برای آشنایی بیشتر با نحوه خرید و فروش در صرافی بیت 24، مطلب زیر را مطالعه کنید:
تحلیل تکنیکال و فاندامنتال چیست؟
صرفا خرید و فروش رمز ارزها شما را به هدف دلخواهتان یعنی کسب سود نمی‌رساند. شما برای تبدیل شدن به یک تریدر حرفه‌ای در این حوزه، نیازمند یادگیری یک سری مفاهیم دیگر به نام تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) و تحلیل فاندامنتال (Fundamental Analysis) هستید.
تحلیل فاندامنتال یا بنیادی یک روش برای آنالیز بازار و یافتن بهترین زمان ورود یا خروج از بازار است. با استفاده از این نوع تحلیل، شما به قیمت واقعی یک دارایی پی برده و قادر به مقایسه آن با ارزش فعلی‌اش هستید. در این صورت، می‌توانید ارزان یا گران بودن آن دارایی را تشخیص داده و به بازار وارد یا از آن خارج شوید. حالا اطلاعاتی که به شما در یافتن ارزش ذاتی یک پروژه کمک می‌کنند عبارتند از:
- داده‌های تاریخی: برای بررسی اتفاقات گذشته
- اطلاعات در دسترس عموم: درباره شرکت یا پروژه مورد نظر از جمله بیانیه‌های صادرشده توسط مدیریت و نظر دیگر افراد درباره آن
- اطلاعاتی که در دسترس عموم نیستند: اما سودمندند، مانند نحوه مدیریت بحران، اتفاقات و دیگر موارد توسط رهبر شرکت
در تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال از یک سری اندیکاتور استفاده می‌شود مانند:
- هش ریت
- نسبت قیمت به کل هزینه ماینینگ
- آدرس‌های فعال
- ارزش و کارمزد تراکنش‌ها
- مارکت کپ (ارزش بازار)
- نقدینگی و حجم معاملات
- عرضه در گردش
- تحلیل پیش‌زمینه و بکگراند
- وایت پیپر
- مقایسه رقبا
- نقشه راه (Road Map)
- اقتصاد و کاربرد پروژه ارز دیجیتال
اما در تحلیل تکنیکال هدف پیدا کردن سطوح قیمتی مناسب با استفاده از اطلاعات تاریخی قیمت برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال است. با استفاده از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال نیز می‌توان به این هدف دست یافت. 3 اصل در آنالیز تکنیکال وجود دارد:
- رفتار بازار همه‌چیز را بی‌اثر می‌کند: قیمت یک دارایی منعکس‌کننده تمام چیزهایی است که روی یک دارایی اثر دارد یا می‌تواند اثر بگذارد.
- قیمت‌ها در راستای روندها حرکت می‌کنند: یعنی پس از بروز یک روند، تا زمانی که روند جدیدی ایجاد شود، حرکت قیمت‌ها در آینده به احتمال زیاد در همان مسیر ترند خواهد بود.
- تاریخ خودش را تکرار می‌کند: قیمت‌ها به خاطر تکرار تاریخ قابل پیش‌بینی هستند. با تحلیل چارت‌ها، می‌توانیم روندها را شناسایی کرده و آینده یک دارایی یا بازار را به طور کلی پیش‌بینی کنیم.
از جمله پراستفاده‌ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال عبارتند از:
- میانگین متحرک ساده
- RSI یا شاخص قدرت نسبی
- بولینگر بندز یا باندهای بولینگر (Bollinger Bands)
برای یادگیری گام به گام نحوه ترید ارز دیجیتال، مطلب زیر را مطالعه کنید:
جمع‌بندی
ارز دیجیتال نوعی پول دیجیتال غیر متمرکز است که با تولد بیت کوین این ایده جامه عمل به خود پوشاند. در شبکه‌های سنتی نقل و انتقالات پول، یک واحد مرکزی مانند بانک به‌عنوان واسط وظیفه مدیریت تراکنش‌های مالی را بر عهده دارد، اما در دنیای رمز ارزها، این واسط متمرکز حذف شده و جای خود را به تمام کاربران شبکه داده است. این یعنی یک فرد یا نهاد خاص قدرت تصمیم‌گیری بر نحوه کار بلاک چین را ندارد و همه افراد باید نسبت به آن متفق‌القول باشند.
ورود به بازار ارز دیجیتال، خرید و فروش و کسب سود از آن نیازمند آموزش و یادگیری تحلیل تکنیکال و فاندامنتال و اندیکاتورهای آن است که در این مطلب به طور خلاصه درباره آن صحبت کردیم.
تهیه شده در بیت 24
