بررسی تاثیر ارزهای دیجیتال روی اقتصاد جهان

ارزهای دیجیتال فقط یک نوآوری مالی و ابزاری برای معامله نیستند، بلکه در سطح اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی نیز تاثیرگذار بوده‌اند. با وجود کوچک بودن بازار کریپتو در مقایسه با بسیاری از بازارهای مالی، تاثیر ارزهای دیجیتال بر اقتصاد کل دنیا بیشتر از چیزی است که تصور می‌کنید.

رمز ارزها دارایی‌های دیجیتالی هستند که با الگوریتم‌های رمزنگاری شده به وجود آمده‌اند و مدیریت می‌شوند. بیت کوین، پادشاه ارزهای دیجیتال معروف‌ترین و محبوب‌ترین رمز ارز است، اما در کنار آن هزاران ارز دیجیتال دیگر به مرور زمان به وجود آمده‌اند. در میان آن‌ها طبیعتا استیبل کوین‌‌ها نیز قرار می‌گیرند. استیبل کوین ارز دیجیتالی است. قیمت لحظه ای ارزهای دیجیتال پایدار به یک ارز فیات (منظور از ارز فیات ارزی است که توسط دولت‌ها منتشر می‌شود مثل دلار و تومان) وابسته است. این ارزهای دیجیتال اهمیت و تاثیر ویژه‌ای روی اقتصاد جهان دارند.

در کنار استیبل کوین‌ها، ارزهای دیجیتال دیگر نیز کارکردهای خاص خود را دارند و در اقتصاد جهان نقش بازی می‌کنند. در این مقاله به تاثیرات ارزهای دیجیتال و به طور کلی‌‌تر دنیای تکنولوژی بلاک چین بر اقتصاد جهان خواهیم پرداخت.

استیبل کوین‌ها، گامی بزرگ به سمت همه‌گیری ارزهای دیجیتال

تا به امروز، زمان زیادی از تولد دنیای ارزهای دیجیتال نمی‌گذرد. در کمتر 15 سال گذشته، دنیای ارزهای دیجیتال و تکنولوژی بلاک چین رشد بسیار زیادی را تجربه کرده است، اما باید اذعان کنیم که هنوز درصد خیلی کوچکی از ارزش آن شکوفا شده است. حقیقتا تکنولوژی بلاک چین تا به امروز در حال آزمون و خطا بوده است. با این وجود، یکی از دستاوردهای بسیار ارزشمند دنیای کریپتوکارنسی‌ها تا امروز استیبل کوین‌ها هستند. استیبل کوین‌ها می‌توانند نقش بسیار مهمی در گام بعدی دنیای ارزهای دیجیتال برای ورود به اقتصاد جهانی ایفا کنند. در واقع در حال حاضر، به عقیده بسیاری از نام‌های بزرگ دنیای رمز ارزها، مهم‌ترین گام پیش رو قانونمند کردن این دسته رمز ارزها است.

استیبل کوین نوعی ارز دیجیتال است که قیمت آن به قیمت یک ارز فیات یا در کل یک دارایی دیگر نظیر اونس طلا یا بشکه نفت گره خورده است. برای مثال ارز دیجیتال تتر (Tether) که با نماد USDT شناخته می‌شود، محبوب‌ترین استیبل کوین حال حاضر دنیای کریپتو است. قیمت تتر برابر است با یک دلار آمریکا. USDT تاثیر قابل توجهی در رشد ارزهای دیجیتال و اهمیت یافتن در اقتصاد جهان داشته است. Tether اکنون با اختلاف از همه کوین‌ها و توکن‌های رمزنگاری شده، پراستفاده‌ترین رمز ارز دنیا محسوب می‌شود، به طوری که حتی افرادی که علاقه‌ای برای ورود به بازار کریپتو و سرمایه گذاری در این کلاس دارایی ندارند، سال‌ها است به خاطر مزایای بلاک چین نظیر انتقال فرامرزی پول به شکلی ارزان، از آن استفاده می‌کنند.

اما سوال مهمی که در اینجا پیش می‌آید این است که چگونه قیمت یک استیبل با یک دلار قفل شده است؟ آیا این به معنی این است که خالقان استیبل کوین توان چاپ دلار را دارند؟ آیا این امکان وجود دارد که این قفل شکسته شود و قیمت یک استیبل کوین برابری خود با ارز فیات را از دست بدهد؟ رمز ارزهای پایدار انواع مختلفی دارند که تتر و دیگر گزینه‌های معروف از نوع با پشتوانه فیات به شمار می‌روند. به ازای انتشار یک توکن USDT در شبکه بلاک چین، یک دلار آمریکا در یک حساب بانکی ذخیره می‌شود. یعنی باید اینطور باشد، وگرنه شایعاتی درباره کمتر بودن ذخیره ارزی شرکت صادرکننده این استیبل کوین وجود دارند.

در صورتی که استیبل کوین‌ها توسط دولت ها به رسمیت شناخته شوند و به عنوان ابزار واریز و پرداخت در چهارچوب قوانین کشورها وارد شوند، انقلابی در تبادلات مالی اتفاق خواهد افتاد. البته در حال حاضر نیز، با وجود نبود قانون‌گذاری در این زمینه، شاهد به‌کارگیری گسترده و پرحجم استیبل کوین‌ها در تبادلات مالی هستیم، اما میزان کنونی در برابر پتانسیل و کاربرد آن‌ها بسیار ناچیز است.

تاثیر قانونمند شدن ارزهای دیجیتال پایدار بر اقتصاد جهانی چیست؟

استیبل کوین‌ها برای نقل و انتقالات مالی استفاده می‌شوند. شاید بپرسید که چه نیازی به استفاده از ارزهای دیجیتال استیبل وجود دارد، وفتی می‌توان با ارزهای فیات این نقل و انتقالات را انجام داد؟ هزینه تراکنش بسیار پایین و سرعت بالای انتقال مخصوصا برای حواله‌های برون مرزی، جزو بی‌شمار مزایای آن‌ها به شمار می‌روند.

برای سال‌ها، بانک‌ها به طور انحصاری مسئولیت جابه‌جایی وجوه را برعهده داشته‌اند. البته صنعت بانکداری همیشه در حال رشد بوده و در ابتدای قرن 21، شاهد ظهور بیزینس‌هایی مانند پی‌پل (Paypal) یا موارد مشابه دیگر بوده‌ایم که در این صنعت تحول ایجاد کرده‌اند، اما تکنولوژی بلاک چین در حال ایجاد انقلابی بسیار بزرگتر است. در واقع این تکنولوژی، قواعد بازی را کاملا تغییر داده است.

در حال حاضر بسیاری از فعالان، کارآفرینان و سرمایه گذاران سازمانی در آمریکا و اروپا، در حال لابی شدیدی هستند تا استیبل کوین‌ها قانونمند شوند. به عقیده آن‌ها این قدمی برای شروع قانونی شدن خرید رمز ارز است. این اتفاق حجم بسیار سنگینی از نقدینگی را وارد دنیای ارزهای دیجیتال خواهد کرد و تکنولوژی بلاک چین نیز در مقابل، صنعت بانکداری را مغلوب خود خواهد کرد.

بهبود شمول مالی، بزرگترین تاثیر ارزهای دیجیتال در اقتصاد دنیا

منظور از شمول مالی، دسترسی افراد بیشتری در سراسر دنیا به خدمات مالی است. به عنوان مثال السالوادور، اولین کشوری که بیت کوین را کاملا به رسمیت شناخت و یک پول قانونی اعلام کرد، را در نظر بگیرید. در این کشور، نزدیک به 70 درصد مردم به خدمات بانکی دسترسی ندارند، چرا که بیشتر آن‌ها حتی فاقد کارت شناسایی ملی هستند! سایر کشورهای واقع در آمریکای لاتین نیز چنین وضعیتی دارند. ناگفته پیدا است که بخش عمده ساکنان کشورهای آفریقایی وضعیت بهتری ندارند و از خدمات پولی-بانکی محروم مانده‌اند. یک تاثیر بسیار مهم ارزهای دیجیتال روی اقتصاد دنیا کمک به شمول مالی است.

به لطف بلاک چین و شبکه‌های پولی غیرمتمرکز نظیر بیت کوین، مردم می‌توانند به سادگی داشتن یک گوشی هوشمند و نصب یک نرم افزار رایگان روی آن، اقدام به مبادله دارایی با یکدیگر کنند و به خدمات متنوع نظیر دریافت وام دسترسی داشته باشند. در دنیای امور مالی غیر متمرکز (دیفای)، خدمات کاملا ناشناس ارائه می‌شوند، پس نیازی به طی کردن مراحل اداری برای ایجاد حساب و شروع کار با سیستم نیست.

ارزهای دیجیتال، راهی برای فرار از تورم

ارزهای دیجیتال ساختارهای بسیار متفاوتی دارند. بعضی از آنها بسیار تورمی هستند (تورمی یا ضد تورمی بودن یک ارز دیجیتال بستگی به توکنومیکس آن دارد) و بعضی دیگر ضد تورمی هستند. بیت کوین که محبوب‌ترین و معروف‌ترین رمز ارز است، یک ارز دیجیتال ضد تورمی است. دلیل ضد تورمی بود آن محدود بودن تعداد و عرضه کل است؛ در نهایت قرار است فقط 21 میلیون واحد BTC وجود داشته باشد. تا به امروز حدود 19,2 میلیون واحد از کل 21 میلیون عدد استخراج شده است.

ضد تورمی بودن بیت کوین، آن را به ابزاری جذاب برای محافظت از دارایی‌های خود در برابر تورم نزد سرمایه گذاران تبدیل کرده است. در سال 2020، با آغاز پاندمی کرونا، کل دنیا وارد فاز ریسک‌گریزی (Risk-Off) شد. شرایط ریسک‌گریز حالتی است که در آن به دلیل عدم اطمینان از آینده، سرمایه گذاران دارایی‌های ریسکی خود را (مانند سهام شرکت‌ها) فروخته و دارایی‌های ایمن (Safe Heaven) را خریداری می‌کنند. انتظار بسیاری از تحلیلگران این بود که پاندمی کرونا منجر به رشد طلا خواهد شد، چرا که طلا معروف‌ترین و محبوب‌ترین دارایی ذخیره ارزش است. اما اوضاع طبق انتظار تحلیل‌گران پیش نرفت. در عوض، وضعیت اقتصاد دنیا روی بازار ارزهای دیجیتال تاثیر گذاشت و سبب شروع یک بازار گاوی جدید شد که نتیجه آن، ثبت سقف تاریخی 69,000 دلار برای BTC بود.

بیت کوین، رقیب جدی طلا

با آغاز پاندمی، شاهد آغاز بازار گاوی سال 2020 و 2021 در بازار ارزهای دیجیتال بودیم. در واقع، به نظر می‌رسید که سرمایه گذاران بیت کوین را به عنوان دارایی‌ امن و ضد تورم به رسمیت شناختند. در این دوران، دولت السالوادور به عنوان اولین کشور، در اقدامی تاریخ ساز، بیت کوین را به رسمیت شناخت و آن را یک پول قانونی اعلام کرد. همه‌ی این‌ها نشان از تغییر جدی نگاه‌ها نسبت به بیت کوین دارند.

انتخاب بیت کوین به عنوان ابزاری برای محاوظت دارایی در برابر تورم، به محبوبیت این ارز دیجیتال افزود. در واقع تا قبل از پاندمی کرونا، بازار ارزهای دیجیتال جدی گرفته نمی‌شد، اما این اتفاق سبب ادغام بیشتر ارزهای دیجیتال با اقتصاد دنیا و تاثیر پذیرفتن از عوامل موثر روی سایر بازارهای مالی نظیر طلا بود.

شاهد بودیم طی سال 2022، نوسانات قیمت بیت کوین با شاخص سهام بازار بورس آمریکا همگرایی بسیار بالایی داشت. این میزان همگرایی در گذشته سابقه نداشت. حتی شاهد بودیم که بیت کوین به اخبار مربوط به تغییرات نرخ بهره آمریکا نیز بسیار حساسیت نشان می‌داد. این حساسیت بسیار بالا نیز در گذشته سابقه نداشت. به طور کلی، قبل از پاندمی، بیت کوین مسیر خاص خود را جدای از اقتصاد جهانی طی می‌کرد، اما رفته رفته به بخشی جدایی‌ناپذیر از آن تبدیل شد. همبستگی بیت کوین با بازار بورس نزدک نشان می‌دهد نخستین رمز ارز دیگر یک دارایی عجیب و به عقیده برخی بدون ارزش نبوده و ارتباطی دائمی با اقتصاد جهان پیدا کرده است.

افزایش تاثیر ارزهای دیجیتال روی اقتصاد با بهبود قانون‌گذاری

تکنولوژی بلاک چین در عمل ثابت کرده است که پتانسیل بسیار بالایی برای حل بسیاری از مشکلات جامعه بشری دارد. اما همانطور که گفته شد، بسیار جوان و نوپاست و هنوز در ابتدای مسیر قرار دارد. آناتونی یاکوونکو، بنیان‌گذار شبکه بلاک چین سولانا، در صحبت‌هایش بارها تصویر ذهنی خود از آینده را بیان کرده ‎است. وی در یک مصاحبه، عنوان کرد که یکی از هدف‌های پروژه سولانا این است که سهام شرکت‌های حاضر در بورس را بتوان در شبکه سولانا مبادله کرد. شاید این سخن مقداری دور از واقعیت به نظر برسد، اما حقیقتا موضوعی جدی است و با توجه به توانایی‌های تکنولوژی بلاک چین، امری کاملا شدنی است.

حالا که صحبت از یاکوونکو شد، خالی از لطف نیست که به گوشی سولانا ساگا نیز اشاره کنیم. این تلفن همراه اولین موبایل بلاک چینی جهان است که توسط سولانا معرفی شده است. این گوشی هوشمند می‌تواند قدم مهمی برای ورود بلاک چین به زندگی روزانه افراد جوامع مختلف باشد.

تکنولوژی بلاک چین بسیار کاربردی است. اما مهم‌ترین چالش پیش رو در حال حاضر، مسئله قانون‌گذاری است. این تکنولوژی هرچقدر هم که پتانسیل داشته باشد، تا زمانی که به صورت قانونمند وارد زندگی اجتماعی بشریت نشود، نمی‌تواند شکوفا شود. این مسئله نزد نخبگان دنیای ارزهای دیجیتال درک شده است. به همین خاطر است که افرادی مانند چارلز هاسکینسون (بنیان‌گذار کاردانو) و ویتالیک بوترین (هم‌بنیان‌گذار اتریوم) تلاش‌های بسیاری را در این راستا انجام می‌دهند.

در تابستان 2022 (1401)، هاسکینسون در کنگره آمریکا حضور یافت و با سناتورها و قانون‌گذاران کنگره جلسه برگزار کرد. در این جلسه، او به سوالات زیادی پاسخ داد و گامی مهم برای درک بهتر دنیای ارزهای دیجیتال و تاثیر آن‌ها روی اقتصاد جهان توسط قانون‌گذاران آمریکایی برداشت.

متاسفانه نبود یک چارچوب قانونی درست درباره حوزه رمز ارزها، در حال وارد کردن لطمه‌های سنگینی به این فضا است، به طوری که برخی اتفاقات آن را چند سال به عقب برمی‌گردانند و حتی قانون‌گذاری را سخت‌تر می‌کنند. به عنوان مثال باید به ورشکستگی صرافی FTX به عنوان یکی از 5 صرافی بزرگ رمز ارز در دنیا اشاره کنیم که ضربه‌ای مهلک به پیکره نیمه‌جان بیت کوین و آلت کوین‌‌ها در شرایط سخت بازار خرسی سال 2022 وارد کرد.

سخن پایانی

تکنولوژی بلاک چین قوانین بازی را تغییر داده است. این تکنولوژی نوپا و جوان، تا به امروز نشان داده است که توان این را دارد برای بسیاری از صنایع، مخصوصا صنعت فین‌تک (تکنولوژی‌های مربوط به صنعت مالی و بانکداری) ارزش هنگفتی را تولید کند. اما با وجود پتانسیل این دنیا، اتفاقاتی منفی مانند سقوط بلاک چین ترا، سقوط صرافی FTX، کلاهبرداری‌های مکرر و هک شدن شبکه‌ها، احساسات عمومی را نسبت به این تکنولوژی آینده‌ساز تحت تاثیر قرار داده است. بسیاری از مردم به ارزهای دیجیتال به دیده شک می‌نگرند و تاثیر آن‌ها روی اقتصاد را منفی می‌دانند.

چالش حقیقی پیش روی توسعه‌دهندگان و کارآفرینان دنیای ارزهای دیجیتال دقیقا در همینجا قرار دارد. حال حاضر، کل تعداد کاربران ارزهای دیجیتال 300 میلیون نفر تخمین زده می‌شود. این تعداد کل افرادی را شامل می‌شود که حداقل یک بار رمز ارزی را خریداری یا استفاده کرده باشند. حقیقت این است که در صورت حل چالش‌های قانون‌گذاری و موضوعات مربوط به رابط کاربری، این عدد می‌تواند به چندین میلیارد نفر افزایش پیدا کند. در صورت وقوع این اتفاق، شاهد ادغام بیش از پیش دنیای ارزهای دیجیتال در اقتصاد جهانی خواهیم بود و این به معنی رشد نجومی میزان ورود نقدینگی به این فضا است.

تهیه شده در بیت 24