معرفی بهترین بلاک چین های ساخت NFT (توکن غیر مثلی)

وقتی صحبت از توکن غیر مثلی یا ان اف تی (NFT) باشد، بلاک چین اتریوم (Ethereum) در زمینه ساخت، خرید و فروش و معامله این نوع از دارایی‌های دنیای ارز دیجیتال بهترین گزینه محسوب می‌شود. بسیاری بر این عقیده هستند که شبکه اتریوم تمام نیازهای کاربران را در هر زمینه مربوط به ان اف تی برطرف می‌کند. اما طی سال‌های اخیر بسترهای جدیدتری نیز با قابلیت‌های بیشتر متولد شده‌اند. در این مقاله به معرفی بهترین بلاک چین های مناسب ساخت NFT خواهیم پرداخت.

با این حال بلاک چین‌های دیگری نیز هستند که در حوزه NFT و توکن های غیر مثلی و ساخت و خرید و فروش آن‌ها حرفی برای گفتن دارند. از جمله این بلاک چین ها می‌توان به سولانا (Solana)، پالیگان (Polygon) و بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain) به عنوان معروف‌ترین‌ها اشاره کرد. با توجه به هزینه بالای تراکنش‌ها و تاثیرات زیست محیطی که بلاک چین اتریوم پیش از آپگرید مرج داشت، هنرمندان کریپتویی و مشتاقان NFT در پی پلتفرمی برای ساخت و معامله توکن های غیر مثلی به شبکه‌های مختلفی کوچ کردند.

در زمان انتخاب یک بلاک چین مناسب برای مینت و ساخت NFT، باید نکته‌های مختلفی را در نظر گرفت. بعضی از نکات مهم‌تر در واقع اندازه شبکه، هزینه ساخت برای سازنده، عادت‌های خرجی مصرف‌کننده‌ها، امنیت و استقبال جامعه کاربری هستند. در این مقاله و به منظور شفافیت بیشتر برای کاربران دنیای وب 3، سعی کرده‌ایم فهرستی از بهترین بلاک چین ها برای ساخت و توسعه پروژه های مبتنی بر ان اف تی (NFT) را معرفی و بررسی کنیم. اما پیش از آن، توضیح مختصری درباره چیستی بلاک چین بخوانیم.

بلاک چین چیست؟

بلاک چین (‌Blockchain) به بیان ساده یک پایگاه داده غیر متمرکز است که شبکه‌ای از کامپیوترهای متصل به همدیگر آن را اداره می‌کنند. ارتباط این کامپیوترهای متصل به همدیگر از نوع نظیر به نظیر یا همتا به همتا (Peer to Peer) است. در شبکه‌های بلاک چینی غیر متمرکز هیچ مرجع اصلی برای تایید تراکنش‌ها و نظارت بر شبکه وجود ندارد. تمام تراکنش‌های درون یک بلاک چین در حقیقت جزئی از بلاک‌ها هستند که توسط کامپیوترهای شبکه مذکور انجام و تایید و اعتبارسنجی می‌شوند.

هر بلاک به کمک فناوری پیچیده رمزنگاری اطلاعاتی از بلاک‌های قبلی شبکه (یا تراکنش‌ها) و یک مهر زمانی در خود دارد. با توجه به ساختار و معماری بلاک چین، هک کردن آن یا دستکاری اطلاعات ذخیره شده در بلاک‌های شبکه بسیار سخت خواهد بود. این موضوع باعث می‌شود فناوری بلاک چین راهی ایمن برای انجام تراکنش‌های مالی بدون نیاز به یک واسطه محسوب شود. توکن های غیر مثلی یا ان اف تی توکن‌هایی هستند که بر بستر بلاک چین مینت یا ضرب می‌شوند. هر NFT شناسه مخصوص خود را در قالب یک کد دارد که به آدرسی درون پایگاه داده غیر متمرکز بلاک چین اشاره می‌کند. به لطف سیستم رهگیری و پویش داده بلاک چین، خیلی ساده می‌توان از فناوری NFT برای ثبت اطلاعات مربوط به ساخت، فروش، و بازفروش یک دارایی دیجیتال استفاده کرد.

برای انتخاب بهترین بلاک چین و ساخت NFT باید به چه نکاتی توجه کرد؟

به لطف فناوری بلاک چین، طیف وسیعی از دارایی‌ها را می‌توان توکنیزه و در زمان و مکان لازم در موارد مختلف از جمله برای سرگرمی، بازی و خرید و فروش اموال استفاده کرد. به همین خاطر ممکن است هر بلاک چینی مناسب مصرف شما نباشد. برای ساخت پروژه NFT خود در بهترین بلاک چین مناسب برای آن، موارد مختلفی را باید مد نظر قرار دهید که در ادامه بررسی خواهند شد.

سرعت تراکنش

یکی از نکات بسیار مهم برای موفقیت هر پروژه NFT، سرعت تراکنش‌های شبکه بلاک چین آن است، به همین خاطر قبل از شروع کار اطمینان کسب کنید که شبکه توان مدیریت تعداد زیادی تراکنش در هر لحظه را دارد. در غیر این صورت، ناکارآمدی بلاک چین به طور مستقیم روی ارزش NFTهای شما تاثیر بد خواهد گذاشت.

به عنوان مثال شبکه لایت کوین در هر ثانیه تنها توان اجرای 50 تا 60 تراکنش را دارد. اگر کسی پروژه NFT خود را روی بلاک چینی با این تعداد تراکنش در ثانیه راه اندازی کند، فرآیند مینت و انتقال این توکن‌ها برای خریداران بسیار طولانی و طاقت‌فرسا خواهد شد. علاوه بر این در زمان‌های ازدحام شبکه این تاخیرها بسیار بیشتر و آزاردهنده‌تر می‌شوند.

هزینه تراکنش

قرار نیست هر پروژه NFT حتی اگر در بلاک چین مناسب ساخت و راه اندازی شود، به مرحله موفقیت برسد. بنابراین اگر قرار نیست اثر هنری بیشتر از چند صد دلار ارزش داشته باشد، دلیلی برای کاربر وجود ندارد که هزینه کارمزد بالایی پرداخت کند و همان سود اندک را هم کمتر کند.

هزینه تراکنش در هر شبکه به طور نسبی وابسته به سرعت تراکنش همان بلاک چین است. هزینه‌ای که کاربران برای تراکنش پرداخت می‌کنند، تعیین‌کننده سرعت و اولویت انجام تراکنش آن‌ها است. وقتی شبکه شلوغ و ازدحام بالا باشد، ممکن است مجبور شوید مبلغ بیشتری به عنوان هزینه تراکنش یا گس فی پرداخت کنید تا عملیات شما زودتر از بقیه و با اولویت بیشتری اجرا شود. در غیر این صورت حتی ممکن است تراکنش شما لغو و برگردانده شود.

امنیت

امنیت شبکه نیز یک موضوع مهم دیگر در انتخاب بهترین و مناسب ترین بلاک چین برای ساخت NFT محسوب می‌شود. اگر امنیت بلاک چینی چندان بالا نباشد، ممکن است خیلی ساده هک شود و دارایی سرمایه گذاران از دست برود.

در چنین شرایطی معمولا تمام کاربران، از سرمایه گذاران گرفته تا تریدرها و سازنده پروژه NFT متضرر خواهند شد. هک 600 میلیون دلاری پل رونین بازی اکسی اینفینیتی یک نمونه بسیار معروف است که اهمیت استفاده از بلاک چین ایمن را نشان می‌دهد.

قرارداد هوشمند

تمام NFTها در همه شبکه‌های بلاک چینی به قراردادهای هوشمند وابسته هستند. در حقیقت از این قراردادها برای تعیین شرایط و قوانین تراکنش و بعد اجرا شدن آن‌ها استفاده می‌شود. وقتی شرایط تعیین شده در قرارداد هوشمند (Smart Contract) محقق شوند، تراکنش به صورت خودکار و بدون نیاز به شخص ثالث یا واسطه انجام و NFT ساخته یا به خریدار منتقل می‌شود.

بلاک چین‌هایی که قراردادهای هوشمند پیچیده‌تر و منطقی‌تر داشته باشند، معمولا ایمن‌تر هم هستند و بیشتر به درد توسعه و خرید و نگهداری NFT می‌خورند. به علاوه، زبان برنامه‌نویسی استفاده شده برای نوشتن این قراردادهای هوشمند نباید ناشناخته یا سخت باشد، وگرنه توسعه‌دهندگان باتجربه و کاربلد در این بلاک چین‌ها فعالیتی نخواهند داشت.

الگوریتم اجماع

نوع الگوریتم اجماع مورد استفاده بلاک چین به احتمال زیاد یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که هر سازنده NFT باید در نظر داشته باشد. علاوه بر تاثیرات مستقیم الگوریتم اجماع شبکه همچون گس فی، سرعت تراکنش، کارآمدی و امنیت، این الگوریتم همچنین می‌تواند با تاثیرات زیست محیطی خود اثری مخرب یا سازنده بر ارزش کل پروژه NFT داشته باشد.

بلاک چین‌هایی که از مکانیزم اجماع اثبات کار (Proof of Work) استفاده می‌کنند، مصرف برق بسیار زیادی دارند و برای تایید هر تراکنش در آن‌ها کامپیوترهای قدرتمندی به کار گرفته می‌شوند.

در نتیجه توسعه پروژه های NFT در این بلاک چین ها می‌تواند به تولید هر چه بیشتر گازهای گلخانه‌ای و تاثیرات مخرب جوی منتهی شود. به همین خاطر بلاک چین هایی که از الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) و دیگر مکانیزم های سبز استفاده می‌کنند، برای ساخت پروژه NFT بیشتر مناسب هستند.

فورک شدن

جذابیت توکن‌های غیر مثلی یا ان اف تی به خاص و منحصر به‌فرد بودن آن‌ها است و بدترین اتفاقی که می‌تواند برای یک سرمایه گذار NFT بیفتد، کم‌ارزش یا حتی بی‌ارزش شدن توکن‌های او است. این اتفاق در بیشتر مواقع غیر ممکن به نظر می‌رسد، اما در صورتی که یک بلاک چین فورک شود کاملا ممکن است کپی‌هایی از هر NFT به وجود بیاید. بنابراین احتمال فورک شدن یکی از مواردی است که در هنگام انتخاب بلاک چین مناسب برای ساخت و خرید و فروش پروژه های NFT مد نظر قرار دهید و بهتر است دنبال راه‌حل‌هایی برای جلوگیری از فورک شدن بگردید.

علاوه بر تمام موارد ذکر شده، بلاک چین‌های مختلف هر کدام بازارهای معاملاتی و پتانسیل متصل شدن به پلتفرم‌های متفاوت را دارند و این موضوع به ارزش ذاتی NFTهای ساخته شده بر بستر آن‌ها می‌افزاید. این موضوع می‌تواند در انتخاب بازارهای معاملاتی NFT تاثیرگذار باشد که خود تعیین می‌کند استفاده بلندمدت شما از بلاک چین چقدر است و تا چه اندازه می‌توانید در آن سرمایه گذاری کنید.

بهترین بلاک چین برا ساخت پروژه ان اف تی (NFT) کدام است؟

هیچ پاسخ قطعی و ثابتی برای این پرسش که بهترین شبکه یا بلاک چین برای ساخت NFT چیست، وجود ندارد. همه‌چیز به شخص سازنده ان اف تی و مزایایی که برای خریدار آن NFT در نظر گرفته است بستگی دارد. همچنین خریدار نیز با خریدن یا نخریدن NFT نشان می‌دهد چه موضوعی برای وی اهمیت دارد و چه موضوعی نه.

با وجود این همه انتخاب، ممکن است کاربران تازه وارد یا حتی کارکشته‌تر نیز دچار سردرگمی شوند و نتوانند انتخاب درستی انجام دهند. برای اینکه بهتر درک کنید هر بلاک چین چطور سیستم توکن‌های غیر مثلی خود را مدیریت و امکان ساخت و خرید و فروش NFT را ایجاد می‌کند، در ادامه فهرستی از بهترین و محبوب‌ترین بلاک چین ها برای ساخت NFT را معرفی و بررسی خواهیم کرد.

اتریوم (Ethereum)

بلاک چین اتریوم در سال 2015 توسط ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) بنیان‌گذاری شد و امکان طراحی و ساخت قراردادهای هوشمند را به شبکه‌های بلاک چینی اضافه کرد. پیش از اتریوم، بلاک چین بیت کوین تنها قابلیت تامین امنیت مالی دارایی‌ها و انتقال و خرید و فروش سرمایه را برای کاربران خود ایجاد می‌کرد.

اتریوم با قراردادهای هوشمند خود در امکان ساخت اپلیکیشن های غیر متمرکز و در ادامه فناوری توکن NFT را به دنیای بلاک چین آورد و از بهترین و محبوب‌ترین پلتفرم های مناسب برای ساخت و خرید و فروش ان اف تی محسوب می‌شود.

با وجود رقبای متعدد که همگی سعی دارند ملکه دنیای کریپتو را از مسند قدرت به زیر بکشند، اتریوم هنوز هم محبوب‌ترین بلاک چین برای ساخت و معامله NFT است. این محبوبیت دلایل متعددی دارد؛ از جمله آن‌ها می‌توان به تمرکززدایی بسیار زیاد آن اشاره کرد که موجب می‌شود تمام ابزار و راهکارهای مالی و قانونی مورد نیاز برای تراکنش‌های بی‌واسطه در این بلاک چین فراهم باشد و کاربران نیازی به دیگر شبکه‌ها نداشته باشند. امروزه اتریوم بیشتر از 80 هزار پروژه کلکسیون NFT را در خود جای داده است که از جمله آن‌ها می‌توان به قدیمی‌ترین پروژه‌های دنیای ان اف تی یعنی کریپتو پانکس (CryptoPunks) و کریپتوکیتیز (CryptoKitties) در کنار محبوب‌ترین پروژه‌های کنونی این حوزه یعنی می‌بیتس (MeeButs) و بورد ایپ یات کلاب (Bored Ape Yacht Club) اشاره کرد. بیشتر این پروژه‌ها از استاندارد ERC-721 استفاده می‌کنند، اما استاندارد ERC-1155 نیز در میان آن‌ها دیده می‌شود.

استاندارد ERC-721 به توسعه دهندگان اجازه مینت یا ضرب توکن‌های غیر مثلی را می‌دهد، اما استاندارد ERC-1155 پا را یک قدم فراتر گذاشته و توکن های نیمه مثلی را ممکن کرده است. توکن نیمه مثلی (SFT) نوع جدیدی از دارایی‌های بلاک چینی است که در ابتدای ضرب شدن یک توکن مثلی محسوب می‌شود و قابل مبادله با هر توکن هم‌نوع خود است، اما بعد از یک سری فعالیت‌ها و ایجاد تغییرات در آن، به یک توکن غیر مثلی خاص و منحصر به‌فرد تبدیل می‌شود

جز این دو نوع استاندارد توکنی، تیم توسعه دهنده اتریوم مدتی پیش یک استاندارد جدید را نیز به نام EIB-2309 پیشنهاد داد که توسعه دهندگاه به کمک آن می‌توانند چندین NFT را در یک تراکنش ضرب کنند. گفتنی است برای پوشش هزینه ساخت توکن غیر قابل معاوضه روی این بلاک چین باید اقدام به خرید اتریوم و داشتن موجودی ETH کافی کنید.

علاوه بر این، بیشتر بازارهای معاملاتی NFT معروف که بیشترین حجم خرید و فروش این صنعت را دارند همچون اوپن سی (OpenSea)، راریبل (Rarible)، نیفتی گیتوی (Nifty Gateway)، سوپرریر (SuperRare)، دیسنترالند (Decentraland) و نواوریجین (KnowOrigin) همگی روی شبکه اتریوم راه اندازی شده و فعالیت می‌کنند.

تا مدتی پیش اتریوم برای اجماع میان کاربران از الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) استفاده میکرد و برای اجرا و تایید تراکنش‌ها به مقدار زیادی انرژی الکتریسیته و فعالیت ماینرها احتیاج داشت. الگوریتم اجماع در حقیقت سیستمی است که اجازه می‌دهد یک بلاک چین به صورت غیر متمرکز به فعالیت خود ادامه دهد. الگوریتم اجماع اثبات کار اتریوم برای این کار از کامپیوترهای متصل به شبکه یا همان نودها می‌خواست که با محاسبات رمزنگاری شده تراکنش‌های درون شبکه را اعتبارسنجی و تایید کنند. اما در روز 15 سپتامبر 2022 (24 شهریور 1401) شبکه اتریوم مکانیزم اجماع خود را طی رویدادی به نام مرج (Merge) به اثبات سهام (Proof of Stake) تغییر داد و رسما اسم آن به اتریوم 2 تغییر پیدا کرد. پس از این رویداد مصرف انرژی شبکه اتریوم 99.8 درصد کاهش یافت و آن را به یکی از مناسب ترین و بهترین بلاک چین ها برای ساخت و خرید و فروش NFT تبدیل کرد.

البته برخی از کاربران این شبکه از امنیت الگوریتم اثبات سهام در مقایسه با اثبات کار مطمئن نیستند، با این حال Ethereum هنوز هم از ایمن‌ترین بلاک چین ها برای ساخت NFT است و علاوه بر این، آپگرید مرج راه را برای آپگریدهای دیگر در آینده باز کرده است که به ادعای بنیاد اتریوم، می‌تواند امنیت این بلاک چین را بسیار بیشتر کند. با توجه به محبوبیت، امنیت، غیر متمرکز بودن و راحتی استفاده از این بلاک چین، در زمان انتخاب شبکه مناسب برای ساخت NFT حتما اتریوم را مد نظر داشته باشید.

سولانا (Solana)

شبکه سولانا در سال 2017 توسط آناتولی یاکوونکو (Anatoly Yakovenko) ساخته شد تا مشکل هزینه بالا و سرعت پایین تراکنش‌های بلاک چین های نسل قبل یعنی بیت کوین و اتریوم را از بین ببرد. سولانا این روزها از بهترین و مناسب ترین بلاک چین ها برای توسعه و ساخت پروژه های NFT محسوب می‌شود، اما پیش از عرضه آن دنیای بلاک چین در زمینه سرعت تراکنش هنوز پیشرفتی نکرده و تعداد Transaction Per Second شبکه رقیب سولانا یعنی اتریوم، تنها 15 تراکنش بر ثانیه بود.

تعداد تراکنش بر ثانیه شبکه سولانا در حال حاضر حتی از پلتفرم‌های متمرکز وب 2 مثل ویزا و مسترکارت بیشتر است و از نظر سرعت و مقیاس پذیری در زمره پرچم‌داران این صنعت قرار دارد. همچنین هزینه تراکنش‌های سولانا نیز بسیار پایین است که موجب محبوبیت هر چه بیشتر آن در حوزه کریپتو شده و آن را به یکی از مناسب ترین بلاک چین ها برای ساخت NFT تبدیل کرده است.

سولانا یکی از سریع‌ترین بلاک چین‌ها با قابلیت برنامه‌نویسی و ساخت قرارداد هوشمند و اپلیکیشن‌های غیر متمرکز است که ترکیب منحصر به‌فرد مکانیزم اثبات تاریخچه (Proof of History) و الگوریتم اجماع اثبات سهام آن نیاز به معماهای رمزنگاری شده پیچیده اثبات کار را از بین برده است، در نتیجه هزینه فعالیت و انرژی لازم برای اعتبارسنجی تراکنش‌های شبکه سولانا بسیار پایین و همچنین کاملا دقیق و قابل تایید است. اثبات تاریخچه در حقیقت یک فرآیند پردازشی است که به صورت رمزنگاری شده ثابت می‌کند بین دو رویداد در بلاک چین فاصله زمانی مشخصی وجود دارد. به لطف الگوریتم اثبات تاریخچه، زمان و هزینه لازم برای تایید تراکنش‌ها پایین‌تر می‌آید. اگر بخواهیم از نظر جایگاه آن در بلاک سولانا به اثبات تاریخچه نگاه کنیم، این الگوریتم وظیفه مرتب سازی و انتخاب رهبر اعتبارسنج‌های شبکه را بر عهده دارد. البته گفتنی است که اثبات تاریخچه یک الگوریتم اجماع نیست و تنها در ترکیب با نوع دیگری از مکانیزم مانند اثبات سهام می‌تواند در تعیین اجماع شبکه نقش داشته باشد.

سیستم اثبات سهام Solana درست مثل شبکه اتریوم به کاربران اجازه می‌دهد بعد از خرید ارز سولانا هر قدر که دوست دارند رمز ارز بومی بلاک چین را استیک کنند و در ازای این کار شانسی برای انتخاب شدن به عنوان اعتبارسنج بلاک داشته باشند. اعتبارسنج‌ها پس از انتخاب شدن یک بلاک ایجاد کرده و به بلاک چین می‌چسبانند و در ازای این فعالیت خود مقداری کوین شبکه یعنی ارز دیجیتال SOL دریافت می‌کنند. به این ترتیب کاربران انگیزه‌ای برای استیک کردن دارایی خود دارند و به خاطر این کار جایزه می‌گیرند.

به لطف الگوریتم اثبات سهام و اثبات تاریخچه سولانا و هزینه پایین تراکنش‌ها، این بلاک چین برای ساخت NFT بسیار مناسب و محبوب شده است و پروژه‌های کلکسیونی متعددی در حال راه اندازی روی آن هستند. از بزرگ‌ترین مارکت پلیس‌های سولانا می‌توان به مجیک ایدن (Magic Eden) اشاره کرد که سهم زیادی از حجم خرید و فروش NFT بر بستر شبکه را دارا است، با این حال بر خلاف اتریوم بازارهای معاملاتی زیادی برای توکن‌های غیر مثلی بر بستر شبکه سولانا وجود ندارند و هنوز جای رشد در این زمینه بسیار زیاد است.

پالیگان (Polygon)

پالیگان یک راه حل لایه دوم بلاک چینی است که در سال‌های اخیر جای خود را به عنوان یکی از مطمئن‌ترین و ارزان‌ترین شبکه‌ها در این حوزه باز کرده است. بزرگ‌ترین بازار معاملاتی NFT دنیا یعنی اوپن سی نیز توکن‌های غیر مثلی پالیگان را در پلتفرم خود قابل خرید و فروش کرده است و بسیاری از معروف‌ترین بازی‌های NFTمحور دنیای بلاک چین مثل آوه‌گوچی (Aavegotchi) و پالیگان مانسترز (Polygon Monsters) از تکنولوژی مقیاس پذیری این شبکه برای ارائه تجربه کاربری خوب به بازیکنان خود استفاده می‌کنند.

یکی از محبوب‌ترین قابلیت‌های شبکه پالیگان این است که کاربران می‌توانند بدون هیچ هزینه‌ای به ساخت NFT خود در این بلاک چین بپردازند و تنها پس از فروش آن، هزینه مینت را پرداخت کنند. شبکه‌های لایه دوم برای بهبود کارایی شبکه‌های قدیمی‌تر ساخته شده‌اند و پالیگان نیز از این دسته مستثنی نیست. شبکه پالیگان با توجه به هزینه بسیار پایین و نزدیک به صفر تراکنش‌های خود و همچنین سرعت بالا در نهایی کردن معاملات، برای ساخت NFT یک بلاک چین بسیار مناسب محسوب می‌شود.

بایننس اسمارت چین (Binance Chain)

بایننس اسمارت چین یک شبکه منحصربه‌فرد است که بر اساس ساختار کلی و از پیش تعیین شده Binance Chain ساخته و اجرایی شد. اما به طور کلی نمی‌توان آن را یک راهکار لایه دوم یا راه حل برون زنجیره‌ای خواند، چرا که حتی اگر بایننس چین از کار بیفتد، زنجیره هوشمند آن به فعالیت خود ادامه خواهد داد. همچنین ارز دیجیتال بایننس کوین (BNB) برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها بر بستر این دو شبکه استفاده می‌شود.

البته تا پیش از سال 2022 صرافی ارز دیجیتال بایننس دو زنجیره متفاوت برای تمام فعالیت‌های بلاک چینی خود داشت که به نام‌های بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain) و بایننس چین شناخته می‌شدند، اما این صرافی در فوریه 2022 تصمیم به ادغام دو شبکه خود گرفت تا کاربران بتوانند با نگرانی کمتر خلاقیت خود را در این بلاک چین نشان دهند و همچنین پلتفرم بیشتر به سمت غیر متمرکز شدن پیش رود. به منظور پوشش هزینه‌های ساخت ان اف تی در این بلاک چین باید با خرید بایننس کوین مقدار کافی از آن داشته باشید.

بلاک چین بایننس یکی از متمرکزترین شبکه‌های دنیای ارز دیجیتال و کریپتو است و تعداد زیادی از اعتبارسنج‌های الگوریتم اثبات سهام آن به طور مستقیم زیر نظر صرافی رمز ارزی Binance مدیریت می‌شوند، اما به همین دلیل است که شبکه BNB Chain هنوز توانسته تعادل خوبی میان هزینه کارمزد بسیار پایین و سرعت بالای تراکنش‌ها حفظ کند. یکی از علت‌های اصلی آن استفاده بی ان بی چین از الگوریتم اجماع اثبات اعتبار وثیقه (Proof of Staked Authority) است که به اختصار PoSA نامیده می‌شود و زمان بلاک بسیار کم و گس فی ارزان را به کاربران ارائه می‌دهد.

اعتبارسنج‌های شبکه برای تولید بلاک‌های این بلاک چین به صورت نوبتی فعالیت می‌کنند و هر 24 ساعت یک بار تعویض می‌شوند. طبق گزارش‌های به دست آمده، از مجموع 21 اعتبارسنج شبکه 11 عدد آن‌ها مسئول مدیریت بایننس چین هستند که همگی مستقیما توسط صرافی بایننس کنترل می‌شوند.

البته مسلما متمرکز بودن بیش از حد این شبکه برای بسیاری از فعالان حوزه کریپتو نکته‌ای منفی محسوب می‌شود، اما به هر حال در اواخر سال 2021 بازار NFT شبکه بایننس اسمارت چین محبوبیت بسیاری پیدا کرد. اکنون نیز بازارهای محبوب معاملاتی ان اف تی همچون المنت (Element)، موبوکس (Mobox) و صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap) در این بلاک چین فعالیت می‌کنند، اما بایننس چین برای رسیدن به شبکه اتریوم هنوز راه زیادی در پیش دارد.

بلاک چین بایننس از استاندارد توکنی خاص خودش برای ساخت NFT استفاده می‌کند که BEP-721 نام دارد. همچنین این شبکه با ماشین مجازی اتریوم سازگاری 100 درصدی دارد و بسیاری از اپلیکیشن‌های اتریومی می‌توانند روی آن نیز فعالیت کنند.

فلو (Flow)

شبکه فلو یکی از محبوب‌ترین و بهترین بلاک چین های جایگزین اتریوم و بسیار مناسب برای ساخت و خرید و فروش NFT است. توسعه دهندگان آن همان تیم توسعه کریپتوکیتیز در بلاک چین Ethereum یعنی دپر لبز (Dapper Labs) است که در سال 2019 این بلاک چین جدید را برای ماندگاری بهتر، مقیاس پذیری بیشتر، آسانی استفاده و رابط کاربری جذاب‌تر طراحی کرده و ساختند.

فلو با وجود تازه‌وارد بودن به اکوسیستم بلاک چین و ان اف تی، به خوبی توانسته نام خود را در این صنعت حک کند و فرصت‌های مختلفی در زمینه NFT، بازی‌های بلاک چینی و توسعه اپلیکیشن های غیر متمرکز به وجود آورد. این شبکه اختصاصا از الگوریتم اجماع اثبات سهام استفاده می‌کند و در هر دقیقه توانایی اجرا و نهایی‌سازی 10 هزار تراکنش را دارد.

در حال حاضر روزانه نزدیک به 100 هزار تراکنش در بلاک چین فلو انجام می‌شود که البته پتانسیل بسیار بیشتری نیز دارد. از زمان راه اندازی شبکه در اکتبر 2020 تا کنون، افزون بر 3 میلیون تراکنش بر بستر شبکه فلو اجرا شده است. بلاک چین فلو بر خلاف شبکه‌های معروف دیگر که استفاده‌های عمومی دارند، با هدف تصاحب بازار ان اف تی و بازی‌های بلاک چینی ساخته شده است و به همین خاطر مقیاس پذیری از مهم‌ترین مشخصه‌های آن است. به همین خاطر است که TPS آن به این اندازه از رقبای معمول بالاتر است.

فلو به خصوص در بخش NFTهای ورزشی بازار توکن غیر مثلی را قبضه کرده و فرصت فعالیت را به کلکسیون‌های اسپرت متعدد از جمله Top Shot متعلق به NBA، کلکسیون All Day متعلق به NFL و کلکسیون Strike متعلق به UFC داده است. از جمله بازارهای معاملاتی معروف بلاک چین فلو میتوان به بلات تو بی (BlockToBay) و ایکس تینگلز (Xtingles) اشاره کرد.

کاردانو (Cardano)

بلاک چین کاردانو که توسط یکی از هم‌بنیان‌گذاران پروژه اتریوم به نام چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) بنا نهاده شده است، از محبوب‌ترین و بهترین اکوسیستم‌های مبتنی بر بلاک چین برای ساخت و خرید و فروش NFT به حساب می‌آید. Cardano از مدت‌ها پیش جزو 10 بلاک چین برتر دنیای کریپتو بوده است.

کاردانو از الگوریتم اجماع اثبات سهام توزیع شده استفاده می‌کند و تمرکز آن روی مهیا کردن فضایی مناسب برای توسعه اپلیکیشن های غیر متمرکز و پروژه های NFT بر بستر بلاک چین است. توسعه دهندگان این شبکه می‌توانند با تکیه بر انعطاف پذیری بالای آن مشعول ساخت اپلیکیشن‌های خود بر بستر کاردانو شوند و در عین حال کاربران شبکه نیز همزمان تراکنش‌های خود را به سادگی و کارآمدی تمام اجرا کنند.

بلاک چین کاردانو دو لایه اصلی دارد: لایه اجماع (CSL) و لایه پردازش (CCL). لایه اجماع در حقیقت مسئولیت اجرا و ذخیره سازی تاریخچه تراکنش‌های ارز دیجیتال کاردانو (ADA) را بر عهده دارد و لایه پردازش یا CCL قراردادهای هوشمند این بلاک چین را در خود میزبانی می‌کند. مشابه دیگر شبکه‌ها، در اینجا نیز هزینه‌ها با استفاده از ارز بومی شبکه پرداخت می‌شوند. پس نیازمند خرید کاردانو هستید.

با اینکه شبکه کاردانو در حال حاضر هر دقیقه نزدیک به 250 تراکنش را پردازش می‌کند، نباید تنها بر اساس آمار تراکنش‌ها این بلاک چین مقیاس پذیر را قضاوت کنید. بر اساس اطلاعات به دست آمده از هایدرا (Hydra) که یک پروتکل مقیاس پذیری لایه 2 کاردانو است، این بلاک چیم می‌تواند به سقف تراکنش بر ثانیه 2 میلیون TPS برسد. البته تا آنجا راه زیادی مانده است، اما در هر صورت پتانسیل آن وجود دارد.

از جمله بهترین پروژه‌های NFT محبوب ساخته شده بر بستر بلاک چین کاردانو می‌توان به اسپیس بادز (SpaceBudz)، کاردانو کیدز (CardanoKidz)، پروفسور کاردانو (Professor Cardano) کریپتو میر (CryptoMayor) و کریپتو نیتیز (Crypto Knitties) اشاره کرد که موفقیت زیادی به دست آورده‌اند.

هزینه مینت هر NFT بر بستر شبکه کاردانو تقریبا 0.16 آدا است که بسیار کم محسوب می‌شود و به همین خاطر این بلاک چین از مناسب ترین و ارزان‌ترین‌ها برای ساخت NFT محسوب می‌شود و توسعه دهندگان تازه وارد به این حوزه می‌توانند با قرار داد پروژه‌های کلکسیونی خود بر بستر این شبکه، از هزینه اولیه لازم برای راه اندازی بکاهند. همچنین API مورد نیاز برای کار کردن روی شبکه کاردانو یک سرویس ارائه خدمات رایگان و کاربرمحور است.

کاربران قدیمی‌تر حوزه کریپتو و ارز دیجیتال نیز خود به خوبی می‌دانند که کاردانو یکی از بهترین و ارزان‌ترین شبکه‌ها برای خرید و فروش و ساخت ان اف تی است.

تزوس (Tezos)

شبکه تزوس در سال 2017 توسط کتلین (Kathleen) و آرتور بریتمن (Arthur Breitman) به عنوان یک پلتفرم متن باز برای مدیریت دارایی‌ها و اپلیکیشن های دیجیتال ساخته شد. مثل دیگر بلاک چین‌های مدرن بازار ارز دیجیتال، تزوس نیز قابلیت ساخت قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیر متمرکز را به کاربران خود ارائه می‌کند.

ارزش کل بازار رمز ارز بومی این شبکه در حال حاضر رتبه‌ای نزدیک به 40 را در مارکت دارد، اما این موضوع چندان برای توسعه دهندگان شبکه اهمیت ندارد چرا که همیشه نقطه قوت بلاک چین خود را مدرن بودن آن دانسته‌اند، نه تاثیری که از نظر قیمت بر بازار می‌گذارد.

تزوس احتمالا یکی از بلاک چین های کمتر شناخته شده این فهرست باشد، اما همچنین از منحصر به‌فردترین شبکه‌های دنیای ارز دیجیتال است. شبکه تزوس به لطف سرعت اجرای تراکنش‌ها و دسترسی بالا و استفاده آسان خود بسیار میان کاربران این حوزه محبوب شده است.

عملکرد سیستم خودتغییردهنده پلتفرم تزوس موجب شده است که این بلاک چین بدون نیاز به هیچ گونه دخالت واسطه‌ها، تنها بر اساس ساختار حاکمیتی غیر متمرکز خود در زمان‌های لازم به صورت خودکار آپگریدها و پچ‌ها را نصب و اجرا کند. این یعنی لازم نیست هیچ تیم توسعه دهنده یا برنامه نویسی در تصمیم گیری‌های فنی بلاک چین و تاثیر احتمالی آن‌ها بر پروژه‌ها و دارایی‌های شبکه دخالتی داشته باشد. در عوض دارندگان توکن تزوس (XTZ) با شرکت در رای‌گیری‌ها نحوه ساخته و اجرا شدن آپگریدها را انتخاب و از بروز یک هاردفورک و دو شاخه شدن شبکه جلوگیری می‌کنند.

الگوریتم اجماع خاص بلاک چین تزوس به نام اثبات سهام نقدینگی (Liquid Proof of Stake) نیز کاملا منحصر به‌فرد محسوب می‌شود و دقیقا از فلسفه حاکمیت غیر متمرکز این شبکه پیروی می‌کند، به این معنی که هر کسی تا زمانی که به اندازه کافی توکن بومی شبکه یعنی XTZ را داشته باشد، می‌تواند یکی از اعتبارسنج‌های بلاک چین شود.

این قابلیت نه تنها به افزایش سرعت تراکنش و بهبود نقدینگی شبکه، بلکه به فراگیرتر شدن بلاک چین می‌انجامد. نتیجه این فراگیری می‌تواند سریع و راحت‌تر شدن روند معاملات NFT پروژه شما باشد. به همین سبب می‌توان گفت شبکه تزوس نیز یکی از بهترین و مناسب ترین بلاک چین های موجود برای ساخت NFT و یا خرید و فروش آن در بازارهای معاملاتی است. به علاوه، هزینه مینت ان اف تی در شبکه تزوس بسیار پایین است، اما متاسفانه به اندازه دیگر شبکه‌های معروف در این حوزه، مثل اتریوم و سولانا، استفاده نمی‌شود.

یکی از اولین بازارهای معاملاتی بلاک چین تزوس Hic et Nunc نام داشت که به عنوان جایگزینی اقتصادی برای بازارهای اتریومی به شمار می‌رفت، اما متاسفانه این بازار در 14 نوامبر 2021 (23 آبان 1400) بسته شد. تزوس نقطه شروعی بسیار مناسب برای توسعه دهندگان تازه‌کار با کلکسیون‌های بزرگ و پرتعداد محسوب می‌شود. در حال حاضر Objkt از بزرگ‌ترین بازارهای معاملاتی در زنجیره تزوس است.

وکس (WAX)

بلاک چین وکس که نام کامل آن بازار دارایی جهانی (Worldwide Asset Exchange) است، در دو سال اخیر به یکی از پراستفاده‌ترین شبکه‌ها برای جمع‌آوری کلکسیون‌های دیجیتال و آیتم‌های مجازی تبدیل شده است. بلاک چین‌های معروف دیگر از جمله اتریوم،سولانا و تزوس به عنوان بهترین شبکه ها برای ساخت NFT شناخته‌شده هستند، اما وکس بیشتر شهرت خود را مدیون میزبانی از بزرگ‌ترین بازی‌های دنیای وب 3 است.

شبکه وکس در سال 2017 توسط دو تن از پیشروان حوزه کریپتو به نام ویلیام کویگلی (William Quigley) و جاناتان یانتیس (Jonathan Yantis) در جزایر کیمن (Cayman Islands) راه اندازی شد و هدف اصلی آن ایجاد دسترسی آسان برای کاربران حوزه ارز دیجیتال و بازی‌های کریپتو در سراسر جهان است. کاربران در بلاک چین وکس می‌توانند به هزاران اپلیکیشن غیر متمرکز و طیف وسیعی از بازارهای NFT دسترسی داشته باشند.

تعدادی از بزرگ‌ترین بازی‌های بلاک چینی از جمله الین ورلدز (Alien Worlds)، فارمرز ورلد (Farmer’s World) و پراسپکتورز (Prospectors) بر بستر شبکه وکس ساخته شده و فعالیت می‌کنند. با توجه به فعالیت بالای بازی‌های کریپتویی در این شبکه، می‌توان گفت فلسفه کسب درآمد از بازی برای وکس بسیار جا افتاده و مهم است.

وکس نیز مانند بسیاری از دیگر بلاک چین‌های قدرتمند و بزرگ از الگوریتم اجماع اثبات سهام استفاده می‌کند، اما همچنین برای ماندگاری و محبوبیت بیشتر NFTهای کاهش مصرف کربن نیز می‌سازد و با موسسه محافظت از آب و هوای جهانی به نام Climate Care شراکت دارد. مشابه شبکه فلو، هزینه تراکنش‌ها در بلاک چین وکس نیز بسیار پایین هستند و علاوه بر این، برای انگیزه بخشیدن به کاربران کارمزد شبکه بین جامعه کاربری WAX پخش می‌شود. با توجه به تمام این موارد می‌توان گفت شبکه وکس نیز در حد تزوس و فلو از جمله بهترین و مناسب ترین بلاک چین ها برای ساخت NFT به حساب می‌آید.

بازارهای معاملاتی وکس میزبان کلکسیون‌های NFT مشهوری از جمله کمپانی کلکسیون‌های کارت بیس بال Topps، غول مسابقات ماشینی Nascar، کمپانی تولید اسباب بازی Hot Wheels و حتی چند مجموعه از فیلم‌های کلاسیک مثل گودزیلا و مرد عنکبوتی است.

ایمیوتبل اکس (ImmutableX)

شبکه ایمیوتبل اکس یکی دیگر از بلاک چین های لایه دوم است که به کاربران اجازه می‌دهد ان اف تی‌های خود را در اکوسیستمی غیر متمرکز و متن باز بسازند و در عین حال از امنیت مثال زدنی شبکه اتریوم بهره‌مند شوند.

به کمک بلاک چین ایمیوتبل اکس هر کسی می‌تواند پروژه NFT خود را بدون نگرانی درباره مقیاس پذیری، سرعت توسعه کم، ازدحام شبکه اتریوم، افزایش هزینه کارمزد گس فی و در ادامه آن کاهش محبوبیت کلکسیون، راه اندازی کند.

این شبکه همچنین یک سیستم گس فی صفر برای تراکنش‌های نظیر به نظیر میان کاربران دارد و از این نظر بسیار مطلوب و جذاب است. سیستم استیکینگ، پرداخت‌های مالی و حاکمیت بلاک چین ImmutableX به کمک توکن بومی شبکه یا ارز دیجیتال IMX انجام می‌شود که با استاندارد ERC-20 ساخته شده و اتریومی است. گفتنی است که بلاک چین ایمیوتبل اکس در حال حاضر توانایی پشتیبانی از 9 هزار تراکنش را در هر ثانیه دارد و از نظر سرعت تراکنش یکی از بهترین و مناسب ترین بلاک چین ها برای ساخت NFT است.

واکاتا (Wakatta)

شبکه واکاتا یک بلاک چین با محوریت NFT است که توسط Sensorium DLT و با هدف برطرف کردن نیازهای صنعت سرگرمی در زمینه ان اف تی ساخته شد. این بلاک چین از فریمورک فناوری سابستریت (Substrate) استفاده می‌کند که در بلاک چین پولکادات هم به کار رفته است. از جمله نکات جذاب شبکه واکاتا می‌توان به هزینه تراکنش بسیار پایین (در حدود 0.001 دلار) و قابلیت پشتیبانی از افزون بر 1000 تراکنش در ثانیه اشاره کرد.

بر خلاف دیگر بلاک چین‌ها، واکاتا گستره جدیدی از NFTهای نوین را به بازار کریپتو آورده که قابل به روز رسانی، محدود از نظر زمانی و هش‌نشده هستند. توسعه دهندگان NFT در شبکه واکاتا می‌توانند از مزایای متعدد از جمله سازگاری با ماشین مجازی اتریوم، حراجی‌های NFT درون زنجیره‌ای، ساخت اپلیکیشن‌های غیر متمرکز چند منظوره، سیستم قابل تنظیم برای محیط‌های توسعه دیجیتال و جوایز الگوریتمی برای اعتبارسنج‌ها بهره‌مند شوند.

معماری اولیه این بلاک چین اختصاصا برای کسب و کارهای متکی بر NFT و سازندگان توکن‌های غیر مثلی طراحی و ساخته شده است و راه حل‌های آسان و سریع به افراد تازه‌کار ارائه می دهد تا بی‌نیاز از دانش عمیق در زمینه کریپتو، بتوانند NFT خود را با استفاده از پلتفرم واکاتا بسازند و وارد حوزه بلاک چین شوند. همچنین واکاتا از الگوریتم اجماع اثبات سهام استفاده می‌کند که مکانیزمی سبز و ایمن برای شبکه‌های بلاک چینی محسوب می‌شود.

اوردینال بیت کوین (Bitcoin Ordinal)

پروتکل ساخت ان اف تی در بیت کوین معروف به اردینالز (Ordinals) که خالق آن به‌نام کیسی رودرمور (Case Rodermor) آن‌ها را «مصنوعات دیجیتال (Digital Artifacts)» نامیده، جدیدترین پروتکل برای ساخت توکن NFT و محتوای دیجیتالی روی بیت کوین است.

اردینالز بیت کوین در ژانویه 2023 (دی 1401) توسط کیسی رودرمور راه‌اندازی شد. این پروتکل اجازه اصطلاحا اینسکرایب (Inscribe) کردن محتوای دیجیتال نظیر آثار هنری روی بلاک چین بیت کوین را به هنرمندان می‌دهد. با اینکه مدت زیادی از عمر پروتکل اوردینال نگذشته است، اما تا به امروز توانسته مخاطبان زیادی را به خود جذب کند و به یکی از بهترین و معروف ترین بلاک چین ها برای ساخت NFT تبدیل شود.

همانطور که می‌دانید، هر واحد بیت کوین از 100 میلیون ساتوشی تشکیل شده است. پروتکل اوردینالز نیز سیستمی برای عددگذاری و ردیابی این ساتوشی‌ها در تراکنش‌هاست که یک رقم سریالی را به هر ساتوشی تخصیص می‌دهد. در واقع کاربران با اتصال داده اضافی به هر ساتوشی، آن‌ها را منحصربه‌فرد می‌کنند که به این فرآیند «اینسکرایب کردن» می‌گویند.

بر خلاف توکن‌های غیر مثلی روی اتریوم و دیگر بلاک چین‌ها که امکان تغییر ظاهرشان توسط بهبود منابع بیرونی متصل به آن‌ها به‌نام متادیتا (Metadata) وجود دارد، آقای رودرمور خواهان ساخت «حضوری غیر قابل تغییر روی زنجیره» از آثار هنری، متن یا ویدیو بود. اوردینال جنسیس یک اثر هنری پیکسلی از یک جمجمه است که آقای رودرمور در 14 دسامبر 2022 (23 آذر 1401) آن را روی شبکه بیت کوین اینسکرایب کرد.

سخن پایانی ؛ آینده ساخت NFT در دنیای بلاک چین چگونه است؟

با وجود رشد سریع و بی‌سابقه حوزه دیفای و ان اف تی و البته سقوط و کاهش ارزش این بازار در سال 2022، هنوز هم می‌توان گفت تکنولوژی ساخت NFT بر بستر شبکه های بلاک چین در اوایل مسیر خود قرار دارد و هنوز جای پیشرفت و نوآوری‌های بسیار زیادی برای آن وجود دارد.

در گذر زمان و سال‌های آینده بدون شک تاثیر و کاربرد این تکنولوژی را در صنایع مختلف مشاهده خواهیم کرد. و کسانی که زودتر از دیگران به حوزه بلاک چین، ارز دیجیتال، دیفای و ان اف تی وارد شده باشند، در آینده بیشتر از آن سود خواهند برد.

اما در هر صورت انتخاب یک بلاک چین به عنوان اصلی‌ترین شبکه فعالیت برای هر سرمایه گذار بسیار حائز اهمیت است و آینده پورتفولیوی وی را تا حد زیادی مشخص می‌کند. به عنوان یک توسعه دهنده پروژه NFT باید در نظر داشته باشید که دنبال بهترین بلاک چین مناسب با مصرف خود بگردید و شبکه‌ای را انتخاب کنید که از نظر بنیادی توان پاسخ دادن به نیاز توسعه دهندگان و سرمایه گذاران پروژه شما را داشته باشد و همچنین همواره در فضای بلاک چین در حال پیشرفت و توسعه بیشتر باشد.

تهیه شده در بیت 24