استاندارد ORC20 چیست؟ توکن‌های غیرمثلی بر بستر بیت کوین

استاندارد ORC20 پروتکل جدیدی است که در دنیای مدام در حال تکامل کریپتو خلق شده است. استاندارد توکن ORC20 به عنوان جانشینی برای استاندارد BRC20 در شبکه بیت کوین طراحی شده و هدف از ساخت آن بهبود مقیاس‌پذیری، امنیت و تطبیق‌پذیری و همچنین سازگاری با استاندارد قبل بوده است.

حتی اگر یک سرمایه‌گذار معمولی ارزهای دیجیتال هستید، ضروری است که قبل از سرمایه‌گذاری در هر توکن ORC20 در مورد این استاندارد اطلاعات کافی داشته باشید. در این نوشته، ویژگی‌های استاندارد ORC-20 را مرور می‌کنیم، آن را با BRC-20 مقایسه می‌کنیم و در آخر قابلیت‌ها و چالش‌های پیش روی استاندارد ORC20 را بررسی می‌کنیم.

استاندارد ORC20 چیست؟

اصطلاح «استاندارد توکن» مجموعه‌ای از قوانین، شرایط و ویژگی‌های از پیش تعیین شده است که مشخص می‌کنند یک توکن چه عملکردها و قابلیت‌هایی خواهد داشت. استاندارد ORC-20 یک استاندارد توکن آزمایشی است که به کاربران اجازه می‌دهد توکن‌ غیرمثلی (NFT) را روی شبکه بیت کوین بسازند و انتقال دهند. استاندارد ORC20 برای بهبود استاندارد قبلی خلق شد و در واقع یک نسخه ارتقا یافته از آن است. پس بهتر است قبل از توضیح بیشتر در مورد استاندارد ORC20، پیش‌زمینه‌ای در مورد چگونگی ظهور استانداردهایی به منظور ساخت ان اف تی روی بیت کوین کسب کنید

مروری بر استاندارد BRC20

خلق استاندارد BRC20 بعد از معرفی نظریه اردینالز (Ordinals) توسط برنامه‌نویسی به نام کیسی رودرمور (Casey Rodarmor) امکان‌پذیر شد. طبق نظریه اردینال هر ساتوشی بیت کوین بر اساس ترتیب استخراج آن یک عدد منحصربه‌فرد دارد، در نتیجه می‌تواند هویت مجزایی داشته باشد. پروتکل اردینال بر اساس این تئوری ایجاد شد. در ادامه نسخه‌ای بهبود یافته از آن استاندارد ORC20 نام گرفت.

این پروتکل با قابلیت اردینال اینسکریپشن (Ordinal Inscription) به کاربران اجازه می‌دهد فایل‌های دلخواه (تصاویر، متن، ویدئو و غیره) را تا سایز 4 مگابایت در یک ساتوشی جا بدهند یا به اصطلاح حک کنند (Inscribe). در نتیجه هر ساتوشی می‌تواند قابلیتی شبیه NFT داشته باشد. کاربران می‌توانند داده‌هایی را روی ساتوشی‌ها حک کنند (Inscribe) و این ساتوشی‌ها را مثل هر بیت کوین دیگری مبادله کنند. اردینال اینسکریپشن مورد استقبال زیادی قرار گرفت و باعث افزایش بی‌سابقه تراکنش‌های بیت کوین شد، طوری که در مقطعی شبکه BTC بیش از 400 هزار تراکنش در انتظار تایید داشت.

سپس برنامه‌نویس دیگری به نام دمو (Demo) از پروتکل اردینال برای ساخت یک استاندارد توکنی جدید به نام BRC20 استفاده کرد. این پروتکل امکان ساخت و انتقال توکن را با حک کردن یک متن روی یک ساتوشی فراهم می‌کند. پروتکل نام برده اگرچه هنوز یک استاندارد آزمایشی است، اما پس از ظهور میم کوین‌هایی مثل پپه (PEPE) در می ‌2023 در اکوسیستم کریپتو محبوبیت پیدا کرد.

پس علت ساخت استاندارد ORC20 به عنوان جایگزین چه بود؟ استاندارد پیشین با وجود امکانات خود محدودیت‌هایی دارد. برای مثال، پس از استقرار توکن BRC20 روی شبکه حداکثر عرضه آن نمی‌تواند تغییر کند. این ویژگی می‌تواند انعطاف‌پذیری آن در مواجهه با تغییر شرایط یا نیازها را محدود کند. همچنین توکن‌های BRC20 محدودیت‌ فضای نام‌گذاری دارند و هر تیکر تنها می‌تواند شامل چهار حرف باشد. از آن مهم‌تر، توکن‌های استاندارد ما قبل ORC20 ممکن است با مشکل دابل اسپندینگ (Double Spending) روبرو شوند. دابل اسپند به این ریسک اشاره دارد که یک ارز دیجیتال بتواند دو بار خرج شود. محدودیت‌های آن به توسعه استاندارد ORC20 روی بلاک چین Bitcoin منجر شد.

برتری‌های استاندارد ORC20 بر استانداردهای قبلی

استاندارد توکن ORC20 علاوه بر اینکه از فرمت‌های داده بیشتری پشتیبانی می‌کند، چند قابلیت جدید دارد که محدودیت‌های قبلی را رفع می‌کنند:

• امنیت بالاتر. استاندارد ORC20 با به‌کارگیری مدل خروجی خرج نشده تراکنش (UTXO) تضمین می‌کند که امکان دابل اسپندینگ وجود نداشته باشد. در هر انتقال، فرستنده مبلغی را که گیرنده باید دریافت کند و مبلغی را که باید به فرستنده برگردانده شود، مشخص می‌کند. موجودی حک شده قبلی پس از تکمیل هر تراکنش بی‌اعتبار می‌شود.
• قابلیت ارتقا. توکن‌های ORC20 می‌توانند پس از استقرار روی شبکه آپگرید شوند. این ویژگی که در توکن‌های BRC20 غایب بود اجازه تغییر پارامترهایی مثل ساپلای و حداکثر عرضه را می‌دهد.
• فضای نام‌گذاری انعطاف‌پذیر. توکن‌های ORC20 محدودیتی برای تیکر یا نام توکن‌ها ایجاد نمی‌کنند. این قابلیت اجازه می‌دهد توکن‌های استاندارد ORC20 نام‌ها و شناسه‌های منحصربه‌فردتری داشته باشند.
• لغو تراکنش. استاندارد ORC20 اجازه انجام تراکنش‌های جزئی (Partial Transactions) و لغو تراکنش را می‌دهد که به معنای انعطاف‌پذیری انتقال توکن است. منظور از تراکنش جزئی هر تراکنش ارسال بدون فرستادن کل موجودی است. هر رویداد «ارسال» در توکن‌های ORC20 می‌تواند شامل یک نانس (Nonce) باشد. این ویژگی به فرستنده اجازه می‌دهد یک شناسه منحصر به فرد به تراکنش اضافه کند که در صورت نیاز می‌توان از آن برای لغو یک تراکنش جزئی استفاده کرد.
• مهاجرت. استاندارد ORC20 اجازه مهاجرت توکن‌های BRC-20 به استاندارد ORC20 را می‌دهد. این مهاجرت غیر قابل برگشت است، یعنی نمی‌توان یک توکن ORC20 را به BRC20 تبدیل کرد.

ریسک‌های استاندارد ORC20

اگر قصد سرمایه‌گذاری در توکن‌های ORC20 را دارید باید توجه داشته باشید که این یک پروژه آزمایشی است و هیچ تضمینی برای ارزشمندی یا کاربردی بودن توکن‌های تولید شده با این استاندارد وجود ندارد. اگرچه استاندارد ORC20 ممکن است استاندارد توکنی شبکه بیت کوین را بهبود دهد انتقاداتی در مورد پیچیدگی آن وجود دارد. همچنین، استاندارد ORC-20 مزایای قابل توجهی در برابر استانداردهای موجود ارائه نمی‌دهد. برخی نیز معتقدند که قابلیت‌های ORC20 می‌تواند در استاندارد BRC20 گنجانده شوند بدون اینکه یک استاندارد جدید ایجاد شود. در نهایت، اینکه سرنوشت استاندارد ORC20 چه خواهد بود به توانایی آن برای حل نگرانی‌ها و واکنش جامعه کاربران کریپتو به آن بستگی دارد.

سخن پایانی

در این نوشته، به بررسی استاندارد ORC20 پرداختیم که یک استاندارد جدید برای خلق توکن روی شبکه بیت کوین است. استاندارد توکن ORC20 که برای رفع محدودیت‌های استاندارد BRC20 ایجاد شده بود راه‌حل‌هایی برای مشکل دابل اسپندینگ، نام‌گذاری توکن و ارتقا پارامترها ارائه می‌دهد.

استاندارد ORC20 پروتکل جالبی است اما یک استاندارد آزمایشی است که هنوز جا نیفتاده است و می‌تواند باگ‌هایی داشته باشد. همچنین، هیچ تضمینی برای ارزشمندی یا کاربرد توکن‌های خلق شده وجود ندارد. استاندارد ORC20 قدم رو به جلویی در دنیای بیت کوین و بلاک چین است اما ضروری است که قبل از سرمایه‌گذاری در مورد هر توکن ORC20 تحقیقات جامعی انجام دهید و مطمئن شوید که ریسک‌های این توکن‌ها را می‌دانید.

تهیه شده در بیت 24