مقایسه ویژگیهای بیت کوین با خصیصههای طلا، آن را به طلای دیجیتال تبدیل کرده است. اما بیت کوین (Bitcoin) واقعا چقدر به گلد (Gold) شباهت دارد؟
بهخاطر چرخه صعودی بازار بیت کوین شاهد افزایش هیجانات در صنعت رمز ارزها بودهایم. در این میان بسیاری از سرمایه گذاران بیت کوین را به طلای دیجیتال تشبیه کردهاند. با این حال، برخی افراد ارزشمند بودن رمز ارز BTC را قبول نداشته و آن را محصول سفته بازیها میدانند. از طرفی، در هنگام مقایسه یک کلاس دارایی جدید با یک دارایی سنتی، سوال سرمایه گذاران معمولا این است که «آیا واقعا این دو قابل مقایسه هستند؟» از آنجایی که سوال بسیاری از مردم چگونگی تشابه بیت کوین با طلا است، در این مطلب جنبههای مختلف این دو دارایی را بررسی میکنیم.
امید ما به طلاست
اول از همه، اجازه دهید با فلز زرد شروع کنیم. بشر هزاران سال است که طلا را ارزشمند میداند. از مصر باستان گرفته که طلا در تشریفات مذهبی معابد و مقبرهها حضور داشت، تا صنعت جواهرسازی حال حاضر، این فلز گرانبها همیشه دارای ارزش بوده است.
طلا بهخاطر کمیابی، همیشه نقشهای متعددی در اقتصاد ایالات متحده آمریکا ایفا کرده است. استاندارد طلا یکی از همین نقشها بود. ارزش هر واحد دلار برای دههها تا زمانی که رئیس جمهور نیکسون (Nixon) در سال 1971 به آن خاتمه داد، با مقدار مشخصی از طلا برابر بود.
به گفته فیلسوف مشهور یونانی ارسطو، پول باید دارای سه معیار باشد:
- واسط تبادل
- واحد محاسبه
- ذخیره ارزش
امروزه، ما از طلا بهعنوان پول استفاده نمیکنیم. بهجای آن، این فلز زرد عمدتا برای جواهرسازی و در قالب شمش و سکه طلا، بهعنوان پناهگاهی امن کاربرد دارد. با این وجود، از طلا میتوان در دیگر حوزهها مانند الکترونیک، دندانپزشکی یا حتی هوافضا استفاده کرد.
قیمت طلا همچنین اندیکاتور و شاخص سلامت یک کشور است. عموما طی دوران توسعه و شکوفایی اقتصادی، قیمت طلا ثابت میماند یا حتی کاهش پیدا میکند. در طرف مقابل، طی دوران رکود، قیمت طلا صعود میکند. بهعنوان مثال، به استناد kitco.com، در اواسط تابستان سال 2008 که اوج سقوط بازار مالی آمریکا بود، قیمت طلا به زیر 740 دلار در هر اونس رسید. اما در اوت 2011، قیمت آن به بالای 1,900 دلار در هر اونس افزایش یافت.
یکی از نکات جالب این است که فرقی نمیکند شما متولد کدام نسل از جامعه باشید (بیبی بومر، نسل ایکس، نسل هزاره یا نسل زد)، درباره طلا حداقل داستانی شنیدهاید. بنابراین، از آنجایی که طلا توانسته از آزمون زمان جان سالم بهدر ببرد، به این زودیها از بین نخواهد رفت.
بیت کوین در قالب طلای دیجیتال
بیت کوین یک رمز ارز غیر متمرکز است که در سال 2008 با هدف ارائه ارزی مستقل از هرگونه دولت یا بانک متولد شد. این ایده، از مشاهده تاثیرات تمرکز بیش از حد الهام گرفته شد. ایده ساخت یک ارز غیر متمرکز در ابتدا بسیار آرمانی به نظر میرسید، اما تاریخ به ما نشان داد که انجام این کار ممکن است. ساتوشی ناکاموتو برای ارائه یک گزینه پرداخت غیر متمرکز بهجای ارزهای سنتی، بیت کوین را خلق کرد. پرداختهای بیت کوین در یک دفتر کل توزیع شده که به فناوری بلاک چین معروف است، انجام و ثبت میشوند.
بیت کوین در ابتدا ارزش کمی داشت، اما پس از یک دلاری شدن قیمت بیت کوین در 9 فوریه 2011 (20 بهمن 89)، علاقه به این ارز افزایش یافت. بین سالهای 2011 و اواخر 2015، قیمت بیت کوین از 4.6 دلار به 426 دلار رسید که یک رشد 9,000 درصدی محسوب میشد. سپس از 27 آوریل 2015 (7 اردیبهشت 94) تا آوریل 2020 (اردیبهشت 99)، با صعود از 224 دلار به 7،787 دلار، بیش از 3,300 درصد رشد را ثبت کرد. در سال جاری نیز با ثبت سقف تاریخی 64,805 دلاری در 14 آوریل (25 فروردین 1400)، سودآوری 832 درصدی را طی یک سال رقم زد. این نوع رشد تا کنون در تاریخ بازار مالی رخ نداده است و به همین خاطر، باید با دقت بیشتری به آن توجه کرد.
با این وجود، یکی از نقایص بزرگ Bitcoin (و دیگر رمز ارزها)، نوسان قیمت است. ارز دیجیتال BTC با تغییرات قیمت دو رقمی رایج خود در یک روز، در گروه داراییهای پرریسک دستهبندی میشود. علیرغم این موضوع، سودآوری این ارز دیجیتال رمزنگاری شده غیر قابل انکار است. امروز که بیش از 10 سال از عمر بیت کوین میگذرد، باور عموم متخصصان به بقای آن است.
بیت کوین و طلا ؛ پناهگاهی برای دور ماندن از تورم
برای اینکه بیت کوین طلای دیجیتال تلقی شود، این ارز دیجیتال باید خصیصههای مشابه طلا به استثنای ملموس بودن را داشته باشد. رمز ارز BTC اولین ویژگی بزرگ طلا یعنی کمیابی را دارد. هر دوی این داراییها عرضه محدودی دارند.
از نظر جنبه ارزی، باید سه معیار ذکرشده در قسمتهای قبل را با هم مقایسه کنیم:
- واسط تبادل: هر دوی طلا و بیت کوین واسط تبدیل هستند، چون میتوانیم آنها را با محصولات و خدمات معامله کنیم.
- واحد محاسبه: میتوانیم طلا را به نصف اونس یا ربع اونس تقسیم کنیم. برای بیت کوین هم هر واحد آن تا یک ساتوشی، برابر با 1/100,000,000 (1 بر 100 میلیون) واحد BTC، قابل شکستن است.
- ذخیره ارزش: این معیار قابل بحث است. عموما ذخیره ارزش به دارایی اطلاق میشود که به خاطر ارزش ذاتی، مردم در زمان آشفتگی اقتصادی به آن هجوم میبرند. بیت کوین در گذشته این نقش را ایفا کرد، اما طی بحران فعلی، رفتار آن بیشتر شبیه بازار سهام بوده است. بسیاری از منتقدان رمز ارز BTC گفتهاند از آنجایی که این ارز دیجیتال نامحسوس است، ارزش ذاتی هم ندارد.
با این وجود، آیا ارزش ذاتی یعنی محسوس بودن؟ پس امنیت پشتوانه ارز دیجیتال BTC چه میشود؟ کل شبکه بلاک چین که امنیت بالای بیت کوین را تامین میکند چه؟ روش جدید ایجاد اعتماد در جامعه چطور؟
با ظهور عصر جدید، خصوصا در شرایط رکود اقتصادی فعلی، پاسخ به این سوالات را ماهها یا سالهای آینده خواهیم یافت. برای حال حاضر، طلا بهعنوان پوششی در برابر عدم قطعیتهای مالی همچنان طلاست و بیت کوین بهعنوان یک سرمایه گذاری سوداگرانه، همچنان بیت کوین باقی خواهد ماند. با این وجود، بهتر است فراموش نکنیم که رمز ارزها روش نسبتا جدیدی برای تبادل ارزش بهصورت امن، خصوصی و جهانی بوده و همان حس آزادی را در خود دارند که بسیاری در پی زنده کردن آن هستند.
معاملات آنلاین و هجوم به طلای دیجیتال
یکی دیگر از عواملی که باعث هجوم به بازار بیت کوین شده، معاملات آنلاین است. امروزه، وبسایتهای ترید و معامله آنلاین دسترسی از طریق موبایل و دسکتاپ را بسیار راحت کردهاند. یکی از دلایل موفقیت زیاد و جلب توجه رسانهها به سوی بیت کوین، چرخه صعودی اخیر این ارز دیجیتال است. همانطور که گفتیم، رمز ارز BTC یک دارایی کمیاب است که یکی از دلایل پشت پرده صعود آن بوده است. از طرف دیگر، تقاضا برای این دارایی دیجیتال افزایش یافته و سرمایه گذاران خرد و نهادی زیادی با حمایت از بیت کوین باعث تحکیم بیشتر آن بهعنوان طلای دیجیتال شدهاند.
از آنجایی که بیت کوین در بازار کوچکتری به نسبت بازار مالی جهانی فعالیت میکند، رویدادهای تاثیرگذار بر تقاضا، رابطه میان نیروهای محرکها را تقویت کرده که در نهایت، باعث افزایش قیمت میشوند. بهعنوان مثال، جهش شدید قیمت بعد از خرید 1.5 میلیارد دلار بیت کوین توسط تسلا، یکی از همین رویدادها بود.
با این حال، از آنجایی که افراد و شرکتهای بیشتر و بیشتری به پذیرش و حمایت از بیت کوین میپردازند، منتظر ثبات قیمت بیشتری در آینده هستیم. بنابراین در کل، دلایل زیادی برای اثبات ارزشمندی بیت کوین بهعنوان یک دارایی امن و طلای دیجیتال وجود دارد.
منابع: