الگوی مرد دار آویز (Hanging Man)

الگوی مرد دارآویز (Hanging Man) یکی از الگوهای مهم در تحلیل تکنیکال است که معمولاً در انتهای یک روند صعودی ظاهر می‌شود و می‌تواند هشداری برای احتمال تغییر جهت قیمت از صعودی به نزولی باشد. اگرچه الگوی مرد دارآویز به‌تنهایی می‌تواند نشانه‌ای از احتمال بازگشت قیمت باشد، اما برای تأیید آن، بررسی رفتار کندل بعدی و استفاده از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند RSI یا MACD ضروری است. در ادامه این مطلب، ساختار، نحوه شناسایی و شیوه به‌کارگیری الگوی مرد دار آویز را توضیح می‌دهیم.

الگوی مرد دار آویز چیست؟

الگوی کندل استیک مرد دار آویز (Hanging Man) یکی از الگوهای ساده اما مهم در تحلیل تکنیکال است که در پایان یک روند صعودی ظاهر می‌شود و ممکن است نشان‌‌دهنده شروع یک روند نزولی باشد. این الگو فقط از یک کندل تشکیل شده که بدنه کوچکی در قسمت بالای کندل دارد، سایه (شدو) بالایی ندارد یا بسیار کوتاه است و یک سایه پایینی بلند دارد که حداقل دو برابر طول بدنه است. ظاهر این شمع شبیه به مردی آویزان با پاهای آویزان است، به همین خاطر به آن دار آویز می‌گویند.

این شکل خاص نشان‌ می‌دهد که در طول بازه زمانی کندل، فشار فروش زیاد بوده که باعث شکل‌گیری سایه پایینی بلند کندل شده است؛ اما قیمت توانسته در نهایت نزدیک به قیمت باز شدن، بسته شود. این مسئله نشانی از ضعیف‌شدن قدرت خریداران و احتمال برگشت قیمت به سمت پایین است.

الگوی مرد دار آویز اگرچه هشداری برای احتمال بازگشت قیمت است، اما برای ورود یا خروج از معامله نباید فقط به یک الگو تکیه کنیم. بهتر است منتظر بمانیم تا این الگو در کندل بعدی تأیید شود. اگر کندل بعدی زیر کندل مرد دار آویز بسته شود، سیگنال نزولی معتبرتر خواهد بود.

برای مدیریت ریسک هم می‌توانیم حد ضرر را بالای کندل مرد دارآویز قرار دهیم. همچنین، برای تعیین حد سود می‌توانیم از سطوح حمایت قبلی یا نسبت ریسک به ریوارد استفاده کنیم. به‌طور کلی، الگوی مرد دارآویز زمانی مفیدتر است که با سایر ابزارها مثل RSI، مکدی یا میانگین‌های متحرک ترکیب شود.

الگوی مرد دار آویز چه زمانی رخ می دهد؟

الگوی شمعی مرد دارآویز معمولاً در انتهای یک روند صعودی ظاهر می‌شود و هشداری برای احتمال برگشت روند به سمت نزولی است. اغلب، این الگو زمانی شکل می‌گیرد که بازار برای مدتی در حال رشد بوده است و قیمت‌ها به سطوح بالاتری رسیده‌اند. این الگو زمانی شکل می‌گیرد که قدرت خریداران در حال کاهش باشد و فروشندگان در حال ورود به بازار باشند.

شرط دیگر شکل‌گیری الگوی مرد دارآویز این است که قیمت بالا باز شود، اما در طول بازه زمانی به‌شدت کاهش پیدا کند، سپس دوباره اندکی بالا برود و نزدیک به قیمت باز شدن بسته شود. این اتفاق باعث ایجاد یک بدنه کوچک در بالای کندل و سایه‌ای بلند در پایین کندل می‌شود. شکل‌گیری این الگو نشان‌دهنده احتمال پایان روند صعودی و شروع روند نزولی است. البته، بهتر است برای تأیید الگوی مرد دار آویز از ابزارهای دیگری مانند حجم معاملات یا اندیکاتورهایی مثل RSI هم استفاده کنیم.

الگوی مرد دار آویز را چطور شناسایی کنیم؟

برای شناسایی الگوی مرد دارآویز باید به چند ویژگی ظاهری و موقعیتی این کندل توجه کنیم. این الگو فقط زمانی صحیح است که در پایان یک روند صعودی ظاهر شود. همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، کندل مرد دارآویز یک بدنه کوچک دارد که اغلب در بالای کندل قرار می‌گیرد. همچنین، باید شاهد سایه پایینی بلندتری نسبت به بدنه باشیم که حداقل دو برابر طول بدنه است.

در این الگو یا سایه بالایی وجود ندارد یا با یک سایه بسیار کوتاه روبه‌رو هستیم. در ضمن، باید به این نکته هم اشاره کنیم که سبز یا قرمز بودن کندل برای شناسایی الگو اهمیتی ندارد و موقعیت شکل‌گیری الگو مهم‌تر است. اما در کل، اگر کندل قرمز باشد، با الگوی قدرتمندتری روبه‌رو هستیم.

برای اینکه مطمئن شویم که واقعاً با یک الگوی مرد دارآویز سروکار داریم، حتماً باید به موقعیت کندل دقت کنیم. اگر این کندل در میانه روند یا پس از یک روند نزولی دیده شود، دیگر اعتباری به‌عنوان مرد دارآویز ندارد. علاوه‌بر ظاهر کندل، به سایر شاخص‌ها مثل حجم معاملات یا اندیکاتور RSI هم باید دقت کنیم تا ببینیم آیا واقعاً قدرت خریدارها کمتر شده است یا خیر. مثلاً، کاهش حجم معاملات یا واگرایی منفی در RSI می‌تواند احتمال برگشت روند را بیشتر کند.

در نهایت، نباید فراموش کنیم که در تحلیل تکنیکال فقط یک الگو به‌تنهایی نمی‌تواند منبع معتبری برای ورود به معامله یا خروج از آن باشد. در بسیاری از مواقع، خصوصاً در بازار پرنوسانی مثل بازار کریپتو، الگوی مرد دارآویز به‌تنهایی ممکن است سیگنال اشتباه بدهد. بنابراین، همیشه باید این الگو را در ترکیب با سایر ابزارهای تکنیکال به کار بگیریم تا تصمیم‌گیری دقیق‌تری داشته باشیم.

استراتژی های معاملاتی با الگوی مرد دار آویز

از آنجا که الگوی مرد دار آویز نشان‌دهنده بازگشت احتمالی روند است، معامله باید در خلاف جهت روند قبلی باشد. در کل، بد نیست با نکات مهم در خصوص استراتژی‌های معاملاتی مبتنی بر الگوی مرد دار آویز بیشتر آشنا شویم.

ورود به معامله فروش

یکی از رایج‌ترین استراتژی‌های معاملاتی با الگوی Hanging Man، ورود به پوزیشن فروش بعد از تأیید شکست است. اگر کندل مرد دار آویز پایین‌تر از کف بسته بشود و کندل بعدی پایین‌تر از کف کندل مرد دارآویز بسته شود، می‌توانیم وارد معامله فروش بشویم. البته، بهترین زمان برای ورود به معامله زمانی است که بعد از تشکیل الگوی مرد دار آویز، کندل بعدی هم معکوس شدن روند را تأیید کند.

می‌توانیم حد ضرر معامله شورت را بالای سایه بالایی و حد سود را هم در سطوح حمایت قبلی یا نسبت‌های ۳۸ درصد و ۶۱ درصد فیبوناچی تنظیم کنیم. به‌طور کلی، بهتر است معامله فروش (پوزیشن شورت) را نزدیک مقاومت‌های کلیدی باز کنیم.

تأییدیه توسط سایر اندیکاتورها

پس از مشاهده الگوی هنگینگ من، می‌توانیم از تأیید سایر اندیکاتورها و شاخص‌ها مثل RSI، مکدی یا استوکستیک هم کمک بگیریم. به‌عنوان مثال، اگر اندیکاتور RSI وارد ناحیه اشباع خرید (بالاتر از ۷۰) شده باشد، اعتبار برگشت الگو بیشتر می‌شود. همچنین، اگر بین قیمت و اندیکاتورهایی مثل مکدی یا RSI شاهد واگرایی‌های منفی باشیم، الگوی مرد دارآویز قدرتمندتر تأیید می‌شود.

نکات مهم الگوی مرد دار آویز

• الگوی مرد دارآویز یک الگوی معکوس نزولی و نشان‌دهنده احتمال تغییر روند از صعودی به نزولی است.
• این الگو اغلب بعد از یک روند صعودی قدرتمند شکل می‌گیرد.
• اگر الگو دقیقاً روی یک سطح مقاومت قدرتمند ایجاد شود، احتمال بازگشت قیمت بیشتر می‌شود.
• رنگ کندل (سبز یا قرمز) برای شناسایی الگو اهمیت ندارد؛ اما اگر کندل قرمز باشد، معکوس‌شدن روند محتمل‌تر است.
• در الگوی مرد دار آویز، سایه پایینی کندل باید حداقل دوبرابر بدنه کندل باشد. همچنین، در این الگو سایه بالایی وجود ندارد یا بسیار کوتاه است.
• الگوی مرد دارآویز در تایم‌فریم‌های بلندتر مثل نمودار روزانه یا هفتگی اعتبار بیشتری نسبت به تایم‌فریم‌های پایین‌تر دارد.
• همیشه از الگوی مرد دار آویز با سایر اندیکاتورها مثل حجم معاملات یا شاخص‌های تکنیکال مثل RSI، مکدی یا میانگین‌های متحرک استفاده کنید.
• بالا بودن حجم معاملات در زمان شکل‌گیری الگو، می‌تواند اعتبار الگو را بیشتر کند.
• مراقب باشید که این الگو هم مثل سایر الگوهای تحلیل تکنیکال ممکن است سیگنال کاذب و نادرست ارائه دهد.
• اگر الگوی مرد دار آویز با الگوهای برگشتی دیگری مثل ستاره ثاقب (Shooting Star) یا ستاره شامگاهی (Evening Star) ظاهر بشود، احتمال بازگشت قیمت هم بیشتر می‌شود.
• همیشه از استراتژی‌های مدیریت ریسک مثل سفارش‌گذاری حد ضرر استفاده کنید. مراقب روند معامله باشید تا بتوانید از سرمایه خود محافظت کنید و سود بیشتری به دست آورید.
• استفاده از الگوی مرد دار آویز در بازارهای رنج و بدون روند موثر نیست.
• الگوی مرد دار آویز حاکی از تغییر در احساسات بازار است. این الگو نشان می‌دهد که گاوها یا همان خریداران در حال از دست دادن قدرت هستند و خرس‌ یا همان فروشندگان به‌تدریج قوی‌تر می‌شوند.
• استفاده از حد ضرر در معامله با این الگو بسیار مهم است، زیرا برگشت روند و تأیید الگو تضمینی نیست. همچنین، ممکن است با یک اصلاح کوتاه‌مدت در بازار روبه‌رو باشیم و نه یک برگشت کامل روند.