آنچه در این مقاله خواهید خواند
پری مارکت چیست؟
کلمه Pre Market به معنای پیش‌بازار است که در زبان فارسی تحت عنوان بازار پیش‌ازعرضه شناخته می‌شود. میتوان حدس زد که مفهوم این بازار چیست؛ در پری مارکت ارز دیجیتال دارایی‌هایی لیست می‌شوند که هنوز واقعا راه‌اندازی نشده‌اند. در بازار ارز دیجیتال، زمانی که حرف از پری مارکت زده می‌شود، به بازاری اشاره دارد که در آن کاربران می‌توانند اقدام به پیش‌خرید یا پیش‌فروش یک توکن خاص کنند.
البته پری مارکت صرفا محدود به ارز دیجیتال نیست. اگر در بازار بورس فعالیت کرده باشید، احتمالا می‌دانید که دوره سفارش‌گیری در خارج از ساعت معاملاتی انجام می‌شود. این دوره معاملاتی در واقع همان مفهوم پیش‌بازار را تداعی میکند. در این دوره، کاربران روی سهام و داراییهای مختلفی که مدنظر دارند، سفارش ثبت میکنند. این سازوکار در نهایت به کشف قیمت منتهی می‌شود. این بازار به کاربران کمک میکند که کمی پیش از عرضه توکن، بتوانند در دارایی موردنظر خود سرمایه‌گذاری کنند.
پری مارکت چطور کار میکند؟
برای درک بهتر نحوه عملکرد و سازوکار پری مارکت، می‌توانیم همین توکن بازی همستر کامبت را مثال بزنیم. این بازی هنوز توکنی لانچ نکرده است و هیچ‌کجا نمی‌توان آن را خرید و فروش کرد. اما در بازار پری مارکت، کاربران می‌توانند قیمت‌های پیشنهادی خود را برای خرید یا فروش این دارایی ثبت کنند. به این مسئله توجه کنید که در پری مارکت، کاربران خودشان اقدام به انتخاب از میان سفارش‌ها میکنند. در حقیقت سازوکار Pre Market با معاملات حرفه‌ای متفاوت است. در معاملات حرفه‌ای سفارشهای خرید و فروشی که با هم سازگاری دارند، به‌صورت خودکار با هم تطبیق پیدا میکنند. در پری مارکت شرایط متفاوت است و کاربران خودشان اردرهای مدنظرشان را انتخاب میکنند.
فرض کنید شما در حال انجام این بازی هستید و به نظرتان قیمت هر واحد از توکن این بازی پس از لانچ، ۱,۰۰۰ تومان خواهد بود. پس با توجه به تعداد توکن‌هایی که دارید، می‌توانید سفارشی برای فروش داراییهای خود ثبت کنید. در سمت دیگر، اگر خریداری پیدا شود، توکن‌های شما را خریداری میکند و سفارشتان تکمیل می‌شود؛ به این ترتیب معامله انجام می‌شود. این مسئله را هم مدنظر داشته باشید که سفارشات به‌صورت کامل انجام می‌شوند. به این معنا که اگر شما ۱۰۰۰ توکن برای فروش گذاشته‌اید، دقیقا همان ۱۰۰۰ توکن به فروش می‌رود و نه درصدی از آن. پس باید پس از راه‌اندازی توکن پروژه، همان اندازه ۱۰۰۰ توکن را تامین کنید. هم‌چنین به این نکته توجه کنید که ممکن است قیمت پیشنهادی شما بالا باشد و خریداری برای آن پیدا نشود. پری مارکت یک بازار رقابتی مبتنی بر عرضه و تقاضا است و معامله شما به سفارش سایر کاربران بستگی دارد.
یک بار دیگر توکن همستر را در نظر می‌گیریم. فرض کنیم این بار شما خریدار هستید و می‌خواهید در پری مارکت توکن‌های همستر را پیش‌خرید کنید. در واقع قصد شما این است که بتوانید توکن‌های همستر را در همان ابتدا در قیمتی که به‌نظرتان مطلوب است، خریداری کنید و پس از لانچ توکن، با فروش آن به قیمتی بالاتر سود کسب کنید. یک راه این است که به لیست سفارشهای فروش مراجعه کنید و از بین آنها، اردر مطلوب خود را انتخاب کنید. در روش دوم می‌توانید سفارش پیش‌خرید با قیمت مطلوب خود را ثبت کنید و امیدوار باشید نظر یک فروشنده را جلب کند. با همین مثال مشخص است که بازار پری مارکت هم برای خریداران و هم برای فروشندگان بستر مناسبی است تا بر اساس استراتزی و پیش‌بینی خود، یک ارز دیجیتال را در مرحله پیش از عرضه معامله کنند.
همین‌جا احتمالا سوالاتی برایتان پیش می‌آید که چطور می‌شود وقتی هنوز هیچ توکنی لانچ نشده است، آن را به دیگران فروخت! این کار با وجود واسطه‌ای مثل یک صرافی امکان‌پذیر است که منجر به ایجاد اعتماد بین طرفین می‌شود و خیال آنها را از اجرای معامله آسوده میکند. صرافی سازوکاری می‌اندیشد تا خریدار و فروشنده به تعهدات خود پس از لانچ شدن توکن عمل کنند. در حقیقت بازار پیش از عرضه یا پری مارکت، به واسطه اعتبار نهاد ارائه‌دهنده آن شکل می‌گیرد.
راهکار صرافی ارز دیجیتال این است که از طرفین معامله به اندازه سفارششان وجه تضمین گرفته و آن را تا زمان انجام معامله قفل میکند؛ یعنی هم کسی که قصد پیش‌خرید دارد و هم کسی که قصد پیش‌فروش دارد، باید سرمایه‌ای به اندازه سفارششان نزد صرافی قفل کنند. در صورت تخطی هر یک از طرفین، میزان خسارت طرف مقابل از محل همین وجه تضمین تامین می‌شود. هم‌چنین اگر توکن به هر دلیلی عرضه نشود، صرافی وجوه پرداختی کاربران را بدون هیچ کم‌وکسری به آنها عودت می‌دهد. در ادامه در خصوص مزایا و ریسک‌های این بازار صحبت می‌کنیم تا متوجه شوید که چطور میتوان در این بازار فعالیت کرد و از فواید آن بهره‌مند شد.
[banner id=’61754′]
انواع معامله پری مارکت
پیش از آن‌که بیشتر وارد چیستی این مفهوم شویم، بهتر است ابتدا نگاهی داشته باشیم بر انواع معامله پری مارکت. این بازار می‌تواند در یک صرافی متمرکز شکل بگیرد یا یک صرافی غیرمتمرکز که در ادامه به هر دو مورد اشاره می‌کنیم.
بازار پیش‌ازعرضه صرافی‌های متمرکز
در یک صرافی متمرکز وقتی از Pre Market صحبت به میان می‌آید، می‌دانیم که نهاد واسطی میان خریداران و فروشندگان وجود دارد. همین نهاد واسط است که می‌تواند بر فعالیت خریداران و فروشندگان و ایفای تعهدات آنها نظارت داشته باشد. زمانی که یک خریدار و یک فروشنده در بازار پیش از عرضه با هم به توافق می‌رسند، معامله آنها تکمیل می‌شود. هزینه‌ای که خریدار می‌خواهد پرداخت کند، در حساب او در صرافی قفل می‌شود و تا پیش از لانچ شدن توکن، توسط فروشنده قابل برداشت نیست. هم‌چنین فروشنده نیز به همان میزان در حسابش قفل میکند تا ملزم به تکمیل معامله و تامین توکن‌های پیش‌فروش‌شده باشد.
مشخص است که صرافی در ازای این خدمات و بستری که برای کاربر فراهم میکند، کارمزدی را از هر معامله دریافت میکند که ممکن است چیزی در حدود ۲ یا ۳ درصد از ارزش کل معامله باشد.
پری مارکت صرافی‌های غیرمتمرکز
نقطه مقابل صرافی‌های متمرکز، دکس‌ها (DEX) یا صرافی‌های غیرمتمرکزی هستند که هیچ واسطه‌ای در آنها وجود ندارد. خریداران و فروشندگان از طریق قراردادهای هوشمند در این بستر فعالیت میکنند. قرارداد هوشمند در این‌جا نقش همان واسطه را ایفا میکند و تضامین لازم را بررسی خواهد کرد و در صورتی که تمام شرایط برقرار باشد، معامله را انجام خواهد داد. در صرافی‌های غیرمتمرکز هم کارمزد صرافی و هم کارمزد شبکه باید پرداخت شود.
بهترین پری مارکت در ایران
بازار پیش از عرضه در ایران با بازی همستر کامبت گره خورده است. تا پیش از این بازی و خبرهای مربوط به آن در مورد لیست شدن در پری مارکت صرافی کوکوین و گیت، در ایران و در بخش ارزهای دیجیتال، تاکنون چیزی به نام پری مارکت وجود نداشت و این اتفاق به‌تازگی با پیش خرید و پیش فروش همستر کامبت رخ داد. به همین خاطر است که اکنون اگر بخواهید دنبال بهترین پری مارکت در ایران بگردید، اصلا کار سختی ندارید. تعداد صرافی‌هایی که اکنون بخش پری مارکت را دارند، از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر است. در این میان، صرافی بیت۲۴ این افتخار را دارد که به عنوان یکی از اولین صرافی‌هایی که Pre Market را راه انداخته‌اند، فعالیت کند. هم‌اکنون می‌توانید از طریق صفحه پری مارکت همستر، اقدام به ثبت معاملات خود در پیش خرید و پیش فروش بیت۲۴ کنید.
آموزش ثبت سفارش پری مارکت در بیت۲۴
از آن‌جا که پری مارکت یک بازار جدید است، کاربران آشنایی چندانی با آن ندارند. به همین خاطر، تصمیم داریم در این بخش آموزش ثبت سفارش پیش خرید و پیش فروش همستر را توضیح دهیم.
پس از ورود به صفحه پری مارکت، روی دکمه «ثبت سفارش» کلیک کنید. بسته به این‌که خریدار هستید یا فروشنده، یکی از دو سربرگ «می‌خواهم بخرم» یا «می‌خواهم بفروشم» را انتخاب کنید. مثلا در تصویر زیر، سفارش خرید را ثبت کرده‌ایم. سپس در کادر قیمت، رقم دلخواه خود را برای هر یک واحد توکن همستر وارد کنید. نمونه‌ای که در تصویر زیر می‌بینید، نشان می‌دهد که قیمت پیشنهادی برای هر یک واحد توکن، ۱,۰۰۰ تومان ثبت شده است. در کادر تعداد هم باید مشخص کنید که قصد خرید (یا فروش) چه تعداد از توکن‌های همستر را دارید. پس از این‌که این دو کادر را تکمیل کردید، مبلغ کل به شما نمایش داده می‌شود. مثلا در تصویر زیر، می‌بینید که مبلغ کل این سفارش برابر ۵۰,۰۰۰ تومان است. هم‌چنین ۲ درصد کارمزد نیز برای شما در نظر گرفته شده است که باید آن را هم پرداخت کنید. مبلغ نهایی برابر است با ۵۱,۰۰۰ تومان که این عدد را می‌توانید با عنوان مقدار وثیقه در تصویر زیر ببینید.
شما باید کیف پول خود را در صرافی بیت۲۴ به اندازه مقدار وثیقه سفارش خود شارژ کنید. پس از این کار، قوانین پری مارکت را مطالعه کنید و با ثبت تیک مربوط به این بخش، موافقت خود را با آن اعلام کنید. در پایان و زمانی‌که تمام موارد از نظر شما درست بود، روی دکمه «ثبت سفارش خرید» کلیک کنید. به این ترتیب وجه تضمین شما تا زمان عرضه توکن همستر، نزد صرافی به‌صورت بلوکه‌شده باقی خواهد ماند. زمانی که یک فروشنده، سفارش شما را ببیند و آن را مطلوب بداند، معامله میان شما صورت خواهد گرفت. به این ترتیب، سفارش شما به بخش «تکمیل‌شده‌ها» منتقل خواهد شد.
توجه کنید که تطابق یک سفارش خرید با یک سفارش فروش، به منزله واریز توکن و وجه به حساب خریدار و فروشنده نخواهد بود. باز هم تاکید می‌کنیم که تا قبل از لانچ توکن در صرافی‌ها، هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. پس از لیست شدن همستر است که فروشنده باید تعداد توکن‌هایی را که تضمین کرده است، تهیه کند و به کیف پول صرافی واریز کند. با این کار، مبلغی که خریدار پرداخت کرده است، به حساب فروشنده واریز خواهد شد و خریدار هم توکن‌های خود را دریافت خواهد کرد. همین روند را می‌توانید برای ثبت سفارش پیش فروش هم طی کنید و منتظر بمانید تا یک خریدار سفارش شما را بردارد.
هم‌چنین اگر قصد پیش خرید یا پیش فروش آنی توکن همستر را دارید، به فهرست سفارشهای ثبت‌شده در پری مارکت بیت۲۴ مراجعه کنید و هر سفارشی را که به‌نظرتان مطلوب است، انتخاب کنید. با کلیک روی دکمه «خرید» یا «فروش» مقابل هر سفارش، باید وجه تضمین را پرداخت کنید و معامله را انجام دهید. برای آشنایی بیشتر با این موارد و مطالعه جزئیات بیشتر، به بخش سوالات متداول صفحه پری مارکت همستر بیت۲۴ مراجعه کنید. هم‌چنین با مشاهده ویدیویی که در آن صفحه قرار دارد نیز، می‌توانید به‌صورت تصویری تمام مراحل را مشاهده کنید.
مهم‌ترین نکاتی که باید درباره پری مارکت بدانید
در این بخش می‌خواهیم به چند نکته مهم در مورد پری مارکت اشاره کنیم که توجه به آنها ضروری است.
- خرید و فروش در پری مارکت، به منزله عرضه توکن نیست.
- با ثبت سفارش، بسته به میزان و حجم معامله، مبلغی را بهعنوان وثیقه باید بپردازید. این مبلغ تضمین میکند که خریدار و فروشنده هر دو به تعهدات خود در زمینه خرید و فروش دارایی عمل خواهند کرد.
- در صورتی که بهعنوان خریدار در این بازار فعالیت می‌کنید، باید مبلغی بهعنوان وثیقه پرداخت کنید که وجه تضمینی برای الزام به تعهدات شماست. پس از لانچ توکن و دریافت دارایی‌ها از فروشنده، این مبلغ به حساب او واریز خواهد شد.
- در صورتی که بهعنوان فروشنده در این بازار فعالیت می‌کنید، عدم انجام تعهد از جانب شما موجب می‌شود که مبلغ معامله از محل وجه تضمین شما کسر شده و به حساب خریدار واریز شود. به این معنا که اگر از فروش دارایی خود ممانعت کنید، مبلغ وجه تضمینی که در ابتدا پرداخت کرده‌اید، برای خریدار لحاظ خواهد شد.
- یک دقیقه قبل از این‌که توکن لانچ شود، بازار پری مارکت آن ارز بسته می‌شود و دیگر نمی‌توان در آن فعالیت کرد.
- کمی بعد از عرضه توکن، معاملات تکمیل‌شده به همان شکل میان خریدار و فروشنده انجام خواهد شد؛ به این ترتیب که فروشنده باید دارایی متعهدشده را تامین کند و آن را در اختیار خریدار قرار دهد.
- در صورتی که عرضه توکن به تعویق بیفتد، مبالغ پرداختی هم‌چنان در صرافی قفل خواهد ماند.
- در صورتی‌که عرضه توکن متوقف شود، مبالغ پرداختی تمام و کمال به طرفین عودت داده می‌شود.
مزایای شرکت در بازار پیش از عرضه
با توجه به مطالبی که برای پری مارکت بیان کردیم، یک سوال مهم پیش می‌آید و آن هم این است که اصلا چرا باید در پری مارکت فعالیت کنیم؟ پاسخ این سوال را در قالب مزایایی که برای این کار وجود دارد، بررسی می‌کنیم.
- زمانی که قرار باشد توکنی عرضه شود، ممکن است با انجام تحقیقات و بررسی‌های فراوان به این نتیجه برسید که آن توکن ارزشمند است. به همین خاطر به سراغ پری مارکت می‌روید تا در همان ابتدا و در فازهای اولیه روی آن دارایی سرمایه‌گذاری کنید. پس این کار شانس رقابت با معامله‌گران دیگر را برای شما افزایش می‌دهد.
- این مکانیزم به کشف قیمت دارایی کمک میکند.
- لیست شدن یک توکن در پری مارکت می‌تواند به تیم توسعه‌دهنده کمک کند تا با جامعه کاربران آشنا شوند و دید خوبی نسبت به جایگاه محصول خود در بازار داشته باشند.
ریسک‌های ثبت سفارش پری مارکت
حالا می‌رسیم به سمت منفی قضیه. پری مارکت هم در کنار مزایایی که دارد، معایبی را نیز با خود به همراه دارد که توجه نکردن به آنها می‌تواند منجر به ضرر کاربران شود. برخی از این ریسک‌ها و محدودیت‌ها را در ادامه شرح می‌دهیم.
- نقدینگی کم را میتوان بزرگ‌ترین ریسک و محدودیت پری مارکت دانست. نقدینگی به‌شکل مستقیم با عرضه و تقاضا در ارتباط است. در صورت پایین بودن نقدینگی، امکان انجام معاملات کمتر می‌شود و این مسئله ریسک‌های خود را به‌دنبال خواهد داشت.
- ریسک بزرگ دیگری هم در بازار پیش از عرضه وجود دارد که مربوط به اختلاف قیمت در پری مارکت و زمان عرضه است. فرض کنید شما قیمت هر واحد توکن همستر خود را در پری مارکت ۱۰۰۰ تومان تعیین کرده‌اید و می‌خواهید داراییهای خود را در این قیمت بفروشید. حالا اگر این توکن واقعا عرضه شود و قیمت هر واحد آن به‌جای ۱۰۰۰ تومان، ۴۰۰۰ تومان شود، متضرر خواهید شد. این ضرر ممکن است آن‌قدر بزرگ باشد که فروشنده ترجیح بدهد که از بار تعهدات خود شانه خالی کند و دارایی را برای خریدار تامین نکند که در این صورت، مبلغ وجه تضمینش پس از کسر کارمزد، به خریدار پرداخت خواهد شد.
- شکاف قیمت میان پیشنهادات خرید و فروش در پری مارکت ممکن است زیاد باشد.
- کارمزد معاملات در پری مارکت از معاملات عادی بیشتر است و ممکن است به چند درصد هم برسد.
- نوسان قیمت‌ها پس از عرضه توکن می‌تواند منجر به ضرر و زیان کاربران شود.
- ممکن است عرضه توکن به تعویق بیفتد که در این صورت سرمایه‌ای که برای وجه تضمین پرداخته‌اید، باید تا زمان لانچ توکن به‌صورت بلوکه‌شده در صرافی نگهداری شود و در این زمان شما نمی‌توانید به دارایی خود دسترسی داشته باشید.
- در صورتی‌که فروشنده دارایی را تامین نکند، خریدار مبلغ وجه تضمین پرداختی او را دریافت خواهد کرد. درست است که با این اتفاق، خریدار به اندازه آن مبلغ سود کرده است، اما این نکته را در نظر بگیرید که اگر توکن‌ها را دریافت می‌کرد، با رشد قیمت دارایی می‌توانست با سود بیشتری آنها را بفروشد.
جمع‌بندی
پری مارکت یا بازار پیش از عرضه به بازاری گفته می‌شود که کاربران می‌توانند دارایی‌هایی را که هنوز عرضه نشده‌اند، در آن معامله کنند. در این بازار خریداران به دنبال آن هستند که دارایی را در قیمتی مطلوب پیش‌خرید و در آن سرمایه‌گذاری کنند و فروشندگان با ثبت سفارشهای فروش، می‌خواهند دارایی را با قیمتی مناسب پیش‌فروش کرده و سود کنند. مبالغ پرداختی از جانب کاربران تا زمان عرضه توکن در بازار، قفل خواهد بود و امکان برداشت آن وجود ندارد. فعالیت در این بازار با مزایا و ریسک‌هایی همراه است که در این مقاله کاملا آنها را توضیح دادیم. پیشنهاد می‌کنیم قبل از انجام هرگونه معامله و ثبت سفارش در این بازار، با مفاهیم آن آشنا شوید. اگر سوالی در این زمینه دارید، می‌توانید از طریق بخش نظرات، آن را با ما در میان بگذارید.
