بازار ارزهای دیجیتال به سرعت تغییر می‌کند و درک شاخص‌های کلیدی میتواند مرز بین سود و ضرر شما را تعیین کند. دامیننس اتریوم (Ethereum dominance) یکی از شاخص‌های مهم برای ارزیابی احساسات بازار است و میتواند در انتخاب سرمایه‌گذاری‌های شما نقش پررنگی داشته باشد. به همین دلیل، قصد داریم شما را با تعریف این شاخص، روش تحلیل نمودار لحظهای دامیننس اتریوم و رابطه آن با دامیننس بیت کوین آشنا کنیم.
نمودار لحظهای دامیننس اتریوم (ETH.D)
در این مقاله چارت ETH.D و ابزارهای تحلیلی کاربردی آن را برای شما به صورت زنده قرار داده‌ایم:
منبع نمودار زنده دامیننس اتریوم سایت تریدینگ ویو است که پیشرفته‌ترین ابزارها و بهروزترین اطلاعات را دارد.
دامیننس اتریوم چیست؟
دامیننس اتریوم اندازه می‌گیرد که چه میزان از بازار کلی ارزهای دیجیتال در اختیار اتریوم است. هنگامی که تحلیلگران از دامیننس ETH صحبت می‌کنند، منظورشان حجم بازار اتریوم نسبت به همه دارایی‌های دیجیتالی دیگر است. این شاخص قدرت اتریوم را نسبت به اکوسیستم کلی رمزارزها نشان میدهد.
آشنایی با دامیننس اتریوم در واقع راهی برای پی بردن به اعتماد سرمایهگذاران است. هر چه درصد دامیننس بالاتر باشد، یعنی سرمایهگذاران به‌جای پراکنده کردن دارایی‌های خود روی هزاران آلت کوین مختلف، آن را بیشتر روی اتریوم متمرکز کرده‌اند. در واقع می‌توانیم نتیجه بگیریم که در بازه‌های نوسانی بازار، سرمایهگذاران اتریوم را امن‌تر تلقی می‌کنند. هنگامی که دامیننس بازار اتریوم سقوط می‌کند، معمولا به این معناست که سرمایهگذاران فرصت‌های جذاب‌تری را در رمزارزهای کوچک‌تر دنبال می‌کنند و با وجود ریسک بالاتر، در پی سود بیشتر هستند.
فرمول و نحوه محاسبه دامیننس اتریوم
محاسبه دامیننس اتریوم ساده است. کافیست مارکت کپ اتریوم را بر ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال تقسیم کرده و در ۱۰۰ ضرب کنید. برای مثال، اگر ارزش کل بازار کریپتو ۲ تریلیون دلار باشد و ارزش بازار اتریوم به ۴۰۰ میلیارد دلار برسد، دامیننس اتریوم معادل ۲۰٪ خواهد بود. این یعنی یک‌پنجم همه دارایی‌های سرمایه‌گذاری شده در رمزارزها به اتریوم اختصاص دارد.
البته به جای استفاده از فرمول محاسبه دامیننس اتریوم، میتوانید به راحتی از نمودار آنی ETH.D در بالای صفحه استفاده کنید.
تاریخچه دامیننس اتریوم
اتریوم در سال ۲۰۱۵ وارد میدان شد و از همان ابتدا، ۲۳-۲۴٪ از بازار را تحت سلطه داشت. دامیننس اتریوم ارتباط تنگاتنگی با بیت کوین دارد، به طوری که وقتی سهم BTC از بازار رشد می‌کند، سهم اتریوم کاهش مییابد و برعکس.
تا پایان سال ۲۰۱۷، بازار اتریوم ریزشی قابل‌توجه به ۱۳.۴۳٪ داشت، اما توانست بار دیگر در اوایل ۲۰۱۸ به ۲۳.۸۹٪ برسد و جایگاه دومین رمزارز بزرگ بازار را حفظ کند. با فرا رسیدن زمستان کریپتو، سهم این رمزارز تا ۷-۱۰٪ نیز کاهش یافت، چراکه کاربران بیت کوین را ترجیح می‌دادند. در ماه می ۲۰۲۱، دامیننس ETH بار دیگر با محبوبیت NFTها اوج گرفت هنوز محبوب‌ترین بلاکچین برای ساخت این توکن‌های غیرمثلی به شمار میرود.
در زمان نگارش این مقاله (اکتبر ۲۰۲۵)، دامیننس ETH حدود ۱۳٪ است و در بول‌ران جاری افت و خیزهای متعددی را تجربه کرده است.
رابطه دامیننس اتریوم و دامیننس بیت کوین
رابطه بین دامیننس بیت کوین و اتریوم یکی از الگوهای مهم بازار ارزهای دیجیتال را می‌سازد. این دو شاخص دائما به واسطه جریان ورود دارایی و احساسات سرمایهگذاران روی یکدیگر تاثیر می‌گذارند. اگر دامیننس اتریوم و بیت کوین را با یکیدگر بررسی کنید، متوجه می‌شوید که جریان سرمایه اغلب بر اساس شرایط بازار و ریسک‌پذیری بین این دو رمزارز اصلی در گردش است.
برای درک الگوهای دامیننس ETH و BTC، ابتدا باید بدانید که دامیننس کلی همه ارزهای دیجیتال به ۱۰۰ درصد می‌رسد. هنگامی که دامیننس بیت کوین افزایش قابل‌توجهی پیدا می‌کند، معمولا به این معناست که سرمایهگذاران از آلت‌کوین‌ها و حتی اتریوم فرار کرده‌اند و به امنیت بیت کوین پناه برده‌اند. نمودارهای دامیننس این دو رمزارز به خوبی این الگوها را به نمایش می‌گذارند و زمان انتقال دارایی از بیت کوین به اتریوم را نشان می‌دهند.
سناریوهای مختلف در الگوی دامیننس اتریوم و بیت کوین
ترکیبات مختلف دامیننس ETH و BTC هر کدام روایت‌های مختلفی به نمایش می‌گذارند. این سناریوها را در جدول زیر خلاصه کرده‌ایم:
| بازه زمانی / وضعیت بازار | دامیننس بیت کوین | دامیننس اتریوم | توضیح الگو |
| دوره رکود یا احتیاط بازار | حدود ۶۰ تا ۶۵ درصد | کمتر از ۱۵ درصد | وقتی سرمایهگذاران ریسک را به حداقل می‌رسانند و تمایل به بیت کوین به عنوان دارایی «امن‌تر» بیشتر میشود. |
| دوره آرامش نسبی یا پیش از آلت سیزن | حدود ۵۵ تا ۶۰ درصد | بین ۱۲ تا ۱۸ درصد | کاهش نسبی دامیننس بیت کوین و افزایش اتریوم نشان‌دهنده حرکت جریان سرمایه به سمت آلت‌کوین‌هاست. |
| دوره آلتسیزن | حدود ۵۰ تا ۵۵ درصد | ۱۵ تا ۲۰ درصد (یا بیشتر) | زمانی که اتریوم و سایر آلت‌کوین‌ها رشد می‌کنند و سهم بیت کوین کاهش مییابد. |
معمولا رشد دامیننس اتریوم نشانهای برای شروع آلتسیزن تلقی میشود. برای مثال، بین آپریل و جولای ۲۰۲۵، دامیننس بیت کوین تا ۵۲ الی ۵۶ درصد کاهش داشت و در عین حال، دامیننس اتریوم در آپریل ۲۰۲۵ از پایین‌ترین سطوح خود افزایش یافت و بستری مناسب برای رشد آلت‌کوین‌ها فراهم کرد. البته بیت کوین همچنان با قدرت سلطه خود را بالای ۵۰ درصد حفظ کرده است، که یعنی بازار هنوز آماده ریسک‌پذیری بیشتر نیست.
چرا دامیننس اتریوم برای تحلیلگران مهم است؟
تحلیلگران و سرمایهگذاران دامیننس بازار اتریوم را به این دلایل تحت نظر دارند:
- احساسات سرمایهگذاران را به نمایش می‌گذارد. افزایش دامیننس ETH معمولا نشان میدهد که اعتماد سرمایهگذاران به اتریوم به عنوان بلاکچین زیرساختی قراردادهای هوشمند، دیفای و NFTها، در حال رشد است.
- الگوی رشد آلت‌کوین‌ها را تعیین می‌کند. رشد ETH.D میتواند نشانه توقفی در بازدهی آلتکوینهای دیگر باشد یا شروع یک آلت‌کوین سیزن محدود را نشان دهد.
- تغییر جهت بازار را نشان میدهد. در دورههای شک و تردید، نمودار دامیننس ETH میتواند بازگشت جریان سرمایه از دارایی‌های دیگر به حجم بازار اتریوم را نشان دهد.
تحلیل دامیننس اتریوم و کاربردهای آن
اگر می‌خواهید با تحلیل دامیننس Ethereum، آگاهانه‌تر و حرفه‌ای معامله و سرمایه‌گذاری کنید، خوب است راهکارهای زیر را بشناسید:
۱. استفاده از دامیننس اتریوم برای تشخیص زمان ورود به بازار
معامله‌گران حرفه‌ای درصد دامیننس اتریوم را به عنوان ابزاری برای تخصیص و زمان‌بندی در فرایند تصمیم‌گیری خود استفاده می‌کنند. هنگامی که دامیننس لحظهای اتریوم افزایش مییابد و قیمت اتریوم نیز همزمان رشد می‌کند، سرمایهگذاران باتجربه معمولا این را سیگنالی صعودی برای قیمت اتریوم تلقی می‌کنند. این ترکیب نشان میدهد که جریان سرمایه نه تنها از دارایی‌های فیات، بلکه از رمزارزهای دیگر نیز به سمت اتریوم سرازیر میشود، که نشانهای از افزایش اعتماد به چشم‌انداز کلی اتریوم است.
۲. تخصیص سرمایه
استراتژی‌های تخصیص سرمایه بر اساس الگوهای سلطه تغییر می‌کنند. معامله‌گران محافظه‌کار ممکن است وقتی دامیننس از کمترین سطوح خود شروع به رشد می‌کند، تخصیص سرمایه به اتریوم را افزایش دهند، چراکه در این شرایط بازار اتریوم نسبت به رقبای کوچک‌تر در حالت اشباع فروش قرار دارد و فرصتی مناسب برای ورود به نمایش می‌گذارد. برای مثال، در آپریل ۲۰۲۵ شاهد چنین رشدی از سطح ۶.۹۵ درصد بودیم و سطوح فعلی سلطه اتریوم نشان می‌دهند که اتریوم در آن زمان نسبت به ارزش بنیادی خود بیش از حد ریزش کرده بود.
۳. استراتژی مدیریت ریسک
اگر دامیننس را همزمان با حرکات قیمت در نظر داشته باشید، مدیریت ریسک برای شما آسان‌تر خواهد شد. اگر قیمت اتریوم ریزش داشته باشد اما دامیننس آن افزایش یابد، متوجه می‌شوید که سایر ارزهای دیجیتال عملکرد بدتری دارند. این قدرت نسبی میتواند حتی در زمان سقوط بازار، نگه داشتن سرمایه‌گذاری‌های اتریوم را توجیه کند. برعکس، اگر قیمت اتریوم افزایش یابد اما دامیننس آن کمتر شود، یعنی آلتکوینهای کوچک‌تر عملکرد بهتری دارند و ممکن است زمان انتقال استراتژیک سرمایه به دارایی‌های دیگر فرا رسیده باشد.
۴. زمان‌بندی آلت‌کوین‌ها
با استفاده از شاخص سلطه اتریوم میتوانید زمان مناسب برای سرمایه‌گذاری روی آلت‌کوین‌ها را دقیق‌تر تشخیص دهید. هنگامی که دامیننس ETH پس از یک روند صعودی مداوم شروع به ریزش می‌کند، معمولا به این معناست که موقعیت ایده‌آل برای انتقال سرمایه به رمزارزهای کوچک‌تر فرا رسیده است. البته این چرخش بازار اتفاقی نیست، بلکه یک الگوی ثابت را دنبال می‌کند: اتریوم بازار را به سطوح بالاتر هدایت می‌کند و سپس سرمایهگذاران برای کسب سود بیشتر به سمت دارایی‌های پرریسک‌تر می‌روند.
عوامل تاثیرگذار بر دامیننس اتریوم
دامیننس ETH، یعنی سهم این رمزارز از کل بازار کریپتو، همیشه تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل درونی و بیرونی قرار دارد. شناخت این عوامل به ما کمک می‌کند بهتر درک کنیم چرا در برخی دوره‌ها اتریوم رشد می‌کند و در دوره‌هایی دیگر، بیت کوین دوباره بر بازار مسلط میشود.
۱. رشد کاربردهای واقعی شبکه
هرچه استفاده از شبکه اتریوم بیشتر شود، جایگاه آن در بازار نیز تقویت میشود. پروژه‌های حوزه دیفای (وام‌دهی، استیکینگ و معاملات غیرمتمرکز)، بازارهای NFT و حتی توکن‌سازی دارایی‌های واقعی (RWA) باعث می‌شوند تقاضا برای ETH به عنوان «سوخت شبکه» افزایش یابد. طبق گزارش‌های پلتفرم Kaiko، رشد استفاده از اتریوم در دیفای و RWA در سال ۲۰۲۴ نقش مهمی در حفظ دامیننس این رمزارز داشته است.
۲. گسترش لایهدوها (L2)
راهکارهای مقیاس‌پذیری مثل آربیتروم، آپتیمیسم و zkSync باعث شده‌اند تراکنش‌های بیشتری روی زیرشبکه‌های اتریوم انجام شود. طبق آمار L2Beat، ارزش کل قفل‌شده (TVL) در لایهدوها طی یک سال گذشته رشد قابل‌توجهی داشته است، که این یعنی فعالیت بیشتر و در نتیجه، افزایش تقاضا برای ETH.
۳. ورود سرمایهگذاران نهادی از مسیر ETFها
در سال ۲۰۲۴ تأیید ETF اسپات اتریوم در آمریکا باعث شد مسیر ورود سرمایهگذاران بزرگ به بازار ETH هموار شود. هرچند نوسانات اولیه طبیعی بود، اما به‌مرور انتظار میرود دسترسی ساده‌تر نهادها به اتریوم به تقویت موقعیت این رمزارز در بازار کمک کند.
۴. وضعیت کلی بازار و میزان ریسک‌پذیری
دامیننس ETH هم مانند بقیه بازار از احساسات کلی سرمایهگذاران تأثیر می‌گیرد. در دوران نااطمینانی و ریسک‌گریزی، سرمایه معمولاً به سمت بیت کوین حرکت می‌کند؛ اما وقتی بازار در وضعیت صعودی و ریسک‌پذیر است، بخشی از سرمایه به آلت‌کوین‌ها، مخصوصاً اتریوم، منتقل میشود.
۵. شرایط اقتصاد کلان و سیاست‌های مالی جهانی
نرخ بهره، تورم و نقدینگی جهانی هم می‌توانند نقش مهمی داشته باشند. دورههای افزایش نرخ بهره معمولاً به ضرر دارایی‌های پرریسک از جمله اتریوم تمام میشود و افزایش دامیننس بیت کوین را در پی دارد.
اشتباهات رایج در تحلیل دامیننس اتریوم
شناخت این اشتباهات به شما کمک می‌کند آگاهانه‌تر از دامیننس ETH در تصمیمات معاملاتی خود استفاده کنید:
- اشتباه گرفتن دامیننس با قیمت: اگر دامیننس این رمزارز بیشتر شود، الزاما به این معنا نیست که قیمت اتریوم نیز افزایش یافته است. اگر رمزارزهای دیگر سریع‌تر سقوط کنند، حتی در زمان ریزش قیمت اتریوم نیز دامیننس آن افزایش خواهد داشت.
- واکنش افراطی به نوسانات روزمره: نمودار لحظهای ETH.D ممکن است تحت تاثیر اخبار موقت یک تا دو درصد نوسان داشته باشد، اما این تغییرات کوتاه‌مدت به ندرت نشانهای از تغییرات معنادار در روند هستند.
- نادیده گرفتن شرایط بازار: تحلیل افزایش دامیننس اتریوم در بازار صعودی کاملا با رشد این شاخص در بازار نزولی فرق دارد.
- استفاده از دامیننس به عنوان یک شاخص مستقل: معامله‌گران هوشمند داده‌های دامیننس را با مارکت کپ، حجم معاملات، نرخ تامین و فعالیت آنچین ترکیب می‌کنند و تنها به یک شاخص واحد وابسته نیستند.
- معامله بر اساس نوسانات کوتاه‌مدت: تازه‌کاران معمولا بر اساس تغییرات روزانه دامیننس معامله می‌کنند، در حالی که برای تشخیص سیگنال‌های معتبر، باید روی روندهای هفتگی و ماهانه تمرکز داشته باشند.
نتیجه‌گیری
درک دامیننس اتریوم ابزاری قدرتمند برای تفسیر شرایط بازار کریپتو فراهم می‌کند. نمودار ETH.D به شما اجازه میدهد جریان سرمایه، ریسک‌پذیری سرمایهگذاران و تغییرات روند بازار را تشخیص دهید و بهتر برای سبد سرمایه‌گذاری خود تصمیم‌گیری کنید. البته خوب است بدانید که معامله‌گران باتجربه تحلیل دامیننس را با شاخص‌های مختلف ترکیب می‌کنند و اهمیت حرکات قیمت (پرایس اکشن) را نیز از یاد نمی‌برند. چه به صورت هفتگی دامیننس Ethereum را ارزیابی کنید و چه آن را پیش از معاملات مهم زیر ذره‌بین قرار دهید، این شاخص باید بخشی از ابزارهای تحلیلی شما باشد.
