الگوی کف دوقلو (Double Bottom)

یکی از گزینه‌های پرطرفدار برای تحلیل‌گران تکنیکال، استفاده از الگوهای کلاسیک است. این الگوها در حالت کلی به دو دسته ادامه‌دهنده و بازگشتی تقسیم می‌شوند. یکی از پرتکرارترین الگوهای برگشتی، کف دو قلو یا Double Bottom است که به کمک آن می‌توان نواحی  ورود و خروج جذابی را شناسایی کرد. در این مقاله قصد داریم که الگوی کف دو قلو را به طور کامل آموزش دهیم.

الگوی کف دوقلو چیست؟

الگوی کف دو قلو یک الگوی کلاسیک برگشتی (Reversal) است که در نزدیکی نواحی حمایتی شکل می‌گیرد و باید برای تشخیص آن در این نواحی به دنبال حرف W باشیم. در حالت کلی الگوی کف دو قلو از دو کف حمایتی نزدیک به هم در انتهای یک روند نزولی تشکیل شده است که سیگنالی برای تغییر روند نزولی به صعودی به شمار می‌رود. در میان دو کف این الگو، یک قله وجود دارد که به اصطلاح به آن Neckline یا خط گردن گفته می‌شود. شکست نک‌لاین با شرایطی خاص، تاییدیه‌ای بر این الگو و نشانه‌ ورود خریداران است. اگر کمی گیج شده‌اید، نگران نباشید؛ در ادامه به طور کامل در مورد جزئیات این الگو صحبت خواهیم کرد.

الگوی کف دوقلو چه زمانی رخ می‌دهد؟

الگوی کف دوقلو معمولاً در انتهای یک روند نزولی ظاهر می‌شود و نشانه‌ای از احتمال پایان یافتن فشار فروش و تغییر جهت بازار است. در این حالت، قیمت پس از کاهش به یک سطح حمایتی مهم می‌رسد و اولین کف را تشکیل می‌دهد. سپس از این سطح، بازگشتی ملایم را تجربه می‌کند، اما مجدداً کاهش یافته و به همان سطح حمایتی بازمی‌گردد و کف دوم را شکل می‌دهد.

بیایید تا از دید رفتار معامله‌گران بازار به این الگو نگاه کنیم. در تعریف روندها، زمانی که قیمت به ثبت کف‌ها و سقف‌های پایین‌تر ادامه می‌دهد، می‌گوییم روندمان نزولی است. اما وقتی قیمت به یک سطح حمایتی مشخص (شناسایی شده از گذشته چارت) برسد و در ثبت کف جدید ناتوان بماند، این ضعف نشان‌دهنده ورود خریداران به بازار است. این وضعیت معمولا سیگنال‌هایی از احتمال تغییر روند را به ما می‌دهد و شرایط برای شکل‌گیری الگوهای بازگشتی مانند کف دوقلو مهیا می‌شود.

الگوی کف دوقلو را چطور شناسایی کنیم؟

برای شناسایی الگوی کف دوقلو، پس از دریافت سیگنال تغییر روند احتمالی، باید به دنبال شکل W روی چارت قیمتی باشید. این الگو به‌طور مرحله‌به‌مرحله تشکیل می‌شود و هر مرحله اهمیت خاص خود را دارد. اجزای این الگو در تصویر زیر به‌صورت شماتیک نشان داده شده است:

• کف اول: اولین کف زمانی شکل می‌گیرد که قیمت پس از یک روند نزولی به یک سطح حمایتی مشخص برخورد می‌کند و واکنش نشان می‌دهد. این برخورد معمولاً باعث یک رشد جزئی در قیمت می‌شود.
•  صعود ملایم پس از برخورد اول به سطح حمایتی: همان رشدی است که طبق انتظارات با اولین برخورد به سطح حمایتی ایجاد می‌شود و کف قیمتی اول را شکل می‌دهد.
• کف دوم: پس از اتمام صعود اول، قیمت دوباره کاهش می‌یابد و کف دوم را در سطحی تقریباً برابر با کف اول شکل می‌دهد. اگر کف دوم به طور قابل‌توجهی پایین‌تر از کف اول باشد، الگو نامعتبر است؛ زیرا نشان می‌دهد که روند نزولی همچنان ادامه دارد.
•  رالی دوم و شکست خط گردن: پس از تشکیل کف دوم، قیمت مجدداً صعود می‌کند. زمانی‌که از خط گردن عبور کند، الگو تأیید می‌شود. این عبور به تحلیل‌گران نشان می‌دهد که سقف بالاتری در حال شکل‌گیری است که اولین نشانه شکل‌گیری روند صعودی به حساب می‌آید.

استراتژی‌های معاملاتی با الگوی کف دوقلو

در مواجهه با الگوی کف دوقلو و نحوه استفاده از آن، تحلیلگران استراتژی‌های متفاوتی را متناسب با سبک معاملاتی خود دارند. در ادامه انواع آن را بررسی خواهیم کرد.

استراتژی اول: ترید بلافاصله پس از شکست خط گردن

یکی از روش‌های قابل‌اعتماد برای معامله با استفاده از الگوی دبل باتم، صبر کردن تا لحظه‌ شکست خط گردن است. پس از بسته شدن کندل شکست، وارد پوزیشن لانگ (خرید) می‌شویم. با این دیدگاه، برای تعیین نقطه ورود، هدف قیمت و حد ضرر باید به این ترتیب عمل کنیم:

• نقطه ورود: بلافاصله پس از شکست خط گردن، ورود به پوزیشن صورت می‌گیرد.
• حد ضرر: استاپ‌لاس معامله کمی پایین‌تر از دو کف الگو قرار می‌گیرد.
• حد سود: برای تعیین تارگت معامله از فاصله بین کف الگو تا خط گردن استفاده می‌کنیم. به همان میزان از نقطه ورودمان تارگت‌گذاری می‌کنیم.

استراتژی دوم: ترید پس از بازگشت به خط گردن پس از شکست (محافظه‌کارانه‌تر)

استراتژی دیگری که وجود دارد، کمی محتاطانه‌تر است. به‌جای عجله برای خرید بلافاصله پس از شکست نک‌لاین، منتظر می‌مانیم تا قیمت پس از عبور از خط گردن، به این ناحیه مجدداً بازگشتی انجام دهد تا محدوده شکسته شده را ری‌تست (Retest) کند. پس از تکمیل این پولبک (Pullback) با خیال راحت‌تری می‌توان وارد معامله شد.

اگر حرکت صعودی که از کف دوم برای تشکیل سقف بالاتر صورت می‌گیرد، مومنتوم خوبی داشته باشد، در زمان پولبک با اطمینان بیشتری می‌توانیم ورود کنیم. این امر می‌تواند احتمال موفقیت (Win Rate) معاملاتمان را افزایش دهد.

در این روش نیز مراحل ورود و ست کردن پوزیشن به‌صورت زیر خواهد بود:

• نقطه ورود: پس از تکمیل پولبک به خط گردن، در همین محدوده اقدام به ورود می‌کنیم.
• حد ضرر: در این قسمت دو حالت برای در نظر گرفتن استاپ‌لاس داریم. در حالت اول زیر دو کف الگو (مثل استراتژی اول) لحاظ می‌شود و در حالت دوم زیر محدوده خط گردن است که با تأیید شکست آن، به یک سطح حمایتی تبدیل شده است. بد نیست اشاره کنیم، حالت دوم پرریسک‌تر خواهد بود و به همان نسبت ریوارد به ریسک (R/R) بالاتری را نصیب معامله‌گر خواهد کرد.
• حد سود: هدف قیمتی در این استراتژی نیز مانند قبل است. تارگت را به‌اندازه فاصله کف الگو تا خط گردن از نقطه ورود مشخص می‌کنیم.

تفاوت این دو حالت در واقع در نحوه تعیین حد ضرر معاملات است و این موضوع در بازارهای اهرم‌دار مثل فیوچرز خود را نشان می‌دهد. برای معامله‌گران اسپات، ورود در حالت اول توصیه می‌شود تا بتوانیم امکان نوسان بیشتری را برای دارایی مدنظر، جهت محقق شدن تحلیل مهیا کنیم. نرخ موفقیت این سبک ورودها نیز بهتر است.

مثال زیر یک نمونه واقعی از الگوی کف دوقلو است که آذرماه ۱۴۰۱ در تایم‌فریم روزانه بیت کوین شکل گرفت. آن زمان قیمت BTC به محدوده حمایتی معتبری رسیده بود و اکثر تحلیل‌گران به‌دنبال نشانه‌های بازگشت روند از نزولی به صعودی بودند. اولین نشانه‌های بازگشت روند را می‌توانستیم به کمک الگوی کف دو قلو تشخیص دهیم و نقاط ورود، خروج و حد ضرر را طبق تصویر زیر لحاظ کنیم.

الگوی کف دوقلو را می‌توانیم در رمزارزهای مختلف و تایم‌فریم‌های گوناگون بررسی کنیم تا نرخ موفقیت آن در تاریخچه چارت مشخص شود. استفاده از این الگو همراه با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال می‌تواند دقت و احتمال تحقق تحلیل‌ها را به طور قابل‌توجهی افزایش دهد.

نکات مهم الگوی کف دوقلو

جهت انجام صحیح معامله به کمک الگوی کف دو قلو نکات و جزئیاتی وجود دارند که می‌توانند در بهبود وین‌ریت معاملات کمک‌کننده باشند. برخی از این نکات به‌صورت زیر هستند:

• تا زمانی که قیمت از خط گردن عبور نکند، الگو تأیید نشده است و تمامی اقدامات برای ورود پس از گرفتن تأییدیه باید صورت بگیرد. به عبارتی از ورود زودهنگام خودداری می‌کنیم.
• در هنگام شکست خط گردن به حجم معاملات دقت کنید. اگر افزایش حجم را داشته باشیم، این شکست معتبرتر خواهد بود و احتمال محقق شدن تحلیل بالاتر خواهد رفت.
• فاصله زمانی بین دو کف در این الگو بسیار اهمیت دارد؛ این فاصله نباید بیش از حد زیاد یا خیلی کم باشد. باید تناسبی منطقی با ساختار قیمتی و تایم‌فریمی که در حال تحلیل آن هستیم، برقرار باشد.
•  بسیاری از معامله‌گران با مشاهده این الگو، ریسک‌های بالایی را برای ورود به معامله می‌پذیرند. اما فراموش نکنید که در تحلیل تکنیکال و تمامی الگوهایی که آموزش داده می‌شود، با احتمالات سروکار داریم. این ابزارها تنها به افزایش شانس موفقیت کمک می‌کنند و تضمینی برای نتیجه قطعی ندارند؛ بنابراین، توصیه می‌شود تحت هر شرایطی اصول مدیریت ریسک و سرمایه را رعایت کنید.

الگوی کف دوقلو یکی از ابزارهای قابل اعتماد در تحلیل تکنیکال برای شناسایی تغییر روندهای نزولی به صعودی است. با وجود سادگی ظاهری، استفاده موفق از این الگو نیازمند برخی نکات است؛ مواردی مثل رعایت اصول مدیریت ریسک، توجه به جزئیات و نکات کوچک که در این مقاله توضیح داده شد. مطمئناً ترکیب این الگو با استراتژی‌های معاملاتی دیگر، می‌تواند احتمال موفقیت را افزایش دهد. هر الگویی در بازارهای مالی یک ابزار است و تضمینی برای موفقیت نیست. بنابراین معامله‌گران باید همواره با دیدگاه مدیریت سرمایه و پذیرش احتمالات به معاملات خود نگاه کنند.