شرکت و صندوق سرمایه گذاری گری اسکیل بیت کوین تراست چیست؟

گری اسکیل بیت کوین تراست (Grayscale Bitcoin Trust) یا GBTC یک صندوق ارز دیجیتال و راهی برای خرید و سرمایه گذاری در BTC از طریق بازار سهام است.

گری اسکیل بیت کوین تراست یک صندوق ارز دیجیتال است که خرید و سرمایه گذاری در رمز ارز BTC را از طریق بازار سهام ممکن می‌کند. این صندوق معاملات خود را با نماد GBTC در 25 سپتامبر 2013 (3 مهر 92) آغاز کرد و تا امروز 21 آذر 1400، 31.1 میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت خود دارد.

تاریخچه صندوق بیت کوین تراست شرکت گری اسکیل

گری اسکیل اینوستمنتس (Grayscale Investments) شرکتی است که به مدیریت صندوق های سرمایه گذاری ارز دیجیتال می‌پردازد. گری‌اسکیل اینوستمنتس شرکت تابعه دیجیتال کارنسی گروپ (Digital Currency Group) است که کمپانی رسانه دیجیتال و اخبار حوزه رمز ارزها به نام Coindesk را تحت مالکیت خود دارد.

گری‌اسکیل اینوستمنتس در سال 2013 توسط دیجیتال کارنسی گروپ تاسیس شد. در مارس 2017 (اسفند 95)، گری اسکیل در صندوق بیت کوین تراست خود 208 میلیون دلار سرمایه گذاری تحت مدیریت داشت. تا مارس 2018 (اسفند 96)، این شرکت صندوق های تراست سرمایه گذاری دیگری را برای اتریوم، اتریوم کلاسیک، لایت کوین، ریپل، بیت کوین کش و زی کش راه‌اندازی کرد. در آن زمان، سرمایه گذاری‌های تحت مدیریت گری اسکل به 2.1 میلیارد دلار رسید. در ژوئن 2018 (خرداد 97)، این شرکت یک تراست سرمایه گذاری را برای یک ارز دیجیتال حریم شخصی محور مشابه زی کش به نام زن (Zen) راه‌اندازی کرد.

به گفته گری‌اسکیل، 56 درصد از پول جمع‌آوری‌شده در نیمه اول سال 2018 از سرمایه‌گذاران نهادی، 20 درصد از سرمایه‌گذاران خرد، 16 درصد از سرمایه‌گذاران بازنشسته و 8 درصد از سرمایه گذاری‌های دفاتر خانوداه حاصل شده بود.

در اکتبر 2020 (مهر 99)، مدیر عامل گری‌اسکیل، بری سیلبرت (Barry Silbert)، در توییتر اعلام کرد که این شرکت «طی یک روز 300 میلیون دلار دیگر به دارایی‌های تحت مدیریت خود افزوده است». آقای سیلبرت این خبر را تنها چند ساعت پس از اعلام به‌روزرسانی سبد دارایی این شرکت در توییتر خود منتشر کرد.

پس از ریزش قیمت بیت کوین از سقف قیمت بالای 40,000 دلاری خود در اوایل ژانویه 2021 (دی 98)، پریمیوم قیمت این رمز ارز در صندوق GBTC از 40 درصد به زیر 3 درصد در 22 ژانویه (3 بهمن 99) رسید.

در بازار ETF و صندوق‌های سرمایه گذاری، دو اصطلاح پریمیوم (Premium) و دیسکاونت یا تخفیف (Discount) را داریم. برای تعیین مقدار پریمیوم و دیسکاونت، عموما این دو را با ارزش دارایی خاصل (Net Asset value) مقایسه می‌کنند. پریمیوم و دیسکاونت هر دو به تفاوت ارزش دارایی‌های یک صندوق سرمایه گذاری با قیمت بازاری آن دارایی اشاره دارند. حالا اگر قیمت یک صندوق در بازار سهام بیشتر از NAV دارایی مربوط به خود باشد به آن پریمیوم و اگر پایین‌تر از NAV باشد، به آن دیسکاونت می‌گویند. در کل به خاطر محدودیت‌های خرید و سهم‌های نقدشونده، تراست‌های سرمایه گذاری یک دارایی خاص ممکن است قیمت‌های متفاوتی در بازار داشته باشند.

چند روز پس از این اتفاق، گری‌اسکیل از اهدای 1 میلیون دلار به کوین سنتر (Coin Center) و از قصد خود برای اهدای 1 میلیون دلار دیگر به عنوان همیاری مالی به این شرکت خبر داد. تنها چند هفته پس از لمس سطح 58,000 دلاری برای اولین بار و در اواخر فوریه 2021 (اوایل اسفند 98) که قیمت بیت کوین زیر 50,000 دلار معامله می‌شد، صندوق بیت کوین تراست گری اسکیل با قیمتی زیر ارزش دارایی خالص BTC معاملات خود را آغاز کرد.

ریزش قیمت بیت کوین

تا اکتبر 2018 (مهر 97)، قیمت سهم‌های صندوق GBTC به زیر 80 درصد رسید. سرمایه‌گذاران از این افت قیمت بیت کوین با عنوان بزرگترین ریزش از دسامبر 2017 (آذر 96) و علت آن را کارمزدهای بالای تراست گری اسکیل یاد کردند. صندوق GBTC برای هر 1000 دلار سرمایه گذاری، 20 دلار (معادل 2 درصد) کارمزد دریافت می‌کند. برخی این مقدار کارمزد را بالا می‌دانند. به گفته Investment Company Institute، متوسط نسبت هزینه‌های صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک در سال 2017 برابر 0.59 درصد بوده است.

انطباق صندوق GBTC گری اسیکل با قوانین و مقررات

گری اسکل در 19 نوامبر 2019 (28 آبان 98) در پستی گفت که برای ثبت Bitcoin Investment Trust به عنوان یک شرکت گزارش‌دهنده به کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) و متعاقبا سهام آن در بخش 12 قانون اوراق بهادار، درخواستی را به این کمیسیون ارسال کرده است. گری‌اسکیل اظهار داشته بود که در صورت موافقت SEC، این صندوق نتایج مالی خود را مطابق استانداردهای کمیسیون گزارش خواهد کرد. در این پست همچنین آمده بود که این موافقت به منزله واجدالشرایط بودن معامله سهام تراست بیت کوین گری اسکیل در یک بورس همانند یک ETF بیت کوین نیست.

در اوت 2020 (مرداد 99)، گری اسکیل اعلام کرد که درخواست مشابهی را برای صندوق اتریوم تراست خود ارسال کرده است. در 12 اکتبر 2020 (21 مهر 99)، از موافقت کمیسیون بورس و اوراق بهادار با این درخواست خبر داد.

صندوق سرمایه گذاری بیت کوین تراست گری اسکیل چگونه کار می‌کند؟

مراحل کار صندوق GBTC گری اسکیل به صورت زیر است:

• ابتدا گری اسکیل استخر خصوصی از سرمایه‌گذاران ثروتمند را دعوت به وارد کردن پول خود به این صندوق کرده و این شرکت از این پول برای خرید مقادیر بالای بیت کوین استفاده می‌کند.
• سپس گری‌اسکیل آن صندوق را در بورس‌های سهام عمومی لیست می‌کند، به این معنا که همه افراد قادر به معامله سهام در آن هستند.
• سهم‌های داخل صندوق هم قیمت بیت کوین را دنبال می‌کنند، اما این کار تقریبی است.

سهم‌های داخل صندوق بیت کوین تراست گری اسکیل یا با پریمیوم یا تخفیف نسبت به قیمت اصلی رمز ارز BTC معامله می‌شوند. اگرچه از نظر تاریخی صندوق GBTC عموما با پریمیوم معامله شده، اما از 1 مارس (11 اسفند 99) تا کنون این صندوق رنگ پریمیوم را به خود ندیده است. پریمیوم برای گری‌اسکیل و سرمایه‌گذارانی که از آن کسب درآمد می‌کنند خبر خوبی است، اما برای سرمایه‌گذاران خارجی خیر. بلعکس، شرایط تخفیف باعث سودآوری سرمایه‌گذاران خارجی این تراست می‌شود.

اما چرا سرمایه‌گذاران به جای خرید خود BTC واقعی، سهام صندوق GBTC گری اسکیل را خریداری می‌کنند؟ چند دلیل برای این کار وجود دارد:

اولا اینکه سرمایه گذاری در صندوق بیت کوین تراست در شرکت گری اسکیل به افراد اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به نگرانی نسبت به نحوه ذخیره، رعایت قانون یا گزارش‌دهی‌های مالیاتی جداگانه، وارد بازار آن شوند. برای خرید بیت کوین باید مراقب چند مورد باشید: نحوه ذخیره چگونه است؟ آیا برای حضانت آن باید به کسی پول بدهید؟ اگر کلیدهایتان را گم کنید یا والت‌تان هک شود چه اتفاقی می‌افتد؟ GBTC به عنوان یک تراست قابل معامله در بازار سهام عمومی که به کمیسیون بورس و اوراق بهادار گزارش می‌دهد، تمام این نگرانی‌ها را حذف کرده است.

دوم اینکه تراست‌های بورسی بیت کوین مزایای مالیاتی متعددی دارند. کارگزاران و حساب‌های سرمایه گذاری مانند Certain IRA و Roth IRA که معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در بیت کوین ندارند، اما این معافیت را برای صندوق‌های بورسی ارائه می‌کنند. تراست شرکت گری اسکیل به گونه‌ای معاف از مالیات امکان خرید بیت کوین را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.

سوم اینکه ترید و معامله رمز ارزها بسیار منزوی گونه است. شما نمی‌توانید (بدون استفاده از پلتفرم‌های مشتقات کریپتو و سهام) بیت کوین را با سهام تسلا و اپل معامله کنید. این امر اقتصاد ارزهای دیجیتال را از نوع سنتی جدا می‌کند. با این حال، در صورت عرضه بیت کوین در بورس سهام، با وجود گران و محدود بودن این کار، سرمایه‌گذاران سنتی نیز قادر به سرمایه گذاری در اقتصاد رمز ارزی هستند.

صندوق GBTC یکی از چندین تراست بورسی است، اما تا به امروز یکی از بزرگترین‌ها باقی مانده است. محصول بیت کوین شرکت Rival ETC Group مارکت کپ 1.2 میلیارد دلاری و شرکت Wisdom Tree ارزش بازار 329.6 میلیون دلاری دارد.

مقایسه صندوق GBTC گری اسکیل با ETF بیت کوین

مدل شرکت گری‌اسکیل برای مدت‌های مدیدی از نبود ETF یا صندوق قابل معامله بیت کوین سود برده است. در بیت کوین تراست گری اسکیل شما سهم‌های داخل آن صندوق را می‌خرید، اما در ETF در صندوقی سرمایه گذاری می‌کنید که مستقیما قیمت بیت کوین را دنبال می‌کند.

صندوق‌های قابل معامله به تازگی مورد تایید کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا قرار گرفته‌اند. پیش از این SEC درخواست‌های ثبت ETF‌های بیت کوین از سوی شرکت‌های مختلف را رد کرده بود.

اما در کانادا، 3 صندوق قابل معامله بیت کوین اوایل سال میلادی جاری کار خود را آغاز کردند. Purpose اولین صندوق قابل معامله‌ای بود که در 18 فوریه 2021 (30 بهمن 99) راه‌اندازی شد. این رقابت جدید، سرمایه‌های بالقوه‌ای را از گری‌اسکیل دور کرده و باعث منفی شدن پریمیوم آن شده است.

در پاسخ به این اتفاق، گری‌اسکیل از تصمیم خود برای تبدیل GBTC به یک ETF بیت کوین خبر داد. در ماه آوریل (فروردین 1400) این شرکت گفته بود کاملا متعهد به تبدیل این تراست به یک صندوق قابل معامله است. این شرکت حتی متخصصان ETF را هم استخدام کرده بود. دیوید لاوالی (David LaValle)، رئیس بخش صندوق قابل معامله گری‌اسکیل، گفته نسبت به تایید ETF این شرکت توسط SEC تا ژوئیه 2022 (تیر 1401) بسیار خوش‌بین است.

محصولات و خدمات شرکت گری اسکیل

گری اسکیل اینوستمنتس تعدادی صندوق تراست سرمایه گذاری برای بیت کوین، بیت کوین کش، اتر، اتریوم کلاسیک، لایت کوین، هورایزن (Horizen)، ریپل، زی کش و استلار لومنس دارد که از آن با نام «ابزار سرمایه‌گذاری» خصوصی یاد می‌شود. این شرکت همچنین Grayscale Digital Large Cap Fund را مدیریت می‌کند که یک صندوق وزن‌دهی‌شده بر اساس مارکت کپ و شامل سبدی از بزرگترین رمزارزهای بازار از نظر ارزش بازار (بیت کوین، اتریوم، ریل، بیت کوین کش و لایت کوین) است که از چندین نرخ مرجع دارایی دیجیتال مانند TradeBlock XBX ,ETX ,XRX ,BCX و LTX Index 24-hour VWAPs استفاده می‌کند.

این تراست‌ها یا «ابزارها» در واقع صندوق‌های سرمایه گذاری منفعلی هستند که قیمت هر دارایی دیجیتال را با استفاده از الگوریتم‌های ترید دیجیتال به صورت لحظه‌ای دنبال می‌کنند. صندوق GBTC گری اسکیل در وبسایت خود نوشته است که تنها «سرمایه‌گذاران معتبر تعریف‌شده تحت Regulation D قانون اوراق بهادار 1933» مجاز به سرمایه‌گذاری در هر گونه ابزار سرمایه‌گذاری هستند.

گری اسکیل اینوستمنتس در ژانویه 2019 (دی 97) از اضافه شدن تراست استلار لومنس به این شرکت خبر داد. در می 2019 (اردیبهشت 98)، سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی (FINRA) طرح پیشنهادی گری‌اسکیل برای عرضه عمومی سهام یک تراست مبتنی بر اتریوم را تایید و این صندوق را به اولین اوراق بهادار وابسته به رمز ارز ETH تبدیل کرد. معاملات این صندوق از 21 ژوئن 2019 (31 خرداد 98) آغاز شد.

در 17 اوت 2020 (27 مرداد 99)، گری اسکیل اعلام کرد که به جهت واجدالشرایط بودن تراست های بیت کوین کش و لایت کوین برای نقل و انتقالات از طریق شرکت Depository Trust Company، معاملات این صندوق ها در بازارهای فرابورس نیز شروع شده است.

گری اسکیل اینوستمنتس فرآیند ثبت قانونی تراست‌های جدید رمز ارزی خود را در دسامبر 2020 (آذر 99) در ایالت دلور (Delaware) آغاز کرد. این ارزهای دیجیتال شامل چین لینک، بیسیک اتنشن توکن (بت)، دیسنترالند، فایل کوین، لایو پیر و تزوس بودند. در ژانویه 2021 (دی 99)، این شرکت 6 تراست دیگر را برای رمز ارزهای پولکادات (DOT)، آوه (AAVE)، مونرو (XMR)، کاردانو (ADA)، کازموس (ATOM) و ایاس (EOS) اضافه کرد.

مدیر کل گری‌اسکیل، مایکل سوننشین (Michael Sonnenshein)، به وبسایت The Block گفته بود با اینکه گری‌اسکیل این صندوق‌های سرمایه گذاری را برای این ارزهای دیجیتال ترتیب داده است، اما آن‌ها «پرونده‌های ذخیره» بوده و لزوما به معنای قصد این شرکت جهت راه‌اندازی محصولات برای آن‌ها در آینده نیستند.

صندوق تراست بیت کوین گری اسکیل پس از سال‌ها معامله با پریمیوم بالا، سرانجام از 1 مارس 2021 (11 اسفند 99) با تخفیف معامله شد، به این معنا که نرخ ترید آن از ارزش دارایی خالص (NAV) آن پایین‌تر قرار گرفت. مارلتون ال‌ال‌سی (Marlton LLC)، شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری که سهم بزرگی از صندوق GBTC گری اسکیل را خریداری کرده است، با ارسال نامه‌ای به این شرکت در 6 آوریل 2021 (17 فروردین 1400)، پیشنهاد رفع این مشکل از طریق یک مزایده هلندی اصلاح‌شده را مطرح کرد. بر این اساس، گری‌اسکیل باید محدوده قیمتی که مایل به خرید سهم‌ها بود را تعیین می‌کرد و اجازه نقد کردن دارایی‌ها در آن سطح را به سهامداران می‌داد. در 23 آوریل 2021 (3 اردیبهشت 1400)، ارزش سهام GBTC به پایین‌ترین نرخ تاریخی خود برابر با 18.92- درصد رسید.

حضانت

گری‌اسکیل در 2 اوت 2019 (11 مرداد 98) اعلام کرد که Coinbase Custody را به عنوان متولی دارایی‌های دیجیتال خود انتخاب کرده است. این توافق در 29 ژوئیه 2019 (7 مرداد 98) حاصل شده بود و گری‌اسکیل در زمان اعلام این خبر، برخی از دارایی‌های خود را به کوین بیس کاستدی منتقل کرده بود. کوین بیس کاستدی یک شرکت سرمایه‌گذاری قانونی در ایالت نیویورک است. گری‌اسکیل 3 میلیارد دلار از دارایی‌های خود را طی بازه زمانی 12 ساعته به این متولی منتقل کرد.

تهیه شده در بیت 24