در متاورس از کدام تکنولوژی ها و فناوری ها استفاده می‌شود؟

از تکنولوژی های مختلفی در دنیاهای متاورس استفاده می‌شود. در این مطلب، پر استفاده ترین فناوری ها در پروژه های متاورس را بررسی می‌کنیم.

متاورس (Metaverse) مفهومی از یک دنیای دیجیتال 3 بعدی است. این دنیا از فضاهای مجازی تشکیل شده است که امکان کاوش در آن با استفاده از آواتار ساخته‌شده توسط خودتان را فراهم می‌کند. در دنیای متاورس، شما می‌توانید به بازی، خرید، تفریح با دوستان در یک کافی شاپ مجازی، کار با همکاران در یک اداره مجازی و فعالیت‌های بسیار دیگر بپردازید. هم‌اکنون برخی از بازی‌های ویدویی و ابزارهای تعاملات کاری برخی از عناصر خاص جهان متاورس را در اکوسیستم خود پیاده‌سازی کرده‌اند. در این مطلب، به بررسی فناوری ها و تکنولوژی های استفاده شده در دنیای متاورس می‌پردازیم.

پروژه‌های رمز ارزی مانند دسنترالند و سندباکس در حال حاضر دنیای دیجیتالی خود را راه‌اندازی کرده‌اند. با این حال، به خاطر جدید بودن مفهوم متاورس، بسیاری از عملکردهای آن هنوز در دست توسعه قرار دارند. شرکت‌هایی مانند فیسبوک (که اکنون به متا تغییر نام یافته است)، مایکروسافت و انویدیا نیز ساخت نسخه متاورسی خود را آغاز کرده‌اند.

شرکت‌های فناوری محور برای ارائه یک تجربه مجازی متاورسی فراگیر، به استفاده از تکنولوژی های پیشرفته جهت توسعه این دنیای سه بعدی روی آورده‌اند. چنین فناوری‌هایی شامل بلاک چین، واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR)، بازسازی سه بعدی (3D Reconstruction)، هوش مصنوعی (AI) و اینترنت اشیاء (IoT) است.

متاورس چیست؟

ایده متاورس (Metaverse) از کتاب سقوط برف (Snow Crash) نوشته نیل استفنسن (Neal Stephenson) در سال 1992 شکل گرفت. وی در این رمان علمی-تخیلی یک دنیای آنلاین را به تصویر کشیده بود که در آن افراد برای کاوش و فرار از دنیای واقعی، قادر به استفاده از آواتارهای دیجیتال بودند. چند دهه بعد، شرکت های بزرگ فناوری شروع به ساخت نسخه شخصی خود از این متاورس آینده‌نگر کردند. اما متاورس چقدر گسترده است و کمپانی های بزرگ چگونه از جنبه تکنولوژی با آن برخورد می‌کنند؟

مفهوم متاورس در واقع یک دنیای دیجیتال 3 بعدی به همراه اشیاء و زمین‌های مجازی است. دنیایی را تصور کنید در آن قادر به دورکاری، بازدید از موزه‌های مجازی برای تماشای آخرین آثار هنری یا پیوستن به جرگه طرفداران بند موسیقی مورد علاقه خود در یک کنسرت مجازی از جای گرم و نرم و راحت خود در خانه‌تان هستید.

بازی‌های اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)، سندباکس (SandBox) و دیسنترالند (Decentraland) هم‌اکنون با هدف آوردن عناصر زندگی واقعی ما به دنیاهای آنلاین، جنبه‌های خاص فناوری متاورس را در آن دخیل کرده‌اند. هیچ‌کس نمی‌داند که آیا یک متاورس فراگیر وجود خواهد داشت یا چند متاورس که امکان سفر در آن‌ها وجود دارد.

با توسعه این ایده، انتظار می‌رود که بازی‌های ویدیویی و پلتفرم‌های اجتماعی نیز پا را فراتر بگذارند. دورکاری، حاکمیت غیر متمرکز و هویت دیجیتال تنها بخشی از ویژگی‌های بالقوه قابل پشتیبانی در دنیای متاورس هستند. حتی امکان چند بعدی کردن این فضا از طریق عینک‌ها و هدست های واقعیت مجازی نیز وجود دارد، بنابراین کاربران می‌توانند با حرکت فیزیکی خود در فضاهای سه بعدی کاوش کنند.

آخرین توسعه های متاورس

با تغییر نام فیسبوک به متا در 28 اکتبر 2021 (6 آبان 1400)، متاورس به کلیدواژه جدید مورد علاقه افراد تبدیل شد. این غول رسانه‌های اجتماعی برای عملی کردن این تغییر برند، منابع خود را با هدف مصرف حداقل 10 میلیارد دلار در سال 2021، به یک بخش جدید به نام Reality Labs منتقل کرد. ایده این کار، توسعه محتوای متاورس، نرم‌افزار و همچنین هدست‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده بود که به اعتقاد مدیرعامل این شرکت مارک زاکربرگ، در آینده استفاده از آن به اندازه تلفن‌های هوشمند گسترده و فراگیر خواهد بود.

از طرفی، پاندمی کووید-19 نیز باعث تسریع علاقه‌مندی به توسعه دنیاهای متاورس شده و با دورکار شدن هرچه بیشتر افراد، تقاضای رو به رشدی را برای ساخت راه‌های تعاملی‌تر جهت ارتباط با دیگران ایجاد کرده است. فضاهای 3بعدی مجازی که امکان برگزاری جلسه، گردهمایی و همکاری را فراهم کرده‌اند نیز در حال ظهور هستند. پلتفرم جدید شرکت مایکروسافت به نام Microsoft Mesh که در نوامبر 2021 عرضه شد نیز نمونه‌ای از این دست است. این پلتفرم دارای فضاهای همه‌جانبه برای کاربران است تا بتوانند با استفاده از آواتارهای خود به همکاری با یکدیگر بپردازند، که باعث افزایش جذابیت و سرگرم‌کنندگی جلسات از راه دور تیم‌ها می‌شود.

برخی از بازی‌های آنلاین نیز پذیرای متاورس شده‌اند. مثلا، بازی موبایلی واقعیت افزوده پوکمون گو (Pokémon Go) جزو اولین بازی‌هایی بود که با فراهم‌آوری قابلیت شکار مجازی پوکمون‌ها در دنیای واقعی با استفاده از یک اپلیکیشن مخصوص تلفن‌های هوشمند، روی این مفهوم دست گذاشت. فورتنایت (Fortnite)، یکی دیگر از بازی‌های محبوب، هم محصول خود را به فعالیت‌های مختلفی در داخل دنیای دیجیتال خود نظیر میزبانی از کنسرت‌ها و رویدادهای برندها اختصاص داده است.

سوای پلتفرم‌های اجتماعی و گیمینگ، شرکت‌های فناوری محور مانند اندیویا فرصت‌های جدیدی را در دنیاهای مجازی ایجاد کرده‌اند. مثلا، Nvidia Omniverse یک پلتفرم باز طراحی‌شده برای اتصال فضاهای سه بعدی به یک جهان مشترک جهت تسهیل همکاری‌های مجازی میان مهندسان، طراحان و سازندگان است. این پلتفرم هم‌اکنون در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است. به عنوان مثال، شرکت بی‌ام‌و با استفاده از اومنی‌ورس و از طریق تولید هوشمند، به کاهش زمان تولید و بهبود کیفیت محصولات خود پرداخته است.

فناوری ها و تکنولوژی های کلیدی استفاده شده در متاورس

برای غنی‌تر کردن تجربه گردش در متاورس، شرکت‌ها در حال استفاده از فناوری‌هایی مانند بلاک چین، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، بازسازی سه بعدی، هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء هستند.

بلاک چین و رمز ارز

فناوری بلاک چین راه‌حلی غیر متمرکز و شفاف را برای اثبات دیجیتالی مالکیت، قابلیت جمع‌آوری دیجیتال، انتقال ارزش، حاکمیت، دسترسی و تعامل متقابل ایجاد می‌کند. رمز ارزها به کاربران اجازه می‌دهند تا در عین کار و معاشرت در این دنیای دیجیتال 3بعدی، ارزش را نیز انتقال دهند. مثلا، از کریپتو می‌توان برای خرید زمین مجازی در دسنترالند استفاده کرد. بازیکنان در این بازی امکان خرید قطعات زمین 16 در 16 متر مربع را به شکل توکن NFT و با استفاده از ارز دیجیتال اختصاصی این پلتفرم به نام مانا (MANA) دارند. با پشتیبانی از تکنولوژی بلاک چین، مالکیت این زمین‌های مجازی قابل ایجاد و تضمین است.

در آینده، ارز دیجیتال حتی می‌تواند مشوقی برای کار کردن افراد در دنیای متاورس باشد. با آنلاین شدن هرچه بیشتر فضاهای کاری جهت دورکاری کارمندان، ممکن است شاهد ظهور مشاغل مرتبط با متاورس هم باشیم.

واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)

واقعیت افزوده و مجازی می‌تواند یک تجربه سه بعدی فراگیر و جذاب به ما بدهد. این فناوری ها در واقع نطقه ورود ما به دنیای مجازی متاورس هستند. اما تفاوت بین AR و VR چیست؟

واقعیت افزوده برای تغییر شکل دنیای واقعی، از کاراکترها و عناصر بصری دیجیتال استفاده می‌کند. دسترسی به AR نسبت به VR راحت‌تر است و از آن می‌توان در تقریبا تمام اسمارت‌فون‌ها یا دستگاه‌های دیجیتالی مجهز به دوربین استفاده کرد. کاربران نیز می‌توانند مشابه آنچه در بازی پوکمون گو اتفاق می‌افتد، اطراف خود را با تصاویر دیجیتالی تعاملی از طریق اپلیکیشن‌های AR مشاهده کنند. بنابراین کاربران با باز کردن دوربین موبایل خود، پوکمون‌ها را در محیط دنیای واقعی مشاهده خواهند کرد.

اما نحوه کار VR متفاوت است. واقعیت مجازی بسیار شبیه به مفهوم متاورس، یک محیط مجازی کاملا تولیدشده توسط کامپیوتر ایجاد می‌کند. کاربران می‌توانند با استفاده از هدست‌ها، دستکش‌ها و سنسورهای VR به کاوش در متاورس بپردازند.

نحوه کار تکنولوژی های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی مدلی ابتدایی از دنیای متاورس را نمایش می‌دهد. VR در حال حاضر دنیایی دیجیتال را ایجاد کرده که محتوای بصری تخیلی را در خود جای داده است. با بلوغ هرچه بیشتر واقعیت مجازی، این فناوری می‌تواند برای دخیل کردن شبیه‌سازی‌های فیزیکی  از طریف تجهیزات خود، تجربه متاورس را گسترش دهد. کاربران نیز قادر به حس کردن، شنیدن و تعامل با افراد از هر کجای جهان هستند. با توجه به هایپ و هیجان پیرامون این حوزه، می‌توانیم منتظر سرمایه گذاری شرکت‌های متاورسی بیشتر در توسعه تجهیزات VR و AR در آینده نزدیک باشیم.

کاربرد فناوری هوش مصنوعی (AI) در جهان های متاورس

هوش مصنوعی طی سال‌های اخیر کاربرد گسترده‌ای در زندگی ما داشته است: برنامه‌ریزی استراتژی کسب و کار، تصمیم‌گیری، تشخیص چهره، محاسبات سریع‌تر و دیگر حوزه‌ها. اما متخصصان AI به تازگی مطالعه روی امکانات پیاده‌سازی این تکنولوژی در خلق دنیای فراگیر متاورس را آغاز کرده‌اند.

هوش مصنوعی پتانسیل پردازش حجم بالایی از داده با سرعت نور را دارد. الگوریتم‌های AI در ترکیب با تکنیک‌های یادگیری ماشینی، قادر به یادگیری از تکرارهای پیشین و لحاظ کردن داده‌های تاریخی با هدف ارائه چشم‌اندازها و خروجی‌های منحصربه‌فرد هستند.

در دنیای متاورس، هوش مصنوعی را می‌توان برای سناریوهای مختلف در شخصیت‌های غیر قابل بازی (NPC) پیاده‌سازی کرد. NPCها تقریبا در تمام بازی‌ها حضور دارند و بخشی از محیط بازی طراحی‌شده جهت نشان دادن واکنش و پاسخ به فعالیت‌های بازیکنان هستند. حالا NPCها را می‌توان با هدف تسهیل مکالمات شبیه به زندگی روزمره با کاربران یا انجام دیگر وظایف خاص، با استفاده از توانایی‌های پردازش هوش مصنوعی در فضاهای 3 بعدی قرار داد. برخلاف یک کاربر انسانی، یک NCP هوش مصنوعی می‌تواند به صورت خودکار فعالیت کرده و در یک زمان واحد توسط میلیون‌ها کاربر استفاده شود. این نوع کاراکتر همچنین توانایی کار به چندین زبان مختلف را دارد.

یکی دیگر از کابردهای بالقوه AI، در ساخت آواتارهای متاورس نهفته است. از موتورهای هوش مصنوعی می‌توان برای تحلیل تصاویر دو بعدی یا اسکن‌های سه بعدی برای تولید آواتارهایی با ظاهری واقعی‌تر و دقیق‌تر استفاده کرد. برای پویاتر کردن این فرآیند، امکان استفاده از هوش مصنوعی جهت ساخت حالات متفاوت چهره، مدل مو، لباس و ویژگی‌هایی برای بهبود انسان‌های دیجیتالی ساخته دست ما وجود دارد.

بازسازی 3 بعدی

با اینکه بازسازی سه بعدی فناوری جدیدی نیست، اما استفاده از آن طی پاندمی ویروس کرونا خصوصا در صنعت املاک و مستغلات که قرنطینه‌ها باعث جلوگیری از بازدید حضوری خریداران بالقوه از ملک‌ها شده، افزایش یافته است. بنابراین، برخی از آژانس‌ها برای ایجاد تورهای بازدید مجازی از املاک، تکنولوژی بازسازی 3 بعدی را به کار گرفته‌اند. مشابه متاورس مورد تصور ما، خریداران می‌توانند از هر جایی از خانه‌های جدید بازدید کرده و بدون نیاز به خروج از منزل، خرید خود را انجام دهند.

یکی از چالش‌های متاورس، ساخت یک محیط دیجیتال شبیه به دنیای واقعی‌مان است. با کمک بازسازی سه‌بعدی، می‌توان به ساخت فضاهای واقعی و دارای ظاهر طبیعی پرداخت. بنابراین با استفاده از دوربین‌های 3بعدی مخصوص، می‌توانیم با ارائه مدل‌های واقعی 3 بعدی از ساختمان‌ها، اشیاء و مناطق فیزیکی، دنیای‌مان را آنلاین کنیم. سپس داده‌های سه‌بعدی فضایی و تصاویر HD 4K با هدف پردازش و تولید نسخه مجازی آن‌ها در متاورس، به کامپیوترها منتقل می‌شوند. همچنین می‌توان این نسخه‌های مجازی از اشیاء دنیای فیزیکی را «دوقلوهای دیجیتالی» آن‌ها نامید.

کاربرد تکنولوژی اینترنت اشیاء (IoT) در جهان های متاورس

مفهوم اینترنت اشیاء اولین بار در سال 1999 مطرح شد. به زبان ساده، IoT سیستمی است که تمام اشیاء درون دنیای فیزیکی ما را گرفته و آن‌ها را از طریق سنسورها و دستگاه‌ها به اینترنت متصل می‌کند. پس از اتصال به اینترنت، این دستگاه‌ها یک شناسه منحصربه‌فرد و توانایی ارسال یا دریافت اطلاعات به صورت خودکار را خواهند داشت. امروزه، اینترنت اشیاء ترموستات، اسپیکرهای قابل فعال با صدا، دستگاه‌های پزشکی و موارد بسیار دیگر را به طیف گسترده‌ای از داده متصل می‌کند.

یکی از کاربردهای فناوری IoT در دنیای متاورس، جمع‌آوری و تامین داده از دنیای فیزیکی است. این امر، دقت نمایش‌های دیجیتال را افزایش می‌دهد. مثلا، خوراک‌های داده اینترنت اشیاء می‌تواند نحوه کار یک سری از عملکردهای خاص متاورس را بسته به وضعیت آب و هوا یا دیگر شرایط تغییر دهد.

پیاده‌سازی اینترنت اشیاء همچنین می‌تواند باعث اتصال یکپارچه دنیای 3 بعدی به تعداد زیادی از دستگاه‌های موجود در زندگی واقعی ما شود. این امر، فرصت خلق شبیه‌سازی‌های ریل تایم و لحظه‌ای را در جهان متاورس به ارمغان می‌آورد. برای بهینه‌سازی هرچه بیشتر محیط متاورس، اینترنت اشیاء برای مدیریت داده‌های جمع‌آور‌ی‌شده، قادر به استفاده از فناوری هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی است.

چالش‌های متاورس و فناوری های آن

متاورس هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد. برخی از چالش‌های این فضا شامل احراز هویت و کنترل حریم شخصی هستند. در دنیای واقعی، شناسایی افراد غالبا کار دشواری نیست. اما با ورود افراد به دنیای دیجیتال از طریق آواتارهایشان، تشخیص یا اثبات هویت افراد کار راحتی نخواهد بود. به عنوان مثال، افراد خرابکار یا حتی ربات‌ها می‌توانند وارد متاورس شده و خودشان را جای افراد دیگر جا بزنند و از این طریق آبرو و شهرت افراد را خدشه‌دار کرده یا از دیگران کلاهبرداری کنند.

یکی دیگر از چالش‌ها، حریم شخصی است. متاورس برای ارائه یک تجربه فراگیر به دستگاه‌های AR و VR متکی است. این تکنولوژی‌ها به همراه قابلیت‌های فیلم‌برداری و شناساگرهای منحصربه‌فرد، می‌توانند در نهایت به درز نامطلوب اطلاعات شخصی افراد منجر شوند.

جمع‌بندی

با اینکه متاورس همچنان تحت توسعه قرار دارد، اما بسیاری از شرکت‌ها هم‌اکنون در حال بررسی پتانسیل‌های آن هستند. در فضای بلاک چین و رمز ارزها، دسنترالند و سندباکس از جمله پروژه‌های شناخته‌شده این حوزه هستند، اما کمپانی‌های بزرگی مانند مایکروسافت، انویدیا و فیسبوک نیز وارد آن شده‌اند. با حضور فناوری ها و تکنولوژی های واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و هوش مصنوعی، احتمالا شاهد ظهور ویژگی‌های جالب توجه در دنیای مجازی و بی‌حد و مرز متاورس خواهیم بود.

تهیه شده در بیت 24