آنچه در این مقاله خواهید خواند
شبکه اتریوم از زمان راهاندازی و انتشار وایت پیپر خود در سال 2013 تا کنون، بروزرسانی ها و آپگریدهای مختلفی را در تاریخچه نقشه راه خود پشتسر گذاشته است. چشمانداز آتی رودمپ اتریوم که توسط همبنیانگذار آن، ویتالیک بوترین، منتشر شده است، فازهای مختلف آپدیت این شبکه برای 5 تا 10 سال آینده را نشان میدهد. حال هر کدام از این فازها که عموما همزمان هم اجرا میشوند، دارای فورک هایی در بلاک چین اتریوم هستند که هر کدام با هدف بهبود بخشی از این شبکه اجرا میشوند. در این مطلب، تاریخچه تمام به روزرسانی های اتریوم از سال 2013 تا امروز در سال 2023 و دیگر آپدیت های بعد از آن برای سالهای آتی را بررسی میکنیم.
نقشه راه بروزرسانی های اتریوم چیست؟
نقشه راه یا رودمپ (Roadmap) در واقع برنامه فعلی اتریوم برای اجرای آپگریدهای این شبکه است که هر دوی برنامههای کوتاه مدت و بلندمدت آتی را شامل میشود. با انتشار اطلاعات و تولد فناوریهای جدید نیز این نقشه راه تغییر خواهد کرد.
رودمپ اتریوم را میتوانید مجموعهای از مقاصد بهبود این شبکه در نظر بگیرید که از بهترین نظریههای توسعهدهندگان و محققان اصلی برای دستیابی به بهینهترین مسیر رو بهجلوی اتریوم تعریف شده است.
نقشه راه چگونه تعریف میشود؟
رودمپ بهخاطر سطح بالای فنی بودن آن عموما نتیجه سالها کار و تلاش محققان و توسعهدهندگان است، اما هر فرد مشتاقی میتواند در نگارش آن مشارکت داشته باشد. ایدهها معمولا بهعنوان یک موضوع مورد بحث در انجمنهایی مانند ethersearch.ch و ethereum-magicians.org یا سرور دیسکورد تحقیق و توسعه اتریوم مطرح میشوند.
این ایدهها میتوانند پاسخی به ضعفها و آسیبپذیریهای کشفشده، توصیه سازمانهای فعال در لایه اپلیکیشن (مانند برنامههای غیرمتمرکز و صرافیها) یا اختلالات سمت کاربر نهایی (مانند هزینهها یا سرعت تراکنشها) باشند. با بلوغ این ایدهها، میتوان آنها را بهعنوان «پروپوزال بهبود اتریوم (EIP)» مطرح کرد. تمامی این مراحل بهصورت عمومی انجام میشوند تا همه افراد جامعه کریپتو قادر به سنجش آنها باشند.
نگارش رودمپ آپگریدهای اتریوم چه زمانی تمام میشود؟
اتریوم برای تحول به سوی یک شبکه مبتنی بر اثبات سهام و تبدیل به اتریوم 2، برخی از به روزرسانی های شبکه خود (نظیر قابلیت برداشت ارزهای استیکشده در آپدیت شاپلا) را پشتسر گذاشته و دیگر فورک های آن بهدلیل کماولویت بودن بین 5 تا 10 سال آینده پیادهسازی خواهند شد.
از آنجایی که در حال حاضر کار روی بسیاری از موارد تعیینشده در نقشه راه اتریوم بهصورت موازی و با سرعت متفاوتی انجام میگیرد، بنابراین پیش بینی تاریخ دقیق این آپگریدها دشوار است. علاوه بر این، فوریت یک ارتقاء در شبکه اتریوم نیز میتواند در طول زمان بسته به عوامل خارجی تغییر کند. مثلا جهش ناگهانی در عملکرد و در دسترس بودن کامپیوترهای کوانتومی میتواند باعث افزایش ضرورت بهبود مقاومت رمزنگاری در برابر علم کوانتوم شود.
یکی از راههای درک نقشه راه آپدیت های اتریوم، تشبیه آن به تکامل بیولوژیکی در طبیعت است. شبکهای که قادر به سازگاری با چالشهای جدید و حفظ تناسب خود باشد، نسبت به یک شبکه مقاوم در برابر تغییر احتمال بقا و موفقیت بیشتری دارد. علاوه بر این، با عملکرد هرچه بیشتر و افزایش مقیاس پذیری و امنیت شبکه، به تغییرات کمتری در پروتکل نیاز خواهد بود.
تاریخچه کامل آپدیت ها و فورک های اتریوم
همانطور که احتمالا تا اینجا متوجه شدید، به بروزرسانی های اتریوم اسامی دیگری نظیر اپدیت، فورک، آپگرید و ارتقاء در شبکه نیز اتلاق میشود. پیش از اینکه به بررسی این بهروزرسانیها بپردازیم، اجازه دهید ابتدا فورک (Fork) را تعریف کرده و سپس جزئیات دیدگاه ویتالیک بوترین از رودمپ آتی اتریوم را بررسی کنیم.
فورک چیست؟
فورک شبکه تغییری در قوانین پروتکل است که عموما آپگریدهای فنی برنامهریزیشده را شامل شده و عموما نتیجه پروپوزالهای بهبود اتریوم است. زمانی که به یک آپدیت در یک نرم افزار سنتی و متمرکز نیاز باشد، شرکت پشتیبان یک نسخه جدید از آن را برای کاربران نهایی منتشر میکند. اما در بلاک چینها روند کار بهخاطر عدم وجود یک موجودیت مرکزی، متفاوت است.
برای فورک شدن شبکه، کلاینتهای اتریوم باید نرم افزارشان را جهت پیادهسازی قوانین مربوطه بهروزرسانی کنند. علاوه بر این، سازندگان بلاک (ماینرها در شبکههای اثبات کار و ولیدیتورها در شبکههای اثبات سهام) و نودها باید بلاکها را ساخته و طبق قوانین جدید اعتبارسنجی نمایند.
این قوانین میتوانند انشعاب موقتی در شبکه ایجاد کنند. علاوه بر این، امکان تولید بلاکها طبق قوانین جدید یا قدیمی نیز وجود دارد. معمولا توافق روی فورکها زودتر از موعد اجرا صورت میگیرد تا کلاینتها فرصت تطبیق متحدانه با تغییرات را داشته و بهروزرسانیها به زنجیره اصلی تبدیل شوند. با این وجود، در برخی موارد نادر، اختلاف نظرها نسبت به فورکها میتواند باعث منشعب شدن دائمی شبکه و ساخت یک زنجیره جدید شود؛ مشابه اتفاقی که برای اتریوم کلاسیک پس از هک DAO افتاد.
دستهبندی آپدیت های اتریوم بهدلیل تعدد رویدادهای آن تا حدودی دشوار است و در حالت کلی به دو بخش قبل و بعد از فاز مرج (The Merge) تقسیم میشود. در این قسمت، به ذکر جزئیات عملیات هر فاز میپردازیم.
2013 – انتشار وایت پیپر اتریوم
- اولین مرحله در تاریخچه بروزرسانی های نقشه راه، انتشار وایت پیپر اتریوم در تاریخ 27 نوامبر 2013 (6 آذر 92) توسط ویتالیک بوترین بود.
2014 – انتشار یلو پیپر و آغاز فروش اتر
- انتشار یلو پیپر:
- ساعت 12:00 بامداد به وقت UTC (برابر با 03:30 بامداد تهران) 1 آوریل 2014 (12 فروردین 93)
- یلو پیپر اتریوم به نگارش دکتر گوین وود (Gavin Wood) منتشر شد. یلو پیپر تعریف فنی پروتکل اتریوم محسوب میشود.
- فروش اتریوم:
- ساعت 12:00 بامداد 22 جولای 2014 (31 تیر 93)
- فروش اتریوم بهصورت رسمی به مدت 42 روز انجام شد.
2015 – اجرای فورکهای فرانتیر و فرانتیر تاوینگ
- فورک Frontier:
- ساعت 3:26:13 بامداد به وقت UTC روز 30 جولای 2015 (8 مرداد 94)
- زنجیرهای بود که پس از اجرای موفقیتآمیز تستنت Olympic، برای راهاندازی پروژه اتریوم فعال شد. هدف از اجرای فرانتیر، نمایش آن برای کاربران فنی خصوصا توسعهدهندگان بود. بلاکها دارای گس لیمیت 5,000 بودند. این رویداد به ماینرها اجازه آغاز فعالیت و به پذیرندگان اولیه اجازه نصب کلاینت را داد.
- فورک Frontier Thawing – اولین فاز توسعه اتریوم بهنام عصر یخبندان (Ice Age):
- ساعت 09:33:09 صبح روز 7 سپتامبر 2015 (16 شهریور 94)
- بلاک شماره 200,000
- قیمت اتریوم: 1.24 دلار
- این فورک گس لیمیت 5,000 واحدی بلاکهای اتریوم را حذف و آن را به پیشفرض گس پرایس 51 گیگاوی (GWei) تغییر داد. این امر قابلیت انجام تراکنش روی اتریوم (که عموما 21,000 گس فی نیاز دارد) را فراهم کرد. در این مرحله از مجموعه بروزرسانی های شبکه اتریوم، بمب سختی نیز معرفی شد تا در آینده امکان هاردفورک کردن شبکه به الگوی اثبات سهام امکانپذیر باشد.
2016 – فورکهای هومستد، دائو، تنجرین ویسل و اسپیوریس دراگون
- فورک Homestead – دومین فاز توسعه اتریوم:
- ساعت 06:49:53 صبح روز 14 مارس 2016 (24 اسفند 94)
- بلاک شماره 1,150,000
- قیمت اتریوم: 12.5 دلار
- این فورک تغییرات مختلفی را در پروتکل و شبکهسازی ایجاد کرد که باعث توانایی اتریوم در اجرای به روزرسانی های بعدی در نقشه راه خود شد.
- فورک DAO:
- ساعت 01:20:40 بامداد روز 20 جولای 2016 (30 تیر 95)
- بلاک شماره 1,920,000
- قیمت اتریوم: 12.54 دلار
- این آپدیت پاسخی به هک پروژه DAO در سال 2016 بود که طی حمله به قرارداد سازمان خودگردان غیر متمرکز، 3.6 میلیون واحد اتر از آن به سرقت رفت. طی فورک DAO، وجوه طی یک عملکرد واحد از این قرارداد به یک قرارداد جدید منتقل شدند. قربانیان این هک توانستند در ازای هر 100 واحد توکن DAO، یک واحد 1 اتر برداشت کنند. این اتفاق در جامعه اتریوم به رایگیری گذاشته شد و هولدرهای اتر توانستند از طریق یک تراکنش در یک پلتفرم رایدهی، به آن رای دهند. نهایتا 85 درصد اعضا به فورک شدن شبکه رای دادند. دیگر ماینرهایی که مخالف فورک شدن شبکه بودند نیز در زنجیره قبل باقی مانده و اتریوم کلاسیک را تشکیل دادند.
- فورک Tangerine Whistle:
- ساعت 01:19:13 بامداد روز 18 اکتبر 2016 (27 مهر 95)
- شماره بلاک 2,463،000
- قیمت اتریوم: 12.5 دلار
- بروزرسانی تنجرین ویسل اولین پاسخ اتریوم به حمله داس (DoS) به این شبکه در سپتامبر و اکتبر 2016 بود که طی آن مشکلات ضروری شبکه مرتفع شدند.
- فورک Spurious Dragon:
- ساعت 04:15:44 صبح 22 نوامبر 2016 (1 آذر 95)
- شماره بلاک 2,675,000
- قیمت اتریوم: 9.84 دلار
- این فورک نیز دومین پاسخ اتریوم به حمله DoS بود که در سپتامبر و اکتبر 2016 اتفاق افتاد. طی این فورک، عملیاتی نظیر بهبود آپکدهای قیمتگذاری جهت جلوگیری از حملات آتی، انجام “Debloat” یا همان حذف عملکردهای اضافی از وضعیت بلاک چین و افزودن محافظت حمله ریلی اجرا شد.
2017 – فورک بیزانتیوم
- فورک Byzantium – سومین فاز توسعه اتریوم بهنام متروپولیس (Metropolice):
- ساعت 05:22:11 صبح 16 اکتبر 2017 (24 مهر 96)
- بلاک شماره 4,370,000
- قیمت اتریوم: 334.23 دلار
- طی این به روزرسانی، فعالیت هایی از جمله کاهش پاداش ماینینگ بلاک از 5 به 3 اتر، به تعویق انداختن بمب سختی (فورک Ice Age) به مدت یک سال، افزودن قابلیت اعمال فراخوانیها از دیگر قراردادها و افزودن روشهای رمزنگاری خاص برای فراهمآوری مقیاس پذیری لایه 2 اتریوم انجام شد.
2019 – فورکهای کنستانتینوپل و استانبول
- فورک Constantinople – سومین فاز توسعه اتریوم بهنام متروپولیس (Metropolice):
- ساعت 07:52:04 صبح 28 فوریه 2019 (9 اسفند 97)
- بلاک شماره 7,280,000
- قیمت اتریوم: 136.29 دلار
- این بروزرسانی از جمله آپگریدهای مهمی در نقشه راه اتریوم بود که باعث حصول اطمینان از عدم انسداد شبکه پیش از پیادهسازی الگوی اثبات سهام، بهینهسازی هزینه های گس در برخی از عملیات خاص ماشین مجازی اتریوم و اضافه شدن توانایی تعامل با آدرسهایی که هنوز ساخته نشده بودند، شد.
- فورک Istanbul:
- ساعت 12:25:09 ظهر 8 دسامبر 2019 (17 آذر 98)
- بلاک شماره 9,069،000
- قیمت اتریوم: 151.06 دلار
- فورک استانبول نیز آپدیت های مختلفی شامل بهبینهسازی هزینه گس در برخی از عملیات ماشین مجازی، بهبود مقاومت در برابر حملات داس، بهبود عملکرد راهحلهای مقیاس پذیری لایه 2 مبتنی بر SNARKها و STARKها، فعالسازی تعامل متقابل اتریوم و زی کش و همچنین فراهمآوری امکان اعمال عملکردهای خلاقانهتر در قراردادهای هوشمند بود.
2020 – فورک مور گلیسیر، استقرار قرارداد سپرده استیکینگ و آغاز بهکار زنجیره بیکن چین
- فورک Muir Glacier:
- ساعت 08:30:49 صبح 2 ژانویه 2020 (30 دی 98)
- بلاک شماره 9,200,000
- قیمت اتریوم: 127.18 دلار
- این به روزرسانی از جمله آپدیت هایی بود که تاخیری را در بمب سختی شبکه اتریوم معرفی کرد. افزایش سختی بلاک در مکانیزم اجماع اثبات کار اتریوم با افزایش مدت زمان انتظار برای ارسال تراکنشها و استفاده از دیاپ ها، تهدیدی برای کاربردپذیری اتریوم بود که نیاز به انجام این فورک را ایجاد کرد.
- استقرار قرارداد سپرده استیکینگ:
- ساعت 09:22:52 صبح 14 اکتبر 2020 (23 مهر 99)
- بلاک شماره 11,052،984
- قیمت اتریوم: 379.04 دلار
- قرارداد سپرده، عملیات استیکینگ اتریوم را وارد اکوسیستم این رمز ارز کرد. این قرارداد که روی شبکه اصلی پیادهسازی شده بود، تاثیر مستقیمی بر بازه زمانی راهاندازی مهمترین آپگرید شبکه اتریوم یعنن آغاز بهکار زنجیره بیکن چین داشت.
- آغاز بهکار زنجیره بیکن چین:
- ساعت 12:00:35 ظهر 1 دسامبر 2020 (11 آذر 99)
- اسلات شماره 1 (بلاک جنسیس)
- قیمت اتریوم 586.23 دلار
- بیکن چین برای اجرای امن به 16,384 واریز حاوی 32 اتر نیاز داشت. این مرحله در 27 نوامبر تکمیل شد و نهایتا این زنجیره در 1 دسامبر کار خود را آغاز کرد. این مرحله، اولین گام مهم در دستیابی به چشمانداز آینده اتریوم برای تبدیل شدن به یک شبکه مبتنی بر اثبات سهام بود.
2021 – آپگریدهای برلین، لندن، الطیر و ارو گلیسیر – فاز توسعه سرنیتی (Serenity)
- آپگرید Berlin:
- ساعت 10:07:03 صبح 15 آوریل 2021 (26 فروردین 1400)
- بلاک شماره 12,244,000
- قیمت اتریوم: 2,454 دلار
- در به روزرسانی برلین هزینه گس برخی از عملیات خاص ماشین مجازی اتریوم بهبود و پشتیبانی از انواع تراکنش های این شبکه افزایش یافت.
- آپگرید London:
- ساعت 12:33:42 ظهر 5 آگست 2021 (14 مرداد 1400)
- بلاک شماره 12,965,000
- قیمت اتریوم: 2,621 دلار
- فورک لندن یکی از مهمترین آپگریدهای اتریوم است که پروپوزال EIP1559 را به این شبکه معرفی کرد. این طرح پیشنهادی، بازار کارمزد تراکنشها و نحوه مدیریت بازگردانی گسها را تغییر داد و برنامه زمانی اجرای فورک Ice Age را مشخص کرد.
- آپگرید Altair – روی بیکن چین:
- ساعت 10:56:23 صبح 27 اکتبر 2021 (5 آبان 1400)
- ایپاک شماره 74,240
- قیمت اتریوم: 4,024 دلار
- بروزرسانی الطیر اولین آپدیت برنامهریزیشده در نقشه راه بیکن چین اتریوم بود که پشتیبانی از «کمیته های همگامسازی» را به آن افزود. نتیجه این امر، فعالسازی قابلیت استفاده از کلاینتهای سبک، افزایش مدت زمانی آفلاین بودن ولیدیتورها و جریمههای اسلشینگ بهعنوان توسعههایی در مسیر اجرای آپگرید مرج بود.
جالب است بدانید که آپگرید الطیر اولین به روزرسانی بود که زمان اجرای دقیق داشت. تمامی آپدیت های پیشین اتریوم مبتنی بر تعیین شماره بلاک روی زنجیره اثبات کار بودند که تعیین زمان دقیق برای استخراج بلاک دشوار بود. اما بیکن چین به اثبات کار نیازی نداشت و در عوض بر اساس یک سیستم ایپاک بلاک چین زمان محور شامل 32 «اسلات» 12 ثانیهای کار میکرد که طی این بازه هر ولیدیتور میتوانست بلاکها را به شبکه معرفی کند. به همین خاطر، تعیین زمان دقیق رسیدن به ایپاک شماره 74,240 امکانپذیر بود.
- آپگرید Arrow Glacier:
- ساعت 07:55:23 صبح 9 دسامبر 2021 (18 آذر 1400)
- بلاک شماره 13,733,000
- قیمت اتریوم: 4,111 دلار
- آپدیت ارو گلیسیر سختی شبکه را برای چندین ماه به تعویق انداخت. این تاخیر تنها تغییری در شبکه بود که توسط این بروزرسانی در شبکه اتریوم معرفی شد و ماهیتی مشابه آپگرید مویر گلیسیر داشت. تغییرات مشابه نیز پیشتر در به روزرسانی های بیزانتیوم، کنستانتینوپل و لندن اتریوم انجام شده بودند.
2022 – آپگریدهای گری گلیسیر، بلاتریکس و پاریس (فاز مرج)
- آپگرید Gray Glacier:
- ساعت 10:54:04 صبح 30 جون 2022 (9 تیر 1401)
- بلاک شکاره 15,05,000
- قیمت اتریوم 1,069 دلار
- گری گلیسیر یکی دیگر از آپگریدهای اتریوم بود که بمب سختی را برای 3 ماه دیگر به تعویق انداخت. این تاخیر نیز مشابه ارو گلیسیر و مویر گلیسیر صرفا باعث بهتعویق انداختن بمب سختی در شبکه شد.
- آپگرید Bellatrix – روی بیکن چین:
- ساعت 11:34:47 صبح 6 سپتامبر 2022 (15 شهریور 1401)
- ایپاک شماره 144,896
- قیمت اتریوم: 1,558 دلار
- بلاتریکس دومین بروزرسانی بیکن چین بود که آن را برای آغاز یکی از مهمترین آپدیت های بزرگ اتریوم یعنی Merge آماده کرد. این به روزرسانی جریمه عدم فعالیت ولیدیتورها را به بیشترین حد خود رساند. بلاتریکس همچنین حاوی آپدیتی در قوانین انتخاب فورک های اتریوم جهت آمادهسازی این زنجیره برای فاز مرج و مهاجرت از آخرین بلاک مبتنی بر اثبات کار به اولین بلاک مبتنی بر اثبات سهام بود. در این آپدیت، سختی کل ترمینال برای کلاینتهای اجماع روی 58750000000000000000000 تعیین شد.
- آپگرید Paris (آغاز مرج):
- ساعت 06:42:42 صبح 15 سپتامبر 2022 (24 شهریور 1401)
- بلاک شماره 15,537,394
- قیمت اتریوم: 1,472 دلار
- با عبور بلاک چین مبتنی بر اثبات کار اتریوم از سختی کل ترمینال 58750000000000000000000، آپگرید پاریس آغاز شد. آپدیت پاریس در واقع فاز مرج توسعه به سوی اتریوم و ادغام زنجیره اصلی و بیکن چین محسوب میشود؛ خاموش کردن منطق استخراج و الگوریتم اجماع اثبات کار و روشن کردن الگوی اثبات سهام. خود آپگرید پاریس بهروزرسانی در کلاینتهای لایه اجرا (معادل بلاتریکس در لایه اجماع) بود که امکان دریافت دستورالعمل از کلاینتهای اجماع متصل به خودشان را برای آنها فراهم کرد. این امر نیازمند فعالسازی مجموعه جدیدی از روشهای API داخلی معروف به Engine API بود. بسیاری از افراد، پاریس را بزرگترین و مهمترین آپگرید در تاریخچه نقشه راه اتریوم از زمان به روز رسانی Homestead میدانند.
2023 – آپگریدهای کاپلا و شانگهای (معروف به شاپلا)
به روزرسانی های کاپلا و شانگهای اتریوم را به نام آپگرید شاپلا (Shapella) نیز میشناسند که شامل جزئیات زیر هستند:
- آپگرید Capella – روی بیکن چین:
- ساعت 10:27:35 صبح 12 آوریل 2023 (23 فروردین 1401)
- ایپاک شماره 194,048
- اسلات شماره 6,209,536
- قیمت اتریوم: 1,917,000
- آپگرید کاپلا سومین بروزرسانی در سری آپدیت های لایه اجماع اتریوم (یعنی بیکن چین) بود که قابلیت برداشت رمز ارزهای ETH استیک شده را فراهم کرد. اجرای کاپلای همگام با شانگهای انجام شد. به روزرسانی لایه اجماع همچنین عملکرد سوییپینگ خودکار حساب را فعال کرد؛ عملیاتی که بهطور پیوسته حساب ولیدیتورها را برای یافتن پرداخت پاداشهای در دسترس یا برداشت کامل پردازش میکند.
- آپگرید Shanghai:
- ساعت 10:27:35 شب 12 آوریل 2023 (23 فروردین 1402)
- بلاک شماره 17,034,870
- قیمت اتریوم: 1,917 دلار
- به روز رسانی و فورک شانگهای، قابلیت برداشت استیک ها را وارد لایه اجرا یعنی زنجیره اصلی اتریوم کرد. این آپدیت همسوی کاپلا به بلاکها اجازه داد تا عملیات برداشت را پذیرفته و استیکرها قادر به انتقال داراییها از لایه اجماع (بیکن چین) به لایه اجرا (اصلی) باشند.
2024 – آپگریدهای کنکون و دنب (معروف به دنکان)
به روز رسانی های کنکون و دنب بهصورت یکپارچه در قالب «آپگرید دنکان» با مشخصات زیر اجرا شدند:
- ساعت 01:55:35 ظهر روز 13 مارس 2024 (به وقت GMT) برابر با 16:25 (به وقت ایران) 23 اسفند 1402
- بلاک شماره 19,426,587
- ایپاک شماره 269,568
- اسلات شماره 8,626,176
- قیمت اتریوم: 3,984.00 دلار
- آپگرید Cancun:
- آپگرید کنکون شامل مجموعهای از بهبودها برای اجرای اتریوم با هدف بهبود مقیاسپذیری در کنار آپگریدهای اجماع Deneb بود. یکی از بارزترین این موارد، قرارگیری EIP-4844 معروف به Proto-Danksharding در این بروزرسانی بود که باعث کاهش چشمگیر هزینه ذخیرهسازی داده روی رولآپهای لایه 2 اتریوم میشود. این هدف با معرفی «بلوب (Blob)»های داده قابل دستیابی است که به رولآپها اجازه میدهد برای مدت زمان کوتاهی دادهها را روی میننت اتریوم منتشر کنند. این امر به کاهش شدید کارمزد تراکنشها برای کاربران رولآپهای لایه دوم منجر میشود.
- آپگرید Deneb:
- بروزرسانی دنب شامل مجموعهای از بهبودها برای اجماع اتریوم با هدف بهبود مقیاسپذیری بود. این آپگرید به همراه اجرای بهروزرسانیهای کنکون جهت فعالسازی Proto-Danksharding یا همان EIP-4844 در کنار دیگر بهبودها در بکین چین پیادهسازی شد.
در این راستا، «پیامهای خروج داوطلبانه» پیشتولید و امضاشده دیگر منقضی نمیشوند که در نتیجه، کنترل بیشتری به کاربرانی که رمز ارزهای خود را از طریق یک نود ثالث استیک کردهاند، میدهد. با این پیام خروج امضاشده، استیکرها میتوانند فرآیند استیکینگ را در کنار در اختیار داشتن امکان خروج امن و برداشت وجوه خود در زمان دلخواه، به دیگر نودها واگذار کنند و دیگر نیازی به کسب اجازه از هیچکسی نداشته باشند.
EIP-7514 با محدود کردن “Churn rate” یا اصطلاحا «نرخ ریزش» که بر اساس آن در هر ایپاک، حداکثر هشت ولیدیتور میتوانند به شبکه بپیوندند، صدور رمز ارز ETH را سخت تر میکند. از آنجایی که تولید اترها متناسب با کل اترهای استیک شده است، محدود شدن تعداد ولیدیتورهایی که قادر به پیوستن به شبکه هستند، باعث کاهش «نرخ رشد» اترهای تولیدی جدید میشود و در عین حال، الزامات سختافزاری برای اپراتورهای نود را کاهش میدهد و به تمرکززدایی کمک میکند.
- بروزرسانی دنب شامل مجموعهای از بهبودها برای اجماع اتریوم با هدف بهبود مقیاسپذیری بود. این آپگرید به همراه اجرای بهروزرسانیهای کنکون جهت فعالسازی Proto-Danksharding یا همان EIP-4844 در کنار دیگر بهبودها در بکین چین پیادهسازی شد.
چشم انداز نقشه راه به روزرسانی های آتی اتریوم از دید ویتالیک بوترین
تا اینجا، تاریخچه آپگریدهای اتریوم از سال 2013 تا 2023 را بررسی کردیم. با نزدیک شدن به ادغام زنجیره اصلی و بیکن چین، ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) در 5 نوامبر 2022 (14 آبان 1401) چشمانداز خود از رودمپ آینده اتریوم را در توییتی منتشر کرد که به چند فاز تقسیم شده است. هر کدام از این فازها دارای آپگریدهایی هستند که تاثیر متفاوتی بر معماری این شبکه داشته و تا کنون نیز با نامهای مختلفی نظیر لندن، شانگهای و دیگر موارد آنها را مشاهده کردهایم.
این نقشه راه شامل فازهای زیر است:
- مرج (The Merge): بروزرسانی های مربوط به تحول از اثبات کار به اثبات سهام اتریوم
- سرج (The Surge): آپدیت های مربوط به مقیاس پذیری توسط شاردینگ داده و رول آپهای اتریوم
- اسکورج (The Scourge): به روزرسانی های مربوط به مقاومت در برابر سانسور، تمرکززدایی و ریسکهای پروتکل حاصل از حداکثر مقدار استخراحشده (MEV)
- ورج (The Verge): آپگریدهای مربوط به اعتبارسنجی راحتتر بلاکهای اتریوم
- پرج (The Purge): بهروزرسانی های مربوط به کاهش هزینههای محاسباتی اجرای نودها و سادهسازی پروتکل
- اسپلرج (The Splurge): دیگر آپدیتهایی که در فازهای قبل قرار نمیگیرند.
نکته مهم در خصوص این فازها این است که بهروزرسانیهای هر بخش بهترتیب نبوده و برخی از آنها بهصورت موازی در حال توسعه هستند.
آپگریدهای بعدی فاز مرج اتریوم
همانطور که در بخش قبل گفتیم، برای آمادهسازی مهاجرت اتریوم به الگوی اثبات سهام، آپدیت ها، فورک ها و به روزرسانی های مختلفی از همان ابتدای تولد این بلاک چین انجام شد که نهایتا در 15 سپتامبر 2022، این شبکه فاز مرج را با موفقیت پشتسر گذاشت و طی آن میننت اتریوم با بیکن چین ادغام گردید.
خود فاز مرج باعث افزایش سرعت اتریوم از نظر تعداد تراکنش بر ثانیه (TPS) نشد، اما دستیابی به TPS 100,000 هدف نهایی این شبکه (نسبت به تعداد فعلی 10 تا 25 TPS) است. در عوض، بروزرسانی مرج، ماینینگ اتریوم را منسوخ و به حفظ ارزش در شبکه کمک کرد. یکی از مهمترین نتایج این فاز، کاهش 99.95 درصدی مصرف انرژی اتریوم بود. به روزرسانی مرج، بنیان بهبودهای آتی اتریوم را نیز فراهم کرد.
حالا شاید بپرسید مگر بروزرسانی مرج در همان سپتامبر 2022 و مهاجرت اتریوم به اثبات سهام به پایان نرسید؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که این فاز از نقشه راه اتریوم هنوز در دست توسعه قرار دارد. رویداد مرج در 15 سپتامبر 2022 انجام شد که ادغام زنجیره اصلی اتریوم و بیکن چین تحت یک مکانیزم اجماع جدید را در بر داشت. با انجام موفقیتآمیز این مرحله، توسعهدهندگان به سوی انجام دیگر آپگریدهای این فاز قدم برداشتند.
از جمله آپدیتهای باقیمانده در این فاز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ولیدیتورهای توزیعشده: «چندامضایی برای استیکینگ» قابلیتی است که به ولیدیتورها اجازه میدهد با تامین کمتر از 32 اتر، بهصورت مشترک در فرآیند اجماع شبکه شرکت کنند. این یعنی چندین نفر بهصورت مشترک قادر به فعالیت بهعنوان اعتبارسنج هستند.
- مشاهده مرج: تغییر روش رایدهی ولیدیتورها و در نتیجه، محافظت از نوع خاصی از حملات رایدهی در برابر ولیدیتورها مخرب.
- یکپارچگی بهتر: در حال حاضر لازم است که اعتبارسنجهای شبکه به هر بلاک جدید رای داده و رای دیگر ولیدیتورها را اعتبارسنجی کنند که به پهنای بالایی نیاز دارد. یکپارچگی امضاهای BLS که برای رایدهی استفاده میشود، کارایی را بهبود داده و نیازمندیهای فعالیت یک ولیدیتور را کاهش میدهد که نهایتا باعث پشتیبانی از اعتبارسنجهای بیشتر میشود.
- انتخاب مخفی لیدر: در ابتدای هر ایپاک، شبکه ولیدیتورهای خاص پیشنهاددهنده بلاک را برای هر اسلات انتخاب میکند که باعث فراهمآوری مسیرهایی برای حمله افراد خرابکار به ولیدیتورهای آتی خواهد شد. حذف مشاهده عمومی در بلاکها باعث تقویت اجماع در اتریوم میشود.
- امضاهای ضد کوانتوم: در حال حاضر اتریوم از رمزنگاری طرح امضای BLS برای امضای پیامها استفاده میکند. در صورتی که به این مسئله پرداخته نشود، کامپیوترهای کوانتومی قادر به شکستن این رمزنگاری هستند. بنابراین این شبکه باید برنامهای برای یک راهحل جایگزین و ضد کوانتوم فراهم کند.
دیگر فازهای این نقشه راه یعنی از سرج تا اسپلرج دارای بهبودهای جامع و متفاوتی هستند که برای سالهای آتی برنامهریزی شدهاند. در ادامه باید منتظر ماند و دید این برنامهها چه زمانی اجرا شده و چه تاثیری بر آینده قیمت اتریوم خواهند داشت.
سخن پایانی
نقشه راه اتریوم از سال 2013 تا کنون دارای آپگریدها، فورک ها و بروزرسانی های متفاوتی بوده است که هر کدام بر بهبود یکی از جنبههای این شبکه بلاک چینی متمرکز بودهاند. آپدیت مرج مهمترین گام در مجموعه به روزرسانی های اتریوم محسوب میشود که تحول این شبکه از الگوی اثبات کار به اثبات سهام را در پی داشت. باید منتظر ماند و دید دیگر فازهای رودمپ اتریوم که توسط ویتالیک بوترین نگارش شده است چه تاثیری بر آینده این شبکه خواهند گذاشت.
تهیه شده در بیت 24