آنچه در این مقاله خواهید خواند
در بازارهای مالی، دانش مرز میان موفقیت یا شکست را تعیین می‌کند و آگاهی از استراتژی‌های به کار گرفته شده توسط بازیگران بد بازار میتواند کلید اصلی محافظت از سرمایه شما باشد. یکی از روش‌های دستکاری در بازارهای مالی، استاپ هانت (Stop Hunt) نام دارد. این استراتژی بر تغییر قیمت ارزهای دیجیتال به سمتی خاص تمرکز دارد و میتواند ضرر‌های غیرقابل جبرانی را برای معامله گران کوچک بازار به همراه داشته باشد. در نتیجه، مهم است که تمام معامله‌گران و سرمایه‌گذاران با این تله بازار آشنا باشند تا سرمایه خود را از دست ندهند.
مفهوم استاپ هانتینگ چیست؟
استاپ هانت یا استاپ لاس هانتینگ یک روش دستکاری قیمت است که توسط نهنگها و دیگر فعالان قدرتمند بازار برای فعال‌سازی عمدی سفارشات استاپ لاس (Stop Loss) و افزایش یا کاهش قیمت‌ها استفاده میشود.
در تعریف ساده، استاپ هانتینگ این هدف را دارد که با اجبار معامله‌گران به خرید یا فروش، قیمت دارایی را تغییر دهد. اجرای استاپ هانتینگ نیازمند سرمایه زیادی است و به همین دلیل معمولاً سرمایه‌گذاران نهادی بزرگ و نهنگها که دارای منابع لازم هستند، از این استراتژی استفاده می‌کنند.
اجرای استاپ هانتینگ برای سرمایه‌گذاران بلندمدت و همچنین تریدر‌های کوتاه‌مدت فعال در بازار میتواند آسیب‌های بزرگی به همراه داشته باشد و به زیان‌های قابل توجه و تضعیف کارایی بازار منجر شود. بنابراین برای محافظت از سرمایه مالی در بازار ارزهای دیجیتال، شناخت این تاکتیک و اتخاذ تدابیری برای جلوگیری از گرفتار شدن در استاپ هانتینگ ضروری است.
استاپ لاس و شکار استاپ لاس
قبل از بررسی و توضیح استراتژی استاپ هانتینگ، درک ماهیت استاپ لاس (حد ضرر) اهمیت دارد. حد ضرر یک ابزار معاملاتی است که به تریدر‌ها و سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا محدوده‌های قیمتی مشخصی را برای فروش خودکار دارایی‌های خود در پلتفرم‌های معاملاتی مانند صرافی‌ها تعیین کنند.
این ابزار به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بدون نظارت مداوم بر بازار، در زمان کاهش قیمت، به موقع از بازار خارج شوند تا از ضرر بیشتر جلوگیری کنند. در حالی که استاپ لاس به عنوان یک ابزار ارزشمند برای معامله‌گران عمل می‌کند، اما به دستکاران قیمت نیز این فرصت را می‌دهد تا از سفارشات استاپ لاس ثبت شده در بازار برای کسب سود خود بهره ببرند.
موقعیتی را تصور کنید که هزاران معامله‌گر، ارز بیت کوین (BTC) را در قیمت ۵۰ هزار دلار خریداری کرده‌اند و سپس استاپ لاس خود را در محدوده ۴۸ هزار دلار تعیین می‌کنند. در این شرایط، اگر قیمت بیت کوین با یک سقوط ناگهانی به ۴۸ هزار دلار برسد، معامله‌گران فرصت واکنش دادن ندارند و پلتفرم معاملاتی به طور خودکار بیت کوین‌های آن‌ها را می‌فروشد. این شرایط منجر به افزایش فشار فروش در بازار بیت کوین میشود و کاهش بیشتر قیمت این ارز دیجیتال را به همراه دارد.
بنابراین، نهنگ‌های بازار می‌توانند محدوده‌ای که در آن تعداد زیادی سفارش استاپ لاس قرار دارد را شناسایی کرده و سپس با ایجاد سفارش‌های فروش سنگین، منجر به کاهش و رسیدن قیمت ارز به آن محدوده و فعال شدن استاپ لاس‌ها شوند. با کاهش قیمت، نهنگها دوباره این امکان را پیدا خواهند کرد تا موجودی بیت کوین فروخته شده خود را با قیمت بسیار کمتری خریداری کرده و در نتیجه به سود قابل توجهی برسند.
به این فرآیند، استاپ هانت یا استاپ هانتینگ گفته میشود و نام آن نیز به شکار سفارشات استاپ لاس اشاره دارد.
لازم به ذکر است که فعال شدن ناگهانی استاپ لاس‌ها همواره در نتیجه دستکاری قیمت رخ نمی‌دهد و برخی زمان‌ها اتفاقاتی مانند انتشار یک خبر منفی ممکن است به ناگهان نوسانات شدید قیمتی و در نتیجه لیکویید شدن معامله گران را رقم بزند.
چرا استاپ هانتینگ در ارز دیجیتال رخ می‌دهد؟
در حالی که استاپ هانتینگ در تمام بازارهای مالی قابل انجام است، اما این استراتژی در بازار ارزهای دیجیتال میتواند آثار مخرب‌تری به همراه داشته باشد. ارزهای دیجیتال به طور کلی ارزش بازار کمتری نسبت به دارایی‌ها در بازارهای فارکس و بورس دارند و به همین دلیل دستکاری و تغییر قیمت آن‌ها آسان‌تر است.
در این شرایط، حتی یک نهنگ تنها نیز این امکان را دارد تا به کمک استراتژی‌ها و روش‌های مختلف مانند استاپ هانتینگ، تغییرات قیمتی را به نفع خود رقم بزند و با دستکاری قیمت‌ها به سود قابل توجهی برسد.
یکی از استاپ هانت‌های شناخته شده بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۱ رخ داد. تصویر زیر، نمودار ۲ ساعته قیمت بیت کوین را در بازه زمانی مارس تا آوریل ۲۰۲۱ (اسفند ۱۳۹۹ تا فروردین ۱۴۰۰) نشان می‌دهد.
در آن زمان بسیاری از معامله گران بازار با بررسی تغییرات قیمتی گذشته، محدوده ۵۶.۵ تا ۵۷.۵ هزار دلار را منطقه حمایتی بیت کوین شناسایی کرده بودند و در نتیجه، استاپ لاس خود را در زیر و نزدیکی این محدوده قرار دادند. اما در ۷ آوریل ۲۰۲۱ (۱۸ فروردین ۱۴۰۰)، قیمت بیت کوین ناگهان به زیر این منطقه کاهش یافت و استاپ لاس‌ها را فعال کرد. تنها در طی چند ساعت، در این کاهش قیمتی شکارچیان استاپ لاس، خرید‌های خود را انجام دادند و با صعودی شدن روند قیمت، بیت کوین در مدت زمان کوتاهی به سقف تاریخی خود رسید.
بنابراین سرمایه‌گذاران بازار ارزهای دیجیتال نباید از خطر و ریسک دستکاری‌های قیمت به ویژه در ارزهای دیجیتال با ارزش بازار پایین غافل شوند و مهم است که برای آن آماده باشند. امروزه معامله‌گران و سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال به روش‌های متنوعی برای شناسایی به موقع استاپ هانتینگ و جلوگیری از ضرر در زمان سرمایه‌گذاری خود دسترسی دارند.
چطور Stop Hunting را شناسایی کنیم؟
به طور کلی تشخیص استاپ هانتینگ دشوار است؛ زیرا معمولاً در پشت صحنه بازار رخ می‌دهد. با این حال، برخی علائم و نشانه‌ها وجود دارند که می‌توانند نشان‌دهنده تلاش برای انجام استاپ هانتینگ باشند و باید مراقبت آن‌ها بود.
به طور کلی ارزهای دیجیتال با ارزش بازار بالا، در یک محدوده قیمتی با نقاط حمایت و مقاومت نوسان دارند. محدوده‌های حمایت و مقاومت همواره مورد توجه تحلیلگران و سرمایه‌گذاران بازار هستند؛ زیرا شکست آن‌ها میتواند نشان‌دهنده شروع یک روند نزولی یا صعودی باشد. به همین دلیل معامله‌گران پس از شناسایی این خطوط، استاپ لاس‌های خود را در زیر منطقه مقاومت یا در بالای منطقه حمایت قرار می‌دهند تا در صورت شکست این محدوده‌ها، به سرعت از موقعیت پرخطر بازار خارج شوند.
شکارچیان استاپ لاس معمولاً تلاش می‌کنند تا با افزایش فشار خرید یا فروش ناگهانی، قیمت را از این محدوده‌ها خارج کرده و استاپ لاس‌های تنظیم شده را فعال کنند. این تلاش‌ها در اغلب مواقع با بررسی تغییرات کندل‌ها در نمودار شمعی قابل شناسایی است و میتواند دستکاری قیمت را نشان دهد.
افزایش ناگهانی حجم معاملات نیز نشانه دیگری از تلاش برای دستیابی به هدف دستکاری قیمت است. معامله‌گرانی که به دنبال اجرای استاپ هانت هستند، معمولاً حجم بزرگی از سرمایه و معاملات را برای حرکت قیمت به جهت موردنظر خود ثبت می‌کنند. سرمایه‌گذاران با بررسی این افزایش‌های حجم ناگهانی و مشکوک می‌توانند استاپ هانتینگ احتمالی را شناسایی کرده و معاملات خود را براساس آن تنظیم کنند.
استاپ هانتینگ معمولاً در زمان نوسانات زیاد بازار و در شرایط نقدینگی پایین رخ می‌دهد؛ زیرا این زمان‌ها دستکاری بازار آسان‌تر میشود. بنابراین در چنین دوره‌هایی معامله‌گران باید بسیار مراقب باشند و از سرمایه خود در برابر تاکتیک‌های استاپ هانتینگ محافظت کنند.
بررسی نمودار‌های قیمتی و استاپ هانت‌های گذشته نیز میتواند اطلاعات مهمی را در اختیار معامله‌گران قرار دهند تا در صورت تکرار شدن روند‌ها، به سرعت نشانه‌ها را مشاهده و استاپ هانت را شناسایی کنند.
چطور از موقعیت‌های استاپ هانتینگ به نفع خودمان استفاده کنیم؟
در حالی که بسیاری استاپ هانتینگ را یک روش دستکاری قیمت و حتی کلاهبرداری در ارز دیجیتال می‌دانند، برخی نیز معتقد هستند که استاپ هانتینگ هوشمندی برخی سرمایه‌گذاران و معامله گران برای استفاده از فرصت‌های بازار است و دیگر افراد نیز این امکان را دارند تا از این تغییرات قیمتی به سود برسند. اما چطور می‌توان از این عمل به سود دست پیدا کرد؟
درست است که معامله‌گران کوچک به تنهایی نمی‌توانند منجر به شکل‌گیری استاپ هانتینگ شوند، اما این امکان را دارند تا با شناسایی نقاط تجمع استاپ لاس و همچنین بررسی دقیق روند‌های قیمتی از موقعیت‌های استاپ هانتینگ به نفع خود استفاده کرده و ارزهای دیجیتال را با قیمت بهتری خریداری کنند. البته این کار آسان نیست و نیازمند تجربه و مهارت است. در این صورت است که حتی معامله‌گران خرد و افرادی که سرمایه اندکی دارند هم می‌توانند ضمن اینکه از خطر گیر افتادن در استاپ هانتینگ نجات پیدا کنند، از این موقعیت به نفع خودشان نیز استفاده کنند.
چطور در دام استاپ هانتینگ نیفتیم؟
برای جلوگیری از تبدیل شدن به طعمه شکار حد ضرر اقداماتی قابل انجام است و یکی از مؤثرترین آن‌ها، استفاده هوشمندانه و استراتژیک از ابزار استاپ لاس است. برخی از این استراتژی‌ها را در ادامه بررسی می‌کنیم.
مناطق تجمع سفارشات استاپ لاس را شناسایی کنید
یکی از راه‌های جلوگیری از ثبت ضرر در نتیجه استاپ هانتینگ، شناسایی مناطقی است که تعداد زیادی سفارش حد ضرر در آن‌جا وجود دارد. شما می‌توانید این کار را با تجزیه و تحلیل نمودار‌ها و شناسایی سطوح حمایت، مقاومت کلیدی و خطوط روند انجام دهید. همانطور که در بخش شناسایی استاپ هانتینگ گفته شد، اغلب در نزدیکی این سطوح مجموعه‌ای از سفارش‌های استاپ لاس قرار می‌گیرند.
به صورت کلی، باید تلاش کنید تا حد ضرر خود را در محدوده‌هایی قرار دهید که اشباع نشده و به راحتی قابل شناسایی نیستند. مهارت تحلیل تکنیکال میتواند در شناسایی این نقاط به شما کمک کند تا در نزدیکی محدوده‌های واضح سطوح حمایت و مقاومت استاپ لاس تعیین نکنید.
به تصویر زیر دقت کنید. استاپ لاس ۲ میتواند انتخاب بهتری نسبت به استاپ لاس ۱ باشد زیرا در محدوده بهتری قرار گرفته است و به راحتی شکسته نمی‌شود. همچنین فعال شدن آن ضرر خیلی بیشتری نسبت به استاپ لاس ۱ برای سرمایه فرد به همراه ندارد.
از رند کردن اعداد برای تنظیم استاپ لاس اجتناب کنید
یکی از اشتباهات بسیاری از معامله گران در این است که در اعداد رند استاپ لاس خود را تنظیم می‌کنند. اعداد رند مانند ۵۰ یا ۱۰۰ دلار سطوح روانی به شمار می‌روند که سرمایه‌گذاران به آن‌ها توجه دارند و معمولاً خرید یا فروش در آن‌ها انجام میشود. قرار دادن استاپ لاس در اعداد رند میتواند سرمایه‌گذار را در برابر تغییرات کوتاه مدت قیمتی آسیب‌پذیرتر کند.
برای جلوگیری از این اشتباه، توصیه میشود که استاپ لاس در مقداری کمتر یا بیشتر از اعداد رند تنظیم شود تا انعطاف‌پذیری بیشتری داشته باشید و در تغییرات قیمتی کوتاه مدت ضرر نکنید.
از اندیکاتور‌های تحلیل تکنیکال برای تنظیم حد ضرر استفاده کنید
قیمت ارزهای دیجیتال همواره در حال نوسان است و همانطور که در روند‌های صعودی کاهش‌های قیمتی نیز دیده میشود، در روند‌های نزولی نیز افزایش‌های قیمتی رخ می‌دهد. بنابراین مهم است که استاپ لاس خود را بسیار نزدیک به محدوده قیمتی حال حاضر ارز قرار ندهید تا در نتیجه این نوسانات یا استاپ هانتینگ، استاپ لاس شما فعال نشود.
شناسایی محدوده‌های مناسب قیمتی برای تنظیم استاپ لاس، نیازمند دانش تحلیل تکنیکال و بهره بردن از برخی اندیکاتور‌های کاربردی آن مانند ATR (Average True Range) یا میانگین محدوده واقعی است. این اندیکاتور برای اندازه‌گیری نوسانات قیمتی یک ارز دیجیتال یا دارایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و سرمایه‌گذاران از داده‌های آن برای تنظیم استاپ لاس در زیر محدوده حمایت استفاده می‌کند. با توجه به برخی پیچیدگی اندیکاتور‌ها، توصیه می‌کنیم که برای بهره‌وری مؤثر از ATR و دیگر شاخص‌های کاربردی از آموزش‌های تخصصی مرتبط استفاده کنید.
در نهایت بهترین راه برای اینکه بدانید آیا در تنظیم استاپ لاس موفق بوده‌اید یا خیر، بررسی سابقه تراکنش‌ها و فعالیت در بازار است. اگر به طور مداوم مشاهده می‌کنید که پس از فعال شدن استاپ لاس شما قیمت صعودی میشود، میتواند نشان دهد که قربانی استاپ هانتینگ هستید. در این صورت، باید استراتژی تنظیم استاپ لاس خود را تغییر دهید تا از تکرار این موضوع جلوگیری کنید.
جمع‌بندی
همانند دیگر بازارهای مالی، در بازار ارزهای دیجیتال نیز نهنگها این امکان را دارند تا با استراتژی استاپ هانت و به کمک پشتوانه مالی خود مسیر و جهت حرکت قیمت را تغییر داده و معامله گران کوچکتر را مجبور به خروج از بازار کنند؛ شرایطی که موقعیت مناسب را برای خرید ارز در محدوده‌های پایین و کسب سود قابل توجه برای آن‌ها فراهم می‌کند. در استاپ هانت، افرادی که سرمایه زیادی دارند با شناسایی نقاطی که معامله‌گران در آن سطوح استاپ لاس خود را تنظیم کرده‌اند، کاری می‌کنند که حدضررشان فعال شود و از این طریق قیمت را دستکاری کنند. البته همانطور که توضیح داده شد، معامله‌گران کوچک در برابر این استراتژی بی‌دفاع نیستند و می‌توانند با بهره بردن از برخی استراتژی‌ها و همچنین تنظیم بهتر استاپ لاس‌های خود، از شکارچیان حد ضرر در امان باقی بمانند.
منبع: بیت ۲۴
