نگاهی به کاربرد بلاک چین در امور خیریه و نیکوکاری

از فناوری بلاک چین می‌توان در امور خیریه نیز استفاده کرد. موسسات خیریه همواره با مشکلاتی نظیر نبود شفافیت کافی، مسائل مربوط به مسئولیت نگهدارى سوابق پولى و همچنین محدودیت در روش‌های دریافت کمک‌های مالی مواجه هستند. این مؤسسات به کمک بلاک چین و راه‌حلی که برای تراکنش‌های غیر متمرکز و مستقیم دارد، کمک‌های مالی را دریافت می‌کنند و بهره‌وری را در تامین بودجه افزایش می‌دهند.

اصول اولیه بلاک چین

فناوری بلاک چین با شفافیت اطلاعات و امنیت بالایی که دارد، به صنایع مختلف کمک شایانی کرده است. مدت‌ها قبل از اینکه بیت کوین ظهور کند، مفهوم بلاک چینی که امروز می‌بینیم تقریبا وجود داشت، اما در همین چند سال اخیر توانست توجه افراد و شرکت‌های زیادی را به خود جلب کند و در مقیاسی گسترده‌تر مورد استفاده قرار بگیرد.

بلاک چین اکنون جزئی اساسی از شبکه اقتصادی بسیاری از رمز ارزها است. ساتوشی ناکاموتو از این فناوری به‌عنوان یک دفتر کل برای ثبت تراکنش‌های مربوط به شبکه بیت کوین استفاده کرد، اما پس‌ از آن بلاک چین برای سناریوهای مختلفی مورد استفاده قرار گرفت و مشخص شد که این تکنولوژی نه تنها برای ساخت ارزهای دیجیتال بلکه برای اعمال مهم دیگری همچون {انواع} ارتباط‌های دیجیتال و نقل‌وانتقال اطلاعات نیز کارایی دارد.

رمز ارز بیت کوین از بلاک چین به‌عنوان دفترکل توزیع‌شده (DLT) استفاده می‌کند. با استفاده از فنون رمزنگاری امنیت آن تأمین می‌شود و این دفتر کل توسط تعداد بسیار زیادی از کامپیوترها (گره‌ها) که یک شبکه را تشکیل می‌دهند، نگهداری می‌شود. به لطف این‌چنین ساختاری می‌توان تراکنش‌های همتا به همتا (P2P) فرامرزی (از هر نقطه‌ا‌ی در دنیا به نقطه‌ای دیگر) انجام داد، به طوری که افراد دیگر نیاز به اعتماد کردن به یکدیگر نداشته باشند، چرا که پروتکل بیت کوین قوانینی دارد که تمام افراد (نودها) ملزم به رعایت آن‌ها هستند. این قوانین توسط پروتکل بیت کوین مشخص می‌شوند.

دفتر کل بیت کوین فقط روی یک سرور نگهداری نمی‌شود و هم‌زمان گره‌های زیادی، که در سرتاسر دنیا پراکنده شده‌اند، آن را نگه می‌دارند. وقتی یک تراکنش تائید می‌شود یا داده‌‌ای تغییر می‌کنند، هر گره باید نسخه بلاک چین در اختیار خودش را مطابق با آن رویداد به‌روز کند. البته گره‌ها باید درباره صحت هر تغییر به توافق (اجماع) برسند. به همین دلیل به الگوریتم های اجماع نیاز داریم.

از جمله کاربردهای ارزنده یک دفتر کل توزیع‌شده بلاک چینی، استفاده در بنیادهای خیریه و سازمان‌هایی است که فعالیت‌های بشردوستانه انجام می‌دهند. بنیاد خیریه بلاک چین (BCF – Blockchain Charity Foundation) بایننس، یکی از بهترین مثال‌های استفاده از بلاک چین در امور خیریه است.

کمک‌های رمز ارزی

باوجود شهرت و محبوبیتی که ارزهای دیجیتال برای خود دست‌وپا کرده‌اند هنوز به پذیرش در سطح جهانی نرسیده‌اند. در مورد امور خیریه این موضوع شدیدتر هم می‌شود؛ در حال حاضر خیریه‌های کمی هستند که ارزهای دیجیتال را به‌عنوان یک روش اهدا می‌پذیرند.

کسانی که قصد دارند با ارزهای دیجیتال به بنیادهای خیریه کمک کنند، سه راه دارند:

• به معدود خیریه‌ های دریافت‌کننده رمز ارز مراجعه کنند.
• پول خود را در یک صرافی ارز دیجیتال به فیات تبدیل و سپس با آن پرداخت کنند.
• مبلغی سنگین پرداخت کنند تا خیریه مجاب به دریافت ارز دیجیتال شود.

قبل از دریافت کمک‌های رمز ارزی، مؤسسات خیریه باید بتوانند برای مدیریت و توزیع این مقادیر به شکلی شفاف و کارآمد فرآیندی طراحی کنند. برای داشتن یک استراتژی اجرایی موثر، آن‌ها می‌بایست به درک درستی از مفاهیم پایه ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین و همچنین نحوه تبدیل رمز ارزها به پول فیات دست پیدا کنند.

مزایای استفاده از ارزهای دیجیتال در امور خیریه

استفاده از بلاک چین و ارزهای دیجیتال می‌تواند جان تازه‌ای به مؤسسات خیریه ببخشد و مزایای شگفت‌انگیزی برای آن‌ها و همچنین اهداکنندگان به ارمغان آورد. به عنوان بخشی از مزایای کاربرد بلاک چین و ارزهای دیجیتال در امور خیریه باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• شفافیت کامل: تراکنش‌های ارز دیجیتال با یکدیگر کاملا متفاوت‌ هستند و هر یک شناسه‌ای منحصربه‌فرد دارد، به همین دلیل به‌راحتی قابل‌شناسایی و از طریق بلاک چین قابل‌ردیابی هستند. موضوع شفافیت و مسئولیت‌پذیری اعضای شبکه بلاک چین باعث آسودگی خیال اهداکنندگان می‌شود و آن‌ها انگیزه بیشتری برای کار خیر پیدا می‌کنند. شفافیت بالای حاصل شده به لطف استفاده از بلاک چین امانت‌داری موسسه خیریه را به نیکوکاران ثابت خواهد کرد.
• غیر متمرکز و جهانی: اکثر بلاک چین‌ها تا حد زیادی غیر متمرکز هستند و برای اداره شدن نیازی به دولت یا نهادهای متمرکز ندارند. به‌این‌ترتیب مبالغ اهدایی به‌طور مستقیم از طرف فرد اهداکننده به خیریه منتقل می‌شوند. به دلیل غیر متمرکز و بی‌مرز بودن بلاک چین، این فنّاوری برای معاملات بین‌المللی هم مناسب است.
• توافق‌نامه‌های دیجیتال: به کمک بلاک چین می‌توان راحت‌تر داده‌های دیجیتال را ذخیره کرد و به اشتراک گذاشت. همچنین برای اطمینان از اینکه اسناد یا قراردادهای مهم بدون تایید تمام اعضای درگیر تغییر نمی‌کنند، می‌توان از بلاک چین در امور خیریه کمک گرفت.
• کاهش هزینه‌ها: به کمک بلاک چین می‌توان نحوه مدیریت مؤسسات خیریه را ساده‌تر کرد و بخش‌هایی از فرآیندهای این بنیادها را به‌صورت خودکار انجام داد. از طرفی این روش چون واسطه‌های کمتری را درگیر می‌کند، هزینه‌های کل را نیز کاهش می‌دهد.
• کاهش مالیات‌: زمانی که مبلغی به خیریه اهدا شود، کل این مبلغ سهم خیریه می‌شود و دیگر لازم نیست بخشی از آن را به‌عنوان مالیات بر سود سرمایه به دولت بپردازد. (مثلاً اهداکنندگان در ایالات متحده آمریکا). به‌علاوه فرد اهداکننده می‌تواند از سازمان‌های دولتی کسر مالیات بیشتری درخواست کند.

نگرانی و محدودیت‌ها

باوجود مزایای بی‌نظیری که بلاک چین برای مؤسسات خیریه دارد، با محدودیت‌ها و چالش‌هایی روبرو است که باید به آن‌ها توجه شود. برخی از این چالش‌ها عبارت‌اند از:

• نوسان بالای قیمت ارزهای دیجیتال: به جز استیبل‌کوین‌ها، بیشتر ارزهای دیجیتال بازار پرنوسانی دارند و ممکن است طی یک روز ارزش آن‌ها چند ده درصد تغییر کند. تصور کنید از طریق یک سیستم پرداخت مبتنی بر بلاک چین، یک خیریه مبلغی کمک دریافت کرده است، اما چند دقیقه بعد ارزش دارایی دریافت شده به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند.
• امنیت: با گم کردن کلید خصوصی حساب‌های نگه‌دارنده وجوه اهدایی، دیگر نمی‌توان به آن‌ها دسترسی داشت و آن‌ها برای همیشه بلااستفاده خواهند ماند. از طرفی اگر نتوان از این کلیدها به‌درستی مراقبت کرد، احتمال دارد به دست افراد سودجو و سواستفاده‌گر بیفتد و وجوه اهداشده به سرقت بروند.
• آگاهی و درک عمومی: توضیح بلاک چین ازنظر بسیاری از مردم سخت است و افراد زیادی که قصد کمک به خیریه‌ها را دارند، مبانی ارزهای دیجیتال را درک نمی‌کنند و به همین دلیل نمی‌توانند به این روش پرداخت و اهدا اعتماد کنند.

موارد استفاده از بلاک چین برای امور خیریه در دنیای واقعی

در سال‌های اخیر تعدادی از بنیادهای خیریه شناخته‌شده از ارزهای دیجیتال برای دریافت کمک‌های مردمی استفاده کرده‌اند. به‌عنوان‌مثال، در سال 2017 بنیاد خیریه بین‌المللی Fidelity Charitable مبلغ 69 میلیون دلار ارز دیجیتال به‌عنوان کمک‌های مالی دریافت کرد. در همان سال، یک اهداکننده ناشناس با نام مستعار «پاین» (Pine) حدود 55 میلیون دلار بیت کوین به سازمان‌های مختلف خیریه در سراسر جهان ارسال کرد. وی این کار را از طریق صندوق “Pnieapple” انجام داد.

بنیاد خیریه بلاک چین (BCF) متعلق به بایننس (بزرگترین صرافی ارز دیجیتال دنیا) نیز از نمونه‌های مهم دیگر در این حوزه به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی است که هدف آن ایجاد یک بستر کاملاً غیر متمرکز برای دریافت کمک‌های مالی و متحول کردن امور خیریه به لطف استفاده از بلاک چین و رمز ارزها است.

تهیه شده در بیت 24