خرید و فروش ارزهای دیجیتال ریسک و خطرات خود را به همراه دارد. در این مطلب، نکات مهم خرید بیت کوین برای سرمایه گذاران را بررسی می‌کنیم.
علاقه سرمایه گذاران به خرید ارز دیجیتال خصوصا BTC افزایش یافته است. امروز برابر با 16 مرداد 1400، این رمز ارز در محدوده 43 هزار دلاری معامله می‌شود. میلیون‌ها نفر از سراسر جهان در حال افتتاح حساب در صرافی‌های ارز دیجیتال و مشغول خرید و فروش بیت کوین هستند. اما اگر قصد ورود به دنیای بیت کوین را دارید، پیش از خرید باید با نکات مهمی که در این مقاله برای سرمایه گذاران تهیه کرده‌ایم، آشنا شوید.
نکات آموزنده خرید بیت کوین برای سرمایه گذاران ارز دیجیتال
بین حضور کوتاه دوج کوین در تلویزیون آمریکا و پذیرش رو به رشد بیت کوین در وال استریت، حوزه رمز ارزها مخاطبان بیشتری را نسبت به گذشته به خود جلب کرده است. قیمت‌های سر به فلک کشیده از جمله عوامل ترغیب‌کننده تازه‌واردن هستند، اما پیش از ورود به این حوزه، بهتر است نسبت به آن آگاهی داشت.
اگر جدیدا نظرتان به حوزه ارزهای دیجیتال جلب شده و نسبت به سرمایه گذاری در آن شک دارید، نکات مهمی پیش از خرید رمز ارزها خصوصا بیت کوین وجود دارد که باید بدانید. حتی اگر ید طولایی هم در حوزه سرمایه گذاری داشته باشید، حتما کسی را می‌شناسید که به خاطر شنیدن داستان رشد قیمت یک رمز ارز در تلویزیون یا خیابان و پولدار شدن سریع، نسبت به آن کنجکاو شده است. اگر چنین فردی را می‌شناسید، این مقاله را برایش بفرستید.
1. بیشتر از توان ضرردهی‌تان روی بیت کوین سرمایه گذاری نکنید
بازار رمز ارزها بیشتر از هر نوع سرمایه گذاری دیگری، ریسکی و خطرناک است. هیچ چیزی در این بازار به‌غیر از نوسان قیمت تضمین ندارد. علاوه بر این، حوزه کریپتوکارنسی از جنبه‌های مختلف قانون‌گذاری نشده است. هیچ گونه بیمه سپرده‌گذاری فدرال (FDIC) یا حتی خریدار دولتی (در صورت نبود خریدار در بازار) برای دارایی‌های این صنعت وجود ندارد. قیمت رمز ارزها دقیقه به دقیقه شدیدا در حال تغییر است. با اینکه این بازار در سال جاری مدت طولانی در یک بازار صعوی قرار داشت، اما طی هفته‌های اخیر دچار اصلاحات سخت و ادامه‌دار شد و قطعا در آینده نیز دوباره این اتفاق خواهد افتاد.
اندازه خطر متغیر است. BTC، پادشاه ارزهای دیجیتال، بیش از یک دهه است که در این بازار حضور داشته و احتمال ناپدید شدن‌اش نسبت به دیگر رمز ارزها کمتر است. اما خالی از ریسک هم نیست. بنابراین، یکی از نکات مهم خرید بیت کوین این است که به یک درس عبرت برای دیگران تبدیل نشده و پس‌انداز زندگی‌تان را روی هیچ ارزی سرمایه گذاری نکنید.
2. پیش از خرید بیت کوین، تحقیقات کامل انجام دهید
پیش از سرمایه گذاری حجم بالای پول روی هر گونه ارز دیجیتال، ساعت‌ها روی فناوری مربوطه تحقیق کنید تا درک کاملی از ارزش پیشنهادی و خطرات آن داشته باشید (مثلا اینکه قرار است شخص دیگری با قیمت بالاتر آن را از شما بخرد، یک ارزش پیشنهادی نیست).
تمام مطالب مربوط به موضوع را مطالعه کنید. در انجمن و لیست ارسال ایمیل توسعه‌دهندگان (Developer Mailing List -لیستی از آدرس و نام افراد علاقه‌مند که اطلاعات مربوط به پروژه برای آن‌ها ارسال می‌شود) در تکاپو باشید. به پادکست‌ها گوش کنید. از کتابخانه کتاب قرض بگیرید؛ البته نه تنها کتاب مربوط به رمز ارزها، بلکه موضوعاتی مانند رمزنگاری، نظریه بازی و اقتصاد را بخوانید. مقالات منتشرشده در بیت 24 را مطالعه کنید.
اگر در محل زندگی‌تان شرایط کووید-19 اجازه می‌دهد، در گردهمایی‌های محلی حضور یابید. تا می‌توانید سوال بپرسید. اگر چیزی که می‌خوانید را متوجه نمی‌شوید، از سوال پرسیدن نترسید. اگر باز هم درک موضوع دشوار بود، فکر نکنید که مشکل از شماست، گاهی اوقات مردم حرفهای نامفهوم و بی‌ربط می‌زنند. افراد بی‌ریا با زمان‌گذاشتن برایتان به شما کمک خواهند کرد، اما حتی مراقب افرادی که صرفا به دنبال قانع کردن شما به خرید چیزی هستند که خودشان دارند، باشید.
حتی اگر قانع هم شدید، افراد شکاک را پیدا کرده و حرف آن‌ها را هم در نظر بگیرید. به قول جان استوارت میل (John Stuart Mill): کسی که فقط یک طرف ماجرا را می‌داند، چیزی زیادی نمی‌داند.
زمانی که فکر کردید دیگر چیزی برای تحقیق و جستجو باقی نمانده، باز هم تلاش کنید. احتمالا چیزهای دیگری هم پیدا خواهید کرد.
3. در برابر ترس از دست دادن (فومو) مقاومت کنید
اگر تنها دلیل شما از سرمایه گذاری این است که چیزی را از دست ندهید، تنها چیزی که از دست نمی‌دهید باختن همه چیز است.
ترس از دست دادن یا همان فومو (FOMO)، یکی از راه‌های حتمی تباه کردن ثروتی است که احتمالا طی سال‌ها به‌دست آورده‌اید. مشکل این است که همان اول باید درباره واکنش غریزی تحقیق کنید. معامله از روی غریزه یا احساس، سریعا به دلشوره ختم خواهد داشت.
یکی از نکات مهم خرید بیت کوین برای سرمایه گذاران، این است که باید نسبت به سرمایه گذاری خود آگاه باشند. مثلا باز کردن یک اپلیکیشن و تماشای رشد 30 درصدی یک ارز طی 24 ساعت گذشته، اسمش تحقیق نیست. ممکن است شما آن فرد ناآگاه خریدار یک ارز رو به سقوط باشید.
هر رمز ارزی حتی بیت کوین، یک سری پامپ‌کننده (مروجین بی‌شرم) دارد. تسلیم فشارهای این افراد نشوید. اینجا مدرسه نیست. مستقل از دیگران فکر کرده و مزایای سرمایه گذاری مورد نظر را ارزیابی کنید. دوباره و دوباره تحقیق کنید.
4. اگر خرید یک ارز زیادی خوب به نظر می‌رسد، پس خوب نیست
حوزه کریپتو هم مانند ول استریت، کنگره ایالات متحده یا کانون وکلای آمریکا پر از شارلاتان است. افراد زیادی وعده داده‌اند که پروژه‌شان جای بیت کوین را خواهد گرفت. اما آیا واقعا همینطور است؟ فقط یک راه برای فهمیدن وجود دارد: تحقیق.
همانطور که خریدار باید مراقب باشد (Buyer Beware یا به لاتین Caveat Emptor یک اصلاح حقوقی به معنای اینکه خریدار پیش از خرید ملک، خود مسئول تحقیق درباره شرایط ملک است)، وام‌گیرنده نیز باید گوش به زنگ باشد. برخی از صرافی‌ها لوریج‌های بالای 100 برابر ارائه می‌دهند، یعنی شما می‌توانید تا 99 درصد هزینه سرمایه گذاری‌تان را وام بگیرید. این کار در صورت رشد قیمت ارز سودآوری بالایی به‌همراه دارد، اما با معکوس شدن شرایط همه چیز را از دست خواهید داد.
5. اعتماد نکنید، تصدیق کنید
از دیگر نکات مهم خرید بیت کوین و ارزهای دیجیتال برای سرمایه گذاران، وجود کلاهبرداران در این بازار است. همین چند وقت پیش، تعدادی کلاهبردار در توییتر، از حضور ایلان ماسک (Elon Musk) در برنامه SNL سوءاستفاده کرده و با یک برنامه هدیه جعلی، درصدد فریب مردم به ارسال 100,000 دلار رمز ارز مختلف به والت شخصی‌شان بودند. این افراد با جعل هویت حساب توییتری این برنامه طنز، قربانیان خود را به ارسال مقدار کمی ارز دیجیتال برای تایید آدرس‌هایشان ترغیب کرده بودند. اگر این کار را می‌کردند، 10 برابر مبلغ ارسالی به آدرس آن‌ها بازگردانده می‌شد.
این همان ادعای غیر واقعی است که یک زنگ خطر محسوب می‌شود. برای در امان ماندن از این اتفاق، مقاله انواع کلاهبرداری بیت کوینی و راه‌های جلوگیری از آن‌ها را مطالعه فرمایید.
6. هنگام خرید بیت کوین و ارزهای دیجیتال، مراقب «سوگیری واحد» باشد
معامله یک ارز دیجیتال دارای ارزش حدودا 1 دلار، به معنای ارزان‌تر بودن آن از بیت کوین 43,000 دلاری نیست. همه رمز ارزهای ساخته‌شده مثل هم نیستند. هزاران کریپتوکارنسی وجود دارند که برخی به دنبال تقلید از بیت کوین بوده و برخی درصدد حل دیگر مشکلات هستند. همه ارزها سطح متفاوتی از عدم تمرکز و پشتیبانی توسعه‌دهندگان دارند.
بنابراین تعیین ارزش یک کوین، یعنی پرسش این سوال که چرا و چگونه آن کوین ساخته شده است؟ کابرد مورد نظر آن چیست؟ چه کسی روی آن کار می‌کند؟ بزرگی جامعه توسعه‌دهنده آن چقدر است؟ صفحه گیت‌هاب (GitHub) آن چقدر فعال است؟ به‌روزرسانی‌های برنامه متن باز آن معمولا کجا انجام می‌شود؟
کد بیس (Codebase) همانند یک ساختمان نیازمند نگهداری است و غفلت از آن باعث از کار افتادگی یک ساختار خواهد شد.
مهمتر از همه اینکه مدل امنیت شبکه کدام نوع است؟ اثبات سهام (Proof of Stake)، اثبات کار (Proof of Work) یا مدل دیگر؟ اگر بر اساس PoW کار می‌کند، وضعیت هش ریت آن در مقایسه با دیگر کوین‌های مبتنی بر این مدل چگونه است؟ از دیگر نکات مهم سرمایه گذاری در رمز ارزها این است که اگر معنی این اصطلاحات را نمی‌دانید، هنوز آماده خرید بیت کوین نیستید.
7. کلید شما نیست؟ پس ارز شما هم نیست
رمز ارز یک دارایی حامل مانند پول نقد یا جواهر است، به این معنا که دارنده و هولدر آن مالک بر حق آن تلقی می‌شود. زمانی که گم بشود یا به سرقت برود، برای همیشه از دست رفته است.
به همین دلیل است که کاربران حرفهای توصیه می‌کنند کلیدهای رمزنگاری والت ارز دیجیتال خود را به یک شخص ثالث مانند صرافی واگذار نکنید، چراکه این شرکت‌ها عمدتا نظارت‌نشده بوده و ممکن است دچار هک یا کلاهبرداری اگزیت (Exit Scam) شوند. پلتفرم‌های امور مالی غیر متمرکز (دیفای) طی یک سال گذشته طعمه حملات بزرگ متعددی شده و پلتفرم‌های متمرکزی همچون صرافی بایننس نیز سوژه آن‌ها بوده‌اند.
با این وجود، محافظت از کلیدها توسط خودتان روی یک کیف پول سخت افزاری یا حتی نوشتن اعداد و حروف روی تکه‌ای کاغذ، یک کار طاقت فرساست و جای خطا دارد. به همین خاطر هم هست که حتی برخی از سرمایه گذاران حرفهای استفاده از یک متولی شخص ثالث را ترجیح می‌دهند.
حوزه کریپتو یعنی سبک و سنگین کردن بین مسائل مختلف. آیا به خودتان برای گم نکردن این تکه کاغذ یا فراموش نکردن عبارت بازیابی اعتماد دارید؟ اگر خیر، باید با ذخیره دارایی‌های دیجیتال ارزشمندتان توسط یک شخص دیگر کنار بیایید. البته تاریخ هم ثابت کرده است نباید این کار را بکنید.
برای کاهش خطرات، چیزی به نام کیف پول چند امضایی (Multi-Signature Wallet) وجود دارد. نحوه استفاده از این والت به این صورت است که مثلا هر دوی باب و آلیس برای ارسال وجه از یک والت، یک تراکنش را امضا می‌کنند. حال یا باب یا آلیس، یا سه نفر از جمع باب و آلیس و کارول و تد باید این کار را انجام دهند. بله این موضوع کمی پیچیده است.
صرافی‌ها علاوه بر حملات، ممکن است به دلایل مختلف، از مسائل مربوط به عدم توانایی تسویه حساب گرفته تا دردسرهای مالی، امکان برداشت وجه توسط شما را تعلیق کنند. حتی ورای این امر، برخی از صرافی‌ها زیرساخت لازم برای فعالیت دائم را نداشته و مثلا کوین بیس (Coinbase) و رابین‌هود (Robinhood)، گاهی اوقات طی نوسانات شدید باز از کار می‌افتند. اگر والت خود را نداشته باشید، تضمینی بر کنترل کوین‌ها نیز نخواهید داشت.
با همه این تفاسیر، دلایل متعددی برای استفاده از یک صرافی وجود دارد، بنابراین بررسی توافقنامه کاربر و حصول اطمینان از حفاظت در برابر احتمالات مختلف مهم است.
8. امکان خرید کسری از بیت کوین (و اکثر رمز ارزها)
لازم نیست یک کوین کامل بخرید. مثلا بیت کوین، قابل تقسیم به 8 اعشار است. بنابراین اگر نسبت به نحوه کار این ارز کنجکاوید، می‌توانید 10 دلار BTC خریداری کرده و به تجربه با آن بپردازید.
همانطور که میلیاردر مارک کیوبن (Mark Cuban) اخیرا در تلویزیون درباره خرید دوج کوین به مقدار کم گفته است، «خرید DOGE بسیار بهتر از خرید بلیت بخت‌آزمایی است». متاسفانه، وی حتی بینندگان این برنامه را بدون ذکر پیامدهای مالیاتی، به استفاده از رمز ارز دوج برای خرید محصولات تشویق کرده بود.
9. برای خرید رمز ارزها باید کارمزد پرداخت کنید
حتی زمانی هم که عبارت «no transaction fee» به معنای «بدون کارمزد تراکنش» را ببینید، باز هم خرید بیت کوین رایگان نیست. اکثر پلتفرم‌ها از چیزی به نام «اسپرد (Spread)» که در واقع تفاوت قیمت فروش و خرید است، سودآوری کسب می‌کنند. این مقدار معمولا بین 1 تا 2 درصد است. برخی از پلتفرم‌ها، من‌جمله برخی از صرافی‌های رمز ارزی، علاوه بر این مقدار یک کارمزد هم دریافت می‌کنند. البته این کارمزدها نباید شما را بترساند، اما باید نسبت به آن‌ها آگاهی داشته باشید.
10. متوجه عواقب مالیاتی باشید
این مسئله در ایالات متحده به دلایل متعدد مهمتر است. اولا، خدمات درآمد مالی (IRS) با اهداف مالیاتی رمز ارزها را یک دارایی خوانده است نه یک ارز. نتیجه این است که اگر یک ارز را به قیمت 1 دلار خریده و با دو برابر شدن ارزش آن، با پول اضافی اقدام به خرید یک بسته آدامس کنید، ملزم به گزارش کردن آن سود سرمایه و پرداخت مالیات هستید. بنابراین علی‌رغم فعالیت‌های لابی‌گری در صنعت رمز ارزها، چیزی به نام «معافیت مسائل پیش‌افتاد (de minimis exemption)» وجود ندارد.
از طرفی، صرافی‌های متمرکز نیز به صورت دوره‌ای اطلاعات حساب خود را به IRS ارسال می‌کنند. البته که حوزه کریپتو مانند بازار سهام یا بانک‌ها قانون‌گذاری‌شده نیست، اما دولت فدرال دچار کسری بودجه شدیدی شده است و برای فرستادن آدم‌هایی با عینک خلبانی آینه‌ای جهت بازخواست شما درباره معاملات رمز ارزی‌تان، لحظه‌ای درنگ نخواهد کرد.
11. نسبت به قیمت خرید بیت کوین و رمز ارزها وسواسی نباشید
این یکی دیگر از نکات مهم خرید بیت کوین است که در صورت عدم توجه، زندگی را بهم خواهد ریخت. بیرون بروید. هوای تازه بخورید، ورزش کنید و لذت ببرید. با خانواده‌تان وقت بگذرانید. می‌توانید در کنار تمام این کار به سرمایه گذاری هم بپردازید. بازارها روز به روز، ساعت به ساعت و دقیقه به دقیقه در نوسان هستند، اما هر ارز دیجیتالی با هر ارزشی، یا هر سرمایه گذاری با هر نوع ارزشی، یک شرط‌بندی بلند مدت است. اگر منتظر افزایش دوپامین بدنتان هستید، بدوید یا فیلم اکشن تماشا کنید.
بهترین راه سرمایه گذاری و وسواسی نشدن چیست؟ استفاده از استراتژی میانگین هزینه دلاری (DCA) است. مقدار معینی دلار از هر نوع رمز ارزی که دوست دارید، در فواصل منظم (روزانه، هفتگی، ماهانه، سالانه به انتخاب خودتان) خریداری کرده و به آن نگاه نکنید. اگر دید بلند مدت داشته باشید، مجبور به فروش یا افزایش پوزیشن‌تان به خاطر تحرکات کوتاه مدت نخواهید بود. البته اگر از DCA استفاده کنید.
12. معامله بیت کوین با سرمایه گذاری روی آن متفاوت است
دانستن تفاوت میان معامله یا ترید، با اینوست یا سرمایه گذاری، خصوصا در رابطه با بیت کوین و دیگر رمز ارزها مهم است. «سرمایه گذاری» یعنی خرید رمز ارز و نگهداری آن برای مدت طولانی. اما «ترید یا معامله» یعنی خرید ارز دیجیتال به جهت پیش‌بینی افزایش قیمت آن و سودآوری در کوتاه مدت.
سرمایه گذاری می‌تواند یک مکمل مناسب برای یک پرتفوی بسیار متنوع باشد، اما به معامله باید با احتیاط کامل نزدیک شد. در کل، حدس زمان رسیدن یک سرمایه گذاری به قیمت مورد نظر درست از آب در نمی‌آید، و از آنجایی که خرید و فروش بیت کوین هم رایگان نیست، کارمزدهای پرداختی می‌توانند در صورت انجام مکرر معاملات، زیاد شوند.
منابع:
