علت تفاوت قیمت دلار و تتر ؛ چرا دلار و تتر در ایران اختلاف قیمت دارند؟

تتر (USDT) یک استیبل کوین است که باید همواره ارزشی برابر با یک دلار آمریکایی داشته باشد. اما گاهی اوقات به علت تغییر شرایط بازار و میزان عرضه و تقاضا، شاهد تفاوت قیمت تتر و دلار هستیم. در ادامه علاوه بر شرح آن چه USDT را از USD متمایز می‌کند، به بررسی دلایلی که موجب اختلاف قیمت بین دلار و تتر می‌شود هم خواهیم پرداخت.

تفاوت ماهیت دلار و تتر

دلار آمریکا یک ارز فیات است؛ یعنی ارزی که پشتوانه ندارد نمی‌توانید آن را در هر زمان با یک کالا یا مقدار مشخصی از یک کالا معاوضه کنید. ارزش این نوع پول عموما توسط قدرت اقتصادی و نظامی دولت صادرکننده آن، و هم‌چنین میزان تقاضا برای آن تعیین می‌شود. در مقابل تتر را داریم که یک استیبل کوین است؛ یعنی ارز دیجیتالی که با پشتوانه یک یا چند ارز و کالا عرضه شده و با توجه به سیاست‌های شرکت صادرکننده، امکان معاوضه آن با دارایی پشتوانه وجود خواهد داشت. حال پشتوانه تتر دلار آمریکا است اما تفاوت قیمت آن‌ها در بازار ایران برای عده‌ای سوال شده است.

برای مثال کسانی از طریق وب‌سایت رسمی Tether حساب ایجاد کرده و آن را تایید کنند، می‌توانند در ازای هر واحد USDT یک دلار آمریکایی در حساب بانکی خود دریافت نمایند. البته ساخت این نوع حساب برای کاربران کشورهای تحریم شده‌‌ای مانند ایران امکان‌پذیر نخواهد بود و دلار هم تنها از طریق یک سری بانک‌های خاص قابل دریافت است. علاوه بر این، تمام سفارش‌های تبدیل USDT به USD به صورت دستی بررسی می‌شوند و به همین خاطر دریافت دلار ممکن است بین چند روز تا چند هفته طول بکشد.

حال این سوال پیش می‌آید که اگر تتر نسخه دیجیتالی دلار است، چرا در بعضی مواقع قیمت تتر با دلار فرق می‌کند؟ علت اختلاف و تفاوت قیمت بین دلار و تتر مخصوصا در ایران چه چیزی است؟

عطش سرمایه‌گذاری در تتر یا دلار ؛ چرا؟

هر واحد از USDT دقیقا به اندازه 1 دلار آمریکایی ارزش دارد. اما با این وجود، بعضی مواقع شاهد فاصله گرفتن قیمت تتر با دلار کاغذی هستیم. این فاصله عموما به خاطر تغییر در میزان عرضه و تقاضای بازار ایجاد می‌شود. حالا از آن جایی که می‌دانیم دلار و تتر تقریبا یک نوع دارایی هستند و می‌توان USDT را نسخه دیجیتالی دلار در نظر گرفت، کدام گزینه برای سرمایه‌گذاری کاربران مناسب‌تر است؟ برای پاسخ به این سوال باید به نیازهای خود توجه داشته باشید.

دلار کاغذی یکی از قوی‌ترین ارزهای فیات جهان است که تقریبا در همه جای دنیا می‌توان برایش مشتری پیدا کرد. پشتوانه این ارز فیات، قدرت اقتصادی و نظامی دولت آمریکا است. در مقابل تتر را داریم که عملا محدودیتی برای ارسال و دریافت آن وجود ندارد و تقریبا در همه صرافی‌های رمز ارزی دنیا پذیرفته می‌شود. پشتوانه این ارز دیجیتال، دلار کاغذی و معادل‌های آن است که در خزانه‌داری شرکت تتر لیمیتد (Tether Limited) نگهداری می‌شود.

به طور کلی اگر با دنیای ارز دیجیتال آشنایی کافی ندارید و صرفا به دنبال تبدیل سرمایه به دلار هستید، شاید نسخه کاغذی انتخاب بهتری باشد. البته به عنوان نسخه دیجیتالی دلار هر روز در پلتفرم‌های بیشتری پذیرفته شده به عنوان روش پرداخت می‌تواند توسط کاربران کشورهای تحریم شده‌ای مانند ایران هم مورد استفاده قرار بگیرد. یکی دیگر از مزیت‌های تتر، قابلیت تبدیل سریع آن به ارزهای دیجیتال از طریق صرافی‌های متمرکز و غیر متمرکز است.

البته خرید USDT به این معنا است که شما به ادعای شرکت تتر لیمیتد در مورد نگهداری دارایی کافی در خزانه‌داری‌اش اعتماد کرده‌اید؛ به همین خاطر شما احتمال افت قیمت تتر در صورتی که مشکلی برای این شرکت یا خزانه‌داری آن پیش بیاید، را هم پذیرفته‌اید. اینجاست که مزیت دلار کاغذی بهتر نمایان می‌شود، زیرا دولت آمریکا در مقایسه با شرکت هنگ کنگی Tether Limited از اعتبار بسیار بیشتری برخودار است.

نکته به پایانی به نوسان قیمت دلار در کشور خودمان مربوط می‌شود. در حال حاضر افراد زیادی سعی می‌کنند با خرید و فروش به موقع دلار، ارزش سرمایه خود را حفظ کنند یا حتی به سود برسند. تتر به عنوان نسخه دیجیتالی دلار، معمولا به علت تغییرات میزان عرضه و تقاضای بازار کریپتو همواره دارای مقدار ناچیزی نوسان قیمت (در حد 0.9998 و 1.0002 دلار) بوده و زمانی که این نوسان را به نوسان دلار عادی در کشور اضافه کنیم، احتمالا فرصت بهتری برای کسب سود به وجود می‌آید. بنابراین کسانی که به دنبال کسب سود از طریق خرید و فروش دلار هستند هم می‌توانند برای افزایش سود احتمالی از USDT و نوسان آن بهره ببرند.

در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در مورد پتانسیل سرمایه‌گذاری روی استیبل کوین USDT می‌توانید به مقاله «آیا تتر برای سرمایه گذاری مناسب است؟» مراجعه کنید.

چرا قیمت تتر با دلار متفاوت یا حتی از آن گران‌تر است؟

برای پرداختن به این موضوع باید بدانیم که ما در ایران به دو طریق می‌توانیم تتر تهیه کنیم. نوع اول تتری است که در ایران و بین کاربران ایرانی رد و بدل می‌شود، اجازه دهید به آن USDT داخلی بگوییم. برای مثال، تریدری می‌خواهد بخشی از سود خود در بازار را به ریال تبدیل کند، ارز دیجیتال خود را به صرافی‌های ایرانی فروخته و در ازای آن ریال دریافت می‌کند. در همان زمان اگر فردی قصد خرید بیت کوین را از همان صرافی داشته باشد، آن صرافی Tether خود را به Bitcoin تبدیل می‌کند و به مشتری تحویل می‌دهد.

در این حالت تتری از خارج وارد ایران نشده و فقط بین کاربران ایرانی رد و بدل شده است. در این حالت قیمت تتر بدون تفاوت با قیمت دلار کاغذی در بازار ایران بوده و اختلاف قیمت تتر و دلار‌ کاغذی، مقدار کارمزدی است که صرافی دریافت خواهد کرد. معمولا مقدار آن در حد 1 تا 3 درصد است، توصیه می‌شود در هنگام خرید مقدار کارمزد صرافی را بپرسید و با بقیه صرافی‌ها مقایسه کنید تا خرید خود را با پایین‌ترین قیمت انجام دهید. در واقع تتر داخلی، بین کاربران ایرانی منتقل می‌شود و فروشنده و خریدار هر دو در ایران دارایی خود را تبدیل می‌کنند. اما اگر حالتی پیش بیاید که تقاضا برای خرید تتر در کشور بالا برود، در این حالت چه اتفاقی در ایران خواهد افتاد؟

در شرایطی که شاهد ریزش قیمت‌ بیت کوین باشیم، افراد کمی دست به فروش دارایی خود می‌زنند و معمولا  افراد تمایل به خرید بیت کوین دارند. خب در این حالت فروشنده‌ای وجود ندارد و یا به عبارت دقیق‌تر تعادل بین عرضه و تقاضا بر هم خورده و تقاضا بر عرضه غالب می‌شود. در نتیجه، موجودی Tether در داخل کشور کم می‌شود. چون افرادی که می‌خواهند بیت کوین بخرند نسبت به افرادی که می‌خواهند بیت کوین بفروشند، بسیار بیشتر می‌شود.

کم شدن USDT در کشور باعث گران شدن آن می‌شود. این تنها در مورد تتر صادق نیست، کمیاب شدن هر ارز دیجیتال در بازار باعث افزایش قیمت آن خواهد شد. در این حالت دیگر قیمت دلار کاغذی مهم نیست، چون تتر، دلار کاغذی نیست، بلکه خود یک ارز دیجیتال است و عرضه و تقاضای آن جدا از دلار کاغذی است.

اما روش دوم تهیه تتر چیست؟ بالاتر گفتیم که راه دیگری هم برای تهیه تتر وجود دارد و آن هم خرید تتر از خارج کشور است. در مواقعی که USDT در داخل کشور کمیاب می‌شود، صرافی‌ها به دنبال تهیه Tether از خارج کشور هستند، برای این‌کار باید از دلار حواله استفاده کنند، قیمت دلار حواله همواره بالاتر از قیمت دلار در داخل کشور است. برای مثال ممنکن است قیمت دلار حواله 40 هزار تومان باشد، در حالی که قیمت دلار در داخل کشور 38 هزار تومان است.

در نتیجه، وقتی موجودی تتر در داخل کشور کم شود و در طرف دیگر قیمت دلار حواله نیز بالاتر از قیمت دلار در داخل کشور باشد، بین قیمت تتر و دلار اختلاف خواهد افتاد. در این زمان قیمت Tether با قیمت دلار ارتباطی نداشته و این مکانیزم بازار است که قیمت را تعیین می‌کند نه دستورالعمل بانک مرکزی.

چرا تتر هنگام نوسانات شدید قیمت ارزهای دیجیتال گران‌‌تر می‌شود؟

USDT به عنوان یک استیبل کوین یا ارز باثبات روشی سریع برای تبدیل رمز ارز به یک دارایی باثبات است. بنابراین در شرایطی که نوسان بازار ارز دیجیتال افزایش پیدا کند، افراد بیشتری برای محافظت از سرمایه خود، رمز ارزهایشان را به تتر یا استیبل کوین‌های دیگر تبدیل می‌کنند. این موضوع موجب افزایش تقاضا برای USDT شده و به همین خاطر افزایش قیمت جهانی تتر را شاهد خواهیم بود که در واقع باعث می‌شود کاربران اندکی بیش از 1 دلار برای برای هر واحد از این رمز ارز پرداخت کنند.

کارمزد شبکه‌های مختلف و تاثیر آن روی تفاوت قیمت دلار و تتر

ارز دیجیتال تتر به علت محبوبیت بالا در میان کاربران دنیای کریپتو، روی شبکه‌های رمز ارزی مختلفی مانند اتریوم، ترون و سولانا عرضه شده تا دسترسی به آن برای کاربران بیشتری امکان‌پذیر باشد. این شبکه‌های رمز ارزی به شیوه‌‌های متفاوتی فعالیت می‌کنند و کارمزد انجام تراکنش در آن‌ها هم متفاوت است. بنابراین در حالی یک کاربر برای انتقال 10 تتر از طریق شبکه اتریوم ممکن است 2 واحد USDT کارمزد پرداخت کند، انتقال تتر در شبکه‌های ترون و سولانا با دریافت مبلغی ناچیز و قابل چشم پوشی انجام می‌شود.

پس اگر 10 واحد USDT مبتنی بر اتریوم را در زمان شلوغی این شبکه بخرید، ممکن است مبلغ پرداختی شما نزدیک به 12 دلار باشد. در چنین شرایطی می‌گوییم کارمزد شبکه باعث شده تتر از دلار گران‌تر تمام شود.

نقش عرضه و تقاضا در اختلاف قیمت تتر و دلار در ایران

عرضه و تقاضا یکی از مهم‌ترین مفاهیم اقتصادی است که عموما به عنوان اصلی‌ترین عامل تعیین‌کننده ارزش هر نوع دارایی شناخته می‌شود. حتی استیبل کوین‌هایی مانند تتر هم که قرار است همواره ارزشی برابر با دلار آمریکا داشته باشند، تحت تاثیر این عامل قرار می‌گیرند.

در شرایطی که در بازار تقاضای زیادی برای خرید USDT وجود داشته باشد، طبیعتا شاهد افزایش تدریجی قیمت این ارز دیجیتال خواهیم بود. برای مثال داده‌های وب‌سایت کوین مارکت کپ نشان می‌دهد که شرایط عرضه و تفاضا در بازار جهانی کریپتو قیمت هر واحد تتر را به 1.22 رسانده است! این یعنی ارزی که ارزش ذاتی آن هرگز از 1 دلار بیشتر نمی‌شود، به علت تقاضای بالا حدودا 17 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است!

از طرف دیگر زمانی که افراد زیادی برای فروش تترهای خود اقدام می‌کنند، هم شاهد کاهش میزان تقاضا و در نتیجه کاهش (هر چند اندک) قیمت USDT خواهیم بود. در واقع شرایط بازار کریپتو به گونه‌ای است که هر زمان که به چارت یک ماهه تتر نگاه کنیم، به احتمال زیاد با قیمت‌هایی مشابه 1.0011 یا 0.9988 هم مواجه خواهیم شد.

کارمزد صرافی‌های مختلف و تاثیر آن روی تفاوت قیمت تتر در برابر دلار

در هر صرافی ارز دیجیتال، از غیر متمرکزترین گرفته تا متمرکزترین، تراکنش کاربران با دریافت کارمزدی جداگانه و متفاوت با کارمزد شبکه رمز ارزی یا بانکی انجام می‌شود. صرافی‌های غیر متمرکز اصولا به خاطر فراهم کردن کمترین خدمات و پشتیبانی از کاربر، کارمزد کمتری دریافت می‌کنند. در مقابل صرافی‌های متمرکزی که امکانات بهتر و در بعضی مواقع بیمه دارند، کارمزد نسبتا بیشتری پرداخت خواهند کرد.

به عبارتی دیگر اگر تصمیم بگیرید USDT خود را از پلتفرمی که کارمزد بیشتری دریافت می‌کند خریداری کنید، در واقع تتر را با قیمتی متفاوت با 1 دلار خریداری خواهد کرد.

تتر بخریم یا دلار؟

اگر به دنبال معامله آنلاین و سریع و با دلار هستید، تتر یکی از بهترین انتخاب‌های پیش روی شما خواهد بود. امروز فروشندگان و فراهم‌کنندگان خدمات زیادی از پرداخت با USDT پشتیبانی می‌کنند و همان طور که می‌دانید، برای استفاده از تتر تنها به یک کیف پول ارز دیجیتال نیاز دارید. بنابراین کاربران کشورهای تحریم شده‌ای مانند ایران که از دریافت خدمات بانکی در سطح جهانی محروم هستند، امکان معامله با نسخه دیجیتالی دلار را به دست می‌آورند.

از طرف دیگر اگر صرفا به دنبال تبدیل سرمایه خود به دلار هستید و علاقه‌ای به معامله آنلاین ندارید، دلار کاغذی انتخاب مناسبی خواهد بود. زیرا دلار کاغذی دارایی نسبتا امن‌تری است که به طور کلی تقاضای بیشتری برای آن وجود دارد. علاوه بر این، تفاوت قیمت تتر و دلار هم در انتخاب کاربران بی‌تاثیر نخواهد بود. البته این حرف به معنی نقدشوندگی پایین تتر نیست، چرا که در بسیاری از کشورها و نزد بسیار از کشورها، این رمز ارز قدرت نقدشوندگی کاملا برابری با خود دلار دارد.

برای تبدیل تتر به دلار کاغذی چکار باید بکنیم؟

در ایران تبدیل تتر به دلار کاغذی تنها در شرایطی امکان‌پذیر خواهد بود که یک فرد یا صرافی حاضر باشد دلارهای کاغذی خود را با تترهای شما معاوضه کند. البته اگر حاضر باشید این تبدیل را به صورت غیر مستقیم انجام دهید، امکان تبدیل تتر به تومان و سپس تبدیل تومان به دلار هم وجود دارد. ممکن است برخی صرافی‌های ارزهای فیات در کشور به ازای دریافت USDT از شما، اسکناس دلار تحویل بدهند. با کمی پرس‌وجو احتمالا آن‌ها را پیدا خواهید کرد.

در ضمن همان طور که بالاتر اشاره شد، تبدیل تتر به دلار از طریق وب‌سایت رسمی شرکت صادرکننده این استیبل کوین هم امکان‌پذیر است، اما نه برای افرادی که در کشورهای تحریم شده زندگی می‌کنند.

ارزش ریال در مقایسه با دلار

ریال ایران مدت زیادی است که صدر جدول بی‌ارزش‌ترین ارزهای دنیا قرار گرفته و اکنون به نظر می‌رسد که ارزش آن تنها از ارزش ارز کشورهایی مانند ونزوئولا که دچار ابرتورم شده‌اند، بیشتر است! بی‌ارزش شدن ریال باعث شده تا تقاضای مردم ایران برای خرید دلار و سایر ارزهای قوی بیشتر شود.

تحریم‌های اقتصادی و عدم کاربرد ریال در سطح جهانی از جمله دلایل افت ارزش آن در مقایسه با دلار هستند. از طرف دیگر، مردم هم ممکن است به دلایل مختلف یا تحت تاثیر برخی تحولات سیاسی برای تبدیل بخشی از سرمایه خود به دلار اقدام کنند که فشار وارد شده را به ریال را بیشتر می‌کند.

سخن پایانی ؛ چرا در صرافی قیمت تتر با دلار فرق می‌کند؟

محل درآمد صرافی‌های دارای ساختار OTC، از اختلاف قیمت خرید و فروش ارزهای دیجیتال است. وقتی قیمت تتر در کشور بالا می‌رود، صرافی‌ها نیز باید USDT را با قیمت بالاتری خریداری کنند و برای آنها بالا رفتن قیمت به معنی سود بیشتر نخواهد بود. سود آنها همواره ثابت است. سرمایه صرافی‌ها نیز معمولا در گردش است، آنها تتر را احتکار نمی‌کنند تا از بالا رفتن قیمت سود ببرند، بلکه به علت نوع کسب و کارشان، مدام در حال خرید و فروش تتر هستند و تنها راه درآمد آنها اختلاف قیمت بین خرید و فروش است. بنابراین تفاوت و اختلاف قیمت تتر با دلار ممکن است نتیجه تغییر فاکتورهایی مانند عرضه و تقاضا و کارمزد شبکه‌های مختلف باشد.

تهیه شده در بیت 24