آنچه در این مقاله خواهید خواند
کاربرد فناوری بلاک چین (Blockchain) در اینترنت اشیا (IoT) چیست و چطور می‌توان از تکنولوژی بلاک چین در اینترنت اشیاء بهره برد؟
از اولین روزهای انقلاب عصر دیجیتال در دهه 1950، طیف گسترده‌ای از فناوری‌های نوآورانه ایجاد شد. علیرغم اینکه در ابتدای کار فقط در انحصار تعدادی از افراد بود، اما این صنعت بسیار سریع توسعه یافت و اکثر فناوری‌های جدید به طور روز افزونی گسترده و قابل دسترس شدند.
همگرایی انواع مختلف دستگاه‌های نوآورانه، مانند تراشه‌های شناسایی فرکانس رادیویی (RFID)، سنسورها، اینترنت و همچنین افزایش دسترسی‌‌پذیری آن‌ها، سبب تولد مفهومی نوین به نام اینترنت اشیا (IoT) شد. فناوری اینترنت اشیا تحولی اساسی در عصر کامپیوتر به وجود آورد. در حال حاضر IoT این امکان را فراهم می‌کند که علاوه بر کامپیوترها، دستگاه‌های بیشتری از طریق اینترنت به یکدیگر متصل شوند. در این مقاله به بررسی کاربرد بلاک چین در اینترنت اشیا می‌پردازیم.
نگاهی به تاریخچه اینترنت اشیا (IoT)
اولین بار اینترنت اشیا (IoT) در دانشگاه MIT شناخته و استفاده شد، محلی که دانشجویان دانشگاه از سنسورهای ارزان قیمت برای ردیابی دستگاه‌های نوشابه‌ریز دانشگاه استفاده کردند. بیشترین پیشرفت اینترنت اشیا در حدود سال 1994 به دست آمد، زمانی که مقاله‌ای توسط رضا راجی (Reza Raji) منتشر شد؛ ایده وی انتقال داده به منظور خودکارسازی خانه‌ها و کارخانه‌ها بود.
در دهه 1990، مایکروسافت علاوه بر چند شرکت دیگر آزمایش ایده‌های مشابه را آغاز کرد. از سال 2002 به بعد، بسیاری از رسانه‌ها شروع به بحث و بررسی در مورد پیشرفت‌های اینترنت اشیا کردند؛ برای مثال می‌توان به استفاده از دستگاه‌های هوشمند‌ی اشاره کرد که نه تنها به یک سیستم اطلاعات نظارتی متصل هستند، بلکه با یکدیگر نیز در ارتباطند. سال 2008، زمانی که تعداد دستگاه‌های الکترونیکی متصل به اینترنت بیشتر از تعداد افراد بود، سال تولد صنعت اینترنت اشیا در نظر گرفته شد.
اینترنت اشیا چگونه کار می‌کند؟
فناوری اینترنت اشیا در اصل اتصال چندین دستگاه فیزیکی و آیتم‌های دیجیتال است و معمولا از یک شبکه سنسورها و دستگاه‌هایی بدون توان محاسباتی تشکیل می‌شود که با کامپیوترها و دستگاه‌ها دیجیتال دیگر از طریق اینترنت ارتباط برقرار می‌کنند. اینترنت اشیا می‌تواند شامل استفاده از ترموستات‌ها، مانیتورهای ضربان قلب، آب پاش‌ها و سیستم‌های امنیتی منزل باشد.
نوآوری‌های فناوری اینترنت اشیا مخصوصا به لطف استفاده از بلاک چین در سال‌های اخیر امکان نظارت از راه دور، کنترل، اتوماسیون و بررسی وضعیت دستگاه‌ها و حسگرها را فراهم می‌کند که می‌توانند در خانه‌های هوشمند و خودروهای بدون راننده مورد استفاده قرار گیرند. در این مقاله ضمن اشاره به فناوری اینترنت اشیا، کاربردهای بلاک چین در این تکنولوژی را نیز بررسی می‌کنیم.
کاربرد اینترنت اشیا در مصارف شخصی و خانگی
از اینترنت اشیا به روش‌های مختلف می‌توان برای مصارف شخصی و خانگی بهره گرفت، جایی که از چندین دستگاه برای مانتیورینگ و کنترل چراغ‌ها، تهویه مطبوع، بخاری‌ها و حتی سیستم‌های امنیتی استفاده می‌شود. دستگاه‌ها ممکن است بتوانند به سایر اقلام شخصی مانند ساعت‌های هوشمند و یا تلفن‌های هوشمند وصل شوند و با هاب‌های هوشمند اختصاصی که برای اتصال محصولات مختلف برای یک خانه هوشمند طراحی شده‌اند در ارتباط باشند.
خانه‌های هوشمند این قابلیت را دارند که به صورت قابل توجهی، کیفیت زندگی سالمندان و افراد معلول و ناتوان را با ارائه فناوری کمکی برای آن‌ها (به ویژه برای کسانی که محدودیت‌های بینایی، شنوایی یا حرکتی دارند)، بهتر کنند. یک سیستم هوشمند می‌تواند در صورت غیرعادی بودن ضربان قلب یکی از اعضای خانواده یا زمانی که سالمندی زمین می‌خورد، از طریق سنسورها پیام را دریافت کرده و به دیگر اعضا خانواده هشدار دهد. مثال دیگر، استفاده از تخت‌های هوشمند برای تشخیص خالی یا پر بودن آن است، در حال حاضر این مدل از تخت‌ها توسط برخی بیمارستان‌ها برای پیگیری اینکه چه زمانی بیماران تخت خود را ترک می‌کنند، مورد آزمایش قرار گرفته است.
کاربرد اینترنت اشیا در موارد تجاری و صنعتی
یکی از کاربردهای IoT در موارد صنعتی استفاده از حسگرهایی برای شناسایی شرایط محیطی (مانند دما، رطوبت، فشار هوا و کیفیت) است. اینترنت اشیا همچنین می‌تواند برای کشاورزان مورد استفاده قرار گیرد؛ برای شناسایی مواقعی که دام‌هایشان با کمبود غذا و یا آب روبه رو می‌شوند. استفاده از فناوری اینترنت اشیا حتی برای تولیدکنندگان نیز مفید است تا مطلع شوند چه زمانی یک محصول مهم در حال تمام شدن است و حتی می‌توانند ماشین‌های اتومات را طوری تنظیم کنند که وقتی موجودی کالایی کمتر از یک حد شد، تعداد بیشتری از آن محصول را سفارش دهند.
محدودیت‌های اینترنت اشیا
اینترنت اشیا نوآوری‌های زیادی را به ارمغان می‌آورد و قطعا آمده است تا ماندگار شود. با این حال از محدودیت‌های آن، چه در مشاغل و چه در خانه‌ها، دشوار بودن کنترل تعداد فزاینده دستگاه‌هاست در حالی که همزمان بسیاری از آن‌ها باید به یکدیگر و به اینترنت متصل باشند.
گاهی اوقات شرکت‌ها و صاحب‌خانه‌ها ممکن است مجبور شوند که از چندین اپلیکیشن مختلف استفاده کنند تا بتوانند بر تمام دستگاه‌های خود را نظارت کنند. این خلا کاربردی ممکن است برای کاربران بالقوه اینترنت اشیا وقت‌گیر بوده و جذابیت کمی داشته باشد. به همین دلیل، برخی از شرکت‌ها مانند اپل (Apple) و لنوو (Lenovo)، اپلیکیشن‌هایی ساختند که اجازه کنترل دستگاه‌ها را از طریق استفاده از دستورات صوتی فراهم می‌کنند. سایر پلتفرم‌های اینترنت اشیا هم روی هاب‌هایی کار می‌کنند که نیازی به اینترنت یا وای‌فای ندارند؛ در این راستا به اکو آمازون و SmartThings Hub سامسونگ می‌توان اشاره کرد. اینترنت اشیا با دستگاه‌هایی کار می‌کند که با سنسور تجهیز شده، به اینترنت شخصی یا به گیرنده وای‌فای دیگری متصل و قابل کنترل، برنامه نویسی و ردیابی می‌شوند.
کاربرد ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین در اینترنت اشیا
بسیاری از سیستم‌های اینترنت اشیا به ریز تراکنش‌های مالی بین اشیا دیجیتالی وابسته خواهند بود و به نوعی باید به صورت M2M (رابطه همتا به همتا دو ماشین (Machine-To-Machine)) با هم تعامل کنند؛ دستگاه‌هایی که برای تبادل وجوه به واسطه‌گری انسان نیاز ندارند و در چنین شرایطی، استفاده از رمز ارزها گزینه مناسبی است. بسیاری به پتانسیل‌های فناوری بلاک چین برای تبدیل شدن به چارچوب اقتصاد M2M ایمان دارند؛ چرا که نوع ذخیره داده در بلاک چین برای میکرو پرداخت‌ها مناسب است و این تکنولوژی به صورت وسیع در ارز دیجیتال هم استفاده شده و امتحانش را پس داده است.
البته هنوز خیلی از شبکه‌های بلاک چین موجود عملکرد محدودی در پردازش تعداد زیاد تراکنش‌ها در هر ثانیه دارند. این بدان معناست که الگوریتم‌های اجماع اثبات کار و اثبات سهامی که در حال حاضر در شبکه‌های رمز ارزی مختلف استفاده می‌شوند، مقیاس پذیری محدودی برای بلاک چین فراهم کرده و هنوز قادر به پردازش تراکنش‌های M2M در مقیاس بزرگ نیستند. با این حال بسیاری از پروژه‌های بلاک چین مانند شبکه لایتنینگ بیت کوین و اتریوم پلاسما (Ethereum Plasma) در حال یافتن راهکارهای مقیاس پذیری هستند.
سرانجام، اینترنت اشیا (IoT) اتوماسیون، نظارت و کنترل دستگاه‌ها را در مقیاس بزرگ ممکن کرده و قطعا زندگی روزمره ما را بهتر می‌کند و بهره‌وری صنایع مختلف را نیز افزایش می‌دهد. ارزهای دیجیتال و بلاک چین بستر آن‌ها بخشی از انقلاب اینترنت اشیا خواهند بود و مانند پول (ارز) دیجیتال در ریز تراکنش‌ها و اقتصاد همتا به همتا M2M عمل می‌کنند. در حال حاضر تعداد محدودی از پروژه‌های ارز دیجیتال صنعت اینترنت اشیا را هدف قرار داده‌اند، اما همانطور که این فناوری با سرعت به پیشرفت خود ادامه می‌دهد، امید است که در آینده نزدیک موارد بیشتری به این زمره بپیوندند.
تهیه شده در بیت 24
