ارز دیجیتال اتریوم (ETH) تا چه زمانی قابل استخراج است؟

زمان پایان استخراج اتریوم سرانجام فرا رسید؛ بنیاد اتریوم در روز پنجشنبه 24 شهریور 1401 (15 سپتامبر 2022) با اجرای مرحله نهایی آپگرید بزرگ «مرج» الگوریتم اجماع این بلاک چین را تغییر داد. نتیجه، کنار رفتن ماینرهای استخراج ارز دیجیتال اتریوم بود. آن‌ها اکنون جای خود را به استیک‌کننده‌ها داده‌اند.

اعتبارسنج‌ها در شبکه‌های مبتنی بر بلاک چین، از یک دیدگاه به دو دسته ماینر یا استیک‌کننده تقسیم می‌شوند. در شبکه‌های مبتنی بر الگوریتم اجماع اثبات کار نظیر بیت کوین و اتریوم تا قبل از اجرای آپگرید اخیر، ماینرها که مجهز به دستگاه‌هایی با توان پردازشی بسیار بالا هستند، تراکنش‌ها را بررسی و از شبکه محافظت می‌کنند. این عملیات استخراج نام دارد. اما در شبکه‌های مبتنی بر الگوریتم اجماع اثبات سهام مثل کاردانو و اتریوم بعد از آپگرید «مرج»، عمل تایید تراکنش‌ها و محافظت از شبکه بر عهده استیک‌کننده‌ها است. پس، پایان استخراج اتریوم به معنی عدم نیاز به گره‌های غیر متمرکز نیست، بلکه نحوه کار آن‌ها تغییر کرده است.

پایان استخراج اتریوم به معنی توقف تولید ارز اتریوم نیست

جامعه اتریوم از زمان راه‌اندازی این شبکه، درباره تولید بیش از حد رمز ارز اتر صحبت کرده است. نتیجه این گفتگوها، اعمال به‌روزرسانی‌های مختلفی مانند آپگرید لندن اتریوم (London) با هدف توکن‌سوزی و همچنین تغییر از الگوریتم اثبات کار به سوی اثبات سهام در اتریوم 2.0 بوده است. از دسامبر 2020 تا قبل پیاده‌سازی نهایی آپگرید The Merge، جامعه اتریوم این الگوریتم جدید را در زنجیره‌ای به نام بیکن چین (Beacon Chain) آزمایش کرده بود، اما با اجرای کامل Ethereum 2.0، الگوی اثبات کار به طور کامل کنار رفت و ماینرها را از کنار زد. اکنون برای به دست آوردن ارز دیجیتال اتریوم به وسیله تایید تراکنش‌ها دیگر نیازی به دستگاه‌های ماینر گران قیمت نیست. کافی است مقداری ارز اتر خریداری و در یک کیف پول استیک کنید.

پایان استخراج اتریوم به معنی منسوخ شدن ماینرها و روی کار آمدن استیک‌کننده است. قبلا در مقاله‌ای به طور مفصل درباره فرآیند «استیک ارز دیجیتال» صحبت کرده‌ایم. با تغییر الگوریتم اجماع Ethereum از PoW به PoS کوین‌های جدید ETH به شکلی متفاوت از قبل تولید و در شبکه تزریق می‌شوند. اما این کار تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ با پایان فرآیند استخراج اتریوم تکلیف هارد کپ ارز دیجیتال اتریوم چه خواهد شد؟ این رمز ارز کی تمام خواهد شد؟ تاثیر این اتفاق روی قیمت خرید اتریوم چگونه است؟

آینده ماینرهای اتریوم چه خواهد بود؟

ماینرهایی که از زمان راه‌اندازی شبکه اتریوم با استفاده از بهترین کارت های گرافیک برای ریگ ماینینگ مشغول استخراج ارز اتر بوده‌اند، عملا هیچ جایی در شبکه اتریوم 2 ندارند و باید به طور کامل دستگاه‌های خود را خاموش کنند. بعد از آپگرید بزرگ Ethereum، الگوریتم اجماع آن از اثبات کار به اثبات سهام تغییر کرد. در اینجا برای تایید تراکنش‌ها دیگر به دستگاهی با قدرت پردازشی بسیار بالا نیاز نیست، چرا که دیگر رقابتی وجود ندارد؛ پروتکل شبکه به طور تصادفی اقدام به انتخاب یک نود می‌کند و مسئولیت پیدا کردن هش مناسب برای یک بلاک متشکل از تعدادی تراکنش را به آن می‌سپارد. گفتنی است اکنون برای تبدیل شدن به یک نود یا گره در شبکه بلاک چین اتریوم، به جای ماینر، به همان ارز دیجیتال ETH نیاز دارید، چرا که باید مقداری از آن (32 واحد) را اصطلاحا استیک کنید. این به معنی پایان پایان استخراج اتریوم و شروع دوران استیک این رمز ارز است.

بعد از پایان استخراج اتریوم تعدادی از ماینرها تصمیم به ترک این صنعت گرفتند و دستگاه‌های خود را به فروش رساندند. این اتفاق شوک بزرگی به بازار کارت گرافیک وارد و این بازار به ارزش بیش از 1 میلیارد دلار را به شدت نوسانی کرد؛ اکنون نه تنها خریدار جدیدی برای راه‌اندازی ریگ ماینینگ اتر وجود ندارد، بلکه تعداد زیادی قطعه دسته دوم نیز به بازار تزریق شده است. اما تعداد دیگری از ماینرهای Ethereum تصمیم گرفتند از دستگاه‌های خود برای استخراج ارز دیجیتال سایر شبکه‌های مبتنی بر الگوریتم اثبات کار استفاده کنند.

پس از شروع دوران اتریوم 2 استخراج‌کنندگان ارز ETH به کجا مهاجرت می‌کنند؟

اولین مقصد ماینرها بعد از پایان استخراج اتریوم شبکه اتریوم کلاسیک بود. این مهمترین هاردفورک اتریوم به شمار می‌رود که در سال 2016 بعد از هک بزرگ اتریوم متولد شد. بعد از این اتفاق هش ریت Ethereum Classic رشد بسیار زیادی را تجربه کرد. در تصویر زیر این افزایش هش ریت قابل مشاهده است. البته بعد از یک بازه زمانی، تعدادی از مهاجرت‌کنندگان به دلایل مختلف این شبکه را نیز ترک کردند، اما همانطور که می‌بینید، در مقایسه با قبل از هجوم ماینرهای شبکه اصلی اتریوم به اتریوم کلاسیک، هش ریت در سطوح بسیار بالاتری قرار دارد.

بخش دیگری از ماینرها با پایان یافتن استخراج اتریوم تصمیم به ایجاد یک هاردفورک جدید گرفتند، شبکه‌ای که در آن همچنان از الگوریتم اجماع اثبات کار استفاده می‌شود. رمز ارز هاردفورک اثبات کار اتریوم (EthereumPoW) با نماد ETHW خیلی زود توسط بزرگترین صرافی‌های ارز دیجیتال لیست و خرید و فروش آن امکان‌پذیر شد، اما استقبال از آن هم موقتی بود و استخراج‌کنندگان زیادی این شبکه را نیز بعد از مدتی ترک کردند. در نمودار زیر افت قیمت این رمز ارز به خوبی پیدا است.

دو پلتفرم پرطرفدار دیگر که بخشی از ماینرها با پایان فرآیند استخراج در شبکه اصلی اتریوم تصمیم به مهاجرت به آ‌ن‌ها گرفتند رندر توکن و فلاکس بوده‌اند.

اتریوم کی تمام خواهد شد؟

اتریوم تا چه زمانی تولید می‌شود؟ پاسخی برای این سوال وجود ندارد. برخلاف عرضه محدود 21 میلیون واحدی بیت کوین و 45 میلیارد واحدی کاردانو، سقف عرضه‌ای برای ارز دیجیتال و کوین اختصاصی شبکه اتریوم در نظر گرفته نشده است. این یعنی تا همیشه امکان تولید رمز ارز ETH وجود دارد. قبلا کوین‌های جدید ETH به عنوان جایزه بین استخراج‌کنندگان توزیع می‌شد، اما از این به بعد به استیک‌کننده‌ها تعلق خواهند گرفت.

این موضوع در بلند مدت، به خاطر عرضه نامحدود، روی قیمت رمز ارز ETH بازار تاثیر منفی می‌گذارد. توسعه‌دهندگان برای رفع مشکل، به جای تعیین سقف عرضه، تصمیم به پیاده‌سازی روندی برای توکن سوزی گرفتند.

هارد فورک لندن اتریوم که به طرح EIP-1559 خود مشهور است، نرخ سوزاندن رمز ارز ETH که به طرح EIP-3553 شناخته می‌شود را افزایش داده است. تا قبل از آن محدودیتی در تعداد عرضه ETH داخل شبکه وجود نداشت و از طرفی خبری از یک برنامه سوزاندن توکن نبود، اما بعد از این به‌روزرسانی بزرگ توکن سوزی اتریوم نیز آغاز شد.

معرفی مختصر اتریوم (Ethereum)

اتریوم یک پلتفرم متن باز عمومی است که از فناوری بلاک چین برای تسهیل ساخت و اجرای قرارداد هوشمند یا همان اسمارت کانترکت و معاملات امن رمز ارزها بدون نیاز به یک واسطه بهره می‌برد. علاوه بر این، شبکه Ethereum به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا برنامه‌های غیر متمرکز خود را روی این بلاک چین پیاده‌سازی و اجرا کنند.

این شبکه در سال 2013 توسط ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) معرفی، در سال 2014 تامین سرمایه و در سال 2015 اجرایی شد. آقای بوترین در سال 2011 یعنی زمانی که در سن 17 سالگی به‌عنوان یک برنامه‌نویس با شبکه بیت کوین آشنا و مجله بیت‌ کوین (Bitcoin Magazine) را تاسیس کرد، وارد صنعت بلاک چین شد.

پیش از پرداختن به مدت زمانی که تا پایان استخراج اتریوم باقی مانده است و این که اتریوم تا چه زمانی استخراج می‌شود و کی تمام خواهد شد، خلاصه‌ای از سرگذشت این شبکه را بررسی می‌کنیم:

• 27 نوامبر 2013 – انتشار وایت پیپر اتریوم: مقاله معرفی که در سال 2013 توسط ویتالیک بوترین و پیش از راه‌اندازی پروژه در سال 2015 منتشر شد.
• 1 آوریل 2014 – انتشار یلو پیپر (Yellow Paper): یلو پیپر که توسط دکتر گوین وود (Gavin Wood) نوشته شد، شامل توضیح فنی پروتکل اتریوم است.
• 22 ژوئیه تا 2 سپتامبر 2014 – فروش رمز ارز اتر: ارز دیجیتال ETH به طور رسمی به مدت 42 روز در ازای بیت کوین به فروش رسید.
• 30 ژوئیه 2015 – فرتنتیر (Frontier) – بلاک شماره 0: فرانتیر یک پیاده‌سازی زنده اما خام از پروژه اتریوم بود. این مرحله پس از اجرای موفقیت‌آمیز فاز آزمایشی المپیک (Olympic) انجام شد. این مرحله مختص کاربران فنی خصوصا توسعه‌دهندگان طراحی شده بود. گس لیمیت بلاک‌ها نیز برابر با 5,000 بود. این مرحله، اجازه شروع عملیات استخراج را به ماینرها داد.
• 14 مارس 2016 – هومستد (Homestead) – بلاک شماره 1,150,000: فورک هومستد شامل چندین تغییر در پروتکل و یک تغییر شبکه‌سازی بود که توانایی انجام آپگرید‌های بیشتر را به اتریوم اعطا کرد.
• 20 ژوئیه 2016 – فورک DAO – بلاک شماره 1,920,000: پس از حمله DAO در سال 2016 که 3.6 میلیون واحد اتر از قرارداد DAO سرقت شد، این فورک صورت گرفت.
• 18 اکتبر 2016 – تنجرین ویسل (Tangerine Whistle) – بلاک شماره 2,463,000: فورک تنجرین ویسل یا سوت نارنگی، اولین پاسخ به حملات DoS در شبکه اتریوم در سپتامبر و اکتبر 2016 بود. در این فورک، به مشکلات فوری سلامت شبکه مربوط به کدهای عملیاتی قیمت پرداخته شد.
• 22 نوامبر 2016 – اسپیوریوس دراگون (Spurious Dragon) – بلاک شماره 2,675,000: فورک اسپیوریوس دراگون دومین پاسخ به حملات DoS در شبکه بود.
• 16 اکتبر 2017 – بیزانس (Byzantium) – بلاک شماره 4,370,000: فورک بیزانس باعث 1) کاهش پاداش استخراج بلاک از 5 به 3 اتر شد. 2) بمب سختی را تا یک سال به تعویق انداخت. 3) قابلیت درخواست‌های غیر قابل تغییر را به قراردادها افزود و 4) روش‌های رمزنگاری خاص را برای مقیاس‌پذیری لایه 2 فعال کرد.
• 28 فوریه 2019 – قسطنطنیه (Constantinople) – بلاک شماره 7,280,000: فورک قسطنطنیه 1) از عدم فریز شدن بلاک چین پیش از پیاده‌سازی اثبات سهام اطمینان حاصل کرد. 2) هزینه گس عملیات خاص در موتور مجازی اتریوم را بهینه کرد و 3) توانایی تعامل با آدرس‌هایی که هنوز ساخته نشده بودند را افزود. با معرفی اثبات سهام، زمزمه‌های پایان استخراج اتریوم نیز به گوش رسید.
• 8 دسامبر 2019 – استانبول (Istanbul) – بلاک شماره 9,069,000: فورک استانبول 1) هزینه گس عملیات خاص در موتور مجازی اتریوم را بهینه کرد. 2) مقاومت در برابر حملات DoS را بهبود داد. 3) راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری لایه 2 مبتنی بر SNARKها و STARKها را کاراتر ساخت. 4) همکاری متقابل اتریوم و زی کش را فعال کرد و 5) ارائه عملیات خلاقانه‌تر در قراردادها را امکان‌پذیر ساخت.
• 2 ژانویه 2020 – میور گلیشیر (Muir Glacier) – بلاک شماره 9,200,000: فورک میور گلیشیر یا یخچال‌های طبیعی میور، برای به تعویق انداختن بمب سختی معرفی شد. افزایش سختی استخراج بلاک در مکانیزم اثبات کار اتریوم از طریق افزایش مدت زمان انتظار جهت ارسال تراکنش‌ها و استفاده از اپلیکیشن‌های غیر متمرکز، تهدیدی برای کارایی این شبکه بود.
• 14 اکتبر 2020 – پیاده‌سازی قرارداد واریز استیکینگ – بلاک شماره 11,053,984: قرارداد سپرده استیکینگ برای سهام‌گذاری اتر در اکوسیستم اتریوم معرفی شد. این قرارداد تاثیر مستقیمی بر جدول زمانی اجرای بیکن چین، یکی از مهمترین به‌روزرسانی‌های اتریوم 2، داشت.
• 1 دسامبر 2020 – آغاز بیکین چین (Beacon Chain) – بلاک شماره 1 بیکین چین: بیکن چین برای اجرایی شدن به 16384 واریز حاوی 32 واحد توکن ETH نیاز داشت. این اتفاق در 27 نوامبر عملی شد، به این معنی که بیکن چین در 1 دسامبر 2020 اولین بلاک خود را تولید کرد. این مرحله، مهمترین گام در اجرای کامل اتر 2.0 بود.
• 15 آوریل 2021 – برلین (Berlin) – بلاک شماره 12,244,000: آپگرید برلین هزینه گس را برای عملیات خاص ماشین مجازی اتریوم بهینه کرد و پشتیبانی از چندین نوع تراکنش را افزایش داد.
• 5 اوت 2021 – لندن (London) – بلاک شماره 12,965,000: آپگرید لندن در کنار اعمال تغییرات در نحوه مدیریت بازپرداخت گس و زمان‌بندی عصر یخبندان (Ice Age – هارد فورک انجام‌شده در بلاک شماره 200,000 که باعث افزایش نمایی سختی معروف به بمب سختی شد و انگیزه تغییر به الگوریتم اثبات سهام را بیشتر کرد)، طرح EIP-1559 را معرفی کرد که منجر به اصلاح بازار کارمزد تراکنش‌های اتریوم شد. در این مرحله، فرایند پایان استخراج اتریوم آغاز می‌شود.
• آپدیت بعدی 2021 – آلتر (Altair): آپگرید آلتر اولین به‌روزرسانی برای بیکین چین است. انتظار می‌رود که این مرحله در سال 2021 اجرایی شود. این به‌روزرسانی، پشتیبانی از «کمیته‌های هم‌گام‌سازی» را خواهد افزود که باعث فعال‌سازی کلاینت‌های سبک شده و جریمه‌های عدم فعالیت را به حداکثر خواهد رساند.

تهیه شده در بیت 24