اظهار نظر جدید و متفاوت آقای مجتبی توانگر درباره ارزهای دیجیتال

مجتبی توانگر که مدتی قبل به مخالفت اکید با رمز ارزها پرداخته بود، درخواست جدیدی مطرح کرد. او خواستار قانونمند شدن حوزه ارز دیجیتال است.

نامه مجتبی توانگر به آقای روحانی درباره خرید و فروش ارز دیجیتال در روز سوم اسفند ماه 1399 شروع جنجالی بزرگ بود و میلیون‌ها کاربر این حوزه را به تکاپو انداخت. رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس شورای اسلامی از رئیس جمهور درخواست کرد نسبت به بستن درگاه‌های بانکی صرافی‌های خرید و فروش بیت کوین و دیگر رمز ارزها اقدام کرده و از تبلیغ و فروش رمز ارزها جلوگیری کنند. این برخورد کاملا قهری بود، اما آقای مجتبی توانگر در اظهار نظر اخیرش نگرش بهتری نسبت به نحوه رفتار با این حوزه مالی نوظهور داشته است.

رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس روی موضع قبلی خود تاکید کرد و یکی از دلایل هجوم افراد به سمت سرمایه گذاری در کریپتوکارنسی را جبران «ناکامی‌ها» در بازار بورس دانست. مجتبی توانگر از بانک مرکزی و سازمان بورس درخواست کرد زودتر در رابطه با رمز ارزها وارد عمل شده و قوانین لازم را در ارتباط با این حوزه تدوین کنند.

آن چه در ادامه می‌خواهید، از زبان آقای مجتبی توانگر بیان شده است.

دید متفاوت آقای مجتبی توانگر نسبت به ارز دیجیتال

برخی اقشار جامعه نسبت به خرید و سرمایه گذاری در رمز ارزها تمایل زیادی پیدا کرده‌اند. با توجه به همین موضوع، به تدوین قوانین داخلی و در ادامه، تصویب مقررات و آیین‌نامه‌های اجرایی متناسب، نیاز داریم. بدون شک نبود محدوده و قواعد فعالیت مشخص در این حوزه، امکان رفتار مسئولانه را از فعالان آن سلب می‌کند؛ عده‌ای از طرفداران رمز ارزها علاقمند به فعالیت قانونمند بوده و تعیین چارچوب‌هایی برای فعالیت را از ما طلب می‌کنند.

وضعیت در تمامی حوزه‌های اقتصادی به شکلی مشابه است؛ ابهام در مقررات و بی‌عملی سیاست‌گذار و رگولاتور، سبب می‌شود فرصت فعالیت بخش خصوصی از بین رفته و پرونده‌های قضایی بی‌شماری ایجاد شوند. بروز این اتفاقات با هیچ معیاری برای کشور مناسب نیست.

خلاء قانونی باعث گسترش فعالیت‌های اغواگرایانه کلاهبرداران شده و آن‌ها از نبود قوانین در حوزه رمز ارزها به نفع خود سواستفاده می‌کنند و مردم را فریب می‌دهند. در چنین شرایطی به سختی قادر خواهیم بود فعالان مسئولیت‌پذیر، درست‌کار و توانمند را از کلا‌هبرداران متمایز کرد. وقتی عده زیادی به خاطر نبود چارچوبی برای فعالیت‌ها متضرر شدند، مدعی خواهند شد در صورت وجود مقررات، چنین اتفاقی رخ نمی‌داد.

سایر مشکلات نبود چارچوب مقرراتی برای رمز ارزها

خلاء مقرراتی ریسک فعالیت را به شکلی قابل توجه افزایش داده و شدت برنده یا بازنده بودن را برای بازیگران حوزه رمز ارزها بالا می‌برد. به این ترتیب فضا مبهم و غبارآلود خواهد شد، چیزی که بیش از همه به نفع کلاهبرداران و بازیگران ناسالم است. ظهور چنین فضایی امنیت اقتصاد کشور را به خطر انداخته و سرمایه گذاران را بلاتکلیف می‌کند. همین بلاتکلیفی، به بروز رفتارهای هیجانی در اقتصاد منجر می‌شود. این اتفاق مانند تزریق سم به اقتصاد است.

بورس می‌تواست سکوی پرتابی برای اصلاح سیاست‌گذاری و اقتصاد باشد، اما اکنون به یکی از نقاط ضعف جدی اقتصاد کشور تبدیل شده و ضربه شدیدی به سرمایه اجتماعی مردم وارد کرده است. در نیمه اول سال جاری، فضای بورس این ذهنیت را برای مردم به وجود آورد که باید یک‌شبه پولدار شد و تلاش، راه درست رسیدن به پول زیاد نیست! از طرفی ضرر وارد شده به مردم سبب شد در آن‌ها احساس عقب‌افتادگی در مقایسه با برخی از دوستان و نزدیکان خود، که این گونه پولدار شده بودند، به وجود آید. آن‌ها به دنبالی راهی برای جبران بودند که با ارزهای دیجیتال برخورد کردند؛ رمز ارزها به نظر گزینه خوبی برای راحت پولدار شدن بودند. طبیعی است که در این فضا، چنین موضوعی طرفدار پیدا خواهد کرد.

در این شرایط، افرادی با شامه قوی، سهم‌های خود را در بورس به قیمت‌های بالا فروخته و سپس با ورود به حوزه رمز ارزها در زمانی مناسب، دارایی‌های دیجیتال خودشان را به حجم انبوه متقاضیان فروختند. این دسته افراد، همه جا از مردم نوسان می‌گیرند! به این ترتیب بازار کریپتوکارنسی نیز احتمالا جایی خواهد بود که افراد زیادی با تصور پولدار شدن به راحتی، به آن هجوم می‌آورند. اما سوال اینجاست: پولدار شدن عده‌ای، از جیب چه کسانی خواهند بود؟ زمان، پاسخ این سوال را مشخص می‌کند.

چطور از خروج سرمایه از کشور جلوگیری کنیم؟

رفتار عاقلانه، راه جلوگیری از خارج شدن سرمایه از کشور به واسطه رمز ارزها است. نتیجه آن پایین آمدن نوسانات و تلاطمات غیر معقول خواهد بود. به عبارتی دیگر، نخست مسئولان ما باید خود به درک درستی از اقتصاد دست یابند. خلا یا ابهام مقرراتی، تغییرات مستمر قوانین، بلاتکلیفی سرمایه ‌گذاران، موانع بروکراتیک متعدد پیش پای کسب و کارها و همچنین تشویق مردم به فضاهای هیجانی به دست افراد مسئول، از هدایت سرمایه به بخش تولید جلوگیری می‌کنند.

سرمایه وقتی به سمت تولید حرکت خواهد کرد که مزیت به جای سفته‌بازی و مواردی شبیه آن، در تولید و تلاش قرار گرفته باشد! می‌بایست جلوی رانت را در کشور گرفت یا حداقل آن‌ها را به سمتی برد که تقویت تولید و فعالیت مولد را در پی داشته باشند.

بهبود سیستم مالیاتی، کنار زدن موانع تولید، ایجاد ثبات در مقررات و اصلاح نظام حکمرانی در کشور جزو مهم‌ترین عوامل تقویت تولید به شمار می‌روند. البته فرهنگ سرمایه‌گذاری و انتظارات مردم از کار اقتصادی هم بسیار مؤثر و با اهمیت است و باید به‌طور اساسی روی آن کار شود.

در ارتباط با حوزه ارز دیجیتال، بانک مرکزی و سازمان بورس می‌بایست خیلی زود وارد عمل شوند. در صورت تمایل دولت، لایحه‌ای در این رابطه به مجلس ارائه کند.

تحلیلی بر اظهار نظر جدید مجتبی توانگر در خصوص رمز ارزها

دیدگاه قبلی وی، در نامه‌ای که برای رئیس جمهور کشور ارسال شد، کاملا قهری بود و آقای توانگر به مخالفت کامل با رمز ارزها پرداخته بود، به طوری که درخواست داشت از معامله این نوع دارایی‌ها به طور کامل جلوگیری شود. این در حالی است که تجربه تا امروز نشان داده برخورد این چنینی، به جز جریحه‌دار و خدشه‌دار کردن احساسات بازیگران، کاربران و فعالان چیزی که بدون در نظر گرفتن تمایل آن‌ها ممنوع شده، نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت. آن‌ها همچنان به فعالیت و استفاده، هر چند سخت‌تر از قبل، ادامه می‌دهند.

برخورد قهری، کشیدن پرده روی واقعیات است

مجددا باید مثال «چاقو» را مطرح کنیم. این ابزار بسیار کاربردی است و نباید به خاطر امکان سواستفاده از آن به منظور آسیب زدن به دیگر افراد، خرید و فروش چاقو را ممنوع کرد!

مثال دیگر، پیام‌رسان تلگرام است. این پلتفرم برقراری ارتباط بین انسان‌ها را به شیو‌ه‌ای خاص تغییر داده و ظرفیت‌های فراوانی دارد، به طوری که کسب و کارهای زیادی در آن شکل گرفته و بسیاری از این بستر، نام کاملا حلال سر سفره می‌برند. حال به خاطر استفاده گروهی از آشوبگران از آن برای مدیریت فعالیت‌های خبیث و خرابکارانه خود، نباید تلگرام را به طور کامل ممنوع کرد! این اتفاق سبب مهاجرت کاربران به سایر پیام‌رسان‌ها، مخصوصا نرم افزارهای بومی و ایرانی، نشد.

چنین چیزی درباره رمز ارزها نیز صدق می‌کند. آن‌ها مفهومی کاملا جدید بوده و مزایای بی‌شماری دارند. ماهیت ارز دیجیتال «بد و خبیث» نیست، هر چند شبیه هر چیز دیگر، عده‌ای از آن سواستفاده می‌کنند. پس نباید به خاطر امکان استفاده نامناسب عده‌ای، روی مزیت‌های بی‌شمارش به طور کامل خط کشید. اگر ماهیت چیزی خلاف ذات انسان باشد، مردم عادی از آن دور خواهند شد، حتی اگر دستگاه‌های نظارتی برای ممنوع کردنش اقدامی نکنند.

نکته کلیدی اینجاست؛ آن چه سبب بروز مشکل می‌شود، جهل و عدم توانایی تشخیص خوب از بد است. همانطور که گفتیم، مردم از آن چه ذات خبیثی دارد، دوری می‌کنند، مگر این که برداشت اشتباهی نسبت به آن داشته باشند. برخورد قهری و کنار گذاشتن کامل یک چیز به خاطر وجود یک سری نقاط منفی، به جای آموزش و آگاه‌سازی درباره آن، سبب می‌شود در پشت پرده‌ای، عده‌ای فقط از همان نقاط ضعف به نفع خود استفاده کنند.

مردم را به سمت فعالیت زیرزمینی سوق ندهید

پاک کردن صورت مسئله روشی است که تا امروز در برخورد با یک سری موضوعات انتخاب شده و همیشه پیامدهای منفی به بار آورده است. باید واقعیات را قبول کرد؛ ارزهای دیجیتال آمده‌اند که بمانند و نمی‌توان آن‌ها را نابود کرد! حتی اگر تمام دولت‌ها نیز برای زمین زدن بیت کوین دست به دست هم بدهند، ماهیت غیر متمرکز آن از چنین اتفاقی جلوگیری خواهد کرد. نتیجه، زیرزمینی شدن فعالیت‌ها و از بین رفتن شفافیت محدودی است که اکنون در تراکنش‌ها وجود دارد.

با زیرزمینی شدن معاملات رمز ارزی، احتمال کلاهبرداری و متضرر شدن افراد چند صد برابر می‌شود! پس بهتر است به جای دور کردن چیزی که در عمل امکان نابودی کاملش وجود ندارد، آن را نزدیک خود نگه داشت تا بتوان بهتر فعالیت‌هایش را زیر نظر گرفت!

آگاه‌سازی، کلید حل مشکلات است

همانطور که اقای مجتبی توانگر در اظهار نظر اخیر خود اشاره کرد، خرید و فروش رمز ارزها راه یک شبه پولدار شدن نیست، همانطور که برای اغلب افراد فعال در بورس نیز چنین اتفاقی رخ نداد. اگرچه عده‌ای با فعالیت در این دو حوزه به پول‌های زیادی طی مدت زمانی کوتاه دست پیدا کردند، اما صرفا نمی‌توان با امید به شانس و اقبال، تمام دار و ندار خود را در معرض ریسک قرار داد.

از طرفی، مردم فقط ظاهر قضیه را می‌بینند. بخش زیادی از افراد ثروتمند به واسطه سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال یا بورس، با فعالیت شبانه‌روزی به این موفقیت دست پیدا کرده و مطالعه، تحقیق و تمرکز زیادی در فعالیت‌هایشان داشته‌اند. آن‌ها شکست را بارها تجربه کرده و هرگز تسلیم نشدند و در هر مرتبه شروع دوباره، عاقلانه‌تر رفتار کردند.

ارز دیجیتال مقصر به حاشیه رفتن بورس نیست!

آقای مجتبی توانگر به نکته ظریفی در مصاحبه اخیر خود اشاره کرد: «بورس می‌تواست سکوی پرتابی برای اصلاح سیاست‌گذاری و اقتصاد باشد».

آن چه رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس را به نوشتن نامه‌ای به رئیس جمهور ترغیب کرد، مشاهده حجم انبوه مهاجران از بازار بورس به بازار کریپتوکارنسی بود. این در حالی است که خود آقای توانگر در همین نامه، «مدیریت مساله‌دار دولت در بازار» را علت تمایل شدید مردم به خرید ارزهای دیجیتال بیان کرد! به عبارتی اگر چنین اتفاقی رخ نمی‌داد و بی‌شمار هم‌وطن ما، با ضرر و زیان‌های شدید در بازار بورس مواجه نمی‌شدند، علتی برای مهاجرت به رمز ارزها وجود نداشت. اگر با مدیریت درست، بورس همان سکوی پرتابی که آقای مجتبی توانگر به آن اشاره کرد می‌شد، ارزهای دیجیتال جذابیت‌شان را در برابر آن از دست می‌دادند.

در دور شدن مردم از بورس، صرافی‌های رمز ارزی مقصر نیستند! مهاجرت اخیر به خاطر نابودی بی‌شمار خانوار بعد از سرمایه‌ گذاری در شرکت‌های بی‌ارزش بود، شرکت‌هایی که برخلاف بیت کوین، واقعا هیچ پشتوانه‌ای ندارند! بورس با مدیریت صحیح می‌توانست جذابیت بسیار بیشتری برای سرمایه‌گذارن داشته باشد. مجبور کردن مردم برای ورود به بورس، به وسیله گرفتنن حق انتخاب از آن‌ها، عقلانی نیست!

تهیه شده در بیت 24