آنچه در این مقاله خواهید خواند
معامله در بازارهای مالی نظیر فارکس و ارز دیجیتال، روشی هیجان‌انگیز و محبوب برای کسب درآمد است. به‌ویژه در سال‌های اخیر، با افزایش تعداد سرمایه‌گذاران در این بازارها روبه‌رو بوده‌ایم. بااین‌حال، فارکس و کریپتو از نظر ویژگی‌ها و اندازه بازار، با هم یکسان نیستند. به همین دلیل، بسیاری از افرادی که تازه وارد دنیای ترید شده‌اند یا حتی کهنه‌کارها، کنجکاوند بدانند کدام یک از این دو با سود بیشتری همراه است. اگر این سؤال ذهن شما را هم درگیر کرده است، در این مقاله، با بررسی همه‌جانبه این بازارها، به این پرسش پاسخ داده‌ایم.
تعریف بازار فارکس و بازار کریپتو
قبل از شروع، بیایید ابتدا مختصری با مبانی بازارهای فارکس و کریپتو آشنا شویم. معامله در بازار فارکس، به خرید و فروش ارزهای فیات کشورهای مختلف اختصاص دارد. سود حاصل از این معاملات، از تفاوت نرخ برابری دو ارز به دست می‌آید. در فارکس ارزها را به‌صورت جفت معامله می‌کنیم؛ نه اینکه به‌صورت تکی ارز بخریم. جفت‌ارزها را با نماد آن‌ها نشان می‌دهند. USD/EUR یک نمونه از جفت‌ارز است.
فرض کنیم پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که ارزش دلار آمریکا در برابر یورو افزایش می‌یابد. جفت‌ارزی که معامله می‌کنیم USD/EUR است. اگر پیش‌بینی درست از آب دربیاید، به سود خواهیم رسید. در جفت‌ارزها، نماد سمت چپ ارز پایه است و نماد سمت راست مظنه نامیده می‌شود. بنابراین، در این مثال، اگر قرار است دلار افزایش یابد، یورو را می‌فروشیم و دلار می‌خریم. برعکس این موضوع هم صادق است؛ یعنی اگر دلار قرار است در برابر یورو کاهش یابد، باید در حسابمان دلار داشته باشیم و با آن یورو بخریم.
در بازار کریپتو با خرید و فروش ارزهای دیجیتالی از جمله بیت کوین و اتریوم و دارایی‌های کریپتویی نظیر توکن‌های غیرمثلی (NFT) سروکار داریم. با نوسانات شدیدی که در این بازار رایج است، اگر بتوانیم به‌موقع وارد بازار شویم و نسبت‌به خرید ارز دیجیتال یا فروش آن اقدام کنیم، ممکن است سودهای خوبی نصیبمان شود.
فارکس و ارز دیجیتال چه تفاوتی دارند؟
بعد از بررسی مبانی فارکس و ارز دیجیتال، حال می‌توانیم تفاوت‌های آن‌ها را با هم بررسی کنیم. برخی از مهم‌ترین تفاوت‌های فارکس و ارز دیجیتال عبارت‌اند از:
۱. تعداد دارایی‌های قابل معامله
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌هایی که بین فارکس و ارز دیجیتال وجود دارد، تعداد دارایی‌هایی است که در این بازارها معامله می‌شود. تعداد دارایی‌های قابل‌معامله در فارکس محدود است؛ زیرا بیشتر حجم معاملات را جفت‌ارزهایی تشکیل می‌دهند که نقدشونده‌تر و قدرتمندتر از سایر ارزها هستند. در حالی که در کریپتو هزاران نوع دارایی برای خرید و فروش وجود دارد و تنوع آن‌ها بسیار زیاد است. بااین‌حال، دامیننس بیت کوین از همه بیشتر است و بیشترین حجم معاملات بازار را به خود اختصاص می‌دهد.
جفت‌ارزهایی که در فارکس معامله می‌شوند، شامل سه دسته هستند:
- جفت‌ارزهای اصلی شامل ارزهای قدرتمند نظیر دلار آمریکا، یورو، ین ژاپن، پوند استرلینگ بریتانیا و دلار کانادا
- جفت‌ارزهای فرعی شامل کرون سوئیس، یوان چین، پزو مکزیک و…
- جفت‌ارزهایی غیرمتعارف یا اگزاتیک که به کشورهای ناشناخته‌تر مربوط می‌شوند و کمتر کسی دنبال معامله آن‌ها است.
دارایی‌هایی که در کریپتو معامله می‌شوند شامل موارد زیر هستند:
- ارزهای اصلی مانند بیت کوین، اتریوم، سولانا، تتر، بایننس کوین، لایت کوین و…
- میم کوین‌هایی مانند دوج کوین، شیبا اینو و پپه
- ارزهایی با ارزش بازار پایین که ممکن است در مدت کوتاهی ناگهان رشد کنند و شاید بتوان توان از آن‌ها سودهای خوبی کسب کرد.
- NFTها و پروژه‌های مختلف نوآورانه
حال اگر بخواهیم با توجه به این موضوع بگوییم که فارکس بهتر است یا ارز دیجیتال، می‌توان گفت تنوع بالای دارایی‌ها در ارزهای دیجیتال، به افراد حق انتخاب بیشتری می‌دهد. با انتخاب بهترین ارزها برای سرمایه گذاری می‌توانید علاوه‌بر متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری خود، به سودهای خوبی دست یابید.
۲. میزان نقدینگی
نقدینگی ویژگی بسیار مهمی از یک بازار است. نقدینگی بازار به این موضوع اشاره دارد که تا چه اندازه می‌توان دارایی‌های مربوط به آن بازار را به‌سرعت و با قیمت مناسب خرید و فروش کرد.
درباره تبدیل‌کردن سرمایه‌گذاری به پول نقد، بازار فارکس یکی از نقدشونده‌ترین بازارهای مالی جهان است. حجم معاملات فارکس طبق آخرین آمار موجود در سال ۲۰۲۳، به بیش از ۷.۵ تریلیون دلار رسید. این نشان می‌دهد خرید و فروش جفت‌ارزها در فارکس به قیمت مناسب نسبتاً آسان‌تر است. گفتیم هرچه نقدینگی بازار بیشتر باشد، اسپرد معاملات یا اختلاف بین قیمت پیشنهادی برای خرید و فروش، کمتر می‌شود و بنابراین، معامله‌گران راحت‌تر می‌توانند دارایی‌های خود را با قیمت مناسب معامله کنند.
داستان نقدینگی در بازار ارزهای دیجیتال، متفاوت است. برخی دارایی‌ها در این بازار نقدینگی بالایی دارند و اسپرد آن‌ها پایین است. این بدان معناست که می‌توان با قیمت‌های معقول به خرید و فروش آن‌ها پرداخت. اما ارزهایی هم وجود دارند که حجم معاملات آن‌ها کمتر است و احتمال اینکه نتوان آن‌ها را با قیمت موردنظر معامله کرد، بسیار بالاست.
۳. میزان نوسانات
نوسانات یکی از ویژگی‌های اصلی هر دو بازار فارکس و ارز دیجیتال است. اصلاً به‌دلیل وجود همین نوسان است که معامله در این بازارها ما را به سود می‌رساند. بااین‌حال، در مقام مقایسه، نوساناتی که بازار ارزهای دیجیتال تجربه می‌کند، بسیار شدیدتر از بازار فارکس است. با استفاده از این ویژگی، تریدرهای کریپتو، در بازه زمانی کوتاه‌تر، سودهای بیشتری کسب می‌کنند. از آن سو، نوسانات بازار فارکس کمتر است و فرصت سودهای کلان در آن محدود است؛ اما در عوض ریسک کمتری هم دارد.
۴. میزان سود احتمالی
سود احتمالی حاصل از معامله در بازارهای فارکس و کریپتو با هم یکسان نیست. همان‌طور که در بخش نوسانات هم توضیح دادیم، احتمال سودهای بسیار زیاد در بازار فارکس، کمتر از بازار ارزهای دیجیتال است؛ اما در عوض مطمئن‌تر است و ثبات بیشتری دارد. از آن سو، سطح بالای نوسانات در بازار کریپتو، پتانسیل کسب سودهای بسیار زیاد را افزایش می‌دهد.
توجه داشته باشید میزان سرمایه‌ای که وارد بازار می‌کنید هم در سود احتمالی تأثیر دارد. هرچه سرمایه اولیه بیشتر باشد، در صورت موفقیت، سودهای بیشتری به دست خواهید آورد؛ اما باید به این هم فکر کنید که ریسک ضرر در آن بیشتر است. در ارزهای دیجیتال با متنوع‌سازی سبد سرمایه‌گذاری و مدیریت ریسک عاقلانه، می‌توان سودهای خوبی کسب کرد.
۵. اندازه بازار
اندازه بازار ارزهای دیجیتال به‌شکل مداوم در حال افزایش است؛ بااین‌حال، هنوز نوپاست و اندازه بازار فارکس بسیار بزرگ‌تر از آن است. از این نظر ارزهای دیجیتال هنوز راه زیادی تا رسیدن به فارکس در پیش دارند.
۶. مکان معامله
تفاوت دیگر فارکس و ارز دیجیتال، مکان معاملاتی آنهاست. معاملات فارکس عمدتاً در کارگزاری‌ها (بروکرها) انجام می‌شود. این بروکرها به بانک شباهت دارند و می‌توان آن‌ها را سرمایه‌گذاران نهادی به شمار آورد. کارگزاری‌ها سرمایه‌گذاری‌های مشتریان خود را انباشته می‌کنند و خودشان با یکدیگر معامله می‌کنند. بازار بین بروکرها را بازار بین بانکی می‌نامند.
تجارت فارکس به‌صورت شبکه‌های معاملاتی خارج از بورس (OTC) انجام می‌شود. خریداران و فروشندگان در سرتاسر جهان، معاملات خود را در این شبکه‌های مدیریت‌شده انجام می‌دهند.
از آن سو، برای اجرای معاملات کریپتو به صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز نیاز داریم. صرافی‌های متمرکز به مشتریان خود امکان خرید و فروش آنی یا همتا به همتا را ارائه می‌دهند. در مقابل، صرافی غیرمتمرکز برای کاربران خود امکان انجام همه معاملات را بدون دخالت شخص ثالث و به‌صورت همتا به همتا فراهم می‌کند.
۷. زمان‌بندی بازار
بازار ارزهای دیجیتال، در تمام روزهای سال، به‌صورت ۲۴ ساعته باز است. هر فرد می‌تواند به‌شکل مستقیم در هر ساعتی از شبانه‌روز معاملات خود را انجام دهد. بازارهای فارکس در ۵ روز از هفته و در ساعات سنتی معاملاتی در کشورهای مختلف باز هستند.
۸. هزینه و کارمزد
کارمزد معاملات فارکس به‌واسطه وجود بروکرها، در مقایسه با ارزهای دیجیتال، نسبتاً بالاتر است. معاملات کریپتو از طریق صرافی‌ها صورت می‌گیرد و آن‌ها هم کارمزدهایی دارند که شامل هزینه خدمات خود صرافی و کارمزد انتقال است. بااین‌حال، جز در مواقعی که تراکم شبکه بسیار بالاست و شاهد کارمزدهای غیرمنطقی هستیم، اغلب اوقات هزینه تراکنش ارزهای دیجیتال از فارکس کمتر است.
سرمایه اولیه ورودی هم در فارکس بالاتر است. به این دلیل که معامله‌کردن در فارکس با زیر ۱۰۰۰ دلار، معمولاً سود چندانی به دست نمی‌دهد. البته این بدان معنا نیست که با مبالغ کمتر نمی‌توان وارد شد. این به بروکر شما هم بستگی دارد و اوست که تعیین می‌کند کمترین میزان سرمایه برای شروع باید چقدر باشد. این در حالی است که بیشتر صرافی‌ها در کریپتو، با مقادیر کم هم اجازه معامله می‌دهند.
۹. مقررات
ازآنجاکه صنعت کریپتو هنوز جوان است، مقررات روشن و مشخصی درباره آن‌ها در سراسر جهان تنظیم نشده است. این در حالی است که معاملات بازار فارکس تحت یک ساختار قانونی تنظیم‌شده قرار دارند که محیط امن‌تری برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.
شباهت های فارکس و ارز دیجیتال
با همه تفاوت‌های بین فارکس و ارز دیجیتال، شباهت‌هایی هم بین آن‌ها وجود دارد. بیایید آن‌ها را بررسی کنیم:
- سودآوری: از نظر سودآوری، هم فارکس و هم کریپتو، فرصت‌های قابل‌توجهی به معامله‌گران ارائه می‌دهند. هر دو این بازارها دارای نوساناتی هستند که امکان کسب سود را فراهم می‌کند.
- اقتصاد عرضه و تقاضا: هر دو بازار بر اساس اقتصاد عرضه و تقاضا عمل می‌کنند. قیمت جفت‌ارزها و ارزهای دیجیتال هر دو با عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.
- پلتفرم‌های دیجیتال: در هر دو بازار، معاملات به‌صورت الکترونیکی از طریق اینترنت و در پلتفرم‌های دیجیتال انجام می‌شود.
- انعطاف‌پذیری: معامله در این دو بازار از انعطاف‌پذیری زیادی برخوردار است. معامله‌گران در هر نقطه از جهان، به‌سرعت و در مدتی کوتاه، معاملات خود را انجام می‌دهند.
- درک و آگاهی از بازار: هر دو بازار به دانش، مهارت و تجربه کافی برای انجام معاملات نیاز دارند و بدون آگاهی از عوامل تکنیکال و فاندامنتال، احتمال موفقیت در آن‌ها کم است.
- بات‌های معامله‌گر: در هر دو بازار، می‌توان با استفاده از بات‌های خودکار آنلاین، معاملات را تسهیل کرد.
فارکس برای سرمایه گذاری چه کسانی مناسب است؟
حال به پرسشی می‌رسیم که بسیاری از سرمایه‌گذاران از خود می‌پرسند: آیا فارکس برای من مناسب است؟
این موضوع را از چند منظر می‌توان بررسی کرد. اول اینکه، بازار فارکس کاملاً بالغ است و یکی از باثبات‌ترین بازارهای مالی در عین وجود نوسانات به شمار می‌رود. از سوی دیگر، مقرراتی که برای این بازار تنظیم شده‌اند، باعث می‌شود محیط معاملاتی نسبتاً امنی برای سرمایه‌گذاران تازه‌وارد و نیز کهنه‌کارها فراهم باشد. دوم اینکه، از منظر ابزارها و منابع، پلتفرم‌های معاملاتی فارکس به‌شکلی گسترده در دسترس هستند که به تریدرهای باتجربه و تازه‌کار ابزارهای مفیدی را ارائه می‌دهند. بسیاری از بروکرها محیط آزمایشی در اختیار کاربران قرار می‌دهند که استراتژی‌های معاملاتی خود را تمرین کنند. بازار فارکس از نظر ابزارهای تحلیلی، نمودارها و شاخص‌های پیچیده واقعاً غنی است.
بنابراین، سرمایه‌گذاری در فارکس می‌تواند برای افرادی با سطوح مختلف ریسک‌پذیری مناسب باشد. آن‌هایی که به‌دنبال کسب درآمدهای هیجان‌انگیز هستند، افرادی که می‌خواهند سودهای مطمئن‌تری از سرمایه‌گذاری‌های خود به دست آورند و حتی آن‌هایی که سرمایه اولیه بالاتری دارند، می‌توانند از فرصت‌های ارائه‌شده در این بازار بهره‌مند شوند.
علاوه بر این‌ها، فراموش نکنیم که ورود به بازار فارکس به دانش و تجربه کافی نیاز دارد و برای معامله‌گرانی مناسب‌تر است که درک بالایی از تحلیل تکنیکال و فاندامنتال بازارهای مالی داشته باشند.
ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری چه کسانی مناسب است؟
سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال، به‌دلیل نوپا بودن و نوسانات زیاد این بازار با ریسک‌های بیشتری همراه است. هنوز مقررات روشنی درباره کریپتو وجود ندارد و در نتیجه، چهارچوب نظارتی که بتواند محیطی امن برای تریدرها فراهم کند، در دسترس نیست. بنابراین، این بازار بیشتر برای افراد جوان با ریسک‌پذیری بیشتر که به‌دنبال فناوری‌های جدید و نوآورانه هستند، مناسب است.
افرادی که می‌توانند ریسک بیشتری بپذیرند و استراتژی‌های تهاجمی‌تری به کار برند، می‌توانند با مدیریت ریسک قدرتمند، از فرصت‌های کسب سود در بازار کریپتو بهره‌برداری کنند. معمولاً با سرمایه بسیار کمتری نسبت‌به فارکس می‌توان وارد بازار ارزهای دیجیتال شد؛ بنابراین، بسیاری از افرادی که سرمایه کافی در اختیار ندارند، می‌توانند معامله در این بازار را شروع کنند.
از سوی دیگر، ارزهای دیجیتال برای فعالان حوزه فناوری که به آینده رمزارزها و بلاک‌چین اعتقاد دارند و نیز کسانی که می‌خواهند پرتفوی متنوعی داشته باشند، مناسب خواهد بود.
فارکس راحت تر است یا ترید ارز دیجیتال؟
واقعیت این است که پاسخ مشخصی برای این سؤال وجود ندارد. برای افرادی که دانش و مهارت کافی از تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال در بازارهای مالی دارند، معامله در هیچ یک از این دو بازار سخت نیست. بااین‌حال، می‌توان گفت از برخی جهات، معامله در ارزهای دیجیتال و از برخی جهات دیگر، فارکس راحت‌تر است.
برای نمونه، معامله در فارکس به‌دلیل نیاز به درک شاخص‌های اقتصادی جهانی، سیاست‌های پولی و رویدادهای ژئوپلیتیکی، پیچیده به نظر می‌رسد؛ اما منابع آموزشی و ابزارهای مالی فراوان برای تمرین که کارگزاران فارکس ارائه می‌کنند، به کاهش این پیچیدگی کمک می‌کند. همچنین، تحلیل‌های تکنیکال و بنیادی در فارکس به‌دلیل قدیمی‌بودن و بالغ‌بودن این بازار ساده‌تر است. فارکس قوانین روشن‌تری نسبت به ارزهای دیجیتال دارد.
معامله در کریپتو ممکن است در ابتدا ساده به نظر برسد؛ زیرا اغلب عوامل اقتصادی سنتی کمتری در آن نقش دارند. بااین‌حال، رشد سریع نوآوری و هجوم مداوم اطلاعات جدید، باعث می‌شود اتخاذ تصمیمات آگاهانه کمی دشوار باشد. نبودِ یک چارچوب نظارتی جامع نیز بر پیچیدگی آن می‌افزاید. البته می‌توان گفت به‌لطف بسیاری از صرافی‌ها، امروزه فرایند سرمایه‌گذاری و معامله در ارزهای دیجیتال نیز ساده‌تر شده است و تقریباً با چند کلیک می‌توان خرید و فروش را انجام داد. بیشترین دشواری ارز دیجیتال به زمان مناسب ورود و خروج از معامله و انتخاب بهترین استراتژی سرمایه گذاری ارز دیجیتال برمی‌گردد.
ریسک های سرمایه گذاری در فارکس
میزان ریسک سرمایه‌گذاری در فارکس نسبتاً کم است؛ زیرا اقتصاد جهانی اغلب ثبات دارد و بازار فارکس هم از نقدینگی بالایی برخوردار است. تغییرات قیمت جفت‌ارزها جزئی است و بنابراین، می‌توان سودهای کوچک‌تر ولی مطمئن‌تری به دست آورد.
ریسک های سرمایه گذاری در ارز دیجیتال
ریسک‌های سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال بسیار بالاست و به مدیریت ریسک قوی‌تری نیازمند است. به‌دلیل نوسانات شدید، قیمت یک ارز دیجیتال می‌تواند به‌سرعت و با شدت سقوط کند و ارزش سرمایه‌گذاری را تا حد زیادی کاهش دهد. احتمال وجود پروژه‌های فیک و کلاهبرداری هم در این بازار بسیار زیاد است.
سخن پایانی
در این مطلب درباره تفاوت‌ها و شباهت‌های بازارهای فارکس و ارز دیجیتال صحبت کردیم و به بررسی ویژگی‌های آن‌ها پرداختیم. در پاسخ به این پرسش که ارز دیجیتال بهتر است یا فارکس باید گفت بسته به خود سرمایه‌گذار یا معامله‌گر، هر یک از این دو بازار می‌توانند مزایا و معایبی داشته باشند. بنابراین، بسیار مهم است که اهداف، میزان ریسک‌پذیری و سبک معاملاتی خود را ارزیابی کنید و در نهایت تصمیم بگیرید که در کدام‌یک از این دو حوزه تمایل به فعالیت دارید. شما کدام بازار را برای سرمایه‌گذاری ترجیح می‌دهید؟
