تعرفه و هزینه برق استخراج بیت کوین و ارز دیجیتال چقدر است؟

یکی از راه های کسب درآمد از رمز ارزها ماینینگ است. بازار ارزهای دیجیتال مملوء از دارایی‌هایی است که می‌توان آن‌ها را با استفاده از رایانه‌های قدرتمند یا دستگاه‌های ماینر استخراج کرد. با آنکه عده‌ای زمان و هزینه فراوانی را معطوف به فرایند استخراج ارزهای دیجیتال می‌کنند، اما در نهایت دست خالی از این عرصه خارج می‌شوند، چرا که این پروسه چندان آسان نیست و زیرو بم‌های فراوانی دارد. تعرفه برق استخراج بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال یکی از موضوعات بسیار مهم در رسیدن به سوددهی استخراج رمز ارزهاست.

با آنکه ماین کردن ارزهای دیجیتال در برخی کشورها به دلیل مصرف بالای انرژی و وضع قوانین، به کلی ممنوع شده است، اما در کشورمان و بسیاری از سرزمین‌های دیگر با وجود افت‌وخیزهای متعدد، این فرایند سودآور همچنان در جریان است. در این مقاله قصد داریم به هزینه برق ماینینگ و عوامل مؤثر بر آن، راه‌های جایگزین برای کاهش تعرفه برق استخراج و نحوه محاسبه برق مصرفی ماینر بپردازیم. از شما هم دعوت می‌کنیم تا انتهای این مقاله با بیت ۲۴ همراه باشید.

ماینینگ و اهمیت مصرف انرژی

به طور خلاصه ماینینگ فرایندی برای تأیید تراکنش‌های انجام شده در شبکه ارزهای دیجیتال است. این حسابرسی و تأیید شامل حل مسائل پیچیده ریاضی توسط رایانه‌های قدرتمند یا دستگاه‌های مخصوصی که در اصطلاح به آ‌ن‌ها ماینر می‌گویند، انجام می‌شود. کاربران با انجام این پروسه و کمک به حفظ امنیت شبکه در ازای خدمتشان، پاداشی به صورت رمز ارز دریافت می‌کنند. بسته به اینکه چه ارزی را اسخراج می‌کنید، میزان پاداش و بهای آن نیز متفاوت است. در حالی که استخراج فرصتی مناسب برای کسب درآمد بالاست، اما جزئیات و هزینه‌های قابل‌توجهی به همراه دارد که باید برای رسیدن به سود به آن‌ها توجه ویژه‌ای کرد. یکی از این موارد تعرفه برق استخراج رمز ارز است.

هزینه‌های برق نقش کلیدی در سودآوری عملیات ماینینگ بازی می‌کند و اگر امکان استفاده از نیروی برق وجود نداشته باشد در نهایت هیچ استخراجی نیز صورت نمی‌گیرد. برای آنکه بتوان برآوردی از درآمد استخراج داشت باید از تعرفه‌های برق و محدودیت‌هایی که هر کشور برای ماینرهای در نظر می‌گیرد، مطلع بود. در غیر اینصورت و عدم توجه به مواضین قانونی در ارتباط با مصرف برق و انرژی می‌تواند ماینینگ را از یک کار سودآور به اقدامی مجرمانه تبدیل کند! بنابراین بهتر است درباره جزئیات و چند و چون هزینه برق ماینینگ و موضوعات پیرامون آن اطلاع داشته باشید و با درک هزینه‌های مختلف در فرایند استخراج از راه حل‌های مناسب برای مدیریت مؤثر هزینه‌ها استفاده کنید.

احتمالاً برای برخی این پرسش مطرح می‌شود که چرا مدیریت تعرفه برق ماینینگ ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین موضوع بسیار مهمی است؟ پاسخ به این پرسش از دو منظر کلی قابل بررسی است. یکی از دیدگاه ماینرها یا استخراج‌ کنندگان و دیگری مصرف انرژی و تبعات زیست محیطی. از دیدگاه یک ماینر موضوع سود یعنی یک حساب و کتاب ریاضی. این عبارت یعنی هر کسی که بخواهد فریند استخراج رمز ارزها را شروع کند همواره باید هزینه‌ها را از درآمد حاصله کم کند و هر آنچه که باقی می‌ماند، به عنوان سود بردارد.

یکی از موضوعاتی که از قضا می‌تواند هزینه هنگفتی به ماینرها تحمیل کند و سودآوری را برایشان تغییر دهد، تعرفه برق رمزارز است. فرض کنید فردی توانسته در مدتی ۲ بیت کوین از فرایند ماینینگ پاداش دریافت کند، حال اگر هزینه‌های مختلف به همراه برق مصرفی ماینر برای استخراج چیزی بیشتر از ارزش دو بیت کوین باشد، یعنی ماینر فقط وقت خود را تلف کرده و نه تنها سودی نکرده است بلکه باید بار دیگر از جیب خود صورت حساب‌ها را پرداخت کند. برای جلوگیری از چنین وضعیتی، ماینرها باید بازده استخراج خود را بهینه کرده و با راه‌کارهای مختلف هزینه برق خود را کاهش دهند. کاهش مصرف انرژی را نیز می‌توان با بهینه‌سازی تنظیمات و تغییراتی روی دستگاه‌های استخراج به حداکثر رساند. برای مثال، اگر ارزی دیجیتالی را استخراج می‌کنید که نیازمند پردازنده گرافیکی یا ریگ‌های کارت گرافیکی است، می‌توان با تنظیم سرعت فن برای نگه داشتن پردازنده‌های گرافیکی در دمای بهینه، تأثیر مثبت و قابل‌توجهی را بر مصرف انرژی ایجاد کنید. همچنین می‌توانید با دسترسی نرم‌افزاری به میزان ولتاژ مصرفی در GPU‌های خود و کاهش آن (ترکیب فرایند اورکلاک و آندر ولتینگ) مصرف انرژی را بدون تأثیر محسوس بر عملکرد استخراج کاهش می‌دهد.

با این حال، مدیریت هزینه‌های برق می‌تواند کاری سخت و حتی استرس‌زا باشد، به ویژه برای استخراج کنندگان جدید یا فعالیت در منطقه‌ای که ثبات مشخصی در نرخ‌ها و تعرفه‌های برق وجود ندارد. از طرف دیگر علاوه بر برق مصرفی دستگاه‌های ماینر میزان فعالیت و هزینه دستگاه‌های خنک کننده نیز می‌توانند بر حساب و کتاب کلی استخراج تاثیر بگذارند.

روی دیگر سکه، موضوعات زیست محیطی است که همواره محل اختلاف نظر میان کارشناسان و توسعه‌دهندگان ارزهای دیجیتال قابل استخراج بوده است. فرایند استخراج نیازمند برق مصرفی قابل‌توجهی است و از آنجا که یکی از مهمترین دغدغه‌های بشر موضوع تولید انرژی و رساندن آن به نقاط مختلف جهان است و همواره در این مسیر با موانع و مشکلات متعددی روبه‌رو بوده است، بنابراین جای تعجب ندارد که طرفداران محیط زیست سر سازگاری با ابزارهای پر مصرفی مانند دستگاه‌ها ماینر نداشته باشند.

وقتی بخش عمده‌ای از انرژی که ما استفاده می‌کنیم از طریق سوزاندن سوخت‌های فسیلی تأمین می‌شوند، بنابراین با ورود یک مشتری پرمصرف به این چرخه علاوه بر رشد هزینه‌های تولید، نیاز به تأمین سوخت نیروگاه‌ها هم بیشتر شده و از طرف دیگر آلایند‌های تولیدی نیز افزایش چشمگیری خواهند. داشت. این دقیقاً مشکلی است که نه تنها ماینرهای ارز دیجیتال با ان‌ مواجه هستند بلکه بسیاری از صنایع دیگر نیز با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

افزایش الودگی‌های که می‌تواند زیست بوم انسان و طبیعت را تحت تأثیر قرار دهد خط قرمز کشورهای بسیاری است. در عین حال سرزمین‌هایی که فی‌الذاته در تأمین برق مصرفی کشورشان دچار مشکل هستند نیز روی خوشی به حضور ماینرها نشان نمی‌دهند. قدر مسلم راه‌اندازی یک کسب و کار مبتنی بر استخراج رمز ارزها به خصوص در ارتباط با تأمین انرژی دستگاه‌های ماینر می‌تواند بسیار چالش برانگیز باشد. البته بسیار اعتقاد دارند می‌توان با ارائه راه‌کارهایی مانند استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بار ایجاد شده بر دوش مصرف انرژی را تا حدی کاهش داد، اما مشکل اینجاست زیرساخت‌های لازم برای گسترش چنین رویکردی در بسیار از نقاط جهان وجود ندارد.

چرا مصرفی انرژی در ماینینگ زیاد است؟

برای اینکه تصوری از بالا بودن هزینه برق ماینینگ داشته باشید فرض کنید یک ریگ کارت‌های گرافیکی دارید که ۲۴ ساعته مشغول کار هستند. یک ریگ ماینیگ با سه پردازنده گرافیکی می‌تواند حداقل ۱۰۰۰ وات برق یا حتی بیشتر مصرف کند که معادل روشن بودن یک واحد کولر گازی یا خنک‌کننده با اندازه متوسط است.

در کسب و کارهای مرتبط با استخراج کریپتو شاهد صدها یا حتی هزاران ریگ در یک مکان واحد هستیم. به عنوان مثال یک مرکز ماینینگ در کشور قزاقستان برای راه اندازی ۵۰ هزار دستگاه ماینینگ در ماه، قبض برقی بیش از 1 میلیون دلار دریافت می‌کند که این نشان از حجم بالای مصرف انرژی در این فرایند است.

ریگ‌ها یا دستگاه های اسیک که برای استخراج ارزهایی مانند بیت کوین، دوج کوین و بسیاری دیگر استفاده می‌شوند علاوه بر مصرف انرژی، گرما نیز تولید می‌کنند. هرچه دستگاه‌های بیشتری داشته باشید، محیط گرم‌تر می‌شود. اگر نمی‌خواهید ماینرهای شما بر اثر داغی بیش از اندازه از کار بیفتند، بنابراین به خنک کننده‌های قوی نیاز دارید اگرچه در نگاه اول. بسیاری از ابزارهای ماینینگ دارای فن و خنک‌کننده هستند، اما اگر چندین دستگاه آن هم به طور مداوم کار کنند محیط به سرعت گرم شده و نیاز به خنک کننده خارجی است. بنابراین مراکز استخراج که در اصطلاح به آن‌ها مزارع ماینینگ گفته می‌شود به سرمایش بسیار بیشتری نیاز دارند که همین موضوع به نوبه خود نیازمند برق بیشتری است.

بر اساس گزارشات پیشین دیجیکونومیست شاخص مصرف انرژی برای انجام یک تراکنش بیت کوین به ۱۴۴۹ کیلووات ساعت یا معادل تقریباً ۵۰ روز برق برای یک خانواده متوسط در ایالات است. بر اساس شاخص مصرف انرژی بیت کوین، استخراج بیت کوین تقریباً به اندازه کشوری مانند آرژانتین انرژی مصرف می‌کند و سالانه رقمی حدود ۱۳۱.۲۶ تراوات ساعت است. جالب است بدانید برق مصرفی برای استخراج ارزهای دیجیتال بالاتر از میزان مصرف در ۳۰ کشور جهان قرار دارد.

چرا ماینینگ برای محیط زیست مطلوب نیست؟

پیش‌تر اشاره کردیم که سوخت‌های فسیلی بخش عمده‌ای از فرایند تولید برق را به خود اختصاص داده‌اند. به عنوان نمونه در ایالات متحده آمریکا بیش از ۶۰ درصد از منابع انرژی در از سوخت‌های فسیلی تأمین می‌شود. بخش عمده این سوخت‌ها گاز طبیعی و زغال سنگ است. با سوزاندن این فراورده‌ها دی اکسید کربن تولید شده در اتمسفر محصور می‌شود و در آنجا گرمای خورشید را جذب کرده و موجب اثر گلخانه‌ای می‌شود.

از آنجا که دستگاه‌های ماینر انرژی بیشتری مصرف می‌کنند، نیروگاه‌های اطراف این مراکز طبیعتاً نزدیک باید برای جبران آن برق بیشتری تولید کنند، که این به معنای استفاده بیشتر از سوخت‌های طبیعی مانند گاز است. در آمریکا ایالت‌هایی مانند مونتانا و کنتاکی که نیروگاه‌های زغال‌سنگ دارند، تلاش می‌کنند تا با جلب نظر شرکت‌های استخراج رمز ارز، بدون توجه به اثرات زیان‌بار زیست محیطی به دنبال افزایش درآمدهای خود از طریق فروش بیشتر برق به این مراکز هستند.

موضوع دیگری که شاید کمتر به آن توجه شود بحث زباله‌های الکترونیکی است. منظور از چنین زباله‌هایی رایانه‌های خراب، سیم‌ها و سایر تجهیزاتی است که دیگر مورد نیاز مراکز استخراج نیستند. جالب است بدانید زباله‌های الکترونیکی حاصل از استخراج بیت کوین ۳۴ کیلوتن است که این میزان با زباله تولیدی در کشور هلند قابل مقایسه است. به همین دلایل رفته رفته استخراج خورشیدی (سولار ماینینگ) محبوبیت بیشتری پیدا می‌کند، مخصوصا که برخی کشورها در حال ممنوع کردن ماینینگ با استفاده از سوخت‌های فسیلی، هستند.

تعرفه برق استخراج و محاسبه آن

گفتیم که استخراج ارزی مانند بیت کوین یا رمز ارزهای مشابه به مقدار قابل‌توجهی برق نیاز دارد که می‌تواند در صورت عدم کنترل آن به سرعت جیب ماینرها را با هزینه‌های سرسام‌اور خالی کند. بنابراین، مدیریت مؤثر هزینه‌های برق برای به دست آوردن حداکثر سود موضوع بسیار مهمی است. برای انجام این کار، باید درک روشنی از عوامل مختلفی که بر مصرف انرژی و افزایش یا کاهش آ نقش دارند داشته باشید.

مصرف برق دستگاه ماینینگ می‌تواند بر اساس چند فاکتور مختلف مانند تنظیمات سخت افزاری، نرم‌افزار استخراج و کارایی واحد منبع تغذیه (PSU) متفاوت باشد. به عنوان اولین قدم، مهم است که اطمینان حاصل کنید که ماینری که تهیه می‌کنید با راندمان بهینه کار می‌کند، تا مصرف انرژی را به حداقل برساند.

از طرف دیگر دانستن نرخ هش و سختی شبکه برای استخراج نیز بسیار مهم است. نرخ هش به سرعتی اشاره دارد که ریگ ماینینگ می‌تواند الگوریتم‌ها را محاسبه کند. هرچه نرخ هش بیشتر باشد، شانس استخراج یک بلوک بیشتر است. از سوی دیگر، سختی شبکه هم پارامتر متغییری بوده که نشان دهنده سخت‌تر شدن یافتن جواب و افزایش میزان زمان برای استخراج یک بلوک است. به عبارت دیگر از آنجا که ماینرها برای حل یک مسئله پیچیده ریاضی با یکدیگر در رقابت هستند با افزایش سختی شبکه آن‌ها باید توان و زمان بیشتری را برای استخراج یا همان ایجاد یک بلوک به خرج دهند و این تغییر به نوبه خود منجر به مصرف انرژی بالاتری می‌شود.

محاسبه سودآوری استخراج رکن اساسی در مدیریت هزینه‌های برق است. سودآوری ماینینگ همان طور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم تفاوت بین درآمد حاصل از استخراج و هزینه‌های انجام شده است. هنگام محاسبه سودآوری، توجه به هزینه‌های تهیه سخت افزار، استخر استخراج و تعمیر و نگهداری بسیار مهم است. داشتن یک گزارش به روز شده از مبالغ پرداختی به شما امکان می‌دهد سودآوری عملیات استخراج خود را به طور مؤثر ارزیابی کنید.

اما برای آنکه بدانید چگونه هزینه یک دستگاه استخراج محاسبه می‌شود باید با عبارت مشخصی آشنا شوید. فرض کنید که شما یک دستگاه آی‌سیک Bitmain Antminer S19 Pro دارید که روی آن عدد ۳۲۵۰ وات درج شده است. از طرفی هم هزینه برق مصرفی در منطقه‌ای که شما قرار دارید چیزی معادل ۰.۱ دلار در هر کیلووات ساعت (منظور کیلووات ضربدر ساعت) است. اکنون می‌توانید با استفاده از فرمول زیر ببینید که کار کردن با ماینر S۱۹ در طول یک روز چقدر برای شما هزینه دارد.

ابتدا باید وات را به کیلووات تبدیل کنید برای این کار کافی است عدد روی ماینر را تقسیم بر هزار کنید ۳۲۵۰W = ۳.۲۵kW. اکنون، نوبت به محاسبه مقدار کیلووات مصرفی در یک روز است. ازآنجا که توان دستگاه ۳.۲۵ کیلووات ساعت بود بنابراین برای محاسبه مقدار مصرف در روز کافیست عدد مورد نظرمان را در ۲۴ ضرب کنیم. در مرحله بعدی برای آنکه ببینیم قیمت برق ماینینگ در یک روز چقدر است عدد حاصل را در ۰.۱ دلار به ازای هر کیلو وات ساعت ضرب می‌کنیم که در نهایت ۷.۸ دلار در روز مقدار مصرفی به دست آمده خواهد بود. حال اگر این عدد را در ۳۰ که مدت زمان یک ماه مورد نظر ما است ضرب کنیم هزینه برق ماهانه ماینینگ حدود ۲۳۴ دلار می‌شود.

این ضرب و و تقسیم‌های به آسانی نشان می‌دهد که می‌توان انتظار چه سودی را از یک پروسه ماینیگ داشت. حال اگر تعداد دستگاه‌های مورد نظر بیشتر شود، طبیعتاً شاهد افزایش نرخ برق مصرفی خواهیم بود و باید به آن هزینه‌های خنک‌کننده و نگهداری و تعمیرات احتمالی دستگاه‌ها را هم اضافه کنیم. با توجه به اینکه هر کشور قوانین و محدودیت‌های مشخصی در ارتباط با مصرف انرژی دارد، تعرفه برق استخراج هم در کشورهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. مثلاً بر اساس داده‌های منتشر شده برای استخراج یک بیت کوین در کشوری مانند کویت باید حدود ۱۳۹۳ دلار پرداخت کنید. این در حال است که این رقم در قزاقستان حدود ۸۷۰۰ دلار است. در بخش بعدی به بررسی تعرفه جدید برق ماینینگ در کشورمان می‌پردازیم و می‌بینیم که وزارت نیرو و دولت چه قواعدی را برای این امر در نظر گرفته‌اند.

تعرفه برق استخراج در ایران

اهمیت موضوع ماینینگ در کشورمان و ورود نهادهای قضایی و دولتی به این عرصه به حدود ۴ سال پیش باز می‌گردد. زمانی که به دلیل شکایت‌های متعدد و مشکلات تأمین برق دولت وارد عمل شد و با ضبط دستگاه‌های ماینر در مزارع استخراج ارزهای دیجیتال شرایط مایننیگ را ضابطه‌مند کرد. بر همین اساس با ارائه مصوباتی فرایند استخراج رمز ارزها تنها با مجوزهای دولتی قابل اجرا بوده و هرگونه تخلف از مواضین ذکر شده تبعات و پیگردهای قانونی به دنبال خواهد داشت. طبق قانون جدید استخراج ارز دیجیتال در ایران، حبس در انتظار متخلفان است.

در سال‌های پس از آن دولت پیش از فرارسیدن فصل گرما که میزان تقاضا برای برق افزایش چشمگیری پیدا می‌کند، تعرفه برق استخراج را مشخص کرده و آن را به دستگاه‌های ذیربط ابلاغ می‌کند. این به خاطر ارتباط قطعی برق با استخراج بیت کوین است. البته لازم به ذکر است که دولت پیش‌تر شرایط مصرف برق برای ماینرها را به دسته زمان بحرانی، محدودیت‌دار و عادی تقسیم‌بندی کرده بود که طبق آن میزان برق با ضریب خاصی برای مزارع رمز ارز اعمال می‌شد.

در آخرین مصوبه سال ۱۴۰۲، تعرفه جدید برق برای ماینینگ ۲۵۳۰ تومان در نظر گرفته شده است. البته بر اساس اطلاعات منتشر شده این نرخ هر سه ماه یک بار بر مبنای متوسط ریالی برق صادراتی و براساس میانگین سه‌ماهه نرخ تسعیر سامانه نیما، توسط شرکت توانیر اصلاح و به‌روزرسانی خواهد شد. از سوی دیگر دولت مشوق‌هایی نیز برای این توسعه این مراکز در نظر گرفته است که یکی از آن‌ها تخفیف ۱۰ درصدی هزینه برق در صورتی است که درآمد ارزی حاصله از این کار را بر اساس چهارچوب‌های مصوب بانک مرکزی به سیستم اقتصادی کشور بازگردانند. از آنجا که تنها راه برای انجام ماینینگ دریافت مجوزهای قانونی است، دولت ضمن برخوردر با متخلفان در نظر دارد به افرادی که مراکز غیرمجاز استخراج ارزهای دیجیتال را اعلام کنند، پاداش دهد.

علی‌رغم اینکه نگاه دولت به موضوع ارزهای دیجیتال محتاطانه است اما همچنان انتقاداتی در ارتباط با وجود مزارع استخراج رمز ارز وجود دارد. به عنوان مثال در مصاحبه‌ای که مدیرعامل برق منطقه‌ای تهران با خبرگزاری ایرنا داشت به این موضوع اشاره شد که یک ماینر ۲ تا ۳ کیلوواتی به اندازه ۳۵ پنکه یا ۱۵ یخچال فریزر و یا معادل ۵ کولر آبی یا یک کولر گازی برق مصرف می‌کند و از آنجا که این مراکز باید به شکل ۲۴ ساعته فعالیت داشته باشند، فشار زیادی به شبکه برق وارد می‌شود. در عین حال به این موضوع اشاره شد که شهرهای مناطق گرمسیری که از تعرفه‌های برق پایین‌تری برخوردار هسند، به محلی برای توسعه مزارع استخراج تبدیل شده‌اند.

در نظر داشته باشید هزینه برق استخراج بیت کوین یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در سوددهی، سربه‌سر شدن یا ضرردهی بیزنس‌های فعال در این صنعت است، پس برای حساب کردن سود استخراج بیت کوین در ایران نیز باید توجه ویژه‌ای به این موضوع داشته باشید.

سخن پایانی

با آنکه استخراج ارزهای دیجیتال امری سودآور است، اما موضوعات گوناگونی می‌تواند این سوددهی را تحت تأثیر قرار دهند. یکی از مهم‌ترین موارد تعرفه برق رمز ارزهاست، موضوعی که می‌تواند ماینینگ را از کاری درآمدزا به یک اقدام پرهزینه با ضرر مالی فراوان تبدیل کند. بنابراین مهم است پیش از راه‌اندازی یک مرکزاستخراج رمز ارز یا حتی تهیه ماینر ابتدا با قوانین و ضوابط آشنا شویم و سپس با احتساب تعرفه برق استخراج و هزینه‌های جانبی مانند نگهداری و تعمیرات و تجهیزات خنک‌کننده، برآورد کنیم تا چه اندازه این کار عملی و پربازده است. از طرفی باید از یک راهنمای خرید ماینر ارز دیجیتال مناسب استفاده کنیم تا دستگاه‌هایی با بیشترین توان و کمترین مصرف ممکن پیدا کنیم.

با آنکه بر اساس داده‌های منتشر شده درباره راندمان استخراج ارزهای دیجیتال کشوری مانند ونزوئلا در رتبه اول قرار دارد و یکی از مقاصد جذاب برای ماینرها از نظر بهای برق ماینینگ است، اما در کشور ما نیز تعرفه برق استخراج ارز دیجیتال به نسبت کشورهایی مانند آمریکا، کره جنوبی، روسیه، سوئ و بسیار از کشورهای دیگر پایین بوده و این امکان فراهم شده تا بتوان حتی با تغییر نرخ برق استخراج باز هم بتوان در این عرصه فعالیت کرد.

تهیه‌ شده در بیت ۲۴