آنچه در این مقاله خواهید خواند
بازار نزولی ارز دیجیتال چیست و چه نشانه‌هایی دارد؟
اگر مدتی است که در بازار ارزهای دیجیتال مشغول شده‌اید، احتمالاً تعاریف متفاوتی از بازار خرسی به گوشتان خورده باشد. عموم مردم ریزش ۲۰ درصدی قیمت‌ها را شروع یک بازار نزولی می‌دانند. در حالی‌که تجربه نشان داده است که ارزهای دیجیتال حتی با ریزش‌های ۹۰ درصدی نیز غریبه نیستند؛ بنابراین بهتر است بازاری را نزولی تلقی کنیم که برای یک دوره طولانی با بی‌اعتمادی اهالی بازار، کاهش مداوم قیمت‌ها و عرضه بیشتر نسبت به تقاضا مواجه شده باشد.
برای مثال، آخرین چرخه نزولی بیت‌کوین را به خاطر بیاورید؛ زمانی که در آبان ۱۴۰۰ قیمت بیت‌کوین به اوج تاریخی خود رسید و سپس به مدت یک سال در روند نزولی قرار گرفت. در این دوره، بیت‌کوین نزدیک به ۸۰ درصد از ارزش خود را از دست داد. علاوه بر این، اعتماد معامله‌گران به این دارایی‌ها به شدت کاهش یافت؛ تا جایی که حتی در کف‌های قیمتی و با وجود فرصت‌های مناسب خرید، اقدام به فروش می‌کردند. البته افرادی نیز بودند که با داشتن اعتقادی راسخ به دارایی خود، هولدر بودند و تحت تاثیر جو روانی منفی بازار قرار نگرفتند. اما سؤال اصلی اینجاست که بهترین تصمیمات در بازارهای خرسی چیست؟ آیا می‌توان در چنین شرایطی کسب سود از بازار داشت؟ در ادامه این مقاله به این موارد می‌پردازیم.
۴ راهکار برای کسب سود از بازار نزولی
زمانی که قیمت‌ها به سرعت در حال ریزش هستند و جو ترس حاکم بر بازار است، باور عموم این است که تا زمان اتمام این شرایط نمی‌توان اقدامات مفیدی انجام داد؛ اما راهکارهایی برای کسب سود در بازار نزولی نیز وجود دارد که در ادامه ۵ مورد از مهم‌ترین آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
پوزیشن‌های شرت (Short Selling)
اولین راه کسب سود از بازار نزولی، استفاده از معاملات فروش (Short Selling) است. در این روش، شما به نوعی پیش‌بینی می‌کنید که قیمت یک دارایی در آینده کاهش می‌یابد. به این صورت که ابتدا دارایی را قرض می‌گیرید و آن را در بازار به فروش می‌رسانید. وقتی قیمت دارایی کاهش یافت، دوباره آن را می‌خرید و به قرض‌دهنده بازمی‌گردانید.
در Short Selling می‌توان از اهرم (Leverage) نیز استفاده کرد. اهرم به شما این امکان را می‌دهد که با سرمایه‌ای کمتر، پوزیشن‌های بزرگ‌تری باز کنید و به تبع آن سود بیشتری به دست آورید. اما باید توجه داشت که استفاده از اهرم ریسک را به شدت افزایش می‌دهد؛ زیرا در صورت اشتباه در پیش‌بینی و افزایش قیمت دارایی به جای کاهش، زیان شما نیز چند برابر خواهد شد. بنابراین، معامله با اهرم به تجربه و دقت بالایی نیاز دارد.
ییلد فارمینگ (Yield farming)
از زمان‌های گذشته تا به الان، یکی از روش‌های متداول کسب سود، سپرده‌گذاری در حساب‌های بانکی بوده است. ییلد فارمینگ نیز مشابه این کار است. در این روش، دارایی رمزارزی در پلتفرم‌های مربوطه به وثیقه گذاشته می‌شود و برای کمک به فعالیت‌های مالی غیرمتمرکز در استخرهای نقدینگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مشارکت‌کنندگان بابت این کار سود دریافت می‌کنند. توجه شود که این روش نیازمند دانش بالایی است و پیش از شروع ییلد فارمینگ حتما باید تحقیقات و بررسی‌های کامل انجام شود.
استیکینگ (Staking)
این روش بسیار مشابه با ییلد فارمینگ است؛ با این تفاوت که دارایی رمزارزی شما در شبکه به وثیقه گذاشته می‌شود تا به تامین امنیت آن کمک کند. استیکینگ مناسب برای افرادی است که به پتانسیل‌های رشد دارایی خود اعتقاد بالایی دارند و با استفاده از این روش در طول بازار نزولی، می‌توانند به مرور زمان به تعداد آن‌ها بیافزایند. بسیاری از فعالان، این دو روش را ساده‌ترین راهکارهای کسب سود از بازار نزولی می‌دانند.
میانگین هزینه-دلار یا DCA
خرید منظم یک دارایی در فواصل زمانی مشخص، بدون توجه به قیمت فعلی آن، باعث می‌شود که سرمایه‌گذار میانگین قیمت خرید خود را طی یک سیکل نزولی، کاهش دهد و در سیکل صعودی بعدی سود بیشتری کسب کند؛ به این روش میانگین هزینه-دلار یا DCA گفته می‌شود. برای مثال، در همان چرخه نزولی بیت‌کوین که قبلاً اشاره شد، اگر فردی قصد داشت ۲٬۰۰۰ دلار در بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کند، می‌توانست این مبلغ را به ۵ قسمت مساوی تقسیم کند و هر دو ماه یک بار بخشی از آن را خریداری کند. این استراتژی به او کمک می‌کرد تا ریسک خرید در قیمت‌های نامناسب را کاهش دهد و در روند صعودی اخیر بتواند سود خوبی کسب کند. برای اطلاعات بیشتر درباره این روش، مقاله آموزش روش DCA را مطالعه کنید.
مدیریت ریسک و سرمایه در بازار نزولی
عضو جدانشدنی از فعالیت در بازارهای مالی را می‌توان مدیریت ریسک و سرمایه دانست. این موضوع زمانی که در مورد بازار خرسی کریپتو صحبت می‌کنیم، اهمیت بیشتری نیز پیدا می‌کند؛ زیرا در این شرایط با نوسانات شدیدی روبه‌رو هستیم. راهکارهای مدیریت ریسک و سرمایه، می‌تواند سپری در برابر ناملایمات بازار نزولی باشد. در ادامه به بررسی برخی از این روش‌ها می‌پردازیم.
تنوع‌بخشی به سبد
یکی از مفیدترین راه‌ها برای کنترل ریسک، تنوع بخشیدن به سبد دارایی‌ها است. امروزه بازار کریپتو، شاهد ظهور پروژه‌های مختلف در زمینه‌های گوناگون است. از جمله آن‌ها می‌توان پروژه‌های حوزه RWA، دپین (DePin)، لایه ۱، لایه ۲، وب ۳، هوش مصنوعی، گیم‌فای و NFTها را نام برد. با تقسیم سرمایه بین این حوزه‌ها می‌توان ریسک سرمایه‌گذاری را تا حد قابل قبولی کاهش داد.
هج کردن (Hedging)
هجینگ یا پوشش ریسک، روشی است که به کمک آن می‌توان ریسک معاملات را کاهش داد. این کار در حالت کلی با ورود به پوزیشن‌های خلاف جهت انجام می‌شود و نیازمند تمرکز و مهارت بسیار بالایی است. برای مثال، اگر شخصی در سبد دارایی‌اش تعدادی رمزارز سولانا داشته باشد و نگران کاهش قیمت آن باشد، می‌تواند در بازار فیوچرز وارد پوزیشن Short شود و از کاهش قیمت سولانا سود کسب کند. در این حالت، زیان واردشده به دارایی اصلی با سود به دست آمده از پوزیشن شورت جبران خواهد شد. هجینگ اگر به درستی انجام شود، می‌تواند میزان سودتان را از حالت عادی بیشتر کند.
استفاده از حد ضرر (Stop Loss)
یکی از ابزارهایی که برای مدیریت ریسک به شدت توصیه می‌شود، استفاده از حد ضرر است. به دلیل عدم تشخیص صحیح نقاط چرخش قیمتی، ضررهای هنگفتی ممکن است معاملات ما را تهدید کند. به کمک این ابزار می‌توان از این خطرات در امان ماند. مهم‌تر از به کار گرفتن حد ضرر در معاملات، پایبند بودن به آن است. بسیاری از افراد تحت تاثیر فشارهای روانی بازار نزولی، حد ضرر خود را دست‌کاری می‌کنند و دست به اقداماتی خارج از استراتژی معاملاتی خود می‌زنند.
اشتباهات رایج در بازار نزولی
افراد زیادی در بازار کریپتو، به ویژه معامله‌گران تازه‌وارد، در مواجهه با بازارهای خرسی اغلب تصمیم‌های غیرمنطقی و نادرستی اتخاذ می‌کنند. در ادامه، به چند مورد از رایج‌ترین اشتباهات در این شرایط اشاره شده است.
فروش هیجانی
احساسات حاکم بر بازار کریپتو همواره در حال تغییر است. ترس و فروش‌های هیجانی یکی از این حالات است که در بازارهای نزولی اتفاق می‌افتد. با رویکردی هوشمندانه نباید در دام این احساسات بیفتید و در کمال آرامش سعی کنید تا بهترین تصمیم را بگیرید.
ازدواج با سبد دارایی
یکی از اشتباهات پرتکراری که از معامله‌گران دیده می‌شود، پایبند بودن غیرمنطقی به یک دارایی زیان‌ده است. هر شخصی باید متناسب با چارچوب معاملاتی از پیش تعیین‌شده، شرایطی را برای خروج از معاملات زیان‌ده در نظر بگیرد. این یک توصیه معروف است که می‌گوید: هرگز با سبد دارایی خود ازدواج نکنید!
ترید بیش‌ازحد (Over Trading)
معمولاً افراد برای مقابله با احساساتی از قبیل حرص، انتقام و عدم صبر که نشأت گرفته از شرایط بازار است، دست به اقداماتی مثل اوور تریدینگ می‌زنند. این اصطلاح به انجام بیش از حد معاملات، خارج از سیستم معاملاتی تدوین‌شده گفته می‌شود. شاید در زمان‌های ریزش بازار، نظاره‌گر بودن و دست به هیچ اقدامی نزدن بهترین تصمیم باشد. برخی افراد هم با خرید تتر در قیمت‌های مناسب، منتظر می‌مانند تا فرصت‌های مناسبی برای ورود به بازار شناسایی کنند.
سعی برای تشخیص کف بازار
تلاش برای پیدا کردن محل دقیق چرخش قیمت، اشتباهی است که اکثر سرمایه‌گذاران تازه‌وارد به آن دچار می‌شوند. جمله پرتکراری که در بازار خرسی ممکن است از آن‌ها بشنوید این است که قیمت بیت کوین از این هم پایین‌تر خواهد آمد. در این شرایط دو حالت اتفاق می‌افتد:
۱. بیت‌کوین به کاهش قیمتش ادامه می‌دهد و این افراد همچنان خرید نمی‌کنند.
۲. بیت‌کوین بیش از این کاهش قیمت ندارد و از همین محدوده چرخش قیمت اتفاق می‌افتد.
در هر دو حالت شاهد جاماندگی از خرید بیت‌کوین هستیم؛ بنابراین بهترین کار تصمیم‌گیری بر اساس یک سیستم معاملاتی مدون است.
نتیجه‌گیری
بر خلاف باور عموم که تنها در روندهای صعودی شرایط را برای کسب سود مهیا می‌دانند، روش‌هایی وجود دارد که می‌توان در بازارهای نزولی نیز سود کرد. راهکارهایی مثل استفاده از پوزیشن‌های شورت، ییلد فارمینگ، استیکینگ و روش DCA که به اختصار به توضیح هر کدام در این مقاله پرداخته شد. در نهایت نیز به اشتباهات رایجی پرداختیم که افراد در بازار نزولی مرتکب آن‌ها می‌شوند. شما از چه روش‌هایی در بازار نزولی بهره می‌برید؟ در قسمت کامنت‌ها می‌توانید تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
